Xirurgik kasalliklar

Xirurgik  davo  kasallikning  II-III  bosqichlarida  qo’llaniladi.  Jarrohlik 

amaliyotidan oldingi tayyorgarlik 1-2 kun davomidagi parhez, operatsiyadan bir 

kun  oldin  kechqurungi  va  ertasiga  ertalabki  huqnalarni  o’z  ichiga  oladi. 

Umumiy og’riqsizlantirish qo’llaniladi. 

Eng  keng  tarqalgan  jarrohlik  usullaridan  1930-yillarda  ingliz  jarrohlari  – 

Milligan  va  Morgan  tomonidan  taklif  etilgan  usul  (Milligan-Morgan  usuli) 

hisoblanib,  hozirgi  kunda  uning  turli  xil  modifikatsiyalari  qo’llaniladi.  Bunga 

ko’ra  uch  asosiy  gemorroidal  tugunlar  kesiladi  va  ularni  qon  bilan  ta’minlab 

turuvchi  qon  tomir  oyoqchasi  bog’lanadi.  Buning  uchun  anal  sfinkterni  keng 

---

 

401 

qilib  ochilgandan  so’ng,  tugunchaga  halqali  qisqich  qo’yilib  tortiladi,  ikkala 

tomonidan  shilliq  qavati  kesilib,  tugun  oyoqchasi  ajratilib  qon  to’xtatuvchi 

qisqich  qo’yiladi.  Tugun  kesib  olib  tashlanadi,  oyoqchasi  esa  tikib  bog’lanadi, 

ustidan shilliq qavat defekti ketgut bilan tikib qo’yiladi. Bu usuldan keyin 1-3% 

xolatlarda  kasallik  retsidiv  beradi.  Operatsiyadan  keyingi  davrda  bemorlar 

shlaksiz  parhezni  davom  ettiradilar,  har  kuni  bog’lam  almashtiriladi. 

Operatsiyadan  keyingi  5-6  kuni  bemorning  mustaqil  ichi  keladi.  U  og’riqli  va 

biroz qon ketishi bilan kechishi mumkin. 

 

87-rasm. Milligan-Morgan bo’yicha gemorroidektomiya.  

 

Bundan  tashqari,  Subbotin,  Lokxard-Mammeri,  Martinov,  Rijix  (88-rasm) 

usullari ham mavjud, ammo ular hozirigi kunda juda kam qo’llaniladi. 

 

 

---

 

402 

 

88-rasm. Rijix bo’yicha gemorroidektomiya. 

 

1993  yili  italiyan  jarrohi  Antonio  Longo  yangi  operatsiya  usulini  taklif 

qildi.  Unga  ko’ra  to’g’ri  ichak  shilliq  qavati  tishsimon  chiziq  yuqorisidan 

rezektsiyasi  va  bir  qismini  olib  tashalash  amaliyoti  bajarilib,  shu  yo’l  bilan 

gemorroidal tugunlarni qon bilan ta’minlanishi keskin kamayadi va ular o’rnini 

asta-sekinlik  bilan  biriktiruvchi  to’qima  egallaydi.  Bu  operatsiya  steppler 

usulida  ishlovchi  mahsus  tsirkulyar  tikuvchi  apparat  yordamida  amalga 

oshiriladi. 

Gemorroyda 

xirurgik 

davoga 

qarshi 

ko’rsatma 

bo’lib, 

dekompensatsiyalashgan  portal  gipertenziya  va  arterial  gipretenziyaning  og’ir 

darajasi hisoblanadi.