Xorijiy mamlakatlar iqtisodiyoti

XORIJIY MAMLAKATLAR IQTISODIYOTI
- 384 - 
3.6.1-rasm. Norvegiya sanoatining yillar bo’yicha 
o’zgarishi
(2008-2018 yil birinchi choragi)
234
 
Norvegiyada sanoat mahsulotlari ishlab chiqarish yillik o‘sish darajasi 1,8 
foizga o'sib, o'tgan yilning shu davriga nisbatan 0,2 foizga o'sdi. Bu esa tog'-kon 
sanoati va qazib olinadigan resurslar hajmining (dekabrda -4,3 foizga nisbatan 4,2 
foiz) va elektrenergiya, gaz va bug' energetikasining o'sishi (5,2 foizdan 2,2 
foizgacha)ga 
to‘g‘ri keldi. Ayniqsa, oziq-ovqat, ichimliklar va tamaki 
mahsulotlarining (-4,4 foizga nisbatan - 6,9 foiz) pasayishi natijasida ishlab 
chiqarish va xizmatlar bilan bog'liq xizmatlar (1,8 foiz -4,2 foiz) va ishlab chiqarish 
(-0,4 foizga nisbatan 3,2 foiz) qayta ishlangan neft, kimyoviy moddalar va 
farmatsevtika mahsulotlari (5,7 foizga nisbatan -1,7 foiz), mashinalar va uskunalar 
(-2,6 foiz va -3,6 foiz)ni tashkil etdi. Oylik ishlab chiqarish 3,4 foizga oshdi. 
Norvegiyada sanoat ishlab chiqarish 1991 yildagi 2018 yilga nisbatan 0,40 foizni 
tashkil etdi va 1994 yil iyun oyida esa bu ko‘rsatkich 15,40 foizga yuqori bo'ldi. 
2010 yilning avgust oyiida esa 13,10 foizni tashkil etdi. 
3.6.6. Xizmatlar sohasi 
Norvegiyada XIX asrning so'nggi yigirma yiliga kelib da xizmat ko'rsatish 
sohasi 60 foizdan oshdi. Geografik juda qulayligi xalqaro logistika, terminal, 
234
https://tradingeconomics.com/norway/industrial -production 
 

---

XORIJIY MAMLAKATLAR IQTISODIYOTI
- 385 - 
transportlarg axizmat ko‘rsatish, transchegaraviy strategik xizmatlar alohida 
ahamiyatga ega.
Moliya 
Norvegiya Markaziy Banki barcha odatdagi funktsiyalar, mamlakat milliy 
pul-kredit munosabatlarini taribga soladi. Shuningdek, hukumatga valyuta siyosatini 
amalga oshirish bo'yicha maslahat beradi. Davlat tomonidan moliyalashtirilayotgan 
banklar uy-joy, sanoat, qishloq xo'jaligi va boshqa iqtisodiy sohalarga imtiyozli 
kreditlar beradi, ammo, kredit bozorini jamg'arma kassalari, tijorat banklari va 
sug'urta kompaniyalari bilan bo'lishadi. 
1984 yilda xorijiy banklarga Norvegiyada filiallar ochishga ruxsat berildi. 
Mamlakatning moliya tizimi faol fond bozorini o'z ichiga oladi. Norvegiya milliy 
valyutasi krona hisoblanadi. Ko'pchilik yirik shirkatlar hukumatga qarashli bo'lgan 
bo‘lsa, erkin bozor munosabatlari ularni xususiylashtirib xalqaro faoliyat ko‘lamini 
kengaytirdi. Hukumat xalqaro kapital banki xavfsizlik fondiga investitsiya qilinib, 
eski aksiyalar qimmatsiz deb topildi. Tanqidchilar fikriga ko'ra, inqiroz mulkni 
yo'qotish hatto, mulk sotilmasa ham, yo'qotish deb hisoblanadigan yangi qoidalar 
bilan yomonlashdi. Biroq, 90-yillarning o'rtalariga kelib hukumat tomonidan 
qutqarib qolingan banklar samarali daromadga qaytolmaganligi tufayli yana 
xususiylashtirilgan.