XORIJIY MAMLAKATLAR IQTISODIYOTI - 863 - qilinmoqda
562
. Latviya
1999 yil 13 noyabr Butunjahon Savdo Tashkilotiga a‘zo
bo‘lgan
563
.
Estoniya mamlakati bozor mexanizmlariga o‘tish davri iqtisodiyoti bo‘lib,
barqaror kengyib borayotgan bozorlarga ega. Estoniyaga Finlyandiya va Shvetsiya
iqtisodiyotidagi o'zgarishlar katta ta'sir ko'rsatmoqda. Mamlakat milliy iqtisodiyoti
tashqi iqtisodiy shoklarga qarshi yaxshi himoyalangan tarzda rivojlanmoqda.
Estoniyaning navbatdagi hukumati erkin bozorni munosabatlarini, iqtisodiy
islohotlarni qo'llab-quvvatlovchi va byudjet muvozanatini ta‘minlash maqsadida
Yevropa Ittifoqidagi moliyaviy qarzning YaIMga nisbatan kamaytiradigan fiskal
siyosatni amalga oshirdi.
5.10.2. Iqtisodiy rivojlanish tarixi Estoniya 1980-yillar oxirida va 1991-yillar boshida mustaqil kapitalistik
iqtisodga aylanganidan keyin jahon iqtisodiyotiga intebratsiyalashdi. 1994 yilda
dunyodagi dastlabki davlatlardan biri sifatida to‘g‘ri soliqni qabul qilindi. 1990-
yillarning ikkinchi yarmida Estoniya Markaziy va Sharqiy Yevropadagi boshqa
mamlakatlarga qaraganda aholi jon boshiga ko'proq xorijiy investitsiyalarni jalb
etdi. Mamlakat tezda aholi jon boshiga to'g'ri keladigan milliy daromad o'rtacha
34,8% dan 2007 yilda 65% gacha o‘zgardi.
Estoniya Markaziy Yevropa mamlakatlariga o'xshab Jahon Banki tomonidan
yuqori daromadli mamlakat deb baholanmoqda. Estoniya hukumati yevroni rasmiy
valyuta sifatida qabul qilishi va 2004 yil oxirida Estoniyalik yevro tanga dizaynini
nihoyasiga yetkazishga qaror qilgan. Mamlakatda yuqori inflyatsiya davom etishi
bozor iqtisodiyotiga kirib boorish mezonlarini ilgari surish imkonini bermadi. Yevro
hududiga qo'shilgungacha Estoniya krooni yevroga almashtirildi.
Davlatga qarashli korxonalarning xususiylashtirilishi deyarli to'liq amalga
oshirildi. Faqat portlar va asosiy stansiyalar hukumat qo'lida qolmoqda. Mamlakat
monetary siyosati muvozanatlashtirilgan byudjetni talab qilib, intellektual mulk
562 http://statisticstimes.com/economy/countries-by-projected-gdp.php 563 https://www.wto.org/english/thewto_e/whatis_e/tif_e/org6_e.htm