Xorijiy mamlakatlar iqtisodiyoti

Ishsizlik 
Inflatsiya 
Soliqlar 
4.54%
0.1% 
32.8% 
 
YaIM tarkibi 
Qishloq xo‘jaligi: 0.7 % 
Sanoat:25.2% 
Xizmatlar:73.8% 
Gini Index
BERI 
Doing 
Business 
0.296 
2 (8.41) 
33 (2018) 
Transmilliy 
kompaniyalari 
Novartis, Glencore International, Nestle, 
Roche Holding, Holcim, ABB, 
Transocean, Swisscom, Syngenta, TE 
Connectivit 
YAIM jon 
boshiga 
 
20 (nominal) 
40 (PPP) 
Xalqaro 
Iqisodiy 
hamkorlik
EFTA, WTO ,OECD, EBRD, OECD,
OSCE, UNCTAD, UNIDO, UNWTO,
WIPO 
Davlat 
boshqaruvi 
Federal
respublika 
Jon boshiga
YaIM darajasi 
$86,840 (nominal) 
Manba
: Xalqaro tashkilotlarning rasmiy ma’lumotlari asosida mualliflar ishlanmalari (ciaworldfactbook.com, 
britannica.com, 
 
countrymattersltd.com, 
 
un.org, 
 
worldatlas.com, 
 
focus-economics.com, 
 
imf.org, 
 
metrocosm.com, 
 
statista.com ) asosida. 
 
 

---

XORIJIY MAMLAKATLAR IQTISODIYOTI
- 295 - 
3.2.4. Tabiiy resurslar va Enewrgetika
Shveytsariyaning tabiiy resurslari oz bo'lsada (tuz faqatgina qazib olinadigan 
resurs) sanoatini kuchaytirish uchun mahalliy uglevodorodlar mavjud emas, Alp 
tog'larida yuqori yog'ingarchilik, vodorodli muzliklar, yirik to'g'onlarning orqasida 
muzlik eritmalarini saqlash va ko'plab balandliklar gidroelektr energiyasini ishlab 
chiqarish uchun ideal muhit yaratadi. Elektr sanoati mamlakat iqtisodiyotining 
muhim bir tarmog'iga aylandi,. Bu yerda qariyb 45 ta suv ombori va bir necha yuz 
yirik gidroelektrostantsiyalar foydalanishga topshirildi. Mittellanddagi daryolarning 
quyi qismida ko'plab past bosimli zavodlar joylashgan. Alpesda yirik tunnel va yer 
osti kuchlari katta vodiylarda qurilgan yirik elektrotexnik o'zgarishlar ro'y berdi. 
Yevropaning eng yuqori to'g'onlaridan ikkitasi Valaisning Rhône vodiylarida: 
Mauvoisin 777 fut (237 metr) balandlikda va Grande Dixence 935 fut (285 metr) 
balandlikda qurilgan. Valais Shveytsariyada gidroenergetika sohasida eng muhim 
ishlab chiqaruvchi bo'lib, o'rnatilgan quvvatning deyarli uchdan bir qismini tashkil 
etadi.
3.2.5. Sanoat 
Shveytsariyaning sanoatlashishi 19-asrning ikkinchi yarmida boshlangan 
bo‘lib, omon qolishi mexanizmi yaxshi ishlangan formulaga asoslangan: motorlar, 
turbinalar va soatlar kabi maxsus mahsulotlar ishlab chiqarish; yetkazib berish 
sanasini kafolatlash; samarali bank tarmog'i orqali kerakli moliyalashtirishni taklif 
qilish; samarali savdodan keying ishonchli xizmat taqdim etish; butun dunyo bo'ylab 
mahsulotni sotish va shu tariqa kengayuvchan bozor iqtisodiyotiga erishish yo‘lini 
tanladi. Novartis firmalari, Chiba ixtisoslashtirilgan kimyoviy moddalar, Clariant va 
Roche Holdings kompaniyalari (barchasi, Bazel shtab-kvartirasi) bo'lgan kimyoviy-
farmatsevtika sanoati Shveytsariya raqobatbardoshligining yaxshi namunasidir. 
Shveytsariyaning bir qancha sanoati singari, kimyo-farmatsevtika sanoati tadqiqot 
va rivojlantirishga katta miqdorda kapital sarflaydi. Bir qator firmalar mamlakat 

---