Xorijiy mamlakatlar iqtisodiyoti

XORIJIY MAMLAKATLAR IQTISODIYOTI
- 673 - 
5.1.1-rasm. Rossiya sanoatining yillar bo’yicha 
o’zgarishi 
(2008-2018 yil birinchi choragi)
427
 
Rossiyada sanoat ishlab chiqarish 2018 yil fevral oyida o'tgan yilning ayni 
mavsumiga nisbatan 1,90 foizga oshdi. Rossiyada ishlab chiqarishni ishlab chiqarish 
2000 yildan 2018 yilga kelib o'rtacha 4,15 foizni tashkil etdi va 2000 yil aprel oyida 
27,10 foizni tashkil etdi. 2009 yilning yanvar oyida rekord darajada - 28,10 foizni 
tashkil etdi. 2018 yil fevral oyida o'tgan oyga nisbatan bu ko‘rsatkich 2 foizga 
kamaydi. 1999 yildan boshlab 2018 yilga kelib 0,44 foizga o'sib, 1999 yilning 
dekabrida 24,40 foizga yuqori bo'ldi va 2015 yil yanvarida o'rtacha 26,10 foizni 
tashkil etdi. 
5.1.6. Xizmatlar sohasi 
Moliya 
Bugungi kunda Federal Soliq xizmati va Federal Bojxona xizmati tomonidan 
nazorat qilinadigan valyuta munosabatlari (2004-2016 yillarda Rosfinnandzorning 
bekor qilinishidan avval Rosfinnandzor - Moliya va byudjet nazorati federal xizmati 
qo'lida bo'lgan) mamlakatdagi tashqi va ichki savdo munosabatlarini rivojlantirish 
asosi hisbolanadi. Endilikda yangi tuzilmalar tizimli nazorat qilayotganligi sababli 
Rossiya milliy ba xorijoy valyutalarni nazorat qilish to'g'risidagi qonunlar ko'plab 
muhim o'zgarishlarga duch keldi. 
427
 https://tradingeconomics.com/russia/industrial-production 
 

---

XORIJIY MAMLAKATLAR IQTISODIYOTI
- 674 - 
Rossiya Markaziy bankini ko'pchilik CBR deb tan olgan. Bu milliy valyuta 
hisoblangan Rossiya Rublning barqarorligini ta'minlash uchun mas'ul bo'lgan 
yagona organ hisoblanadi. CBR bir qancha vazifalarni o'z ichiga oladi, jumladan:

Rublning himoyalanganligini va barqarorligini ta'minlash 

Valyuta munosabatini nazorat qilishda qarz beruvchi sifatida harakat qilish, 

Kredit tashkilotlari uchun qayta moliyalashni tashkil etish

Bank operatsiyalari uchun hisob-kitob qoidalarini belgilash

Milliy to'lov tizimini tartibga solish va nazorat qilish qoidalarini belgilash

Davlat byudjeti hisob-kitoblarini yuritish

CBR xalqaro zahiralarini boshqarib, moliyaviy tashkilotlarni nazorat qilish va 
ro'yxatga olish 
Sug'urta 
2016 yil oxiriga kelib Rossiyada 388 sug'urta faoliyati sub'ekti, 263 ta sug'urta 
kompaniyasi va 12 ta xalqaro sug'urta kompaniyalari faoliyat yuritgan. Rossiya 
sug'urta bozorining deyarli barcha asosiy segmentlari 2017 yilning so‘ngi choragida 
ijobiy faoliyat yuritdi. Ba‘zi hollarad sug'urta to‘lovlari (rus tilida KASCO deb 
nomlanuvchi) to'liq qoplanmagan. KASCO ning pasayishi, albatta, yangi mashina 
talabining pasayishi va iste'molchilarning daromadlari hamda kredit qobiliyatining 
sezilarli darajada qisqarishi tufayli yuz berdi. Yildan yilga yigirma yil ichida 
yig'ilgan sug'urta mukofotlari hajmi 53,2 mlrd. Rublni yoki 2017 yilning shu 
choragiga nisbatan 11% ga pasaygan. 
Bank sektori 
Rossiya bank sektori so'nggi yillarda ijobiy o'sish tendentsiyalarini kuzatdi. 
2016 yilda bu ko'rsatkich o'tgan yilga nisbatan 4 barobar oshdi. Kreditlar ajratish 
sifati yaxshilanganligi sababli 2017 yilda ham moliyaviy transhlar ortdi. Rossiyada 
2017 yilning dekabr oyida 674 ta kredit tashkilotlari faoliyat yuritgan (594 ta bank 
va 80 ta noaniq kredit tashkilotlari). Mamlakatning yirik aktivlari - Rossiya qishloq 
xo'jaligi banki tashkil qiladi.