Xorijiy mamlakatlar iqtisodiyoti

XORIJIY MAMLAKATLAR IQTISODIYOTI
- 719 - 
XXI asrning boshlarida Belorussiya o'zining birinchi atom stansiyasini qurishni 
boshladi. Zavodning Litva chegarasidan 24 km uzoqlikdagi qurilisi aholi tomonidan 
qattiq e'tiroz bildirdi. 
Belorussiya Yevropa Ittifoqining INOGATE energetika dasturining hamkori 
hisoblanib, u to'rtta asosiy mavzuni o'z ichiga oladi: energetika xavfsizligini 
oshirish, a'zo davlatlarning energetika bozorlarini Yevropa Ittifoqining ichki 
energiya 
bozori 
tamoyillari 
asosida 
yaqinlashtirish, 
barqaror energetikani 
rivojlantirishni qo'llab-quvvatlash, umumiy va mintaqaviy energetika loyihalari 
uchun sarmoyalarni jalb qilish.
Neft 
Ko'pgina neft xom ashyosi va tabiiy gazni Rossiyadan jahonin bozoridagi 
narxlardan sezilarli darajada import qiladi. Belorussiya, keyinchalik Rossiya neftini 
qayta ishlash va uni bozor narxlarida sotish orqali eksportdan daromad oladi. 2006 
yil oxirida Rossiya Belorussiyaga neft va gaz eksportiga subsidiyalarni qaytarib 
olish jarayonini boshladi.
Mamlakatda neft va gazni qidirish, qidirish va qazib olish bilan bog'liq barcha 
faoliyatni "Belneftekhim" davlat kompaniyasi o'z sho''ba korxonasi, "Belorusneft" 
unitar korxonasi orqali amalga oshiradi. "Belorusneft" neft mahsulotining taxminan 
50 foizini eksport qiladi. Belorussiya hududida joylashgan neft zahiralari bitta neft-
gaz havzasida joylashgan bo'lib, taxminan 30.000 km2 (12.000 kv. M) ni tashkil 
etuvchi Pripyat depressiyasiga tegishli. 2017 yilda Belorussiyaning o'z ishlab 
chiqarishida mahalliy neft iste'molining taxminan 30% ni tashkil etadi. Shuning 
uchun Hukumat mamlakatlar boshqa hududida neft va gaz resurslaridan 
foydalanish yo'llarini izlamoqda. Belorussiyadagi neftni qayta ishlash zavodlariga 
xom ashyo yetkazib berilishi qayta ishlangan mahsulotlar ichki bozorda sotiladi. 
Belorussiyada 1991 yilda "Glavtransneft" da ikkita davlat neft kompaniyasi 
faoliyat ko'rsatmoqda. Gomel neft tashish korxonasi (RUP Gomeltransneft 
Druzhba) shimoli-g'arbiy va janubi-g'arbiy yo'nalishdagi quvurlarni hamda 
Novopolotsk neft transport korxonasini (NRUPTN "Drujba") shimoliy (Belarus-

---