Yanğınların söndürülməsi vasitələri,qaydaları və üsulları
Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti
Fənn:Mülki Müdafiə
Müəllimə:Kazımova Lətifə
Tələbə:Həşimov Cavanşir
Qrup:681.21
PLAN
5 Yanğının söndürülmə qaydaları
Yanğın nədir?
Yanğın nədir?
Maddi nemətlərin məhv olması ilə nəticələnən, idarə oluna bilməyən, insan həyatı üçün təhlükəli yanma prosesi "yanğın"adlanır. Yanğında baş verən əsas fiziki-kimyəvi hadisələr yanar maddələrlə hava oksigeni arasında kimyəvi reaksiya getməsi, çoxlu istilik ayrılması və yanma nəticəsində əmələ gələn qazların intensiv mübadiləsidir.
Yanğın çox vaxt odla ehtiyatlı davranılmaması, yanğına qarşı tədbirlərə düzgün əməl edilməməsi, materialların öz-özünə alışıb yanması, statik elektrik boşalmaları və ildırım düşməsi nəticəsində baş verir, bəzən də cinayətkarlıqla qəsdən törədilir.Yanğın qığılcımları uzaq məsafəyə səfər edə bilir və kifayət qədər böyük olsalar kilometrlərlə uzağa çata bilir.
Nədir yanğın?
Yanğın bir materialın istilik səbəbiylə kimyəvi dəyişikliyə məruz qaldığı bir prosesdir. Bu baş verdikdə, yanğın yayıla və daha da güclənə bilər. Yanğın və tüstü arasındakı fərqi müəyyən etmək üçün əsas alov rəngidir. Qırmızı, narıncı və sarı alovlar üzvi materialda yanan karbon birləşmələrinin olduğunu göstərir.
Mavi alov yüksək karbon tərkibli bir şeyin - neft və ya mum kimi - alov aldığını göstərir, lakin bu, alovun digər materiallara yayıldığını və ya daha da güclənəcəyini bildirmir.
Yanğının yaranma səbəbləri
1. Elektrik Problemləri
Elektrik problemləri iş yerlərində yanğınların əsas səbəblərindən biridir. Bu problemlər istənilən sənayedə baş verə bilər və əhəmiyyətli zərər, xəsarət və hətta ölümlə nəticələnə bilər.Elektrik dövrlərinin və rozetkaların həddindən artıq yüklənməsi, zədələnmiş və ya köhnəlmiş məftillər ,köhnəlmiş elektrik sistemləri və.s problemləri yanğına səbəb olabiləcək elektrik problemlərinə misal kimi göstərmək olar.
2. Siqaret materialları
Siqaret və elektron siqaret kimi siqaret materiallarından düzgün istifadə edilməməsi və utilizasiyası iş yerlərində yanğınların əsas səbəbləridir. Bu yanğınlar əhəmiyyətli maddi ziyana, yaralanmalara və hətta ölümlərə səbəb ola bilər.
3. İnsan xətası
İnsan səhvi tez-tez iş yerlərində yanğınlara səbəb olan amildir. Səhvlər təhlükəli vəziyyətlərə səbəb ola bilər və yanğın riskini artıra bilər. Yanğınlara səbəb ola biləcək bəzi ümumi insan səhvlərinə nəzarətsiz bişirən və ya qızdırıcı avadanlıqlar, tez alışan materialların düzgün saxlanmaması və.s aid etmək olar.
4. Yanan toz
Yanan toz müəyyən sənaye sahələrində, xüsusən də tozları, taxılları və ya digər incə parçalanmış materialları emal edən sənaye sahələrində ciddi yanğın təhlükəsi yaradır. Bu toz səthlərdə və avadanlıqlarda toplana və alışaraq yanğına və ya partlayışa səbəb ola bilər.
4. Yanan toz
5.Yandırma
İşçilər və ya kənar şəxslər tərəfindən qəsdən yanğınlar iş yerinə ciddi ziyan vura bilər, işçilərin və ziyarətçilərin təhlükəsizliyinə təhlükə yarada bilər. Bu yanğınların qarşısını almaq çətin ola bilər.
6. İstilik Avadanlıqları
Xüsusilə soyuq aylarda iş yerlərində baş verən yanğınların digər ümumi səbəbi istilik avadanlığıdır. Yanğın riskini minimuma endirmək üçün bu cihazları düzgün saxlamaq və istismar etmək vacibdir.
7. Zəif ev baxımı
Zəif ev baxımı iş yerində yanğınlara əhəmiyyətli dərəcədə kömək edə bilər. Dağıntıların, tullantı materialların və zibillərin yığılması qəza çıxışlarını bağlaya, yanğın təhlükəsi yarada bilər və binanın tez təxliyyə edilməsinə mane ola bilər.
8. Mexaniki sürtünmə
Mexanik sürtünmə istilik yarada bilər və yanğınlara səbəb ola bilər. Həddindən artıq qızmış maşın, avadanlıq və ya onların komponentləri yaxınlıqda yanan materialları, mayeləri və ya tozu alovlandıra bilər.