Yardılamaq, kömək ləmək

 
sözün özü 
 
 
1
 
 
 
 
 
 
 
 
     
A
  
,a 
 
 
Yövütmək: yardılamaq, kömək ləmək 
Yövütkəmək
14
: yardılamaq, kömək ləmək 
Yözmək
14
: yozmaq, çözmək, çürütmək. 
Yul
14
 : 
pınar 
Yuluğ
14
: fidyə, fəda, qurban. 
Yumuşaklayu
14
: nəzakətlə 
pərəstar: basışkar. 
, hallaşlamaq
 
1düşərgə 
1isti: istiq 
1yaxcıyax: yaxcısaq. 
3 becətmək, sağatmaq təkamül  
3asana: bayatı. 
3becətmək, sağatmaq təkamül:  
3dınqa: bir ləhzə 
3islah: becətmək,  
3masavlamaq: səfehləmək., korlamaq, dərəksiz 
gəplək. 
3satmarıx: satmasız. 
3sınqıl: balaca. 
3soğan gülü: nərgis. 
5istan 
7elini: elni, eliyi. 
7rahatınz: rahatsınız. 
7Yatalık
14
: yatacaq yer
 
99dəh verib dəh alıb. 
99kəl kimi olgəyə baxırsan. 
99nəmə elisiniz: ney nisiz. 
9öz malından rüşvə yiyən. 
9yoğun incəlincə, incənin canı çıxar. 
azarlamaq.
 
çözmək
 
həll etmək
 
nəmə: nəmənə. 
Yarmaq
 
Yaş 
: ömür.
 
Yava
14
  : itik, qeyb Yazqarçı
14
: müsadirə etmək.
 
Yek
14
 : 
şeytan. 
Yelpinmək
14
: sərinləmək. 
Yenmək
14
:
 
Yerlü 
: tam, iyicə.
 
Yeşmək
 
Yetiz
14
 : 
yerlü
14
, tam, mükəmməl. 
Yetkə
   : rahnama
 Yertu
14
: yerlü
14
, tam 
Yığaklu
14
: yasaq, qadağa, haram. 
Yığaksız
14
: yasaqsız, halal. 
Yığıcı
14
  : qarşı qoyan, dirətici. dirəyən, inatcı 
büzüşmək. 
Yıramaq
14
: ıraklaşmaq, uzaklaşmaq
 Yiqrənclik
14
: 
düşmanlıq. Yiqrəndirmək: irgəndirmək, 
tiksindirmək, diskirmək, 
çimçətmək(çimçəşdirmək). 
Yip edük: ip eduk, corap. 
Yirilmək
14
: yiylmək, yırtılmaq
 Yoba
14
 
:yaraq, silah, 
təchizat.
 
Yobalamaq
14
: alaylamaq.
 
yüksəliş: çoxanaq. 
h yalınkatmaq
14
: çılpaklamaq, çıxartmaq, soymaq. 
Yanmak 
: ( 
Yankaqlaşmaq
14
: savaşmaq, tokatlaşmaq, 
kötəkləşmək 
Yanut
14
 : qarşılıq. 
Yapınmaq: örtünmək 
Yaraq
 : 
fürsət, imkan, sıra, hazırlık\ silah, tüfəh\ 
güc.
 
Yaraq
 
 
incə, arığ.
 
Yarağlı 
: qurallı, təyərli, mücəhhəz.
 
Yaraşmaq:
 yanşırmaq, yakaşmaq, əkəşmək, 
yarımaq, barışmaq, gəlişmək. uymaq, alışmaq
 
yalınkatmaq
14
: çılpaklamaq, çıxartmaq, soymaq. 
Yanmak 
: ( 
Yankaqlaşmaq
14
: savaşmaq, tokatlaşmaq, 
kötəkləşmək 
Yanut
14
 : qarşılıq. 
Yapınmaq: örtünmək 
Yaraq
 : 
fürsət, imkan, sıra, hazırlık\ silah, tüfəh\ 
güc.
 
Yaraq
 
 
incə, arığ.
 
Yarağlı 
: qurallı, təyərli, mücəhhəz.
 
Yaraşmaq:
 yanşırmaq, yakaşmaq, əkəşmək, 
yarımaq, barışmaq, gəlişmək. uymaq, alışmaq
 
 
ərdən, kimərdə:
 
Ara sıra, bə’zən
 
kimərdə , ara sıra hərdən, bə’zən
 
qalıqlıq
14
:yetərsizlik : qat
14
, təmbəllik. 
qıyşıru
14
: meyilli əyri, yönli, sapıq,. 
qıyşıru
14
:əyri, meyilli yönli, sapıq,. 
qonulqa
 qonağa dərək yemək, qonağa göndərilən 
yeməyi
  
qonuşan.
 
Sözəngür
14
: 
 
məşğul.Darqaq
14
: sıkışık,  
muqabilə etmək.
 
müxatəb.Sözdəş
14
: sözləş,  
müşavirə.Sözləş :  
otruq
14
: yatalaq, xəstə. 
ölçüb biçmək
 Dartmaq
:. sallamaq. təhəmmül etmək.
 
ölçüb biçmək. 
Dartmaq
: dəngəmək
9
, sallamaq. 
təhəmmül etmək.
 
sallamaq. dəngəmək
9
Dartmaq
:, ölçüb biçmək..
 

 
sözün özü 
 
 
2
sallamaq.
Dartmaq
: dəngəmək
9
, ölçüb biçmək. 
təhəmmül etmək.
 
sapıq,.əyri, meyilli qıyşıru
14
: yönli,  
sapıq,.meyilli qıyşıru
14
: əyri, yönli,  
sıkışık, Darqaq
14
: məşğul. 
Söyləyən Sözləyən 
 
Süməzlik
14
: boysamaq, danqazlık. 
Süzük
 
Tabyamaq
14
: tapmaq, yapmaq, 
 
Tabyamaq
14
: tapmaq, yapmaq, hazırlamaq
 
Tap : 
tam, yetər, kafi
 Taplamaq  
tapmaq, Tabyamaq
14
: yapmaq, hazırlamaq
 
Tasmaq : itmək, pısmaq, itmək. 
təmbəllik qat
14
yetərsizlik : qalıqlıq
14
:,  
viran,qum-tuq
14
: ıssız. 
yapmaq,Tabyamaq
14
: tapmaq, hazırlamaq
 
yatalaq,otruq
14
: xəstə. 
yetərsizlik,qalıqlıq
14
: təmbəllik. 
yönli, meyilli qıyşıru
14
: əyri, sapıq,. 
yönli,əyri, meyilli qıyşıru
14
: sapıq,. 
Yağız  : əsmər. 
Dumbulçalan: dümbəkçi, dövülçü. təbilçi. 
 
Aarman 
: 
1) 
nakam 
-2)
 ökünc, heyf 
-3)
 arzu, arsu, istək\ 
armansız: mə'yus <> armanlı: ümütlü.
 
Ab 
: < ob < ov < sov < sovp 
 
Aba 
: apa, apal, ənnə, nənə.böyük qadını 
çağıranda söylənir
 
Abadan
5
: ovadan, çox (gözəl), bayındır
 
Abamak
5
: qaçmak, gizlənmək
 
Aban(l)amaq
8
: üstünü örtmək, üstünə əyilmək, 
üstünə qalkmaq, şişmək, qabarmaq  üstünə 
sarkmaq, şaşιlι durmaq, asιlι durmaq, yüklənmək 
 
Abanğa 
: zorluk, bədbəxlik.
 
Abarmak 
: şaşmak, qorxmak, ülkmək.
 
Abartmak
: gurrung etmək, gözün.bərətmək, 
tə'rifləmək, şişirmək.
 
Abatlamaq
: babatlamaq, onarmaq
 
Abay 
: ehtiyat\ abayla: ehtiyat et\ abaysız: 
apansız, bilməzdən\ Abayla: gözətlə.
 
Abı  
:
 böyük nənə, əcə, ulusay, alasan nənə, 
sonk ənə, çonk ənə, dev ani, qartı əbə.
 
Abi 
: < ab. abay, böyük.
 
Abıdan
5
 
: gözəl, təmamən, qayət,  büsbütün\ abıdan 
böyük\ yaxci yaxcısına: abıdan yakşı\ abıdan ağıllı 
kişi\ 
Abıdan görün
ö boldu
5
: tamamiylə açık oldu.
 
Abıy 
: ağa, dədə, çong.
 
Abray 
: e'tibar\ Abraylı
4
: başı uca.
 
Abraylı 
: möhtərəm, sılağlı, üzli, 
 
Abrı 
: ibər
4
\ abrılı: ibərli.
 
Ac  
: fil dişi, qıyaq.
 
Ac  
: guvis
5.
 
Ac  
: işgə.
 
Acağan : qazabli \ acaan düşman : amansız \ fəna 
düşman. 
Acalsız
5
 
: ölməz. 
 
Acar 
: ahar, şüləli, şumal, aşıyan, cavan, çağa, 
gözəl üz\ acarı(axarı?) soyuk: çirkin, suratsız 
 
Acardan
: acarlı, şanlı olmak, neşəli olmak
 
Acarsız  
: çirkin, suratsız, acarı\ 
dərmansız, gəvşək
 
Acaş
9      :
 acraş, acralqu, ayruluk
 
Acqarağ
5
: 
 
açqarağ
5,
 
acgöz, , obur, opkur
9
, doymaz, 
tamahkar, doymaz.
 
 
Acgöz 
: acqara
5
, obur, opkur
9
, doymaz, tamahkar, 
doymaz. boğaz, 
 
Acgözlü 
: boğazlı, oburlu, iştalı\ 
 
Acı  
: < az: yüksək, alp, bətər  
Acı diş 
: < azı. azıq diş .
 
Acı  
: küyək, dərd, yanıq, ıztırab, üzüntü  .
 
Acı dilli 
: alaycı.
 
Acı söz 
: iğnəli ; toxunan ; ağılı söz.
 
Acı su 
: sirkə
 
Acı 
: tünd, iti, qıp - qızıl, acı - qızıl, qızıl - ala, ala – 
qızıl\
 uclu , batan 
\   
Acı söz
: iğnəli, toxunan, 
avılı söz\ 
Acı su
: sirkə\ 
acı yılğırış
8
 
: şəhvətli 
gülüş 
Acı
: uclu, batan\ acı yılğırış
8
: şəhvətli gülüş.
 
Acıdan  
: maya, acıtıcı, acıtqıç
9
 
Acı dilli: alaycı 
Acığan
: qazabli\ acığan düşman: amansız, fəna 
düşman: yaman.
 
Acıkıyık 
: vurdumduymaz, dikqafalı, qavrayışsız, 
danqaz, qanmaz
 
Acıklanmak
: aşıklamak, aşulanmak
 
Acıksız 
: xunsa
 
Acılaşmak
: acıqlaşmak
5
, söyüşmək. söküşmək: uca, 
iti səslə söyləmək\ acıqlı yür: hızlı yeri
 
Acıllaq
12
: işlərqə
11
, işləmək
 
Acımadan:
 yazıksınmadan, soyuk, qatılık, qat 
könüllük.
 
Acımak  
: ayanmak
9
, əsirgəmək 
 
Acıramaq
4.5
:
 ayrılmak\ köpçülüktən acıraqan: 
huquqdan acıraqan,
 
Acırı 
: aşırı, ası.
 
Acırmak
: acıtmaq, yatırmak, bağlı   halda bırakmak, 
əl vurmamak, sakit qoymak, faalaşdırmamak, 
alışdırmamaq\ acıryan: mürtaz, nəfsinə acurmak 
imtina etmək.
 
Acışma 
: qızqınlıq durumu, təhrik olunma durumu, 
təhrik olma
 
Acıtıcı : acıdan, maya , acıtqıç
9.
 
Acıtqıç
9
: acıdan : maya , acıtıcı 
Acıtmak 
: sancıtmak, incitmək
 
Aciz 
: qalmış\ qalmışlık. yaravsız, yaramaz, 
yavuz.
 
Acız
8
 
: acqarιn\  acıza gəl: nəştab gəl.
 
Acıza
8
 
: < ac + qarιna, nəştab.
 
Acizanə 
: gəvşəkçə, əlsizyana, xəfifcə 
 
Acızlık :
 aşızlık
5.
 
Acqarιn 
: acız
8
\  acıza gəl: nəştab gəl 
 
Acιq 
: <> açιq. 
 
Acιmaq  
: kəkrəmək, əkşimək 
 
Aclık      : açarçılık. 
Acqara: acgöz. 
Aç göz  
: a
cqara
, doymaz, opkur
9
, tamahkar. 
 
Aça ay
9 :
 iki il arasındakı ay, aralık ay
 
Aça
5
 
: çatal.
 

 
sözün özü 
 
 
3
Açacak:açqu, parlatacak şey, cilaç, silaç. 
Açağızlı
13
: ağzı açıq, istəkli. sarqon.
 
Açar     : açğıç: aşkıç. 
Açarçılık
: aclık.
 
Açğıç    : aşkıç, açar. 
Açğun 
: aydın.
 
Açı 
: zaviyə.
 
Açık boyama
k: rəsmi işləmək 
 
Açık sarı:
 qır, ağ - sarı, kül rəngi, çal - sarı, ağçıl sarı, 
ağsır - sarı, ak- sarı, sarğılt, boz.
 
Açıq     
: ışıq.
 
Açık     :
 sərbəst, laübalı\ şəffaf, səmimi, saf
 
Açıklamaq:
 dəpərtmək, qopartmak, oynatma
7
, 
yüksəltmək, ırak çəkmək  aşkar etmək
 
Açıklayan
: yarğaşayan.
 
Açıklık  
: aydınlık, anıklık, aşıklık, eniklik
9
, 
düşünüklük, yazuv
3
.
4.5.6.7.8.
 yazık
9.
 
Açıklık  
: yaktı, aydın, yaktılık, yağtılık ot, aylın, 
anıklık, carıklık,  
 
 
Açılmak 
: anğlamak.
 
Açılmaq 
: saçılmaq: içindəkini söyləmək.
 
Açılmaq 
: yavaşlamaq, bəkləmək, ayalmaq, 
əylənmək, gözləmək. 
 
Açılmış  
: anğıkıt, yayılmış, çıkarılmış 
 
Açıq   
: çarık, çarıv
4.5
, aydın, carıklık, aydınq, yəqin, 
ayıq, aylın, aykın, yaktı, yarıt, anğıt, anıklık, anıq. 
yağtlık, bəlli, ot 
 
Açış
3
 
: yanğılış
3
, asış
3.
 
Açkuç 
: aşkış, açar
 
Açmaq  
: ayalamaq,  
 
Açmaq  
: boşatmaq, güşətmək, gövşətmək, 
yumuşamak, ovşamaq(oğulmuş)
 
Açmaq  
: çalmaq, aydınlatmaq, canlandırmaq, 
doğmaq, 
pardaklamak , parlatmak, yalınlamak, 
pası açmak, pardalamak , paklamak , açmak \ 
çiçək atmak.
 
Açmaq  
: çəçmək
9
, çözmək çanımaq
9
, qazmaq, 
kəsmək, çapmaq, qovşurmaq, çatmaq, oymaq. 
baltalamaq\  
apuşmaq: ayırmaq.
 
Açmaq  
: danlamak, təmizləmək, arılamak, saylama
 
Açmaq  
: dəngəmək, samlamaq, sahmanlamaq, 
sağmanlamaq, dəyərləmək, düzətmək, çözmək, 
işləmək, həll etmək  
 
Açmaq 
: dartmak\ qapını aç: eşik dart
 
Açmaq 
: fət etmək, zəbt etmək,
 
Açmaq 
: pardaklamak, parlatmak, pardalamak, 
paklamak,  yalınlamak, pası açmak, yaymak, 
qovmak, itələmək, uzağa sürmək, açığa vurmak, 
ifşa etmək
 
Açmaq: yaymak, qovmak , itələmək, uzağa 
sürmək, açığa vurmak, 
təmizləmək,
 ifşa etmək. 
Açmaz qoym
aq
: olduğu kimi bırakmak, üzü üstü 
bırakmak.
 
Açmazlanma
q
: açılmak istəməmək.
 
Açqarağ
5
: acgöz, acqara
5
, obur, opkur
9
, doymaz, 
tamahkar, doymaz
 
Açqıç 
: açar.
 
Açqu 
: 
1) 
açacak, parlatacak şey, cilaç, silaç.
 
2)
 kilit
 
Ad - san:
 namus, qayrət, saman.
 
Ad əri   :
 adla şöhrətli, adlatanınmış, adlanmış
 
Ad tutmak: ya
daparlıq, yadavərlık, addamak, yad 
etmək, yaddamak.
 
Ad tutmak: yadavərlık , addamak , yad etmək , 
yaddama. 
Ad  
: ay , adlamak , adlak , aylak 
=
 bəlləmək , ayırd 
etmək şəxxəs \ 
ad (
+ qoymak, urma, vurmak, 
takmak, vermək)
 . 
Ada qonmak
: ünlənmək.
 
Ada  : ortalık
1 
Ada
: adırıl, ayırıl (< ayrılmak), ortalık
13
, utrau
3.7,
 aral, 
iki suyun aralığı\ yarım ada: yarım ara.
 
Ada
1.2
: utrau
.7
, aral 
Adak
9
 
: son, ayak\ adağıda: sonunda\ adağıcə: 
sonuna qədər.
 
Adal
4
 adam
: dürüslük.
 
Adalqa
8
 
: termin 
 
Adallık
4
 
: dürüslük
 
Adam + sitmək
9
: adam + saymak
 
Adam başına
: baş aşa, hər bir başa. başdan ayağa.
 
Adamak : mə' muriyyət vermək , nişan vermək , 
mə' muriyyət : adak , adlak \ adlamak 
Adamak 
: həsr etmək\ mal ; pul adamak: rüşvət 
vemək\  adaptatsiya: ürəniv
11.
 
Adamak:
 adlamak, mə' muriyyət vermək, nişan 
vermək, mə' muriyyət: adak
5
, adlak
5
\  adlamak.
 
Adamcıllanım
: adam kimi görünmək.
 
Adamcıllanm: adam kimi görünmək 
Adamk: və’d etmək ( mal \ pul adamak : rüşvət 
vemək \  və’d etmək adaptatsiya : ürəniv
11 
Adanmak:
 ad almak \ adanlu : tanınmış , adlu 
\adıdığmak : adlandırmak
 
Adanmaq
: almaq, iyəlik etmək.
 
Adanmış 
: müşəxxəs , qararlı 
Adanmış
: qararlı, müşəxxəs.
 
Adartı
4 
: adarlı, təhlikəli.
 
adasuv : adlanmak
4.., 
atmak , atılmak 
Adaş
9    :
 dos, arkadaş.
 
Adaşıp-aldaş
ıp
4:
 Iştibah.
 
adaşkan
9
: şaşıran
 \ adaşkak
9
: çox şaşıran kimsə
 
Adaşkın 
: şaşkın, çaşkın
 
Adaşmak
9
: yolu şaşırmak, xata yapmak. yahalmak , 
şaşmak.
 
Addaki
: ən son\ addaki çəkkiçə: son sınıra qədər.
 
Addalamaq: x
atırlamaq
 
Addamak: ad tutmak, yadavərlık , yad etmək , 
yaddama. 
Addi 
: maldi
8
, madli.
 
Addım  
: < at. atlım, atım, atılmaq, özgərişmək, 
ötgərişmək, adgərişmək, dəyişmək. 
 
Addım 
: ardım, iki ayağın aralığ .
 
Addım 
: uğur, qədəm\ qədəmli: uğurlı.
 
Adət  
: boyınsınıv, tutuk, bağlı.
 
Adət  
: qılık, qιymιl, iş, qιmιldι, yol, çəm, meyl, 
endik, istək, fe'l,
 
Adət aydamak : adət vermək  atda get : sürüb get  
ayda 
Adət etmək: 
alışmaq, mənimsəmək, özləşmək.
 

 
sözün özü 
 
 
4
Adğır 
: ayğır 
Adi : 
anayı, örəksəl, örəskəl, siklanğan( hudud) , 
çikli, iklənğən . 
Adı-çapı yay
ıldı
10
:
 ünü yayıldı.
 
Adın 
: başqa. özgə, özgənin, yadın.
 
Adınaqunun: özgənin , başqasının 
Adınçı
4.5
: ayrı, başqa, digər. 
     
 
Adır
4
 
: ayrı, qol, təpə\  ayır: adırılmaq: ayrılmaq .
 
adırıl : ayırıl ( ayrılmak)
 
Adis
4
  :
 taktik, usul, metod, gedişat , yürüyüş\ adist: 
uzman. 
 
Adlamaq
: xatırlamaq.
 
Adlanmaq: ça
planmaq.
 
Adlı - çaplı
: şanlı şöhrətli.
 
Adlı 
: addı, adlım, dadlı, xoş, gözəl\ adlı günlər: 
gözəl günlər.
 
Adnaqu 
: başqa\ adınlarğın: başqalarının\ 
adınağunun: özgəsinin, başqasının .
 
Adnaqunun
 : özgənin, başqasının.
 
Adraş : ayrılmak \ ayak : qonaklık ) . acraşmak : 
boşanmak \ adraş ayak : gedən kimsənin; 
köçmədən öncə verən ziyafət.  
Adrımlamaq:
 manqmaq , çamdımaq.
 
Adula  : dağ yokuşun çıkmak 
Aftafa 
: kunduk.
 
 
Agı
9
 
: mülk, sərvət\ ağılık: xəzanə.
 
Agış
5
 
: arvad sevər. 
 
Ağ         
: çiğilə , örüng.
 
Ağ - uka
9
: böyük - çiçik qardaşlar\ ağa - pinqil: ağa 
bəy və qız qardaş.
 
Ağ  
: kül rəngi, qır, çal, açık sarı, ağçıl sarı, 
ağsır, ak- sarı, sarğılt, boz.
 
Ağ dağ 
: yara izi
 
Ağ göz: qorkak 
Ağ gümüş: g
ümüş, aqar altın .
 
Ağ könül: mehriban: meyirban. 
Ağ qurdu:
 ağ örən, böcək, tırtıl.
 
Ağ quş  
: quğu.
 
Ağ manğız: təcrübəsiz  
Ağ yer 
: ağlanğ, bitgisiz qum təpə, boş yer.
 
Ağ           : ar(ğ)qos , örün. 
Ağ 
: (< av). toplayan, top, tor. tutaq, duzaq, 
çökəmə.
 
Ağ 
: 
ağ qurdu, ağ örən, böcək, tırtıl.
 
Ağ 
: boş, ıssız(ağlamak, içini boşatmak)
 
Ağ 
: çin, arassa, tüys
8
, xalis. təmiz, dəyərli. 
həlal, həq. gönlü ağ: hiləsiz. ağ xidmət: xilusanə. iş 
ağına geddi: iş bəraətə geddi
 
Ağ 
: doru.
 
Ağ 
: fürsət\ ağa çıkmak: fürsət tapmaq.
 
Ağ(k)lamak : 
ağtamak, ağatmak, həlal etmək, 
namus qazandırmak, bəraətləmək.
 
Ağ
9
 
: şalvarın çatığı, peşi .
 
Ağa- iyə 
: ata ana
12.
 
 
Ağa 
: 
əziz
, bayar
8
, ağa bəy, böyük oğul, böyük 
ərkək qardaş, baba, ata, əziz, 
baba, 
aka, əkə, uka 
, abi , abzi \ 
ağa qadın
: adıncık: hörmətli gadın\ ata 
əkə, ana əkə\ 
əcəkə
: böyük bacı
\ 
ağa qadın
: 
qadıncık : hörmətli gadın\