Yaşil iNKİŞAF: enerji SƏMƏRƏLİLİYİ VƏ alternativ məNBƏLƏR 2 yaşil iNKİŞAF

Cədvəl 1.1. Yaşıl iqtisadiyyat üzrə fəaliyyət göstərən dominant qurumlar
Fondlar
Qurumların adı
Qiymətləndirilən həcm
Qlobal Ətraf Mühit İmkanı 
(Global Environment 
Facility)
Qlobal Ətraf Mühit 
İmkanının qurumları: 
Birləşmiş Millətlər 
Təşkilatı Ətraf Mühit 
Proqramı (UNEP), BMT 
İnkişaf Proqramı (UNDP), 
Dünya Bankı (World 
Bank), digər çoxtərəfli 
inkişaf bankları, BMT-nin 
Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı 
Təşkilatı (FAO), Kənd 
Təsərrüfatının İnkişafı 
üzrə Beynəlxalq Fond 
(IFAD), BMT-nin Sənaye 
İnkişafı Təşkilatı (UNIDO)
10,5 milyard ABŞ dolları 
qrant və 51 milyard 
ABŞ dolları müştərək 
maliyyələşdirmə üzrə
Ən Az İnkişaf Etmiş 
Ölkələr Fondu (Least 
Developed Countries 
Fund-GEF)
QƏMİ (GEF) agentləri 
346 milyon ABŞ dolları

---

- 20 -
YAŞIL İNKİŞAF: ENERJİ SƏMƏRƏLİLİYİ VƏ ALTERNATİV MƏNBƏLƏR
Xüsusi İqlim Dəyişikliyi 
Fondu (Special Climate 
Change Fund-GEF)
QƏMİ (GEF) qurumları
50 milyon ABŞ dolları və 
müştərək maliyyələşdirmə 
üzrə 649 milyon ABŞ 
dolları
Təmiz Texnologiya Fondu
Dünya Bankı və digər 
çoxtərəfli inkişaf bankları
4,936 milyard ABŞ dolları
Strateji İqlim Fondu (Stra-
tegic Climate Fund-SCF) 
– İqlim Sabitliyi üçün Pilot 
Proqram (Pilot Program 
for Climate Resilience)
Dünya Bankı və digər 
çoxtərəfli inkişaf bankları
1,1 milyard ABŞ dolları
SİF-Meşə İnvestisiya 
Proqramı (SCF-Forest 
Investment Program)
Dünya Bankı və digər 
çoxtərəfli inkişaf bankları
639 milyon ABŞ dolları
SİF-Aşağıgəlirli 
Ölkələrdə Bərpaolunan 
Enerji Sahəsinin 
Genişləndirilməsi 
Proqramı (SCF-Program 
for Scaling-Up Renewa-
ble Energy in Low Income 
Countries)
Dünya Bankı və digər 
çoxtərəfli inkişaf bankları
392 milyon ABŞ dolları
Meşə Karbon 
Əməkdaşlığı İmkanı (For-
est Carbon Partnership 
Facility)
Dünya Bankı, İnter-
Amerika İnkişaf Bankı 
(IADB), BMT-nin İnkişaf 
Proqramı
385 milyon ABŞ dolları
Mənbə: http://www.climatefundsupdate.org/listing,  http://www.unep.org/
Hazırda yaşıl iqtisadiyyatın inkişafı üçün təhlillər, araşdırmalar və yatı-
rımlar əsasən aşağıdakı sahələri əhatə edir:
-  Bacarıqların inkişafı (capacity building): treyninqlər, məsləhət 
xidmətləri, texniki yardımlar və s. (61%);
-  Maliyyələşdirmə xidməti: qrantlar, layihələrin maliyyələşdirilməsi və s. (37%);

---

- 21 -
YAŞIL İNKİŞAF: ENERJİ SƏMƏRƏLİLİYİ VƏ ALTERNATİV MƏNBƏLƏR
-  Elmi araşdırmalar xidməti: əsas bilik bazaları və s. (27%);
-  İnformasiya xidməti:informasiya mübadiləsi, maariflənmənin inkişafı, 
elmin idarəedilməsi və s. (64%);
-  Texnologiya transfer xidməti: texnologiya mübadiləsi və s. (14%). (3)
Deməli, yaşıl iqtisadiyyat proqramları tərəfindən daha çox dəstəklənən 
sahə informasiya sektoru (64%) və daha az dəstəklənən sahə isə texnologiya 
transferi sektorudur ki, bu da cəmi 14% təşkil edir. Bu göstəricilərə əsasən 
demək olar ki, elmi araşdırmalara daha çox dəstək olmalıdır ki, nəticədə 
texnologiya transferi daha sürətlə həyata keçirilsin. Çünki yaşıl iqtisadiyya-
ta nail olmaq üçün ölkələrdə müasir və elmi əsaslara söykənən texnologi-
yalara ehtiyac vardır, xüsusilə, bu ehtiyac bərpa olunan enerji resurslarının 
istifadəsi zamanı daha qabarıq şəkildə önə çıxır.
Müxtəlif mənbələrin qiymətləndirmələrinə əsasən 2020-ci ilə kimi 
sırf iqlim dəyişkənliyinin azaldılması məqsədilə bərpa olunan enerji 
mənbələrinə qoyulacaq investisiyaların həcmi təqribən hər il 500 mil-
yard ABŞ dolları təşkil edəcəkdir. Belə investisiya yatırımlarının effektiv 
nəticələri ölkələr tərəfindən yaşıl iqtisadiyyata yönəlik fiskal siyasətdən 
asılıdır.