108
YAŞLILIKTA ENDOKRİNOLOJİK HASTALIKLARIN TEDAVİ KILAVUZU
Adrenal
cerrahisi için, kortizol aşırılığı ile ilgili ko-morbiditeli ve benign adrenal adenoma bağlı
otonom kortizol sekresyonlu bireyin yaşı, kortizol aşırılığı derecesi, genel sağlık durumu, komor-
biditeler ve hastanın tercihi dikkate alınmalıdır (1). Cerrahi düşünülen tüm hastalarda,
kortizol
aşırılığının ACTH bağımsızlığı doğrulanmalıdır (1).
Deksametazon testi sonrası kortizol >5 μg/dl ve kortizol aşırılığı ile ilgili en az iki komorbidite
(T2DM, HT, obezite, osteoporoz) nin varlığı ve onların en az biri, medikal önlemlerle kötü
kontrollü ise cerrahi endikasyonu vardır. Bazı otörler, olası otonom kortizol
sekresyonlu genç ve
daha az komorbiditeli hastalarda cerrahi tedavi ağırlıklı düşünmektedirler (1,3).
Plazma free metanefrinleri veya idrar fraksiyone metanefrinleriyle feokromositomanın dışlanması
önerilir. Birlikte HT veya açıklanamayan hipokalemili hastalarda, primer hiperaldosteronizmi
dışlamak için aldosteron / renin oranının kullanılması önerilir.
Cerrahi tedavi
Klinik olarak anlamlı hormon aşırılığı olan unilateral adrenal tümörler için adrenalektomi öne-
rilir. Asemptomatik nonfonksiyone unilateral adrenal kitleli ve görüntülemede
benign özellikli
hastalarda cerrahi önerilmez (≤4 cm) (1,5). Boyutu ≤6 cm, fakat malignansi nin şüpheli radyo-
lojik bulguları olan, lokal invazyon delili olmayan, unilateral adrenal kitleli hastalarda laparosko-
pik adrenalektomi önerilir. Malignansi nin şüpheli radyolojik bulguları
olan ve lokal invazyonlu
unilateral adrenal kitlelerde açık adrenalektomi önerilir. Yukarıdaki kriterlerin birine uymayan
hastalarda bireysel yaklaşım önerilir (Şekil 3). Adrenal bir tümör için cerrahi tedavi yapılan tüm
hastalarda, olası otonom kortizol sekresyonu veya otonom kortizol sekresyonu delili bulunuyorsa
major stres dozlarında perioperatif glukokortikoid tedavisi verilmesi önerilir (1).
1 mg dxm test sonucu
yorum
Otonom
kortizol sekresyonu ile
ilgili komorbiditeler
Cerrahi tedavi
Cerrahi olmayan hastalarda
takip süresince kortizol aşırılığı
ve komorbiditeleri
yeniden
değerlendir
1 mg dex
test testi
≤1.8 μg/dl
1.9 – 5 μg/dl
>5 μg/dl
Normal
Olası otonom
kortizol sekresyonu
Otonom kortizol
sekresyonu
hayır
evet
evet
evet
evet
evet
evet
hayır
hayır
hayır
hayır
hayır
hayır
hayır
hayır
nadir
nadir
sıklıkla
Şekil 2. Adrenal insidentalomalı hastalarda otonom kortizol sekresyonunun değerlendirilmesi
ve tedavisi