YAŞLILIKTA ENDOKRİNOLOJİK HASTALIKLARIN TEDAVİ KILAVUZU Eğer hastada nefes darlığı, göğüste baskı hissi, geçici iskemik atak, klodikasyo, periferik arter
hastalığı, inme, EKG de anormal bulgular varsa hasta KAH açısından değerlendirilmelidir (E)
Koroner arter hastalığı açısıdan yüksek riskli kişilerin belirlenmesi için yapılacak değerlendirme-
lerde KV öykü (dispne, göğüs ağrısı), yaşam tarzı düzensizliği (sigara, sedanter yaşam, dengesiz
beslenme), uzun diyabet süresi, empotans öyküsü, abdominal obezite, lipid profili, KB, periferik
arter hastalığı varlığı, glisemik kontrol derecesi, retinopati varlığı, EKG, sabah ilk idrarda albu-
min/kreatinin ve eGFR dikkate alınmalıdır.
Tarama istirahat EKG’si ile yapılmalıdır. Semptomları veya diğer eşlik eden hastalıkları olan ki-
şilerde stres testi yapılmalıdır. Stres testinde iskemi saptanan ya da semptomları ortaya çıkan
hastalar kardiyoloğa sevk edilmelidir. Efor testi planlanırken yaşlı diyabetik hastanın lokomo-
tor sistem ve genel durumunun göz önüne alınarak planlanması veya başka tetkikler yapılması
düşünülmelidir.
TEMD Önerileri 1. Yaşı 40’ın üzerinde, diyabet süresi >15 yıl veya HT tanısı olan tüm diyabetlilerde istirahat
EKG’si çekilmelidir (Sınıf D, ortak görüşe dayalı kanıt).
2. KAH riski yüksek hastalarda 2 yılda bir EKG tekrarlanmalıdır (Sınıf D, ortak görüşe dayalı kanıt).
3. Aşağıdaki hasta gruplarında KAH taraması için ilk test olarak eforlu EKG yapılmalıdır (Sınıf D,
ortak görüşe dayalı kanıt).
Tipik veya atipik kardiyak belirtiler (açıklanamayan dispne, göğüste sıkıntı) [Sınıf C,
Düzey 3 kanıt (1)].
İstirahat EKG’sinde anormal bulgular olması (Sınıf D, ortak görüşe dayalı kanıt).
Periferik arter hastalığı (ayak bileği/brakiyal indeks oranının bozulması) [Sınıf D, Düzey 4
kanıt (2)].
Karotis arterleri üzerinde üfürüm duyulması (Sınıf D, ortak görüşe dayalı kanıt).
Geçici iskemik atak (Sınıf D, ortak görüşe dayalı kanıt).
İnme (Sınıf D, ortak görüşe dayalı kanıt).
4. İstirahat EKG’sinde sol dal bloğu, ST-T bozukluğu bulunan hastalarda eforlu EKG yerine
farmakolojik (örneğin dipiridamol) stres ekokardiyografi veya nükleer görüntüleme
istenmelidir (Sınıf D, ortak görüşe dayalı kanıt).
5. Ayrıca efor testi yapılması gereken fakat obezite, sedanter yaşam, nöropati, periferik arter hastalığı,
diyabetik ayak gibi çeşitli nedenlerle efor kapasitesi kısıtlı olan hastalarda da farmakolojik stres
ekokardiyografi veya nükleer görüntüleme yapılmalıdır [Sınıf C, Düzey 3 kanıt (3)].
6. Stres testlerinde iskemisi bulunan, egzersiz kapasitesi düşük hastalar kardiyoloğa sevk
edilmelidir (Sınıf D, ortak görüşe dayalı kanıt).