Kaynaklar
1.
Feder HM Jr. Periodic fever, aphthous stomatitis, pharyngitis,
adenitis: a clinical review of a new syndrome. Curr Opin
Pediatr 2000; 12: 253- 6.
2.
Scholl P. Periodic fever syndromes. Curr Opin Pediatr 2000;
12: 563- 6.
3.
John CC, Gilsdorf JR. Recurrent fever in children. Pediatr
Infect Dis J 2002; 21: 1071- 80.
4.
Marshall GS, Edwards KM, Butler J, Lawton AR. Syndrome
of periodic fever, pharyngitis, and aphthous stomatitis. J
Pediatr 1987; 110: 43- 6.
5.
Thomas KT, Feder HM Jr, Lawton AR, Edwards KM. Periodic
fever syndrome in children. J Pediatr 1999; 135: 15- 21.
6.
Padeh S, Brezniak N, Zemer D, et al. Periodic fever, aphthous
stomatitis, pharyngitis, and adenopathy syndrome: clinical
characteristics and outcome. J Pediatr 1999; 135: 98- 101.
7.
Long SS. Syndrome of periodic fever, aphthous stomatitis,
pharyngitis, and adenitis (PFAPA)-What it isn’t. What is it?
J Pediatr 1999; 135: 1- 5.
8.
Kimberly D, Mary G. Periodic fever and pharyngitis in young
children: a new disease for the otolaryngologist. Arch
Otolaryngol Head Neck Surg 2000; 126: 1146- 9.
9.
Lee WI, Yang MH, Chen LC, et al. PFAPA syndrome (periodic
fever,
aphthous stomatitis, pharyngitis, adenitis).Clin Rheumatol
1999; 18: 207- 13.
10.
Jorizzo JL, Sams WM, Jegosothy BV, Olansky AJ. Cimetidine
as an immunomodulator: chronic mucocutaneous candidiasis
as a model. Ann Intern Med 1980; 92: 192- 5.
11.
Feder HM Jr. Cimetidine treatment for periodic fever
associated with aphthous stomatitis, pharyngitis,
and cervical
adenitis. Pediatr Infect Dis J 1992; 11: 318- 21.
12.
Galanakis E, Papadakis CE, Giannoussi E, Karatzanis AD,
Bitsori M, Helidonis ES. PFAPA syndrome in children
evaluated for tonsillectomy. Arch Dis Child 2002; 86: 434-
5.
37
38
39
Ergin Çiftçi. Periyodik ateş, aftöz stomatit, farenjit ve servikal adenit (PFAPA) sendromlu bir olgu
13.
Parikh SR, Reiter ER, Kenna MA, Roberson D. Utility of
tonsillectomy in 2 patients with the syndrome of periodic
fever, aphthous stomatitis, pharyngitis, and cervical adenitis.
Arch Otolaryngol Head Neck Surg 2003; 129: 670- 3.
14.
Berlucchi M, Meini A, Plebani A, Bonvini MG, Lombardi
D, Nicolai P. Update on treatment of Marshall's syndrome
(PFAPA syndrome): report of five cases with review of the
literature. Ann Otol Rhinol Laryngol. 2003; 112: 365- 9.
40
PFAPA sendromunun çocuk hekimleri
t
arafından iyi
bilinmesi gerekmektedir. Bu nedenle kliniğimizde PFAPA
sendromu tanısı alan bir hasta sunulmuştur.
Olgu Sunumu
İki buçuk yaşında erkek hasta, kliniğimize ateş ve boyunda
şişlik yakınmalarıyla getirildi. Üç gün önce bu yakınmalarla
başvurduğu doktor tarafından kriptik tonsillit ve lenfadenit
tanısıyla amoksisilin-klavulonat tedavisi başlanmış ancak
bu tedaviye karşın yakınmalarında düzelme olmamıştı.
Hastanın muayenesinde fizik, motor ve mental gelişimi
yaşına göre normaldi. Vücut sıcaklığı 39.4ºC ölçüldü.
Bilateral çene açısında 3x2 cm ağrılı, mobil lenfadenopati
ve tonsillerde gri-beyaz membranlar saptandı. Hastanın
laboratuvar bulgularında Hb: 12.1 g/dL, BK: 17 400/mm3
(%76 segment, %18 lenfosit, %6 stab), trombosit: 345
000/mm3, ESR: 80 mm/saat ve CRP: 19.5 mg/dL olarak
saptandı. Lenfadenit ve tonsillit tanısı ile hastaya seftriakson
75 mg/kg/gün tedavisi başlandı. Bir gün sonra hastanın
boğaz kültüründe normal boğaz florasının hakim olduğu
saptandı. Enfeksiyöz mononükleoz açısından bakılan Epstein-
Barr virus ve sitomegalovirus serolojisinde akut enfeksiyonu
gösteren pozitiflik saptanmadı. Hastanın ateşi tedavinin
dördüncü gününde normale döndü. Lenf bezleri küçüldü,
aftöz lezyonları ve tonsillerindeki kriptleri kayboldu. Hastanın
anamnezinden son bir yıl içinde buna benzer yaklaşık on
atak geçirdiği, bu ataklar sırasında boğaz kültürünün normal
çıktığı, akut faz reaktanlarının yükseldiği, antibiyotik ve
ateş düşürücü kullanılmasına karşın ateşin 5-6 gün sürdükten
sonra normale döndüğü öğrenildi.
Yineleyen ateş nedeniyle ayrıntılı biçimde incelenen hastada
ailevi Akdeniz ateşi (FMF) açısından DNA analizinde
mutasyon saptanmadı. Kollajen-vasküler hastalıklar açısından
bakılan ANA, anti-ds DNA, anti-nötrofil sitoplazmik antijen
(ANCA) ve romatoid faktör normal sınırlarda bulundu.
İmmün yetmezlik açısından bakılan serum IgA: 117 mg/dL,
IgM: 84.4 mg/dL, IgG: 1030 mg/dL, IgD: 5 mg/dL, C3:
183 mg/dL ve C4: 32.6 mg/dL ile yaşına göre normal sınırlar
içindeydi. Lenfoblastik transformasyon ve periferik lenfosit
alt grupları normal sınırlarda bulundu. Bir adet BCG skarı
olan hastanın PPD testi 8 mm ölçüldü. Bu bulgularla hastanın
ataklarının PFAPA sendromu açısından izlenmesi plandı.
İzlem sırasında hastanın yaklaşık 4 haftada bir 5-6 gün süren
ateş, ağız mukozasında aftlar, membranöz tonsillit ve servikal
lenfadenopati ile seyreden atakları gözlendi. Bu bulgularla
PFAPA sendromu düşünülen hastaya atak başlangıcında 1
mg/kg tek doz prednizon tedavisi verildi. Bu tedaviyle
hastanın klinik bulguları bir gün içinde hızla düzeldi.
Tedaviye alınan dramatik yanıt da göz önüne alınarak hastaya
PFAPA sendromu tanısı konuldu. Hastanın bundan sonraki
izleminde hastalığın ataklarında 1 mg/kg tek doz prednizon
tedavisine devam edildi. Bu tedaviyle 6 ay izlenen hastanın
izleminde atak araları giderek açılarak ataklar kayboldu.
Hastanın son bir yıllık izleminde atak görülmedi. Bu dönemde
Türk Pediatri Arşivi 2004; 39: 36- 40
Türk Pediatri Arşivi 2004; 39: 36- 40
Ergin Çiftçi. Periyodik ateş, aftöz stomatit, farenjit ve servikal adenit (PFAPA) sendromlu bir olgu
Türk Pediatri Arşivi 2004; 39: 36- 40