Yosh psixologiyasi va pedagogik psixologiyasi faniga kirish
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
oylikda 1 tadan 5 tagacha, 11 oylikda 3 tadan 8 tagacha, 12 oylikda 7 tadan 16 tagacha, ya’ni juda cheklangan bo’ladi. Bundan tashqari, olima harakat jarayonida so’zlarni talaffuz qilish imkoniyati kengligini bayon qilgan. Shunday qilib, nutqning dastlabki rivojlanish bosqichida so’z bilan predmet, so’z bilan harakat o’rtasidagi uzviy aloqa faqat muloqotga ehtiyoj tug’ilgan taqdirda paydo bo’ladi va bu ehtiyoj kattalarning bevosita rahbarligi hamda hamkorligidagi faoliyat orqali vujudga keladi. O’zgalar nutqini idrok qilish va tushunish hamda undan unumli, faolroq foydalanishning eng muhim sharti bolada nutq orqali muloqot ehtiyojining mavjud bo’lishidir. Nutq orqali muloqot ehtiyojining paydo bo’lishi bolaning psixik jihatdan o’sishida muhim turtki vazi- fasini bajaradi va uni mustaqillik sari yetaklash mexanizmi hisoblanadi. Ko’pchilik sobiq sovet va uzoq horij psixologlari bolaning nutqida so’zlar paydo bo’lishining xususiyatlari hamda qonuniyatlarini o’rganadilar. Ana shunday tadqiqotchilardan T.Ye.Konnikovadir. Bola nutqida so’zlar paydo bo’lishining ikkita muhim xususiyati mavjudligini aytadi. Birinchi xususiyat bola so’z bilan bog’liq narsalarni yorqin emosional bo’yoqlarda idrok qilishida o’z ifodasini topadi. Masalan, birinchidan, bolalar bitta buyumni bir qancha nomda atashlari 23 hamda kuchli va yorqin alomatlari bilan ko’rishlari; ikkinchidan, bola muayyan bir ayoshni har xil sharoitda har xil atashi. Bola nutqida yangi so’zlar paydo bo’lishining ikkinchi xususiyati uning mazkur vaziyatga faol va dadil kirib borishidan iboratdir. Bola dastlabki so’z va atamalarni o’zlashtirishi uchun kattalar unga qiziqarli yo’l-yo’riq va ish-harakatlarni ko’rsatishlari lozim. Harakatlar va buyumlarning yangiligi bolaning faoliyatini muayyan yo’nalishga burib yuborishi mumkin, buni vujudga kelgan ichki mexanizmlar taqozo etadi. Maxsus o’tkazilgan tajribalar asosida so’zlar ko’p ma’noliligi bo’yicha bir nechta guruhga mansub, deya xulosa chiqarish mumkin: 1) Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|