boMadi. Iz o la to rla r davriy ta rtib d a if-
loslanishlardan to z alab tu rilish i shart.
Q a to r h o la tla rd a bu t a ’m irlash p aytida
am alg a oshiriladi. Y opiq T Q d a o 'tirib
qolgan c h a n g k u c h lan ish ostid a m a x
sus c h o ‘tka va c h a n g s o ‘rgich y o rd am id a
am alga oshiriladi. Bu m aqsadda c h o ‘tka
va c h a n g s o ‘rg ic h n in g uchi izolatsiya-
lovchi sh tangaga m a h k a m la n a d i va ish-
la tish d an old in d iq q a t bilan c h a n g d a n
to z a la n a d i.
O chiq T Q lard a b a ’zan izolatorlarni
kuchlanish ostida suvning uzlukli tolasi
yordam ida П С В Ф tipidagi maxsus uz-
luklagich yordam ida yuvish qoMlaniladi.
Kuchlanish 110 kV boMganda uzlukla-
gich bilan yuviluvchi izolatorlar orasi-
dagi ruxsat etilgan masofa 3,5 m dan
kam emas, 220 kV boMganda esa 5 m.
T a y a n ch izolatorlarini ishlatishda elem en tla rn in g o ‘zaro va
arm atu ra bilan yelim langan joyining holatiga e ’tibor qaratiladi.
Sem entli shovlarning sirtlari ularning ichiga nam lik kirmasligi
u c h u n nam likka chidam li q o plam a bilan yopiladi. C h u n k i n a m
likning s em e n t tu ta s h m a d a m uzlashi c h in n i va flaneslarda q o ‘-
shim cha m exanik kuchlanishlarni keltirib chiqaradi.
5.4. OMchov transform atorlari, aloqa kondensatorlari va
vcntilli razryadniklarni ishlatish
Tok transformatorlari
birlam chi chulg‘am n in g n o m in al toki
15000 A gacha (ikkilamchi chulg‘aminiki 5 A va 1 A) va kuchlanishi
750 kV gacha qilib ishlab chiqariladi. Ular qisqa tutashuv holatida
ishlaydi. Ikkilamchi chulg‘am ochilganda o ‘zakda magnit oqim i va
ochiq chulg‘a m d a elektr yurituvchi kuchning keskin ortishi n a ti
jasida avariya holati yuzaga keladi. Bunda elektr yurituvchi k u c h
ning qiymati bir necha kilovoltga yetishi m um kin. Magnit t o ‘yin-
ganda magnit o ‘tkazgichda aktiv isrofning ortishi natijasida u keskin
qizib, chulg‘am larning izolatsiyasi kuyadi. Shu sababli tok tran -
sfo rm a to rla rin in g ikkilam chi c h u lg ‘am lari rele, asb o b la r yoki
maxsus qisqichlar orqali qisqa tutashtirilgan boMishi shart.
63
Dostları ilə paylaş: