‘z b e k I s t n r e s p u b L ik a s I oliy va ‘rta m a X s u s ta’l im vazirligi



Yüklə 6,23 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə56/105
tarix17.10.2023
ölçüsü6,23 Mb.
#156461
1   ...   52   53   54   55   56   57   58   59   ...   105
Elektr tarmoqlari va jihozlariga texnik xizmat ko`rsatish, ishlatish va ta`mirlash

YOR
(yuk lam a ostida 
rostlash) qurilmasi yordamida amalga oshirilishi m u m k in .
QAUga
ega b o ‘lgan transformatorlar o d atd a k u c h la n ish n in g
nominalga nisbatan to ‘rtta qiymati + 5 % + 2 ,5 , —2,5, —5 
%
ni 
hosil qilish uchun beshta shoxobchaga ega bo ‘ladi. 
YORga
ega boMgan 
transformatorlarda, qoidaga ko‘ra, 
QAUga
ega b o ‘lgan transfor- 
matorlardagiga nisbatan rostlovchi pog‘onalar soni k o ‘p va rostlash 
diapazoni kattadir. Uzib-ulovchi qurilma ko ‘pgina h ollarda 
YK
tom onida joylashtiriladi. 
YORga
ega b o ‘lgan tra n sfo rm ato rlarn in g
qoilaniluvchi sxemalari 7.11-rasmda tasvirlangan. 
YK
c h u lg ‘am i- 
ning shoxobchalarga ega b o ‘lgan qismi rostlovchi c h u lg ‘a m deb 
yuritiladi. Rostlash diapazonini o ‘ramlar sonini ko ‘p a y tirm asd an
oshirishga reverslash sxemasini qo ‘llash, ya’ni chulg‘a m n in g y o ‘na- 
lishini reversor 5 (7.12-rasm) yordamida uzib-ulash orqali erishiladi.
Turbogeneratorlar bilan blokda ishlovchi katta q u w a tli (250— 
300 MVA) oshiruvchi transformatorlar rostlovchi shoxobchalarsiz
7.11-rasm.
YOR qurilmasiga ega bo'lgan transform ator ch u lg ‘am ia rin in g
sxemasi:
a
— rostlovchi shoxobchani reverslash mavjud b o ‘lmagan; 


rostlovchi 
shoxobchani reverslash mavjud bo'lgan holat; 
1 , 2 —
birlam chi va ikkilamchi 
chulg‘amlar; 
3
— shoxobchalarga ega bo'lgan rostlovchi c h u lg 'a m ;

— uzib-ulovchi qurilma; 5 — reversor.
108


а
b
cl
7.12-rasm.
Avtotransformatorlarda kuchlanishni rostlash sxemalari. 
a
— neytral nuqtada; 
b — YK
tomonida; 
d — 0 ‘K
tomonida; 
1
— rostlovchi 
chulg'am ; 
2
— uzib-ulovchi qurilma.
qilib ishlab chiqariladi. Bunday hollarda kuchlanishni rostlash 
generatorlarning q o ‘zg‘alishini o ‘zgartirish orqali amalga oshiriladi.
Avtotransformatorlar 
YK
tomonida o ‘matiluvchi Q/lt/qurilmasi 
bilan jihozlanadi. Shuningdek, uzib-ulanuvchi qurilmalari 
YK
va 
0 ‘K
chulg‘am larining umumiy neytral nuqtasida (7.12-o rasm) 
yoki 
YK
yoki О ‘A'tomonida (7. 
\2-b, d
rasm) joylashtiriluvchi 
YOR
qurilmasiga ega boMgan avtotransformatorlar ham ishlab chiqariladi.
Kuchlanishni neytral tom onidan rostlash bogMangan rostlash 
deb yuritiladi, chunki uzib-ulanganda bir vaqtning o ‘zida 
YK
va 
0 ‘K
dagi o ‘ra m la r soni o ‘zgaradi. 
YK
chulg‘amida kuchlanish 
o ‘zgarmaganda pasaytiruvchi avtotransformatorlarda bu usul 
0 ‘K
va 
PK
to m o n lard a kuchlanishni har xil ishoralar bilan o ‘zgarishiga 
olib keladi. Oshiruvchi avtotransformatorlarda esa neytralda rost­
lash 
YK
va 
0 ‘K
tom onlarida kuchlanishning bir xil ishora bilan 
o ‘zgarishini t a ’minlaydi, biroq nominal kuchlanishga nisbatan 
foizlardagi o ‘zgarishlar chulg‘amlar uchun turlicha boMadi. Bog‘- 
langan ro stla sh n in g kam chiliklarini b a rtaraf etish maqsadida 
kuchlanishni 
YK
yoki 
0 ‘K
chulg‘amlarining liniya tomonidagi 
uchiga ulanuvchi shoxobchalar yordamida alohida rostlash qoM- 
laniladi. 7 .1 2
- d
ra sm d a tasvirlangan sxemaga muvofiq tartibda 
YK
to m o n id a kuchlanish o'zgarmaganda 

Yüklə 6,23 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   52   53   54   55   56   57   58   59   ...   105




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin