XVI11—X IX asrlarda ham shaxsning barkam ol rivojlanishi g ‘oyalarini ilgari surganlar. M isol uchun, Italiya m a ’rifatparvari V. D e Feltrc (X V asr) «Q u von ch maktabi»ni tashkil etadi. Bu maktabda b olaga erkin jismoniy va aqliy rivojlanish imkoni berilgan. J.J.Russoning erkin tarbiya nazariyasi, I.G .P estalotsining o d a m n i faol h a yotiy faoliyatga jalb etish yoMi bilan uni rivojlantirish haqidagi g ‘oyasi X X asr p ed a g o g ik a sin in g rivojiga o ‘z t a ’sirini k o ‘rsatdi. T a’lim nazariya (konsepsiya)lari mazmuni. A n ’anaviy p ed agogik ad a formal va m o d d iy t a ’lim nazariyasi k e n g tan ilgan . Bu n azariyalarn in g mohiyati nim a va o ‘rta t a ’lim m a z m u n ig a q a n d a y t a ’sir etadi? Formal t a ’lim nazarivasiga D jo n L okk (X V II asr), P esta lo tsi, K ant www.ziyouz.com kutubxonasi
va Gerbart (X V III—X IX asrlar) asos solganlar. XVIII a sm ing oxirlarida didaktik formalizm nazariyasi (konsepsiyasi) vujudga keldi (bu nom E .Shm it va A .A .N e m e y e r n in g «П ри н ци п ы в осп и тан и я и обуч ен и я» asarida tilga olinadi). K onsepsiya tarafdorlari t a ’lim ni o'quvchilarning iqtidori va qiziqishlarini rivojlantiruvchi vositasi sifatida e ’tirof etadilar. K eyinchalik bu t a ’limot formal ta ’lim nazariyasi sifatida shakllantirildi. Didaktik formalizm tarafdorlarining asosiy g‘oyasi qadimiy olim Geraklit t o m o n i d a n aytilgan ( k o ‘p b ilim aqlni k u c h a y tir m a y d i) fikrlariga a s o s l a n a d i . K e y i n c h a l i k bu g ' o y a n i I.K a n t va I .G .P e s t a l o t s i l a r r i v o j la n t ir is h d i. U la r o ‘q i t i s h n i n g a so sli m a q s a d i , e n g a v v a lo ,