P.G olbax (1 7 2 3 — 1 7 8 9 -y illar),
D.Didro (1 7 1 3 — 1784-yillar),
K.Gelvetsiy (17 1 5 — 1771 -y illa r),
J.Lametri (170 9— 1751-y illar) h iso b la n a d i. U la rn in g t a iim o tic h a , h a m m a
n a rsa la r — m a te riy a d ir. M a te riy a m ay d a m o le k u la va a to m z a r-
ra c h a la rid a n tash k il to p g a n . A to m la r esa, m ate riy a n in g b ir xildagi
b o iin m a s , m ay d a z a rra c h a la rid a n ib o ratd ir.
X V III
asr fra n su z fay lasu flarin in g y u tu q la rid a n b iri sh uki,
u la r h a ra k a tn i m a te riy a n in g ajralm as xususiyati, deb t a ’k idlad ilar.
B iroq, h a ra k a tn i tu sh u n is h d a m ex an istik d a ra jad a n y u q o ri k o ‘ta -
rila olm ad ilar. H a ra k a t, u larn in g fikricha, p re d m e t yoki h o d isa la r
ning faz o d a o d d iy o ‘rin a lm a sh u v id a n ib o ratd ir.
F ra n su z faylasuflari d u n y o n i bilish m u m k in m i, savoliga h a m
ijo b iy ja v o b b e rd ila r . U la r o ‘z la r in in g b ilis h n a z a r iy a la rid a
J .L o k k n in g
s e n s u a lis tik 1 g ‘o y a la rig a s u y a n d ila r. U la r b ilis h
sezish d an ib o ra td ir, se zish n in g m an b ay i esa, obyektiv reallikd ir,
deb u q tird ila r.
F ra n su z faylasuflari ijtim o iy h o d isa la rn i tu sh u n is h d a h a m b ir
q a to r y an g i g 'o y a la r n i y o q la b c h iq d ila r. J u m la d a n , u la rn in g
fik rich a, kishi ijtim o iy m u h itn in g m ah su li, ijtim oiy m u h it q a n d a y
b o i s a , kishi h a m sh u n d a y b o ‘ladi. U la r in so n n in g m an fa ati, baxti,
erki m asalalarig a h a m k a tta e ’tib o r q a ra td ila r. F ra n su z faylasuf
larining fikricha, baxtga intilish kishi xulq-atv orining tabiiy asosidir.
B o ia ja k ja m iy a tn in g asosiy vazifasi — h a m m a kish ilarn i a d o la tli
rav ish d a b a x t h u q u q i b ila n t a ’m in lash d ir.
F ra n su z faylasuflari o ‘z d avrlari u c h u n ilg‘o r b o i g a n