‘z b e k ist o n r esp u b L ik a si oliy va 0 ‘rta maxsus ta’l im V a zir L ig I

polinukleotidlar
b o ‘ladi. Polinukleotidlar paydo bo'lishi molekulada tarkibi va tuzilishi 
jih atid an xuddi shunday boshqa m olekulaning tarkib topib borishi 
kim yoviy sintezning yangi shakli — jo n li tizim larga ju d a ham
xarakterli b o ‘lgan m atritsa sintezi vujudga kelganini bildirar edi.
S hunday qilib, tarkibida p o linukleotidlar b o ‘lgan m olekula- 
lardan tashkil topgan ibtidoiy tirik organizm lar paydo b o ‘lgan. Bu 
ibtidoiy tirik organizm larning oziqlanish usuli geterotroflar b o ‘l- 
gan, chunki ular tayyor organik m o d d alard an foydalangan.
Q uyosh energiyasidan fotosintez yordam ida yoki kimyoviy 
reaksiyalar jarayonida ajralib chiqadigan energiyadan foydalanib, 
anorganik birikmalardan organik m oddalar sintezlaydigan tirik orga­
nizm larning paydo b o ‘lishi hayot evolutsiyasida katta qadam b o ‘ldi.
Y erda hayotning paydo b o 'lish i haqidagi bu qarashni tasdiq- 
lashda dastlabki qadam — anorganik m olekulalardan 
abiogen yo
7/ 
(nobiologik yo‘l) bilan organik m olekulalarning sintezlanishi b o ‘ldi.
151

---

A m erika olim i S. M iller va sobiq sh o ‘ro olim lari A .G . Pasinskiy 
ham da T.Y. Pavlovskayalar dastlabki okean suvlarida b o ‘lishi 
m u m k in b o ig a n o rg an ik m o d d a la rd a n e le k tr razry ad lari va 
ultrabinafsha n urlar ta ’sirida m urakkab organik birikm alar hosil 
b o lish in i tajriba y o ‘li bilan isbotlab berdilar. B ulardan tashqari, 
am erika olimlari S.Foks va K .D oze ibtidoiy Y erda mavjud b o ig a n
s h a ro itd a o q silla r sin g ari m o d d a la r h am ab io tik y o ‘l b ilan
sintezlanishi m um kinligini isbotladilar. S hunday qilib, organik 
m o ddalar dastlabki okean suvlarida to ‘planib, eng ibtidoiy tirik 
m avjudotlar ana shu okean suvlarida paydo b o ig a n , degan ilmiy 
farazlar vujudga kelgan.