berilayotgan bilimni o‘zlashtirishga, yani ta’lim olishga qodir. V.Shtem esa qarama-qarshi nuqtai nazarni ilgari surdi. Uning flkricha, hayotining dastlabki olti yilida bola olgan bilimlar o ‘ziga^ xos tarzda egallanadi. Bog‘cha bolasi hali “o‘qish uchun anglanilgan irodaga ega emas, maktab o ‘quvchisi uchun esa o ‘qish berilgan materialni ongli tarzda o ‘zlashtirish niyati va bu bilimlardan o ‘zining kelajagi uchun mulk sifatida foydalanish, butun holicha saqlab qolish istagidir” Shtern “bog‘cha bolasi ayni buguni bilan shunchalik mashg‘ulki, ertangi kun, kelajak uchun biror-bir narsani egallash istagidan uzoqdir”, deydi. Uning qishi boshqa faoliyatning mahsuli hisoblanib, tevarak- atrofdan olgan taassurotlarni “ongsiz tarzda tanlash” asosida hosil bo‘ladi. J.Piaje bolaning ijtimoiylashuvi jarayonida (yashash sharoitiga moslashish) intellekt operatsiyalari stmkturasi rivojlanishi sodir bo‘ladi, deydi. Tobora yuqori intellektual operatsiyalar (“konkret op erasiyalar” , “formal op erasiyalar” , “in v a ria n tlilik ” , “munosabatlilik”va boshqalar) paydo bo‘lishi va rivojlanishi o‘z qonuniyatlariga ega. Ta’lim faqat aqliy o ‘sishni tezlashtirishi yoki sekinlashtirishi mumkin, lekin unga tabiiy ta’sir etmaydi. J.Piaje va uning izdoshlari, masalan, agar bolada mantiqiy operativ tafakkur qaror topmagan bo‘lsa, fikrlashga o ‘rgatishdan ma’ni yo‘q, deydi. Ta’lim bola rivojlanishi qonuniyatlariga bo‘ysunishi www.ziyouz.com kutubxonasi
lozim. L.S.Vigotskiy bog‘cha bolasining psixologik xususiyatlarini pedagogik ta’sir mohiyatining analizi bilan uzviy bog‘liqlikda o ‘rganib bordi. B og‘cha davrida o ‘qitishning ahamiyatli
