Patrıc//Pıtırağ//Bitrax//Pitirağ. Azərbaycan dili şivələrin-
də (İrəvan, Cənubi Azərbaycan, Culfa, Quba, Lənkəran, Meğri, Ordu-
bad, Şamaxı, Şərur, Cəbrayıl, Dərbənd) “yabanı bitki adı” mənasında
işlənir: Pıtırağ zərəlli otdu (Culfa); Qoyunun quyruğunda gör naqqa- da (nə qədər) pıtırağ var! (Lənkaran); Yaninnən keçeydim, pitirağ şalvaruma yapuşdi (12, 394, 404, 405, 59); Buyilki gögərtilər hələ pitrağ çıxıb ki, heç allağdan seçmeg olmır (Buz ). G.Vəliyeva bit(mək) feilinə -rağ morfoloji ünsürünün artırılması nəticəsində bitki, tikan
mənalı sözlərin əmələ gəldiyini qeyd edir (64, 74). Deməli, pıtır// pitir sözləri bitirmək sözü ilə əlaqəlidir.
Müasir türk dilində pıtrak-pıtırak leksik vahidi “tikanlı toxum”
mənasında işlənir: Evin önü pıtırak / O yâr gelsin oturak / Bir o de- sin bir de ben / Bu sevdâdan kurtulak (Bayatı). İlhan Ayverdiyə görə
bu sözə qədim türk dövründə buturġak şəklində təsadüf olunub (70,
2504).
Saz. Bu söz Azərbaycan dilinin Şəki, Oğuz şivələrində “qamış;
qamışlıq” mənalarını ifadə edir: Donquzun meyli sazaydi, it də qo:dı saldı saza (Şəki) (7, 422). Saz sözü Şəkinin Baş Göynük və Qışlaq kənd şivələrində işlənir (40, 189). “Qamış; qamışlıq” mənasını bildirən saz sözü müasir ədəbi dilimiz üçün ümumişlək olmayan leksik vahid-
lərdəndir. “Kitabi-Dədə Qorqud”dastanında saz sözünün “qamış”
mənasında işləndiyini görürük: Yalıncıq oğlu Yalıncuq bunı eşitdi. Beyrəgin qorqusından qaçdı, özüni Tana sazına saldı. Beyrək ardına düşdi. Qoa-qoa saza düşürdi. Beyrək aydır: “Mərə, od gətüriŋ! Gətür- dilər. Sazı oda urdılar” (43, 66).
