Zaruratining tahlili

Tadqiqot usullari. 
Quyoshr adiatsiyasining energiyasini doimiy elektro-niga 
aylantirish mumkin. Buning uchun yupqa kremniy plyonkalari ish boshqa biror yarim 
o„tkazgich materialdan foydalaniladi. Fotoelektrik energiyaga aylantirshining potensial 
qulayliklari: 
harakat qiluvchi qisimlarningyo„qligi; 
ishlashmuddati 100 yildan ortiqligi; 
ekspluatatsiya qilishning soddaligi, quyosh radiatsiyasidan samarali foydalanish 
mumkinligi. 
Ammo bu usulda energiya ishlab chiqarish an‟anaviya energiya ishlab 
chiqarishdan 75 martadan ko„proq qimmatroqdir. SHuning uchun hozirgi vaqtda 
arzonroq elektrenergiyasi ishlabchiqaruvchiqurilmalar ustida ish olib borilmoqda. 
Masalan, kremniy o„rniga geliy qo„llanilmoqda. 
Tadqiqot natijalari 
Insoniyat paydo bo„lgandan buyon quyoshga sig„inib kelgan, 
uni xudo o„rnida ko„rganlar. Chunki u xaqiqatdan xam er yuzida hayot manbaidir. 
Qadimgi Misr fira‟vinlaridan biri (Nefertitining eri) Exnaton ismini qabul qilgan (Atonga – 
quyoshga sajda qiluvchi), ya‟ni Exnaton - tabiiy termayadro reaktoriga sajda qilgan. 
quyoshdagi energiyani hosil bo„lishi – termayadro reaksiyasi tufaylidir. Quyosh nurlari – 
bu vodorodning 4 dona va geliyning bir dona atomining qo„shilganidir.
Termoyadro reaksiyasi quyoshning ichida temperatura t
0
= 20 mln.S
0
ga etganda 
boshlanadi. Shuning uchun termayadro energiyasi er yuzidagi barcha energetik 
resurslarning birinchi manbai 
hisoblanadi; ko„mir, neft, gaz, gidroenergiya, shamol va 
okeanlar energiyasi. 
Quyosh yer yuzida barcha enyergiya turlarining manbai hisoblanadi. Quyosh har 
sekundda o„rtacha 88 
10
24
kaloriya issiqlik yoki 368
10
12
TVt enyergiya tarqatadi. 
Ammo bu enyergiya miqdorining atigi 2
10
-6
%, ya‟ni 180
10
6 
TVt miqdorigina yer 
yuzasiga etib keladi. Shu miqdor ham yer yuzidagi barcha doimiy enyergiya ishlab 
chiqaruvchi qurilmalarning enyergiyasidan ta
xminan 5000 barobar ko„pdir. 
Bugungi kunda respublikamizda ishlab chiqarilayotgan elektroenyergiyaning 98,7 
% organik yoqilg„ilardan foydalanadigan issiqlik elektrostansiyalarida ishlab chiqariladi. 

---

Umumiy ishlab chiqariladigan enyergiyaga nisbatan atigi 1,3 % elektroenyergiya 
gidroelektrostansiya(GES)lar yordamida ishlab chiqariladi.Kelajakda O
„zbekiston 
Respublikasida qaytalanuvchi enyergiya manbalaridan quyidagi miqdorda foydalaniladi 
(38-rasm): 
• 
quyosh enyergiyasidan 98,8 % ; 
• 
gidroenyergetikadan 1,0 % ; 
• 
shamol enyergiyasidan 0,2 % .