Hatti-harakat yondoshuviga ko‘ra, sam aradorlik rahbam ing
shaxsiy fazilatlari bilan em as, balki o ‘ziga bo‘ysungan xodim larga
nisbatan o ‘zini tutabilishi orqali belgilanadi. U slubning samaradorligi
aniq vaziyatning xarakteri bilan bogMiq, vaziyat o ‘zgarsa, shunga
m os holda uslub ham o ‘zgaradi.
Vaziyatli yondoshuv. Keyingi izlanishlar k o ‘rsatishicha,
rahbarlikning sam aradorligida q o ‘shimcha om illar katta aham iyat
kasb etadi. Bu vaziyatli o m illar o ‘zig ab o ‘ysunuvchilarningehtiyojlari
v a shaxsiy fazilatlari, topshiriqlarning xususiyati, m uhitning
talablari va ta ’siri, shuningdek, rahbardagi axborotni o ‘z ichiga
oladi. Shuning uchun, liderlikning zamonaviy nazariyasi vaziyatli
yondoshuvga e’tiborini qaratdi. Izlanishlarga k o ‘ra, vaziyatlar turli
tashkiliy tuzilm alam i talab qilganidek aniq vaziyatning xarakteriga
asosan rahbarlikning turli usullari ham tiklanishi kerak.
Samarali liderlikka vaziyatli yondoshuvlar. Rahbariik
jarayonid ag i m urakkabliklam i hal qilishda 4 ta vaziyatli m odellar
ishlab chiqilgan: Fidler rahbarligining vaziyatli m odeli, M itchel va
X ausning «yul-m aqsad» yondoshuvi, Xersi va B lansharning hayot
sikli nazariyasi va rahbar tom onidan qaror qabul qilishning Vrum-
Yetton m odeli.
Fidler raxbarligining vaziyatli modeli. Bu m odelda rahbar
xatti-harakatiga ta ’sir etuvchi 3 ta omil ajratib k o ‘rsatiladi:
1. Rahbar bilan jam oa a ’zolari o ‘rtasidagi munosabat.
2. V azifa tarkibi. V azifaning shakllanishida aniqlik va odatiylik.
3.L avozim li vakolatlar.
F id le rn in g fikricha, biror rahbam ing uslubi doim iy hisoblana
di. F idler fikricha, insonga qaratilgan rahbariik uslubi rahbar uchun
236
vaziyatlarda samaraliroqdir. B unday uslub rahbam ing ta ’sir etish
im koniyatini kengaytiradi.
