‘zbek ist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti

Birin chi guruh: 
umumtarmoq boshqaruvning uslubiy materiallari, 
namunaviv loyiha yechimlari bo‘yicha uslubiy material, informatsion 
texnologiyalarga asoslangan boshqaruv tizimida mazkur kichik tizimni 
takomillashtirish va joriy etish to ‘g ‘risida uslubiy materiallar;
Ikkinchi guruh: 
korxona va uning bo‘linmalari to‘g ‘risida nizom, 
lavozimlarga tegishli ko‘rsatmalar, analitik masalalar yechimini tashkil 
etish uchun ko‘rsatma va shu kabilar.
Informatsion texnologiyalarga asoslangan boshqaruv tizimida «Kom­
pleks iqtisodiy tahlil»ning o ‘zi ham da uning elementlari (uslubiy, ma- 
tematik, informatsion. texnik) rivojlanib boradi. Mazkur sifat jihatdan 
o ‘zgarish informatsion texnologiyalarga asoslangan boshqaruv tizi-

---

mining boshqa kichik tizimlari bilan chambarchas bog‘liqlikda amalga 
oshiriladi.
8.3. Inform atsion texnologiyalarga asoslangan boshqaruv tizimi
analitik m asalalar tasnifl
Informatsion texnologiyalarga asoslangan boshqaruv tizimidagi 
«Kompleks iqtisodiy tahlil» tizimida ko‘plab miqdordagi analitik masa­
lalar hal qilinadi. Ularning aniq tasnif qilinishi masalalaming navbatma- 
navbat ishlanib joriy etilishiga. natija esa tizimning funksiyasi samara- 
dorligini oshm shga ta’sir etadi. Obyektga tizimli va kompleks yonda­
shish rejalashtinsh. hisob va tahlil masalalarining boshqaruv maqsadi va 
funksiyasi uchun yagona tavsifini talab etadi.
Analitik masalalaming ijtimoiy tamoyillar talablariga javob bera 
oladigan tasnifining amaldagi turi mazmun tavfisi bo‘yicha ajratishdir.
Boshqaruv jarayoniga bog‘liqligiga ko'ra mazkur belgi bo‘yicha 
masalalar quyidagi ko‘rinishni oladi:
- tabiiy-buyumlashgan - aniq iste’mol qiymatini yaratishga ko‘ra;
- iqtisodiy - qiymatning shakllanishiga ko‘ra;
- ijtimoiy - ijtimoiy sohadagi faoliyat bo‘yicha;
- ekologik - tabiiy muhitni saqlash bo‘yicha.
Analitik masalalar boshqaruv darajasi va turiga ko'ra ham tasnif 
etiladi.
Birinchi belgi bo‘yicha: brigada, sex, bo iim . korxonaning xo‘jalik 
faoliyatiga tegishli masalalarga bo‘linadi.
Ikkinchi belgi bo‘yicha: boshqaruv turi bo‘yicha esa - tezkor, joriy 
va istiqbolli masalalarga ajratiladi.
0 ‘z navbatida muayyan belgilar bo‘yicha gurulilangan masalalar- 
ning ichida boshqariladigan obyekt mazmuniga ko‘ra ham guruhlarga 
ajratiladi. Masalan. birinchi guruh muayyan mahsulot yaratish bo‘yicha 
quyidagicha bo‘linishi mumkin: ishlab chiqarishni tayyorlash, mehnat 
vositalari va predmetlari bilan ta ’minlanish, ishlab chiqarish, yordamchi 
ishlab chiqarish, sotish jarayoni va shu kabilar.
Informatsion texnologiyalarga asoslangan boshqaruv tizimida iqti­
sodiy talilil natijalari obyekt ma'lumotlandan foydalanish maqsadiga 
ko‘ra ichki va tashqi foydalanuvchilar yo‘nalishi bo‘yicha ham alohida 
tayyorlanadi.
Ichki foydalanuvchilarga m o‘ljallangan tahlil ma’lumotlari boshqa­
ruv ehtiyojiga ko‘ra barcha soha, jarayonlami aks ettirish mumkin.

---

Tashqi foydalanuvchilar uchun esa ma’lumotlar olish obyektlari 
cheklangan bo‘ladi.
Iqtisodiy tahlilga oid ko‘plab adabiyotlarda m a’lumotlami informa­
tsion texnologiyalarga asoslangan tarzda qayta ishlashda analitik ma- 
salalami boshqa belgilariga ko‘rah am tasnif etishlar tavsiya etiladi.
Lekin, ulaming barchasining asosida bir mazmun, u ham bo‘lsa iqti­
sodiy tahlil funksiyasini informatsion texnologiyalarga asoslangan bosh­
qaruv tizimida doimiy va samarali amalga oshirishni ta’minlash yotadi.