Ўзбекистон банклари ассоциацияси
Yuridik shaxslardan olinadigan qo‟shilgan qiymat solig‟ining
Yüklə 0,64 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
2.2. Yuridik shaxslardan olinadigan qo‟shilgan qiymat solig‟ining
amaldagi holati tahlili Qo‘shilgan qiymat solig‘i egri soliq hisoblanadi. Bu esa egri soliq sifatida mahsulotlar narxining keskin oshishiga sabab bo‘ladi. Mahsulotlar narxining keskin oshishi, iste‘molchilar xarid qobiliyatini pasaytiradi. Chunki egri soliqlarning haqiqiy to‘lovchilari oxirgi iste‘molchilar hisoblanadi. Respublikamizda egri soliqlar sifatida qo‘shilgan qiymat solig‘i, aktsiz solig‘i, 38 bojxona bojlari va boshqalarni misol keltirish mumkin. O‘zbekiston Respublikasi Soliq kodeksining 197-moddasiga muvofiq qo‘shilgan qiymat solig‘i to‘lovchilar quyidagilar hisoblanadi: 1) soliq solinadigan oborotlarga ega bo‘lgan yuridik shaxslar, agar ushbu moddada boshqacha qoida nazarda tutilmagan bo‘lsa; 2) Soliq kodeksga muvofiq zimmasiga O‘zbekiston Respublikasi norezidentlari tomonidan amalga oshirilayotgan soliq solinadigan oborotlar uchun qo‘shilgan qiymat solig‘i to‘lash bo‘yicha majburiyat yuklatiladigan yuridik shaxslar; 3) tovarlarni O‘zbekiston Respublikasi hududiga import qiluvchi yuridik va jismoniy shaxslar, o‘z ehtiyojlari uchun bojsiz olib kirish normalari doirasida tovarlar olib kiruvchi jismoniy shaxslar bundan mustasno; 4) oddiy shirkat soliq solinadigan oborotlarni amalga oshirayotganda zimmasiga uning ishlarini yuritish yuklatilgan (ishonchli shaxs) sherik (ishtirokchi) — yuridik shaxs; Quyidagilar qo‘shilgan qiymat solig‘i to‘lovchilar hisoblanmaydi: notijorat tashkilotlar, bundan tadbirkorlik faoliyati doirasida tovarlarni (ishlarni, xizmatlarni) realizatsiya qilish oborotlari; agar Soliq kodeksning XX bo‘limida boshqacha qoida nazarda tutilgan bo‘lmasa, Soliq kodeksga muvofiq soliq solishning soddalashtirilgan tartibi nazarda tutilgan yuridik shaxslar; yagona soliq to‘lovini to‘lovchilar bo‘lgan yuridik shaxslar soliq bo‘yicha hisobga olish joyidagi davlat soliq xizmati organlariga yilning navbatdagi choragi boshlanguniga qadar bir oydan kechiktirmasdan, yangi tashkil etilayotgan yagona soliq to‘lovini to‘lovchilar bo‘lgan yuridik shaxslar esa faoliyat boshlanguniga qadar taqdim etiladigan yozma bildirishga asosan ixtiyoriy asosda qo‘shilgan qiymat solig‘ini to‘lashi mumkin. Quyida keltirilayotgan jadvalda Yangiyo'l shahrida ro‘yxatdan o‘tgan qo‘shilgan qiymat solig‘i to‘lovchilari to‘g‘risida ma‘lumot berilgan (8-jadvalga qarang). |