Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълими вазирлиги

Taraflarning kelishuvi. 
Nizolarni sudda hal etish jarayonida nizo taraflarning kelishuvi bilan 
ham hal etilishi mumkin. 
O`zbekiston Respublikasi Xo`jalik prosessal kodeksining 86-
moddasi 6-bandiga muvofiq, ish xo`jalik sudi ish yurituvida bo`lgan 
jarayonda taraflar kelushuvga erishib bitim tuzgan hollarida va kelishuv 
xo`jalik sudi tomonidan qabul qilingan bo`lsa, ish yuritish tugatiladi 
hamda bu haqda ajrim chiqariladi. Taraflar kelishuv bitimini istalgan sud 
instansiyasida tuzishlari mumkin. Taraflar appelyasiya, kassasiya va 
nazorat instansiyasilarida ham ishni kelishuv yo`li bilan hal etishlari 
mumkin. XPKning 40-moddasiga binoan, agar, taraflarning kelishuv 
bitimi qonun hujjatlariga xilof bo`lsa yoki boshqa shaxslarning huquqlari 
va qonun bilan qo`riqlanadigan manfaatlarini buzsa, xo`jalik sudi kelishuv 
bitimini tasdiqlamaydi. 
Kelishuvga erishilib bitim tuzilgandan so`ng, u sud tomonidan 
tasdiqlanib, ajrim chiqarish yo`li bilan ish yuritish tugatilar ekan, malum 
oqibatlar kelib chiqadi. Ish yuritish tugatilgandan so`ng, davogar ayni 
o`sha predmet va ayni o`sha asoslar bo`yicha davo bilan sudga qayta 
murojaat qilish huquqidan mahrum bo`ladi.
Ish yuritishni tugatish to`g`risidagi ajrim ustidan appelyasiya, 
kassasiya va nazorat tartibida shikoyat qilish (protest keltirish) mumkin. 
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

3-§. Xo`jalik nizolarini hal etish va sud hujjatlarini qayta ko`rish 
O`zbekiston Respublikasi Konstitusiyasiga ko`ra, mulkning har xil 
shakliga asoslangan iqtisodiyot sohasida va uni boshqarish jarayonida 
korxona, muassasa, tashkilotlar o`rtasida, hamda tadbirkorlar o`rtasida 
vujudga keladigan nizolarni Oliy xo`jalik sudi va xo`jalik sudlari hal 
qiladi. 
Xo`jalik sudi manfaatdor shaxslarning, prokurorning, qonun bo`yicha 
davlat va jamiyat manfaatlarini himoya qilish maqsadida xo`jalik sudiga 
murojaat qilish huquqiga ega bo`lgan hollarda davlat organlari va boshqa 
organlarning arizalari bo`yicha ish qo`zg`atadi. 
Agar qonunda ayrim toifadagi nizolar uchun ularni sudgacha hal 
qilish (talabnoma yuborish) tartibi belgilangan yoxud bu tartib 
shartnomada nazarda tutilgan bo`lsa, taraflar o`zaro munosabatlarini 
ixtiyoriy ravishda hal qilish choralarini ko`rganlaridan so`nggina xo`jalik 
sudida ish qo`zgatish mumkin. Bunda prokuror, davlat organlari va boshqa 
organlarning arizalari bo`yicha ish qo`zgatish taraflar yuqoridagi 
choralarni ko`rgan-ko`rmaganliklaridan qatiy nazar amalga oshiriladi. 
Xo`jalik sudlarida ishlar oshkora ko`riladi. Davlat sirini yoki tijorat 
sirini saqlash zarur bo`lgan taqdirda ishni yopiq majlisda ko`rishga yo`l 
qo`yiladi. Ishni yopiq majlisda ko`rish to`g`risida ajrim chiqariladi.