‘zbekiston respublikasi oliv va o rta maxsus ta’lim vazirligi

KOMPYUTERNING 0 ‘QITUVCHILIK VAZIFASINI
BAJAKISHI QUYIDAGI JARAYONLARDA NAMOYON
______________ _______ BO
‘L A D I :
_______ ____ ______
o‘quv axborotining manbai (o'qituvchini yoki darslikni qisman,
ba’zan to‘la o‘rnini bosuvchi sifatida);______ ______________ _
ko‘rgazmali 
qo‘llanmalar 
(multimedia-telekommunikatsiya
imkoniyati bo‘lgan yangi sifat darajasida);________ _________
individual axborot fazosining yaratilganligi;_________________
mashq qildirgich;________________________________
o‘quvchi bilimi, ko'nikma va malakasi tashxisi va nazorati muhiti. 
ishchi qurol sifatida kompyuter quyidagi vazifalarni
bajaradi:__________ _________________________ ________
matnlami tayyorlash va saqlash muhiti;________________ ____
matnlar muharriri;__________ ___________________________
grafiklar quruvchi va ulaming muharriri;____________________
keng imkoniyatli hisoblash mashinasi (olingan natijalarm turli
ko^rinishda ifoda etuvchi);_______________________________
modellashtirish vositasi.______________________________
Kompyuterning ta’lim obyekti sifatidagi vositachilik vazifasi;
dasturlashtirish 
(vazifali jarayonlar 
bo‘yicha 
kompyuter
yordamida o‘q i t i s h ) ; ________________ ____________
dasturiy mahsulotlami yaratish;___________________________
turli axborot muhitidan foy d alan ish ._____________________
465

---

Kompyuter va internet yordamida keng auditoriya bilan 
bog‘lanish va uning natijasi sifatida o ‘zaro muloqotlashuvchi 
jamoa muhiti yaratiladi.
Kompyuter texnologiyalari asosida o'qituvchi о4 zining kasbiy 
mahoratini oshirish uchun mustaqil faoliyatida quyidagi vazifalami 
bajarishi 
lozim:
1. 0 ‘quv jarayonini bir butun guruh va bir butun fan (o‘quv 
jarayonining grafigi, tashqi tashxis, joriy, oraliq va yakuniy nazorat 
va boshqalar) sifatida tashkil etish.
2. Obquv jarayonida guruhni faollashtirish va muvofiq- 
lashtirish, ish joylarini taqsimlash, ko‘rsatmalar, guruh ichida 
boshqarish va boshqalar.
3. 0 ‘quvchilami individual kuzatish, individual yordam 
ko‘rsatish, har bir o‘quvchi bilan individual muloqot olib borish. 
Kompyuter yordamida eshitish va ko‘rish imkoniyatlari, individual 
o‘qitishning eng samarali shakllariga erishiladi.
4. Axborot muhitini tashkil etuvchilari (shaxsiy kompyuter, 
o‘quv va namoyish qurilmalarining har xil turlari, dasturiy vositalar 
va tizimlar, o‘quv-metodik ko‘rsatma, qo‘llanmalar va boshqalar) 
ma’lum o‘quv kursining mazmuni bilan aniqlangan bog‘liqlik 
asosida tayyorlanadi.
Mustaqil ta’limni ta’minlashda o‘qituvchilar kompyuter 
texnologiyasi (kompyuter savodxonligi) mazmunining quyidagi 
tuzilmalari to‘g‘risida ma’lumotga ega boiishlari kerak:
informatika va hisoblash texnikasining asosiy tushunchalarini
bilishi; 
________ ________________________ _______
kompyuter texnikasining funksional imkoniyatlarini bilishi;____
zamonaviy operatsion tizimlami bilish va ulaming asosiy
buyruqlarmi o ‘zlashtirishi;____________
. •______________
zamonaviy dasturiy vositalar va operatsion tizimlami (Norton 
Commander, Windows, ulaming versiyalarini) bilish va ulaming
vazifalarini o‘zlashtirishi; 
__________________ _
kamida bitta matn muharriri bilan tanish bo‘lishi;
466

---

algoritmlar, 
tillar 
va 
dasturlashtirish 
haqida 
dastlabki
tushunchalarga ega bo‘lishi;_______ ___________________ ___
amaliy dasturlardan foydalanish to‘g‘risida dastlabki tajribaga 
ega bo‘lishi.____________________________________ ______
Ta’limni jadallashtirishda axborot texnologiyalaridan foyda­
lanish o‘quv jarayonining samaradorligini oshiradi, bunda:
- o‘qituvchilar, ilmiy xodimiar jahonning salmoqli ilmiy, 
metodik adabiyotlaridan foydalanish imkoniyatiga ega boiadilar;
- uzoq hududlarda joylashgan yetakchi ta’lim muassasa- 
larining ilmiy laboratoriyalari bilan tanishadilar;
-tu rli mavzularda videokonferensiyalar tashkil qilish va 
amalga oshirishga erishiladi;
- о ‘ qituvchilaming o‘zaro seminar va treninglari o‘tkazifadi;
- masofaviy ta’lim, axborotlar almashinish va shunga o‘xshash 
juda ko‘p imkoniyatlarga ega bo‘ladilar.
Zamonaviy axborot texnologiyalarini ta’lim muassasalari 
tizimiga tatbiq etish o‘quv jarayonida zamonaviy o‘qitish 
metodlarini qo‘llashga hamda o‘qituvchi pedagogik mahoratini 
namoyish etishga keng imkoniyatlar ochadi.