Zbekiston respublikasi

3.2.15-rasm. Bir tomonlama amal qiluvchi pnevmoyuritma
Silindrik korpus 
5
ikki tomondan qopqoqlar 
1
va 
8
bilan yopilgan. Orqa 
qopqoq 
1
da havo beruvchi teshik, oldingi qopqoq 
8
da filtrelement 
7
o`rnatilgan 
dekompressiyalash teshik joylashgan. Porshen 
2
korpus bo`shlig`ini ikki qismga 
bo`ladi: shtok va porshen qismlariga. Shtok 
4
porshen bilan mahkam bog`langan. 
Bo`shliqlar zichlagich (manjet) 
3
bilan zichlangan. Oldingi qopqoq 
8
da tashqi 
ob`ektga kuchni yetkazayotgan shtok uchun sirpanish tayanchi bo`lib xizmat 
qiladigan vtulka 
9
joylashgan. Qaytaruvchi prujina 
6
porshenga mahkamlangan 
bo`lib, shtok sirti bo`ylab o`ralgan. 
Pnevmotsilindrning ishchi yurishi porshen bo`shlig`iga qisilgan havo 
berilganda amalga oshiriladi; porshenning teskari harakati qisilgan prujinaning 
bikrligi hisobiga bajariladi.
Ikki tomonlama amal qiluvchi pnevmotsilindrlarda
foydali ish 
porshenning ham to`g`ri ham teskari yurishida amalga oshiriladi. 
Bunday pnevmoyuritmalar ikki tomonlama chiziqli harakatlanishda kuch 
ishlatish kerak bo`lgan holatlarda qo`llaniladi, masalan, jihozlarning ishchi 
organlarini harakatlantirish, ko`tarish va tushirish hamda boshqa ishlab chiqarish 
texnologik operatsiyalarida qo`llaniladi.
Bunday pnevmotsilindrlarning yuqorida ko`rib chiqqanimizdan farqi 
shundaki, porshenning to`g`ri va teskari harakati silindr korpusining ikkita qismiga: 
porshen va shtok bo`shlig`ida navbatma-navbat qisilgan havo berish yo`li bilan 

---

175 
amalga oshiriladi (3.2.16-rasm).
Bu yerda shtokning ikki tomonga harakati ham yuklama ostida bajariladi. 
Shtokning teskari harakatida ham u ortiqcha bosim ta’sirida bo`ladi, bu shtok 
bo`shlig`ida ham zichlagichlar ishlatishni talab etadi.