14-Seminar. 2017-2021 jillarda Ózbekstan Respublikasin ja’nede rawajlandiriw boyinsha Ha’reketler strategiyasinin’ u’stin bag’darlari. (2 saat)
Reje:
1. 2017-2021 jıllarda Ózbekstan Respublikasin rawajlandırıwdıń bes ústin bag’dari boyinsha Háreketler strategiyasiniń islep shıǵılıwı, turmısımızǵa engiziw hám oniń áhmiyeti.
2. 2017-2021 jıllarında Ózbekstan Respublikasin jánede rawajlandırıw boyinsha Háreketler strategiyasi hám onda belgilengen baǵdarlar:
3. Mámleket hám jámiyet qurilisi sistemasın jedellestiriwdiń ústin baǵdarlari;
4. Nizam ústinligin támiyinlew hám sud-huqiq sistemasin jánede reforma qiliwdiń ústin baǵdarlari.
Qollanatuǵın bilimlendiriw texnologiyası: Klaster, sáwbetlesiw, diolog jantasıw, soraw-juwap, óz-ózin qadaǵalaw.
Ádebiyatlar: T1, T2, T3, T4, T5, T6, B7, B8, B10, B14, B16, B17, Q19, Q25
15-Seminar. 2017-2021 jillarda Ózbekstan Respublikasin ja’nede rawajlandiriw boyinsha Ha’reketler strategiyasinin’ u’stin bag’darlari. (2 saat)
Reje:
1. 2017-2021 jıllarda Ózbekstan Respublikasin rawajlandırıwdıń bes ústin bag’dari boyinsha Háreketler strategiyasiniń islep shıǵılıwı, turmısımızǵa engiziw hám oniń áhmiyeti.
2. 2017-2021 jıllarında Ózbekstan Respublikasin jánede rawajlandırıw boyinsha Háreketler strategiyasi hám onda belgilengen baǵdarlar:
3. Ekonomikani rawajlandiriw hám liberallastiriwdiń ústin baǵdarlari.
4. Socialliq tarawdi rawajlandiriwdiń ústin baǵdarlari.
5. Qáwipsizlik, milletler araliq tatiwliq hám diniy bawrikeńlikti támiyinlew hámde tereń oylanǵan, óz-ara mápli hám ámeliy sirtqi siyasat tarawindaǵi ústin baǵdarlar.
Qollanatuǵın bilimlendiriw texnologiyası: Klaster, sáwbetlesiw, diolog jantasıw, soraw-juwap, óz-ózin qadaǵalaw.
Ádebiyatlar: T1, T2, T3, T4, T5, T6, B7, B8, B10, B14, B16, B17, Q19, Q25
GLOSSARIY
GLOSSARIY
Demokratiya
|
(orıs.- demokratiya; ing.-democracy) - “xalıq hákimiyat” mánisin ańlatadı.
|
Kámil insan
|
Fizikaliq hám ruwxiy jaqtan jetilisken ózinde barliq unamli qásiyetlerdi jámlegen insanǵa aytiladi
|
Demokratiya konsepsiyalari
|
(orıs.-konsepsii demokratii; ing.-the concept of democracy) - “Ózbek modeli”ning belgili bes printspı hámde jámiyet ómirinń barlıq tarawların erkinlestiriw menen baylanıslı strategiyası ,ústin turatuǵın maqset wazıypalar konsepsiyasi.
|
Siyasiy húkimet
|
(orıs.- politicheskaya vlast; ing.- political power) - keń mánisli hám kóp qırlı túsinik bolıp, jámiyetke tán bolǵan siyasiy basqariw yaǵnıy siyasiy húkimranliq.
|
Siyasiy turmıs
|
(orıs.- politicheskoy jizni; ing.- rolitical life) - siyasiy turmıs sociallıq processlerdiń tásirinde mámleketlik basqarıwı jáne onıń iskerligine tikkeley tásir kórsetedi.
|
Ǵárezsizlik
|
Teńlikke qaray qoyilǵan birinshi qádem. Tábiyiy sanali jasaw, sanali qatnasiqti payda etiw ólshemi. Kolonializmniń hár qanday túrine, ol talap etetuǵin tosiqlar hám zorliqlarin biykar etedi.
|
Mentalitet
|
(orıs.-umonastroenie; ing.-mentality) - aqıl aqıl. Milliy yamasa shaxsning mentaliteti olardıń ayriqsha dástúrleri, súwret-úrp-ádetleri, úrp-ádetlerine, diniy ıqtıqatlar.
|
Kolonializm
|
|
Puqaralıq jámiyeti
|
(orıs.-grajdanskoe obshestvo; ing.- civil society) - mámleketlik jámiyet, sociallıq rawajlanıwdıń joqarı demokratiyalıq forması.
|
Ruwxıylıq
|
(orıs.- duxovnost; ing.- spirituality) - insanlardıń ishki, psixik álemi, erik hám ıqtıqatları menen baylanıslı bolǵan insaniy pazıyletler kompleksi
|
Bolshevizm
|
siyasiy jónelis, sonıń menen birge, siyasiy iskerliktiń siyasiy texnologiya, usıl hám jollıq. Leninshe bolshevizm (yaǵnıy neobolshevizm) Rossiya social-demokratiyalıq háreketiniń sol aǵımın ańlatadı. Keyinirek ol xalıqqa salıstırǵanda zorlıqshılıqqa tiykarlanǵan texnologiya jolin tutqan keyin kommunistlik partiya iskerligine aylanǵan.
|
Byurokratizm
|
Byurokratizm- RedtapeByurokratizm - qaǵazbazliq, sansanarliq, jumıstıń mánisine oyıq jandasbasliq, byurokratizm hákimiyattıń (shólkem xizmetkerlerdiń) xalıq massasinan ajralıp qalǵan jaǵdayda payda boladı. Byurokratizm - bul sociallıq basqarıw formalarin, dáliyillerdi burmalaw, bir shaxs yamasa sociallıq gruppa mápleri jolında mámleketshilikti buzip kórsetiliwi. Eń keń rawajlanǵan hám kórsetilgen formaları mámleketlik basqarıwı salasında ámel etedi.
|
Totalitarizm
|
(latınsha “Totalitare” - yahlit, tolıq) - bir shahsning, ijtioiy klass yamasa gruppanıń (mısalı, áskerler toparı) jalǵız hákimligine sózsiz baǵınıwǵa tiykarlanǵan, waqtınsha hám ótkinchi siyasiy tártip, mámleketlikti basqarıw formalarıdan biri. Totalitar mámleketlik basqarıwı forması ornatılǵan mámleketlerde jámiyet ómirinń barlıq tarawlarıda mámlekettiń tolıq basshılıǵı ornatıladı, áshkara sociallıq-siyasiy shólkemlerdń iskerligi ústinen qattı qadaǵalaw alıp bariladı. Demokratiyalıq shólkemler iskerligi sheklep qóyıladı. Bir siyasiy partiyanıń jalǵız basshılıǵıǵa tiykarlanǵan.
|
«Paxta isi»
|
1985-1990-jillarda Ózbekstanda “paxta isi” degen úydirme boyinsha jámi 40 000 adam tergew qilindi, olardiń ayirimlari tergew izolyatorlarinda prokuror sanksiyasisiz otirdi, 5000 adam bolsa jalǵan ayiplar menen jinayiy juwapkershilikke tartildi. Tergew processinde insan huquqlari ayaq asti etildi, tutqinlarǵa fizikaliq hám ruwxiy basim ótkizildi. Olardiń shańaraq aǵzalari hám tuwisqanlari da qamaqqa taslandi. Kadrlardi almastiriw siyasati ayanishli tús aldi.
|
«Ózbek isi»
|
Orayliq baspa sózde járiyalanǵan maqalalarda ózbek xalqi ayaq asti etilip, paxta isine bile tura islenip siyasiy tús berildi hám ol “Ózbek isi” ne aylandirildi. Bul siyasiy kompaniyani Ózbekstanniń sol waqittaǵi basshilari qollap-quwatladi. Oraydan jiberilgen kommunistlik hámelparaslar Ózbekstannińpartiya hám hakimiyat sistemasinda tiykarǵi orinlardi iyelep, ózbek xalqina qarsi qataǵandi háwij aldirdi. Qataǵan qilishi eń dáslep Ózbekstanniń burinǵi basshisi, marhum Sharap Rashidov yadnamasina qarsi kóterildi. “Sharap Rashidovshiliq” degen jasalma ibara oylap tawilip, onnan Sh.Rashidovti óliminen soń shermende qiliw hám abiroyin jerge uriwda paydalanildi.
|
Repressiya
|
(sońǵi lot. repressio — basim, tazyiq) — mámleket organlari qollaytuǵin jaza iláji, qatagʻan qiliw.
|
Agrar reforma
|
Awil xojaliǵindaǵi reformalar – mámlekettiń jerge múlikshilik múnásebetleri hám jerde xojaliq júritiw usillarin ózgerttiriwge qaratilǵan is-ilájlari jiyindisi.
|
Reforma
|
Socialliq turmistiń qandayda bir tárepi (tártipler, mekemeler, shólkemler)in oʻzgerttiriw, qaytadan dúziw. Reforma rásmiy — hár qanday mazmundaǵi jańaliqti engiziw essaplansada, negizinde reforma deyilgende kóp yaki óz dárejedegi aldińǵi qayta ózgerttiriw názerde tutiladi.
|
|
Dostları ilə paylaş: |
