Zil o L a X u do y ber g a n o V a X a yru lla h a m id o V turk tilining

-ik
qo'shim chasi 
qo'shilib yasaladi: 
bil-di-k, bil-se-k
(eski turkchada 
bil-di-miz).
Sharqiy 
O nadoiudagi ba’zi tumanlarda 2-shaxs qo'shim chasi 
-sen
kishilik 
olmoshidir 
(bil-ur-sen > bil-ir-sin). -sin
fe’l tuslanishida, O n a d o iu
shevalarida fe in in g
2
-shaxs o'rniga 
-in
egalik qo'shim chasi olganini 
ko 'rish mumkin: 
bil-iyo-n bil-m i§-in ’, bil-ece-in bil-ir-in
’kabi.
2
-sh ax sk o'plikdab irlik shakliga
-iz
qo'shim chasi qo'shiladi 
(bil-
di-n-iz, bil-se-n-iz).
O n a d o iu shevalarida b a ’zan birlik qo'shim chasi 
tushishi natijasida yuzaga kelgan 
bil-di-z, bil-se-z
shakllariga duch 
kelish mumkin.
2. Kelib chiqish jihatdan egalik bo ‘lgan shaxs qo ‘shimchalari.
Quyida berilgan qo'shim chalar aslida egalik qo'shim chalari bo'lib, 
vaqt o 'tish i bilan f e i shaxs-son qo'shim chalariga aylangan:
B irlik : l~shaxs: 
-m; 
2 -shaxs: 
-n: 
3 -shaxs: 
(qo ‘shimchasiz)
K o ‘plik: 
1
-sh ax s: 
-k(e), -k(a);
2
-shaxs: 
-niz. (-niz, -nuz, -nuz);
3-shaxs: 
-ler (-lar).
84

---

K o‘plik 1-shaxs qo ‘shimchasi qadimgi turkchada kelishik q o ‘- 
shim chasiga parallel holda 
-miz (-miz, -muz, -muz)
shaklida b o ig a n . 
Keyinehalik uning o ‘rniga 
-dick (-duk)
sifatdoshi ta ’sirida 
-k
(ke), 
-k
(ka) q o ila n a boshlangan. Bugungi kunda f e ila r 1-shaxs ko'plikda 
shu qo'shim chalar bilan tuslanmoqda: