Mtijgan birkag senede b irA y je teyzem le beraber Istanbul’a gelirdi. -M u jgon birn echayilda bir bor Oyshaxolam bilan Istanbul ’ga kelardi. Laqab, taxallusni biidiruvchi so‘zlar ham izohlovchi vazifasini
bajaradi:
Herkes ona Suyun B urgut diyor. - Hamma uni Suyun burgut deydi. Tarkibli aniqlovchilar. Aniqlovchilarning
tarkibli
turi
so‘zning analitik shakllari, ko‘makchili so‘zlar bilan ifodalanadi.
Gibi / k a b i ko'makchisi ot yoki ot xarakteridagi so'zlar bilan kelib, o'zi
bog‘langan so‘zning belgi-xususiyatini sifatlab, aniqlab keladi:
Bu Sorter y a hakikaten m elek g ib i sabirh insanlardi, yahut benim ho§ bir tarafim vardi(R.N.G.). — M uallimalarimiz chindan ham m alakkabi sabrli xotinlar edi yoki mening yaxshi tomonlarim bor edi. Turk tilida
kadar/qadar so'zi m a’lum so'zlar yoki birikuvlar bi
lan qo‘llanilib, o'zbek tilidagi
-chalik yoki
-day, -dek affikslariga xos
m a’no, y a’ni solishtirish, qiyosiash m a’nolarini bildiradi:
Dem ek ben herkes zannettigi k a d a rfen a kiz degilmifim. -Demak, men har kim taxmin qilganchalik yom in qiz emas ekanman. Zeytinligimiz sahilden tig geyrek kadar uzaktadir. -
Zaytunligimiz sohildan uch soat о ‘n besh daqiqalik uzoqlikda joylashgan. Tarkibli aniqlovchi “yetakchi komponent + ko'makchi kompo
nent” tipidagi birikuvlar bilan ifodalanishi mumkin:
Ben §imdi hem annesini, hem babasmi kaybetmi§ oksiizlere benzedim. — Men hozir ham otasidan, ham onasidan ayrilgan yetim larga о ‘xshab qoldim. So'zning analitik shakllari, ko'makchili so'zlar sifatlovchi-aniq-
lovchiga xos shaklda kelganida va predmet belgisini anglatganida,
