Zil o L a X u do y ber g a n o V a X a yru lla h a m id o V turk tilining


-mak, -mek  shakllilari  esa egalik kategoriyasining affikslarisiz qo'llaniladi:  Elleriyle ba§m i



Yüklə 10,44 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə219/333
tarix03.09.2023
ölçüsü10,44 Mb.
#141311
1   ...   215   216   217   218   219   220   221   222   ...   333
Turk tilining nazariy grammatikasi. Xudayberganova Z, Hamidov X

-mak, -mek 
shakllilari 
esa egalik kategoriyasining affikslarisiz qo'llaniladi: 
Elleriyle ba§m i
ok§amak istiyor, fak at 
iirkiitmekten korkuyordu.
-
Qo 'llari bilan
boshimni silagisi kelar, lekin 
hurkishimdan, yana oramizni buzadigan
akslik qilishimdan q o 'rqar edi. Daha dogrusunu istersen senin de
bana 
bakmandan korktum. — To ‘g 'rirog 'ini bilisni istasang, menga
qarashingdan qo 'rqdim.
-(y)arak, 
-(y)erek, 
-(y)a...-(y)a, 
-(y)e...-(y)e 
affiksli 
ravishdoshlar ham gapda sabab holi vazifasida kelishi mumkin: 
Nihayet fa zla sikildigimi 
gorerek beni evine davet etti.
-
Axiyri, qattiq
zerikayotganimni ко ‘rib, H ojixalfa merti ayiga taklif qiladigan bo ‘Idi.
Hanirnefendi besbelli bu doktorun ytizune 
baka baka cocugu giizel ol-
du. - Xonim afandi о 'sha doktorning yuziga ко ‘p qaraganlari uchun
(boqa-boqa

qaray-qaray) shunaqa chiroyli qiz tuqqanlar.
Tarkibli sabab holi. 
Tarkibli sabab holi quyidagichaifodalanadi:
Tarkibli sabab holi muayyan ko'makchilar vositasida hosil 
qilinadi Turk tilida ushbu vazifada 
i?m, otiirii - uchun, dolayi
~ sabahli, yiiziinden - sababli, sebepten - sababli, sababdan
ko‘makchilari qo‘llaniladi.
• uchun - i^in 
ko'makchisi vositasida yuzaga kelgan sabab 
holi faol qo'llaniladi: 
Sor Aleksi onlan уаЩПпр 
teskin ettigi igin
hayli sikinti qekmi§tir. - Bechora Aleksi opa idarni tinchitgani uchun
anchagina zahmat chekdi.
Bu vaziyatda 

Yüklə 10,44 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   215   216   217   218   219   220   221   222   ...   333




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin