HALQALI CHUVALCHANGLAR TIPI Halqali chuvalchanglar tanasi ko‘p sonli halqalarga bo‘lingan. Ularn ing hazm qilish, ayirish, qon aylanish, nerv, jinsiy sistemasi rivoj langan. Bu tiðga ko‘p tukli halqalilar, kam tukli halqalilar va zuluklar sinflari kiradi. Yomg‘ir chuvalchangining tashqi 12-§. tuzilishi, nerv sistemasi va rivojlanishi Yomg‘ir chuvalchangi halqali chu-
valchanglar tiðining kam tuklilar sinfiga
kiradi. Kam tuklilar tuproqda va chu-
chuk suvlarda yashaydi.
Yashash muhiti va tashqi tuzilishi. Yomg‘ir chuvalchangi chirindiga boy
nam tuproqlarda hayot kechiradi. Uni
ariqlar bo‘yida, beda, sab
zavot va po-
liz ekinlari ekilgan dalalar tuprog‘ida
uchratish mumkin. Kuchli jaladan
so‘ng ba’zan ko‘plab yer yuziga chiqi-
shi sababli ular yomg‘ir chuvalchanglari deb ataladi.
Yomg‘ir chuvalchangi tanasining
uzunligi 8–10 sm, oldingi uchi ko-
nus
simon o‘tkirlashgan. Tanasi halqaga
o‘xshash tortmalar bilan ko‘p sonli
bo‘g‘imlarga bo‘lingan (24-rasm). Har
bir tana bo‘g‘imining qo
rin tomonida
to‘rt juftdan kalta va ingichka tuklar
joylashgan. Tuklar ha ra katlanayotgan
chuvalchang uchun tayanch vazifasini
12-§. Yomg‘ir chuvalchangining tashqi tuzilishi, nerv sistemasi va rivojlanishi 1 2 4 5 3 B A 24-rasm. Yomg‘ir chuvalchangining tashqi tuzilishi: A – yon tomondan ko‘ri nishi;
B – qorin tomondan ko‘rinishi:
1 – og‘iz; 2 – yon tuklar; 3 –
qorin tomoni tuklari; 4 – bel-
bog‘; 5 – jinsiy teshiklar
46
bajaradi. Oldingi tomondagi bir necha
tana halqalari yo‘
g‘onlashib, maxsus
belbog‘ hosil qiladi.
