1. Asosiy tushunchalar Issiqlik o'tkazuvchanlikning differentsial tenglamasi. Chegara shartlari

1. Asosiy tushunchalar Issiqlik o'tkazuvchanlikning differentsial tenglamasi. Chegara shartlari

Ko’p qatlamli yassi va silindrik devorning issiqlik o’tkazuvchanligi

Reja:

1. Asosiy tushunchalar
2. Issiqlik o'tkazuvchanlikning differentsial tenglamasi. Chegara shartlari
3. Chegara shartlarining birinchi turida statsionar issiqlio'tkazuvchanlik. Yassi bir qatlamli devorning issiqlik o'tkazuvchanligi
4. Issiqlik uzatishni jadallashtirish
1. Asosiy tushunchalar
Issiqlik o'tkazuvchanlik - bu temperaturalar farqi borligi tufayli tutash muhitda issiqlikning molekulyar uzatilishidir.
Issiqlik almashinuvining bunday usuli, asosan qattiq jismning ichida ham, shuningdek bir-biriga tegib turgan ikkita qattiq jism orasida ham sodir bo'ladi. a tegib turgan ikkita kita qatti Issiqlik o'tkazuvchanlik suyuqlik yoki gaz qatlami orqali ham amalga oshishi mumkin, lekin umuman olganda suyuqlik va gazlar (suyuqlangan metallar bundan mustasno) issiqlikni juda yomon o'tkazuvchan hisoblanadi.
Bir Jinsli izotrop Jismni isishini ko'raylik. Barcha yo'nalishlar bo'yicha bir xil fizik xossalarga ega bo'lgan jismlarga izotrop Jismlar deb aytiladi. Bunday Jismni isitish vaqtida uning turli nuqtalaridagi temperatura vaqt bo'yicha o'zgaradi va issiqlik yuqori temperatura sohasidan past temperatura sohasiga tarqaydi.
Vaqtning ayni paytida ko'rib chiqilayotgan fazoning barcha nuqtalaridagi temperatura qiymatlarining yig'indisi temperatura maydoni deyiladi. Temperatura maydoni quyidagi tenglama bilan ifodalanadi:
t=f(x,u,z,t)
bu yerda x,u,z-nuqta koordinatalari; - vaqt.
Agar Jismning temperaturasi koordinata va vaqtning funktsiyasi bo'lsa, u holda temperatura maydoni nostatsionar bo'ladi:
t=f(x,u,z,x); ot/ac +0
Agar jismning temperaturasi faqat koordinataning funktsiyasi bo'lib, vaqt davomida oʻzgarmasa, u holda temperatura maydoni statsionar bo'ladi.
Temperatura maydoni uchta, ikkita va bitta koordinataning funktsiyasi bo'lishi mumkin va mos ravishda, u uch, ikki va bir o'lchamli deyiladi. Hamma nuqtalarida temperatura bir xil boʻladigan sirt izotermik sirt deyiladi.
Fazoning ayni nuqtasining o'zida bir vaqtda ikki xil temperatura bo'lishi mumkin emasligi uchun, turli Izotermik sirtlar xech vaqt bir biri bilan kesishmaydi. Izotermalar. Ularning barchasi Jism sirtida tugaydi yoki butunlay uning ichida joylashadi. Jismning temperaturasi izotermik sirtlarni kesib o'tadigan yo'nalishlar-dagina o'zgaradi
Bunda uzunlik birligida temperaturaning eng katta o'zgarishi izotermik
sirtga normal n yo'nalishida bo'ladi. Temperatura o'zgarishi At ning izotermadagi normal bo'yicha masofa An ga nisbati temperatura gradienti deyiladi:
Temperatura gradienti - izotermik sirtga tushirilgan normal boʻyicha yo'nalgan vektordir. Uning temperaturaning ortishi tomoniga yo'nalishi musbat yo'nalish hisoblanadi. Issiqlik almashinuvining boshqa turlari kabi, issiqlik o'tkazuvchanlik Jarayoni ham jismning turli nuqtalarida temperatura bir xil boʻlmagandagina amalga oshadi, ya'ni grad t#0. Ixtiyorly sirtdan vaqt birligi ichida oʻtadigan issiqlik miqdori Q issiqlik oqimi deyiladi. Issiqlik oqimining vektori doimo temperaturaning pasayish tomoniga yo'nalgan bo'ladi.
Frantsuz olimi Fure qattiq jismlardagi issiqlik o'tkazuvchanlik Jarayonlarini o'rganib, yuza birligi dF dan vaqt birligi de ichida o'tayotgan dQ issiqlik miqdori va temperatura gradienti o'rtasidagi bog'lanishni aniqladi.
(5) tenglama issiqlik oʻtkazuvchanlikning asosiy qonunini ifodalaydi va Fure qonuni deyiladi. Shu tenglamadagi minus ishora issiqlik oqimi bilan temperatura gradientining vektorlari qarama-qarshi tomonga yo'nalganligini bildiradi. (5) ifodadagi proportsionallik koeffitsienti x issiqlik o'tkazuvchanlik koeffitsenti deyiladi. Izotermik sirt birligidan vaqt birligi ichida o'tadigan issiqlik miqdori issiqlik oqim ining zichligi deyiladi.
Issiqlik oqimi zichligi q ning vektori doimo temperaturaning pasayishi tomoniga yo'nalgan bo'ladi. Ixtiyoriy sirt F dan vaqt birligi ichida o'tayotgan issiqlik miqdori quyidagicha aniqlanadi:
Issiqlik oʻtkazuvchanlik koeffitsientining birligi (7) ifodadan aniqlanadi:Demak, issiqlik o'tkazuvchanlik koeffitsientining qlymati, son jihatdan, temperaturalar farqi 1's bo'lganda devorning birlik qatlamidan o'tadigan solishtirma issiqlik oqimiga teng. Turli xil moddalar uchun y ma'lum bir qiymatga XIV. ega bo'lib, u moddaning tuzilishiga, zichligiga, bosimiga va temperaturasiga bog'liq.
Issiqlik oʻtkazuvchanlik koeffitsienti % ning qiymati har qaysi Jism uchun tajribadan topiladi. Koʻpchilik materiallar uchun % ning temperaturaga bog'liqligini quyidagicha ifodalash mumkin:
Metallar issiqlikni eng yaxshi o'tkazadilar, ularda % 3dan 458 Vt/(m grad)gacha o'zgaradi. Toza metallarning issiqlik o'tkazuvchanlik koeffitsienti (alyuminiydan tashqari) temperatura ortishi bilan pasayadi. Yengil gʻovak materiallar issiqlikni yomon o'tkazadi, chunki ularning g'ovaklari havo bilan toʻlgan boʻladi. Agar x<0,2 Vt/(m grad)bo'lsa, bunday materiallar issiqlik İzolyatsiya materiallari deyiladi. Bunday materiallarning issiqlik oʻtkazuvchanlik koeffitsienti temperatura ko'tarilishi bilan ortadi. Issiqlik o'tkazuvchanlik koeffitsientiga namlikni ta'siri katta. Suvning issiqlik o'tkazuvchanligi yomon, lekin hoʻl materialning issiqlik o'tkazuvchanlik koeffitsienti uning quruq holatidagi issiqlik o'tkazuvchanligiga nisbatan ancha katta boʻladi. Bunga sabab shuki, suv issiqlikni havoga qaraganda deyarli 20 marta yaxshi o'tkazadi, shu sababli Jism gʻovaklarining suv bilan to'lishi uning issiqlik izolyatsiya xossalarini keskin kamaytirib yuboradi.
Temperatura ko'tarilishi bilan tomchi suyuqliklarning issiqlik koeficsienu kamayadi, gazlam o'tkazuvchanlik koeffitsienti kamayadi, gazlarniki esa ortadi. Suvning % si temperatura O'S dan 127'S gacha ko'tarilganda ortadi, bundan keyin ham temperatura ko'tarilsa y kamayadi.