1. Quruçay mədəniyyətinin birinci inkişaf mərhələsi əhatə edir: a Erkən Aşelə qədərki dövrü
Yüklə 472 Kb.
|
|
0301/01/01/ 1. Quruçay mədəniyyətinin birinci inkişaf mərhələsi əhatə edir: a) Erkən Aşelə qədərki dövrü. b) Mustye dövrünü. c) Üst Aşelə qədərki dövrü. d)) Aşelə qədərki dövrü. e) Son Aşel mərhələsini.
2. Quruçay mədəniyyətinin ikinci inkişaf mərhələsi əhatə edir: a) Mustye b) Üst paleolit c)) Erkən və orta Aşel d) Son Aşel e) Mezolit
3. Hansı dövrdə icma ağsaqqalları şurası cəmiyyətin həyatında mühüm rol oynayırdı: a) Alt Paleolit. b) Üst Paleolit. c) Neolit. d)) Eneolitdə. e) Mezolitdə.
4. Tərkibinə aşqarlar (sürmə, mərgümüş, nikel, qalay) qatılmış ərinti adlanırdı: a) Sink. b) Mis külcəsi. c)) Tunc. d) Dəmir filizi. e) Platin.
5. Azərbaycan ərazisində məskunlaşan ən qədim tayfaları göstərin? a) Albanlar, mannalılar, utilər. b)) Lullubəy, kuti, turukki, su. c) Atropotenlər, kadusilər, midiyalılar. d) Xəzərlər, hunlar, səlcuqlar. e) Kassitlər, sabirlər, qarqarlar.
6. Daş dövrünün axırıncı mərhələsi neolit dövründə: a) İnsanlar daşı cilalamış, ovçuluq əsas peşəyə çevrilmiş, ölülər evin döşəməsi altında dəfn edilirdi. b) İnsanlar Ön Asiya ilə ünsiyyətdə olmuş, metal əmək alətlərini mübadilə etmiş, daşı deşməyi öyrənmişlər. c)) İnsanlar qəbilə icması şəraitində yaşamış,ana xaqanlığı hökm sürmüşdür. d) Qəbilə icması şəraitində yaşamış, yaylaq maldarlığı genişlənmiş, ana xaqanlığı hakim mövqe tutmuşdur. e) Toxa əkinçiliyi genişlənmiş, ana xaqanlığı hökm sürmüş, boyalı qablar istehsal olunmuşdur.
7. Toxa əkinçiliyi xış əkinçiliyi ilə əvəz olunur a) eneolit dövründə b) orta tunc dövründə c) neolit dövründə d)) ilk tunc dövründə e) son tunc dövründə
8. Azərbaycan tarixi hansı qaynaqlar,mənbələr əsasında öyrənilir? a) qəbir abidələri, qayaüstü abidələr və yazılı abidələr b) heyvan və bitki qalıqları, qayaüstü rəsmlər, qəbir abidələri, yaşayış yerləri c)) arxeoloji və yazılı abidələr d) fauna və flora qalıqları e) qədim yaşayış yerləri və qəbir abidələri
9. Qədim daş dövrü ilə orta daş dövrünün oxşar cəhətləri: a)) Hər ikisində əmək alətlərinin daşdan hazırlanması. b) Mənimsəmə təsərrüfatından istehsal təsərrüfatına keçidin başlanması. c) Hər ikisində toxa əkinçiliyinin mövcud olması. d) Ox və kamanın kəşfi, əmək alətlərinin daşdan hazırlanması. e) Qobustandan tapılmış əmək alətləri əsasında öyrənilməsi.
10. Mezolit dövründə: a) Ox və kaman kəşf olunub, əkinçilik əsas peşəyə çevrilib. b) İnsanlar heyvanları uzaq məsafədən ovlaya bilib, istehsal təsərrüfatı formalaşıb. c)) Təbiətin hazır məhsullarını mənimsəməkdən onların istehsalına keçidin əsası qoyulmuşdur. d) İnsanlar daşı deşməyi bacarmış, maldarlıq əsas peşəyə çevrilmişdi. e) Ox və kamandan istifadə olunub, insanlar oturaq həyata keçmişlər.
11. Eneolit dövründə qədim tayfaların həyat tərzinə mühüm təsir göstərmişdir: a) Saxsı qablar hazırlamaq üçün gilin tərkibinə saman qatılması. b)) Metalişləmənin və metallurgiyanın meydana gəlməsi və inkişafı. c) Qan qohumluğu və insanların daha geniş əraziyə yayılması. d) Qoşa nigaha əsaslanan ailələrin yaranması, daşın cilalanmağa başlanması. e) Mis emalına başlanması, əkinçilikdə xışın üstünlük təşkil etməsi.
12. Əkinçilik və maldarlıqla yanaşı, Eneolit əhalisi: a) Misi emal etmiş, toxa əkinçiliyini inkişaf etdirmiş, toxuculuğun əsasını qoymuş, maldarlığı əsas peşəyə çevirmişdir. b) Ön Asiya ilə əlaqə yaratmış, maldarlığı əsas peşəyə çevirmiş, ərzağın bir qismi balıqçılıq vasitəsilə təmin edilirdi. c)\ Əmək alətlərini təkmilləşdirmiş, xışdan istifadə etmiş,ərzağa olan tələbatı bütünlüklə istehsalla təmin edirdi. d)) Ərzağa olan tələbatın bir qismini ovçuluq və balıqçılıq vasitəsilə təmin edirdi. e) Toxa əkinçiliyini inkişaf etdirmiş, tuncdan bəzək əşyaları düzəltmiş, oxradan dəfn zamanı istifadə etmişdir.
13. Azərbaycan üst paleolit dövründə: a) Əmək alətlərindən geniş istifadə edildi, əkinçilik əsas peşəyə çevrildi. b) əkinçiliyin inkişafı təkmilləşdi, müasir insan tipi formalaşdı. c) maldarlıq əsas peşəyə çevrildi, ibtidai icma quruluşunun ilkin mərhələsi yarandı. d)) Müasir insan tipinin formalaşması başa çatmış və ibtidai icma quruluşunun ilkin mərhələsi yaranmışdı. e) insanlar əmək alətlərini təkmilləşdirməklə daha geniş əraziyə yayılmışlar.
14. Azərbaycanda Eneolit dövründə: a)) misdən geniş istifadə edilməklə, əmək alətləri təkmilləşdirilmişdi. b) qoşanigahlı ailələrin meydana çıxması ilə, misdən hazırlanmış alətlər daş alətləri istehsaldan çıxartdı. c) qoşanigahlı ailələrin meydana çıxması və möhkəmlənməsi istehsal vasitələri üzərində irəliyə doğru mühüm addım idi. d) tunc əmək alətlərindən geniş istifadə edildi, sənətkarlıq əsas peşəyə çevrildi. e) daşdan hazırlanmış əmək alətləri üstünlük təşkil etdi, maldarlıq əsas peşəyə çevrildi.
15. Erkən Tunc dövründə yaylaq maldarlığının təşəkkülündə mühüm rol oynamışdı: a) Əkinçiliyin maldarlıqdan ayrılması və təsərrüfatın bəzi sahələrində dəmirdən istifadə olunması. b) Maldarlıq məhsullarının saxlanılması üçün saxsı qabların istehsalının genişləndirilməsi. c)) Əsası hələ Eniolit dövründə qoyulmuş atçılığın sürətlə inkişafı. d) Kür-Araz mədəniyyətinə uyğun olaraq, tuncla bərabər dəmir alətlərdən istifadə. e) İnsanların daha məhsuldar olan çay vadilərində məskunlaşmaları.
16. Azərbaycan ərazisində ibtidai icma qurulusunun təşəkkülü başlamışdır: a) Orta Aşel dövründən b) Orta poeolit mərhələsindən c) Quruçay mədəniyyəti dövründən d) Üst Asel mərhələsindən e)) Daş dövrünün ən qədim mərhələsindən
17. Quruçay mədəniyyətinin ikinci inkişaf mərhələsı əhatə edir: a)) Erkən və orta asel dövrünü b) Mustye mədəniyyət dövrünü c) Orta və son asel dövrünü d) Üst poleolit dövrünü e) Son asel mərhələsini
18. Üst poleolit dövründə Azərbaycan ərazisində: a) insanlar daha geniş əraziyə yayılmış, Qobustanda ibtidai incəsənətin əsası qoyulmuşdur b) Bütün əmək alətləri daşdan hazırlanmış, gil qablar düzəltməyi insanlar sadə şəkildə öyrənmişlər c) İnsanlar II Kültəpdə və Qobustan ərazisində “Firuz” düşərgəsində yaşamışlar d)) Müasir insan tipinin formalaşması başa çatmışdır və ibtidai icma qurulusunun ilkin pilləsi yaranmışdır e) Totem, ovsun, heyvanlara sitayiş kimi dini təsəvvür formaları da təşəkkül tapmışdı
19. Paleolitin son mərhələsində: a) ) iqlim mülayimləşmiş, bitki və heyvanat aləmində yaşayış ücün əlverişli dəyişikliklər baş vermişdir b) daşdan hazırlanmış alətlər üstünlük təşkil etmiş, cay daşlarından düzəldilmiş mikrolitlərdən də istifadə olunmuşdur c) Qurucayın sakinləri Azıx mağarasında məskunlaşmağa başlamışlar d) Qobustan ərazisində yaşamış ibtidai əkincilik və incəsənətlə məşğul olmuşlar e) təbiətin hazır məhsullarını mənimsəməkdən olanların bilavasitə istehsalına kecidin əsasını qoymuşlar
20. Pallolit dövründən fərqli olaraq neolit dövründə: a) ictehlak təsərrüfatı yaranmış, insan ilk dəfə metalla tanış olmuşdur b)) əhali oturaq həyata kecmiş, insanlar daş alətləri cilalamağı və deşməyi öyrənmişlər c) toxa əkinciliyi xiş əkinciliyini əvəz etmişdir d) əhali ortaq həyata kecmiş, bütün ev heyvanlarının əhilləşdirilməsi başa catmışdır e) sənətkarlıq meydana gəlmiş, metaldan istifadə edilmişdir
21. Epiqarfik abidələr: a)) Daş, qala divarı üzərində həkk olunan yazıdan ibarətdir b) Piktoqrafik işarələrin olduğu abidə növüdür c) Antik dövrə aid abidə növüdür d) mixi yazılar həkk olunmuş abidələrdir e) Pəhləvi dilində yazı həkk olunmuş abidələrdir
22. Erkən orta əsrlərdə Azərbaycan( Aturpatakan) canişini otururdu: a)) Dərbənddə b) Qəzvində c) Zəncanda d) Qazakada e) Şizdə
23. Ərəb qaynaqları hansı əraziləri “Yuxarı Azərbaycan” adlandırırdılar? a)) Azərbaycanın Dərbəndə qədərki ərazilərini b) Araz çayından şimala doğru ərazilərini c) Cənubdakı Qəzvin və Zəncana qədərki ərazilərini d) Qərbdə İrəvan və Göyçə mahalı ərazilərini e) Araz çayından şimala doğru Tiflisə qədərki əraziləri
24. II Sarqonun yürüşü zamanı Mannalılar assur çarının qoşununu təmin etməli idilər a) At, qoşqu vasitəsi ilə. b) İsti geyimlə. c)) Ərzaqla. d) Döyüşçülərlə. e) Silahla.
25. E.ə . 36 – cı ildə Parfiyaya qarşı başlayan yürüşə rəhbərlik etmiş Roma sərkərdəsi: a) Pompey. b)) Antoni. c) Lukul. d) Antiox. e) Pont.
26. Qaynaqlarda Aratta ilə əlaqədar adı çəkilən, onun mühafizəkarı hesab olunan ilahə: a) İnanna, b) İştar, c) Osiris, d) Amon, e)) Lama,
27. Manna hökmdarlarının xarici siyasətdə Assuriyaya meyilli siyasəti: a) Mannanın daxili müstəqilliyi qorundu, feodal özbaşınalığına son qoyuldu. b) Urartu hökmdarı II Sarqonun işğal etdiyi torpaqlar e.ə 745-ci ildə geri qaytarıldı. c) Assuriyanın xəzinəsinə xərac vaxtlı-vaxtında gətirildi,ənənəvi məbəd tikintisinə başlandı. d)) Ön Asiyanın bu qüdrətli dövlətini Mannanın havadarına çevirmişdi. e) 744-cü ildə Urartuya hücum edən İranzu itirilmiş Manna torpaqlarını geri aldı.
28. Adərbayqan Sələvkilərdən asılı vəziyyətə düşüb: a) e.ə.190-cı ildə b) e.ə.148-ci ildə c)) e.ə. 220-ciildə d) 53-cü ildə e) e.ə. 65-ci ildə
29. Roma senatının xüsusi qərarı ilə Şərqə göndərildi: a) Pompey b) Antoni c) Yuli Sezar d)) Lisini Lukul e) Oktavian Avqust
30. Urartu hökümdarı I Rusa işğalcılıq siyasətini həyata keçirmək məqsədiylə: a) Manna ilə sərhəd olan qərb torpaqlarında bir neçə qolla inşa etdirdi b) Assuriyanın siyasi dağınıqlığından istifadə edərək Mannaya yürtüş etdi c) II Sarqonla ittifaqa girərək Mazamiyya vilayətini işğal etdi d)) Mannanın Zikirtu vilayətinin canişini və başqa şəhərlər ilə sazişə girdi e) Babilistanla Mannaya qarşı müharibə aparmaq ücün ittifaq yaratdı
31. Mannanın Gilzan, Zamua, Messi, Qızılbunda vilayətləri assurlara vergi kimi göndərirdilər: a) iribuynuzlu malqara b)) döyüş atları c) ticarət karvanları ücün dəvəvlər d) doğuş atlari e) döyüş arabaları
32. Midiya skiflərin hakimiyyəti altına düşdü: a) eradan əvvəl 694-672-ci illərdə b) eradan əvvəl 630-614-cü illərdə c) eradan əvvəl 712-680-cı illərdə d) eradan əvvəl 620-605-ci illərdə e)) eradan əvvəl 653-625-ciillərdə
33. Skitlərin Midiya ilə əlaqədar fəaliyyətindən, onların mannalılar ilə ünsiyyətindən bəhs edir: a) Heradot, Strobon b) Strobon, Urartu mixi yazıları c) Heradot, Manna mixi yazıları d)) Heradot, assur mixi yazilari e) Plini, Ptolomey
34. Mənbələrdə adı çəkilən ilk Manna hökmdarı a)) Udaki b) İranzu c) Uduri d) Ualli
e) Dayakku /0301/02/01/ 35. II Sarqonun şərəfinə abidə qoydurmuş Manna hökmdarı: a)) Ullusun b) Erisinni c) Ualli d) İranzu e) Ahşeri
36. Xocalı-Gədəbəy arxeoloji mədəniyyətinin əhatə etdiyi dövr? a)) E.ə. XIV-VIII əsrlər b) E.ə. II minillik-I minilliyin əvvəlləri c) E.ə. XV-VII əsrlər d) E.ə. XIV-VII əsrlər e) E.ə. II minilliyin sonu
37. Paleolitin son mərhələsi əhatə edir? a) e.ə.100-40-cı minilliklər b)) eramızdan 40-30 min il əvvəldən – e.ə 12 –ci minilliyədək c) e.ə. 10-8 minilliklər d) e.ə.6-4 minilliklər e) e.ə. 5-3 minilliklər
38. Azərbaycanda son Tunc və ilk Dəmir dövrü əhatə edir? a) e.ə. XX-XIX əsrlər b) e.ə. XVII-XVII əsrlər c) e.ə.XVI-XV əsrlər d)) e.ə.XIV-VIII əsrlər e) e.ə. V-III əsrlər
39. Herodotun məlumatına görə: a) I Daranın zamanında Əhəməni dövlətinin ərazisi quzeydə Kür çayına dək uzanırdı. b) Skitlər Urmiya gölünün şərqində və şimalında məskən salmışlar. c) I Daranın zamanında Əhməni dövlətinin ərazisi şərqdə Araz çayınadək olan ərazini əhatə edirdik. d)) Skitlər Asiyadan qaçan kimmerləri izləyərək Midiyaya soxuldular. e) Skitlərin Urmiya sahilində yerli tayfaların əkinçilik və sənətkarlıq vərdilərinin formalaşmasına güclü təsiri olmuşdur.
40. E.ə. 713 – cü ildə II Sarqonu Mannada hədiyyələrlə qarşılayan Ullusunu, Sarqon ölkədən çıxan kimi: a) Assuriyanın siyasi üstünlüyünü tanımaqdan imtina etdi, Babilistanla Assuriyaya qarşı ittifaq yaratdı. b)) Assuriyanın siyasi müstəqilliyini tanımaqdan imtina etdi, Mannada öz hakimiyyətini gücləndirdi. c) Mannanın Assuriyaya bac verməsini dayandırdı, Midiya ilə yaxınlaşdı. d) Müstəqilliyini möhkəmləndirdi, Midiyadakı torpaqları tutmaqla Sarqona kömək etdi. e) Manna ilə Assuriya arasında bağlanmış müqaviləyə qarşı üsyan qaldırdı.
41. E. ə. I əsrin sonlarında iberlərin albanlar ilə münasibətlərinin müharibə şəkli almasına səbəb: a) Parfiya ilə Romanın ön Qafqazda işğalçılıq siyasəti. b) Ön Qafqazda ağalıq siyasəti. c) Albaniyanın e.ə. 35–ci ildə iberlərin Armeniya və Parfiya ilə mübarizəsinə qoşulması ilə. d) Albaniya ilə Romanın yaxınlıq əlaqələri saxlamaları. e)) Romanın xalqları, bir- birinə qarşı qoymaq siyasəti.
42. Azərbaycan ərazisində kadusiləri tabe etmək üçün hərbi səfərə göndərilən II Kir: a) 2002 – ci il 17 noyabr. b) Kadusilərlə birləşərək, e. ə. 605–ci ildə Assuriyanı məğlub etmişdi. c)) Kadusilərlə sazişə girmiş və onların köməyi ilə Astiaqa qalib gəlmişdi. d) Kadusilərlə Astiaq arasında birlik yaratmaqla Mannaya qarşı mübarizə aparmışlar. e) Astiaqla kadusilərin birləşmiş qüvvələrini skiflərə qarşı mübarizəyə qaldırdı.
43. Fars tayfaları birləşib Midiyaya qarşı müharibəyə başlayır və nəticədə: a)) e.ə. 550-ciildə fars qoşunları Midiyanın paytaxtı Ekbatan şəhərini tuturlar, II Kir Əhəmənilər dövlətinin əsasını qoydu. b) e.ə. 550-ci ildə fars qoşunları Midiyanın paytaxtı Ekbatanı tuturlar, I Kambiz özünü Midiya padşahı elan edir. c) Fars qoşunları II Kirin rəhbərliyi ilə Kiaksarı məğlub edir, özünü Midiya padşahı elan edir. d) e.ə. 550-cı ildə Midiya hökmdarı Astiaq II Kiri məğlub edir, fars tayfalarını özünə tabe edir. e) fars tayfalarının rəhbəri II Kir Midiya hökmdarı Kiaksarı məğlub edir, onunla müqavilə bağlayır.
44. Assurların hərbi müdaxilələri Manna hökmdarlarını: a) Ölkənin təsərrüfat həyatını, əkinçiliyi, maldarlığı və sənətkarlığı inkişaf etdirməyə sövq etdirirdi. b)) Ölkəni vahid mərkəzdə birləşdirməyə vadar edirdi. c) ölkədə assurlara qarşı mübarizə aparmaq üçün ordu yaratmağa məcbur edirdi. d) assur dövləti ilə sülh bağlamağa vadar edirdi e) ölkəni vahid mərkəzdə birləşdirməyə, Assuriyanı əsarət altına almağa vadar edirdi.
45. İsgəndərin vəfatından sonra onun varisləri diadoxlar arasında hakimiyyət uğrunda mübarizə gedən zaman: a) Albaniya Parfiya dövlətinin hakimiyyəti altında idi, Roma ilə düşmənçilik münasibətləri saxlayırdı. b) Albaniya Roma ilə dostluq münasibətləri saxlayır, Selevkilərə qarşı müharibə aparır, ölkəni yerli hökmdarlar idarə edirdi. c)) Albaniyada müstəqil dövlət fəaliyyət göstərirdi. d) Albaniyda Hakimiyyət yerli hökmdarların əlində cəmlənmişdir, feodalizm cəmiyyəti inkişaf edir, Romaya qarşı mübarizə aparılırdı. e) Hakimiyyət Albaniyada artıq yerli hökmdarların əlində cəmlənmişdi, feodalizmin ilkin əlamətləri meydana çıxmışdı.
46. E.ə. VII əsrin birinci rübündə Qafqazdan gəlmiş kimmer-skit-sak tayfa birləşmələri məskunlaşmişlar: a) Manna dövlətinin şimalı və şimali şərqində. b) Mannanın qərb və cənub-qərb vilayətlərində. c) Xəzər dənizinin şərq və cənub-şərqində. d)) Urmiya gölünün şimal və qərb hissəsində. e) Urartu dövlətinin şimal və şimal-şərqində.
47. Mülahizələrə görə albanlar Qavqamel döyüşündə: a) Atropatın rəhbərliyi altında Ktesfon şəhərini müdafiə edirdi. b) Kozisin yaratmış olduğu kəşfiyyat qruplarında fəal iştirak etmışlər. c)) Müstəqil yox, muzdlu sifətilə Midiya ordusunun tərkibində çıxış edirdilər. d) İsgəndərin tərəfinə keçərək Alban dövlərinin yaradılması prossesini sürətləndirdilər. e) Ölkənin cənub sərhədlərini qoruyan ordunun əsasını təşkil etmişdi.
48. E.ə. 547-ci ildə baş vermişdir: a) Kiçik Asiyaya hücum edən II Kir geri qayıdarkən massagetlərin hökmdarı Tomriz tərəfindən öldürüldü. b) II Kambiz Yunanıstanla müharibədə məğlub oldu, yeni qüvvə toplamaqla Misirin işğalına başlayır. c)) II Kir Kiçik Asiyaya hücum edir və Lidiya hökmdarı Krezi məğlubiyyətə uğradır. d) II Kirin oğlu II Kambiz Lidiyanı süquta uğratdıqdan sonra asanlıqla Misiri işğal etdi. e) II Kir orduda və vergi sistemində islahat keçirdi, dövləti daha da möhkəmləndirdi.
49. Assur meyilli xarici siyasət Manna dövlətini a) Assur ağalığını möhkəmləndirdi, xəracın xəzinəyə vaxtında göndərilməsi təmin edildi b) Assur qoşunları Manna ərazisində yerləşdirildi, onun müdafiəsi möhkəmləndirildi c)) Urartu işğallarından xilas etmiş və ölkənini vahid mərkəzdə birləşdirilməsi üçün şərait yaratmışdı d) II Sarqonun eradan əvvəl 716-cı ildəki yürüşü zamanı ona itaət göstərməyə məcbur etdi e) Urartu hökmdarı II Sardorinin eradan əvvəl 750-ci ildəki hücumunun qarşısını almağa kömək etdi
50. Cancal döyüşündən sonra: a) Atropat eradan əvvəl 328-ci ildə satrap təyin edildi b) Albaniya ərazisində Əhəmənilərə kömək ücün dəstələr yaradıldı c)) III Dara kecmiş müttəfiqlərindən məhrum oldu və hec bir tayfa onun köməyinə gəlmədi d) Atropat Midiyalı Bariaksı üsyançı kimi Makedoniyalı İskəndərə verməkdən imtina etdi e) Kadusilər, albanlar, saksinlər və midiyalılar III Daranın ətrafında birləşdilər
51. İskəndərin vəfatından sonar onun varisləri diadoxlar arasında hakimiyyət uğrunda mübarizə gedən zaman Albaniyada: a) Zərdüşt dini hakim dinə cevrildi b)) Müstəqil dövlət fəaliyyət göstəriridi c) Əhəminilər sülalasinin hakimiyyətinə son qoyuldu d) Zərdöşt dini qəbul etməyən əhalidən gezit vergisi alınırdı e) Sasanilər tərəfinbdən 262-ci ildə Albaniya ərazisi işğal olundu
52. Eneolit dövründə Azərbaycanda: a) Atdan qoşqu vasitəsi kimi istifadə edilib, ev heyvanlarının yeni növlərinin əhilləşdirilməsinə başlanıb b) Cənub hissədə İkiçayarası ilə sıx iqtisadi, social və mədəni əlaqələr movcud olub c)) Həm ictimai-sosial, həm iqtisadi, həm də mədəni həyatda mühüm dəyişikliklər və irəliləyişlər baş vermişdi d) Xaçmaz rayonunda Sərkərtəpə yaşayış yerində ibadət evi və misin əridilməsi üçün kürə tapılmışdı e) Mis emalı genişlənmiş, bununla əlaqədar Xocalı-Gədəbəy mədəniyyəti yaranmışdır
53. Naxçıvan mədəniyyəti: a) Erkən Tunc dövründə formalaşmış, son Tunc və ilk Dəmir dövründə yüksək inkişaf səviyyəsinə çatmışdı b) Son Tunc dövründə formalaşıb və inkişaf etmişdi c)) Orta Tunc dövründə formalaşmış, son Tunc və ilk Dəmir dövründə yüksək inkişaf səviyyəsinə çatmışdı d) E.ə. XIV əsrdə yaranmış və ilk Dəmir dövründə formalaşmışdı e) Kür-Araz mədəniyyətindən fərqli olaraq orta Tunc dövründə formalaşıb mükəmməl inkişaf səviyyəsinə çatmışdı
54. Strabonun məlumatlarına görə Albaniya a)) Qərbdə İberiya ilə, cənub-qərbdə Adərbayqan ilə həmsərhəd idi b) Şimalda İberiya şimal-qərbdə isə Dağıstanla ilə həmsərhəd idi c) Cənub- şərqdə İberiya ilə, cənubda Aderbayqan ilə həmsərhəd idi d) Sarmatiya ilə cənub-qərbdə , İberiya ilə şimalda həmsərhəd idi e) Düzgun cavab yoxdur
55. Strabonun məlumatlarına görə Albaniya a)) Düzgun cavab yoxdur b) Cənubda İberiya ilə, qərbdə isə Adərbayqan ilə həmsərhəd idi c) Şimalda İberiya ilə, cənubda isə Aderbayqan ilə həmsərhəd idi d) Sarmatiya ilə cənub-qərbdə , İberiya ilə şimalda həmsərhəd idi e) Qərbdə Sarmatiya ilə cənubda isə Aderbayqan ilə həmsərhəd idi
56. Suriya qaynaqlarına görə Albaniya ərazisi orta əsrlərdə necə adlandırılırdı a)) Aran b) Aqvan c) Alovan d) Arran
e) Alpan /0301/02/02/ 57. Erkən orta əsrlərdə ərəb mənbələrində Albaniya ərazisi necə adlandırılırdı a)) Arran b) Ağvan
c) Alban d) Aran
e) Aqvan /0301/02/02/ 58. Erkən orta əsrlərdə Albaniyanın ərazisi gürcü qaynaqlarında necə adlandırılırdı a)) Rani b) Arani
c) Alrani d) Aqvan c) Albani
59. Antik müəllif Pompey Troq albanların hansı ərazidən gəldiklərini söyləyirdi 1) Albus dağlarından 2) Fessaliyadan 3) Kilikiyadad 4) Şimali Yunanistandan 5) Samur bölgəsindən a)) 2;4 b) 1;5
c) 2;3 d) 2;1
e) 3;4 /0301/02/02/ 60. Hansı antik müəllifə görə albanlar özlərini əfsanəvi Yasonun nəsli ilə bağlayırdılar a)) Yuli Solin b) Pompey Troq c) Arrian d) Ammian Marsellin e) Favstos Buzand
61. Albanları ən ucqar və naməlum xalqlar cərgəsinə daxil edir: a)) Tit Livi b) Pompey Troq c) Plutarx d) Arrian e) Yuli Solin
62. Qədim mənbələrdə “saf ənənələr ölkəsi “adlanır a)) Aratta b) Şumer c) Atropatena d) Akkad
e) Manna /0301/02/02/ 63. Xırda hökmdarları mərkəzi Lullubum dövlətinə tabe etdi və Qaynaqlarda “Lullu bölkəsinin padşahalr padşahı adıını aldı a)) İmmaşqun b) Annubani c) Satuni d) Laharab e) Elulumeş
64. Tarixdə məlum olan ilk beynəlxalq müqavilə: a)) Elam dövləti ilə akkadlar arasında bağlanır b) Kuti hökmdarı ilə assurlar arasında bağlanır c) Kutilərlə lulubilər arasında bağlanır d) Assuriya ilə Manna arasında bağlanır e) Akkad hökmdarı Naramsuenlə Kuti hökmdarı Elulumeş arasında bağlanır
65. Selevkilər dövründə tərtib edilmiş sənəddə Tirikanın məğlubiyyət səbəbi: a)) Ayın tutulması b) Təbii fəlakətlərin baş verməsi c) Günəş tutulması d) İkiçayrası əhalisinin üsyan qaldırması e) Tirikanın ordusunun zəif olması
66. III Tiqlatpalasar Mazamua vilayətini tutduqdan sonra apardığı köçürmə siyasəti nəticəsində: a)) kutiləri, sanqibutiləri, budiləri, naqabiləri, sanqilləri başqa ərazidə məskunlaşdırdı b) kutiləri, sovdeləri, buştuları, budiləri, naqabiləri, sanqilləri başqa ərazidə məskunlaşdırdı c) lulluları, kutiləri, turukkiləri, mükləri, buştuları, budiləri başqa ərazidə məskunlaşdırdı d) naqabiləri, sanqilləri, lulluları, kutiləri, turukkiləri, buştuları başqa ərazidə məskunlaşdırdı e) samiləri, kassiləri, elamları, naqabiləri, sanqilləri, buştuları, budiləri başqa ərazidə məskunlaşdırdı
67. I Rusanın fitnəsinə uyaraq Ullusunun hakimiyyətinə tabelikdən çıxan Manna canişini: a)) Dayakku b) Ursa
c) Metatti d) Baqdatti e) İtti
68. Manna Hökmdarı Ullusunun dövründə mərkəzi hakimiyyətdən ayrılmağa cəhd göstərən canişinliklər: 1) Andia 2) Zikertu 3) Karalla 4) Alabria 5) Surikaş 6) Qizilbunda a) 2;3 b) 1;4;5 c) 1;2;3;4;5 d)) 1;2
e) 1;3;6 /0301/02/02/ 69. I Kir Assuriya hökmdarı Aşşurbanipala qarşı ittifaqa girir: a)) Elam dövləti ilə b) Urartu dövləti ilə c) kadusilərlə d) Lidiya dövləti ilə e) Babilistanla
70. Hakimiyəti ələ keçirən kimi I Dara ilk növbədə yürüşlər təşkil edir : a)) skit-sak tayfalarına qarşı b) hurri tayfalarına qarşı c) Elama qarşı d) Saqartiyaya qarşı e) Hirkaniyaya qarşı
71. Qavqamela döyüşündə kaspi dəstələrinə başçılıq edirdi: a)) Fradat b) Atropat c) Ariobarzan d) Skunxa e) Madi
72. İlk dəfə “alban” adı qaynaqlarda işlədilməyə başlamışdır: a)) e.ə.I-e.I əsrdə b) II əsrdə c) e.ə IV əsrdə d) e.ə.VIII əsrdə e) e.ə.V əsrdə
73. Ön Qafqazdan başqa Cənubda Anadolu yaylası, Şimalda Çeçen-İnquş və Şimali Osetiyaya qədər olan ərazilərdə hansı mədəniyyətin izlərinə təsadüf olunmuşdur? a) Talış - Muğan b) Kültəpə c) Xocalı – Gədəbəy d)) Kür – Araz e) Naxçıvan
74. Qaraqoyunlu Cahanşahın Şeyx Cüneydən dövlətin ərazisini tərk etməyi tələb etməsinin səbəbi: a) Onun şiyə təriqətini Qaraqoyunlu ərazisində geniş yaydığından ehtiyat etdiyi üçün. b) Şeyx Cüneydin Şirvanşahlarla ittifaq yaratdığı üçün. c) Ağqoyunlu Uzun Həsənlə Qaraqoyunlulara qarşı ittifaq yaratdığı üçün. d)) Şeyx Cüneydin qüvvətlənməsindən ehtiyatlandığı üçün. e) Səfəvilərin Qaraqoyunlulara qarşı torpaq iddiaları irəli sürdüyü üçün.
75. Ərəb əsarəti dövründə Azərbaycanda torpaq mülkiyyətinin əsas formalarını göstərin. a) Divani, mülk, tiyul, vəqf. b) Soyurqal, icma, vəqf, incu, xass. c)) Divani, mülk, ikta, vəqf, icma. d) Soyurqal, tiyul, icma. e) Divani, mülk, tiyul, vəqf, icma.
76. Azərbaycan tarixinin qədim dövrünün öyrənbilməsinə nə vaxtdan başlanmışdır? a) XVIII əsrdən başlanmış, lakin ardıcıl öyrənilməmişdir b)) XIX əsrdən başlanmış, lakin tədqiqatlar ardıcıl aparılmamışdır c) XX əsrin əvvəllərindən planlı şəkildə d) Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin yaradılması ilə e) A.Bakıxanovun “Gülüstani-İrəm” əsərinin yazılması ilə
77. Albaniyada Mehramilər sülaləsinin hökmdarlığı başlayır: a) VI əsrin sonlarından. b) VII əsrin ortalarından. c)) VII əsrin əvvəllərindən. d) VI əsrin sonu-VII əsrin əvvəllərindən. e) VII əsrin sonu-VIII əsrin əvvəllərindən.
78. Hansı xəlifənin zamanında verginin miqdarı suvarma texnikasından asilı olaraq məhsulun dörddə birindən yarısına qədər müəyyən edildi? a) Xəlifə Osmanın. b) Xəlifə Əl-Mənsurun. c)) Xəlifə Mehdinin. d) Xəlifə Müaviyyənin. e) Xəlifə Əli-ibn əbu Talibin.
79. Hansı Sasani hökmdarının ölümündən sonra Albaniya müstəqil xarici siyasət yürütmüşdür : a) I Yezdəgirdin b)) I Şapurun c) II Şapurun d) II Yezdegirdin e) Balaşın
80. 628 – ci ilin payızında Albaniya hansı dövlətin hakimiyyətini qəbul etdi : a) Bizansın b)) Türk xaqanlığının c) Sasanilərin d) Mehranilərin e) Ərəblərin
81. Xilafətin hakimiyyəti illərində Azərbaycanda paytaxt şəhər adlanırdı : a) Təbriz b) Arran
c)) Marağa d) Şamaxı e) Bərdə
82. Sasani hökmdarı I Xosrov Ənuşirəvanın apardığı hərbi inzibati idarə bölgüsünə əsasən Albaniya hansı canişinliyə ( kustaka ) aid edildi : a)) şimal b) cənub
c) qərb d) şərq
e) cənub – şərq /0301/03/01/ 83. 748 – ci ildə Beyləqanda baş vermiş üsyana kim rəhbərlik edirdi : a)) Vard ibn Səfyan b) İbbən ibn Mənsur c) Hatib ibn Sədəqi d) İsma əl – Kürdi e) Əbu İmran
84. Mənbələrdə “saf ənənələr ölkəsi” adlandırılan dövlət qurumu: a) Manna b) Midiya c) Kuti d)) Aratta e) Lullubi
85. Aratta dövlət qurumu meydana çıxıb? a) e.ə.VI minillikdə b) e.ə.VI-V minilliklərdə c) e.ə.IV minilliyin ikinci yarısında d)) e.ə.III minilliyin birinci yarısında e) e.ə.II minillik və e.ə.I minilliyin əvvəlində
86. Assur qaynaqlarında Manna adı ilk dəfə yad edilir? a) e.ə.XXIII əsrdə b) e.ə.II minillikdə c)) e.ə.843-cü ildə d) e.ə.769-cu ildə e) e.ə.VII əsrdə
87. 624 – cü ildə Dvini keçən Bizans ordusu: a)) Naxçıvanı, sonra isə Gəncəni tutdu. b) Dərbəndi, Qəbələni işğal edib, Bərdəyə yaxınlaşdı. c) Utini, Sakasyeni və Beyləqanı tutdu. d) Paytakaranı, sonra isə Şəkini tutdu. e) Sakaşeni, sonra isə Girdimanı və Çolanı tutdu.
88. Bizansla İran arasında 629-cu ildə bağlanmış sülh müqaviləsinə əsasən: a) İberiya bütövlükdə, Albaniyanın isə şərq hissəsi Bizansa, qərbi isə Sasanilərə qalır. b) Pont çayı sərhəd olmaqla Cənubi Qafqaz Bizansla İran arasında bölüşdürülür. c)) Albaniya Sasanilərin hakimiyyəti altında qaldı d) II Xosrov işğal etdiyi İberiya ərazisindən imtina edir. e) İşğal olunmuş Naxçıvan və Gəncə bütövlükdə Bizansın ixtiyarında qalır.
89. Ərəb ağalığı dövründə Albaniya və Atropatenanın vahid dövlət tərkibində olmasının nə kimi əhəmiyyəti olmuşdur? a) Feodal münasibətlərinin meydana gəlib, inkişaf etməsinə şərait yaratdı. b) Ölkənin şimalında Dərbənd Səddi çəkildi, xəzərlərin hücumlarının qarşısı alındı. c)) Ölkənin şimal və cənub əyalətlərinin iqtisadi və mədəni cəhətdən daha da yaxınlaşması üçün şərait yarandı. d) Natural təsərrüfatın mövqeyi zəiflədi, Zərdüşt din xadimləri vergidən azad oldular. e) Vahid dövlətin yaranması ilə nəticələndi.
90. Əsarətə alınmış xalqların təzyiqi və ərəb cəmiyyəti daxilində mübarizənin kəskinləşməsi nəticəsində: a) 725-ci ildə Azərbaycanda əhali,mal-qara və torpaqlar siyahıya alındı. b) 752-ci ildə Şəmkirdə Ərəb ağalığına qarşı üsyan baş verdi. c) Xürrəmilər hərəkatı baş verdi və Ərəb xilafətinin siyasi dayaqlarını sarsıtdı. d)) Əməvilər sülaləsinin hakimiyyətinə son qoyuldu,Abbasilər sülaləsi hakimiyyət başına gəldi. e) Vəqf və iqta torpaq mülkiyyət formalarının sahəsi genişləndirilmiş oldu.
91 Xidmətə görə iqta hansı torpaqlardan verilirdi: a) Vəqf torpaqlarından, bəzən də icma torpaqlarından. b) Əsasən müharibələr zamanı ələ keçirilmiş torpaqlardan. c) Boş qalmış bayrat, icma və sahibi ölmüş, vərəsəlik hüququ olmayan torpaqlardan. d)) Divan torpağından, bəzi hallarda hərbiçilərə vəqf torpağından. e) Sahibi ölüb boş qalmış və icma torpaqlarından.
92. Əli ibn Əbu Talib vergilərin toplanmasına dair ədalətli göstəriş verib əsas diqqəti yönəltmişdi: a) Toplanan vergilərin miqdar sasanilərdə oluğundan az olmalı və naiblər tərəfindən toplanılmasına. b)) Xəracı yığmağa deyil torpağı səmərəli şəkildə əkib-becərməyə. c) Toplanan xəracın məhsulla deyil,pulla ödənilməsinə. d) Vergilərin ümumi torpaq sahəsinə görə deyil, toplanan məhsuldan alınmasına. e) Suvarılan əkin sahələrdən ödənilən vergilərin miqdarına.
93. Əməvilər sülaləsinin hakimiyyəti dövründə Azərbaycanın cənub sərhəddi hansı şəhərdə qurtarırdı : a) Zəncanda b)) Həmədanda c) Marağada d) İsfahanda e) Kaşanda
94. Azərbaycanda islamın yayılması prosesi hansı ərazilərdə daha erkən baş vermişdi : a) Kür və Araz çayları boyunda , Qarabağda , Xəzər sahilində b) Naxçıvanda , Mildə , Muğanda , Qarabağda c)) Muğanda , Mildə , Xəzər sahilində , Kür və Araz çayları boyunda d) Arranda , Dərbənddə , Muğanda , Naxçıvanda e) Qəbələdə ,Qarabağda , Xəzər sahilində
95. Azərbaycan ərazisində xilafətin əsas dayağı hesab olunurdu : a) yerli feodallar və hərbiçilər b)) ərəb əyanları və silahlı qüvvələr c) mövlalar və ərəb əyanları d) feodallar və silahlı qüvvələr e) əmirlər və yerli əyanlar
96. 808 – ci ildə ərəblərə qarşı baş vermiş İsfahan üsyanına hansı şəhərlərdən ciddi dəstək gəlmişdi : a) Qumdan , Həmədan , Kaşandan b) Qəzvindən, Kirmandan ,Yəzddən c) Reydən, Zəncandan , Urmiyadan d) Mərənddən ,Əhərdən , Xorasandan e)) Reydən , Həmədandan, Girədən
97. Xəlifə iqtası” torpaq mülkiyyət formaları içərisində hansı növə şamil edilirdi: a) xəlifə torpağı b) bağışlanan iqta c)) icarə edilən iqta d) divan torpağı e) icma torpaqları
98. V əsrin sonu-VI əsrin əvvəllərində Albaniyada xristianlıq. a)) əhaliyə zorla qəbul etdirildi b) geniş yayılır c) ləğv olunur d) təqib olunur e) dərin kök salır
99. 603-cü ildə alban katalikosu Vironun üsyan qaldırmasının səbəbləri: a)) Bizansa yaxınlaşmaq məqsədilə b) II Xosrovun onu katalikos rütbəsindən məhrum etməsi c) Xristian kilsə mərkəzinin Bərdə şəhərinə köçürülməsi d) Albaniyada xristianlığın təqib edilməsi e) Xəzərlərin hücumlarının qarşısını almaq üçün
100. E.ə.II əsrdə Albaniya hökmdarı Aranın idarə etdiyi ərazi a)) Araz çayından İberiya səhəddinə kimi b) Araz çayından Göyçə gölü hövzəsinədək c) Kür-Araz qovşağından Qafqaz dağətəklərinədək ərazini d) Kürün sol sahil əraziləri e) Araz çayından Xəzər dənizinə kimi
101. Albaniya vilayətlərini vahid mərkəzdə birləşdirən Albaniya hökmdarı a)) I Vaçaqan b) Mömin III Vaçaqan c) Sanatürk d) Urnayr e) I Vaçe
102. İsfahanda xürrəmilərin ərəblərə qarşı güclü üsyanı başladı? a) 778-ci ildə b) 822-ci ildə c) 816-cı ildə d) 796-cı ildə e)) 808-ci ildə
103. Azərbaycanda xristianlığın hansı qolu daha çox yayılmışdı? a)) nestorian b) xalkedon c) pravoslav d) monofizit e) katolık
104. Albaniyada Mehranilər sülaləsinin hakimiyyəti başlayır? a) VIII əsrdən b) VI əsrin II yarısından c) VII əsrin II yarısından d) VI əsrin əvvəlindən e)) VII əsrin əvvəlindən
105. Ərəb işğalçılarına qarşı mübarizə aparmış Albaniya hökmdarı kim idi: a) III Yezdəgird b)) Cavanşir c) Mehran d) Urnayr e) II Vace
106. Məntiqi ardıcıllığı müəyyən edin: 1) Cavanşir. 2) Varaz-Trdat. 3) . . . a) İsfəndiyar ibn Fərruxzad b) Xosrov Pərviz c)) Şeruyə d) II Yezdəgird e) Əbu Duləf
107. Müharibədə Şəddadi Əbülhəsən Ləşkəriyə gücü çatmayan Salari hökmdarı İbrahim ibn Mərzüban: a) Mosul hakimindən kömək almaqla Şəddadiləri yenidən güclənməsinə imkan vermədi. b) Dəbil ərazisində mövqe tutaraq,Şirvanşahların köməyindən istifadə edərək qalib gəldi. c)) Onunla müqavilə bağladı və Şəddadilər dövlətini rəsmən tanımağa məcbur oldu. d) Yeni qüvvə toplayana qədər onun Dəbil ərazisində məskunlaşmasına razılıq verməyə məcbur oldu. e) Şimalda Araz çayına qədər olan torpaqları yandırmaqla yararsız hala salmış oldu.
108. 859 – cu ildə Məhəmməd ibn Yəzid Gəncəni bərpa etdirib öz iqamətgahını buraya köçürməklə: a) Ərəblərlə mübarizə gücləndi, Məzyədilərin mövqeyi zəiflədi. b) Feodal dağınqlığı artdı, əkinçilik və sənətkarlıq tənəzzül etdi. c)) Məzyədilərin müstəqilliyi artdı, onlar Azərbaycanda daha da möhkəmləndilər. d) Məzyədilərin müstəqilliyi artdı, Bərdəni, Qəbələni və Dərbəndi öz ətrafında birləşdirdilər. e) Qəbələ, Bərdə, Şabran və sonra Dərbəndi öz dövlətlərinə birləşdirdilər.
109. Salari hökmdarı Mərzuban ibn Məhəmmədin zamanında toplanan vergilər: a) Cizyə və ölkənin tacir və sənətkarlarından toplanan xərac vergisi. b) Torpaq vergisi olan xərac və müsəlmanlardan alınan zəkat. c) Daşınmaz əmlakdan zəkat, daşınmaz əmlakdan xüms. d)) Torpaq və əmlak vergisi asılı ölkələrin hakimlərindən alınan illik xərac e) Torpaq vergisi xərac, cizyə, tacir və sənətkarlardan alınan bac
110. Salari höhmdarı Mərzuban ibn Məhəmmədin 948-ci ildə yürüş zamanı məğlub olub əsir düşməsi nəticəsində: a)) Sacilər dövlətinin hakimi Deysəm Zəncanda, Azərbaycanın və Ərməniyyənin bir hissəsində hakimiyyətini bərpa etdi. b) Mosul hakimi Azərbaycanın cənubunda Salmas şəhərinə basqın etdi. c) Bundan istifadə edən ruslar Bərdə şəhərini işğal edib dağıtdılar. d) Hakimiyyət uğrunda gedən mübarizədə oğlu İbrahim əmisi Vəhsudanı məğlub edərək hakimiyyətə gəldi. e) Məhəmməd ibn Şəddad ölkənin şimal hissəsini işğal edərək mərkəzi Gəncə olan Şəddadilər dövlətini yaratdı.
111. Səlcuq sultanı Məlikşahın öz sərkərdəsi Buğanı qoçunla Gəncəyə göndərməsinə səbəb: a) Araz çay üzərində Xudafərin körpüsünü saldırıb şimalla canubu birləşdirdiyi üçün. b) Şirvanşahla qohum olub səlcuqlar üçün təhlükə yaratmışdı. c)) Şəddadilərin daxili müstəqilliyini özləri üçün təhlükə hesab edirdilər. d) Bizansla Şəddadilər arasında yaradılmış ittifaqdan qorxaraq. e) Rəvvadi, Şirvanşahlar dövlətləri ilə Şəddadilərin ittifaqından ehtiyat edirdi.
112. Rəvvadi hakimi Əbülheycanın 987-ci ildə Ərməniyyəyə hücumu nəticəsində: a) Gürcüstanla ittifaqı pozuldu,cənub şərq torpaqları tabe edildi. b) Bizansla əlaqəsini kəsdi, 40 min dinar məbləğində bac aldı. c) Müqavimətə rast gələrək geri qayıdıb, Xoy və Urmu feodallarını özünə tabe etdi. d)) Onu özünə tabe edib əhali üzərinə vergi qoydu və xərac aldı. e) Cənub-şərq əyalətlərini işğal etdi,qənimət ələ keçirməklə geri qayıtdı.
113. İqtisadi və siyasi qüdrətini itirmiş Eldənizlər dövləti zamanında 1223-1225-ci illərdə Azərbaycana işğalçı səfərlər etmiş dövlətləri ardıcıl olaraq göstərin. a) Monqollar, Xarəzmşahlar, Qıpçaqlar b) Gürcülər, Monqollar, Xarəzmşahlar c)) Qıpçaqlar, Gürcülər, Xarəzmşahlar d) Xəzərilər, Qıpçaqlar, Teymurilər e) Qıpçaqlar, Gürcülər, Monqollar
114. Məzyədilər sülaləsinin hakimiyyətinin ilk dövründə Şirvanşahların sərhədləri. a) Cənubda Araz çayı, Şimalda Quba və Samur çayı, qərbdə Şamaxı, şərqdə Xəzər dənizi ilə b) Cənubda Kür çayı, şimalda Dağıstan, Quba və Samur çayı, qərbdə Gəncə, şərqdə Xəzər dənizi ilə. c) Cənubda Araz çayı, Şimalda Dərbənd və Terek çayı, qərbdə Göyçay və Şəki, şərqdə Xəzər dənizi ilə. d) Cənubda Kür çayı, şimalda Quba və Samur çayı, Bərdə, şərqdə Xəzər dənizi ilə. e)) Cənubda Kür çayı, şimalda Dərbənd və Samur çayı, qərbdə Göyçay və Şəki, şərqdə Xəzər dənizi ilə.
115. 1174-cü ilin yayında Eldənizin Gürcüstana növbəti yürüşü zamanı: a) Gürcüstan qoşunları məğlub olaraq Dəbil və ətraf əraziləri tərk etdilər. b) Şəmsəddin Eldənizin qoşunları məğlub olsalar da. dövlətin sərhədlərində dəyişiklik baş vermədi. c) Üstünlüyü ələ alan gürcülər Gəncəyə qədər olan əraziləri qarət etdilər. d) Ciddi müqavimətə rast kələrək geri qayıtmalı oldu. e)) Taun xəstəliyi orduya xeyli tələfat versə də o, Naxçıvana böyük qənimətlə qayıtdı.
116. Şirvanşah I Axsıtanın atasının yeritmiş olduğu xarici siyasətində hansı dəyişikliyi etdi? a) Şəddadilərlə dostluq münasibəti saxladı b)) Səlcuq türkləri ilə dostluq münasibətlərini bərpa etdi c) Qıpçaq-türkləri ilə sülh müqaviləsi imzaladı d) Eldənizlər dövləti ilə bağlanmış müqaviləni ləğv etdi e) Səlcuq türkləri ilə münasibətləri pozdu
117. Dərbənd İqta səklində İraq hakimiyyətinə bağışlandı: a) Sultan Alp Arslanın zamanında b) Sultan Mahmudun dövründə c) III Məmcöhrün vaxtında d) Sultan Səncərin zamanında e)) Sultan Məlikşahın döbründə
118. Səddadilər dövləti süqut edən zaman: a) Şirvanşahların hücumuna məruz qalmışdı b) Gürcüstan birləşmiş qüvvələri Gəncəni isğal etdilər c)) Məlikşah Gəncəyə öz əmirini təyin etdi d) Səddadi həkumdarı III Fəzlin öldürüldü e) Şirvanşahlar Səlcuqlardan asıli vəziyyətə düşdü
119. Öz dəstəsi ilə qoşun hissələri cəkildikdən sonar döyüş meydanlarında, yurdlarda qalıb itkin düşmüş, azmış adamları, mal-qaranı və əşyaları toplayıb sahiblərinə catdırmalı idi: a) Qol əmirləri öz dəstəsi ilə b) Qorcubaşı öz kicik dəstəsi ilə c)) Bəlarğuçi öz dəstəsi ilə d) Basakların atlı dəstəsi e) Eşikağasının xüsusi atlı bölümü
120. Şəmsəddin Eldəniz Sultan Məsudun asılılığından xilas oldu: a) Sultan II Toğrulun ölümündən sonar b)) Səlcuq Sahzadələri arasında gedən mübarizədən istifadə edərək c) 1161-ci ildə gürcü çarı III Georgini məğlub etdikdən sonar d) İraq sultanlığının məğlub edilməsindən istifadə edərək e) Cahan Pəhləvanı hacib, Qızıl Arslanı isə Sultan ordusunun baş sərkərdəsi təyin edərək
121. Atabəylər dövlətinin siyasi həyatında əsas rol oynayırdı a) Hökmdar nəslindən olan şahzadələr və sülalayə yaxın olan iri feodallar b) Aranın Eldənizə sadiq olan əsas iri mülki feodalları c) Müharibələrdə qəhramanlıq göstərmiş, inanılmış və sülaləyə yaxın olan sərkərdələr d)) İqta sahibi olan iri hərbi feodallar və ali təbəqədən olan müsəlman ruhaniləri e) Qızıl Arslan, Cahan Pəhləvan, İnanc və digər şahzadələr
122. Atabəylər dövlətində üşr deyilən onda bir vergisi toplanırdı a)) xass torpaqlarından və iqta sahiblərindən b) mülki feodallardan və iri ticarətlərdən c) xristian dininə xidmət edən iri və orta feodallardan d) icma torpaqlarindan və iqta sahiblərindən e) müharibələr zamanı ələ kecirilmiş torpaqlardan
123. Qaraulda dayanan hərbi və ya mülki dəstəni, yaxuda rəsmi şəxslər və onların atlarını yemlə təmin etmək üçün alınan vergi: a) ulafa. b)) ələf. c) nüzl. d) təhz. e) çopbaşı.
124. Saları hökmdarı Mərzubanın oğlu İbrahimin hakimiyyəti dövrünə aiddir a) Əmin-amanlıq şəraitində ölkədə iqtisadiyyatın bütün sahələrində canlanma başladı b) Azərbaycandan və onun tabeliyində olan ölkələrdən vergilər hesabına topladığı illik mədaxil qızılla üç milyon manata çatırdı c) Xəzər dənizində ticarət gəmilərinin hərəkəti genişləndirildı d) Dərbənddə baş vermiş üsyan amansızlıqla yatırıldı e)) Məzyədilər, Dərbənd və Gəncə vilayəti Salarilər dövlətinin tərkibindən çıxdı
125. Sasani şahın II Şapurun hakimiyyəti illərində: a) Urnayr bir müttəfiq kimi ona qoşulmuş, xristianlığın yayılmasında II Şapura kömək etmişdi b) 387-ci il müqaviləsinin bağlanmasında Urnayr II Şapurun səlahiyyətli nümayəndəsi olmuşdu c)) Armeniya romalılar və farslar arasında bölüşdürüldü d) Köçərilərin hücumlarının qarşısını almaq üçün Dərbənd səddi çəkildi e) Albaniyanın ərazisi sasanilər tərəfindən işğal olundu
126. Düzgün variantı müəyyən edin: a) Sacilər dövlətində sənətkarlardan alınırdı- haqq deyikən vergi b) Sasanilər dövründə Albaniyada əhalidən alınan ən ağır torpaq vergisi idi- cizyə c)) Əməvilər sülaləsinə qədər birinci dörd xəlifənin dövründə vergilər xeyli yüngül idi d) Atabəylər dövləti süqut etdi- monqolların ikinci yürüşü nəticəsində e) Ağqoyunlu dövləti mərkəzləşdirilmiş dövlətə çevrildi- Uzun Həsənin zamznında
127. Bağışlanan (xüsusi) iqta verilirdi: a) Din uğrunda mübarizlərə, müqəddəs yerlərdə çalışanlara , şəhidlərrin ailələrinə b)) Şairlərə, xüsusi istedadlı şəxslərə və dövlət qarşısında böyük xidmətləri olan adamlara c) Şairlərə, memarlara, orduda xidmət edənlərə və din uğrunda şəhid olanların ailələrinə d) Hökmdarın razılığı ilə dövlət məmurlarına, baş sərkərdələrə və mirzələrə e) Dövlətə xidmətdə fərqlənənlərə, şairlərə və xəlifənin şəxsi mirzələrinə
128. Albaniyada sasanilərin birinci mərzbanlığının başlanmasından neçə il sonra məzdəkilər hərəkatı başladı? a) 28 il b) 31 il c)) 18 il d) 43 il e) 13 il
129. Muğanı işğal edən ərəblərin 642-ci ildə bağladığı müqaviləyə görə: a) 17 yaşına qədər olan uşaqlar cizyə vergisindən azad olundular b) Əhalinin bütün əmlakı, mal-qarası siyahıya alındı c)) Müqavilənin şərtlərini qəbul edənlərin əmlakı, dini, əmin-amanlığı qorunurdu d) Albaniya Ərəblərdən başqa heç bir dövlətlə əlaqə saxlaya bilməzdi e) Yerli əhali Bizansa qarşı müharibədə ərəblərə kömək etməli idi
130. Ərəblərin Bərdəyə yürüşü nəticəsində: a) Şəhər talan edildi b) Əhali xəzərlərdən kömək alaraq müqavimət göstərdilər c) Əbəblər Bərdəyə daxil ola bilmədilər d)) Bərdə əhalisi də xərac və cizyə vermək şərti ilə ərəblərlə müqavilə bağladı e) II Bələncər döyüşünə qədər Bərdə müdafiə olundu
131. Cavanşirin birinci dəfə Şam şəhərinə gedərək ərəblərdən vassal asıllığını qəbul etməsindən neçə il sonra ərəblər Albaniyanın müstəqilliyinə son qiydular? a)) 38 il b) 35 il c) 48 il d) 51 il e) 45 il
132. Monqol əsarəti dövründə Muğanda çağrılmış qurultayda Ön Qafqaz ərazisi bölündü: a) Xan tərəfindən idarə olunan 4 ulusluğa. b) Hülakü xan tərəfindən 5 ulusluğa. c) 86 bahadur tərəfindən idarə olunan əyalətlərə. d) Canişinlər tərəfindən idarə olunan 100 mahala. e)) 110 nəfər monqol noyonu arasında .
133. Qazan xan yeni islahatlar keçirməklə: a) Dövlətin gəlirini artırmaq, orduda xidmət edən sərkərdələrə və əsgərlərə daha çox torpaq sahəsi verməyə çalışırdı. b)) Əhalinin istismarını nizama salmaq və dövlət gəlirlərinin mütamadi axınını təmin etmək məqsədini güdürdü. c) Müvəqqəti olaraq iqtisadiyyatı və hakimiyyəti möhkəmlətmək, Qızıl Orda xanlarının hücumlarına son qoymağa çalışırdı. d) Vahid pul sistemi tətbiq etməklə qonşu dövlətlərlə ticarət əlaqələrini möhkəmləndirməyə çalışırdı. e) İslam dinini yaymaq.
134. Hülakü və Abaqa xanın zamanında: a) Zaqafqaziya ərazisi bütövlükdə işğal olunmaqla Qızıl Orda xanlığından ayrıldı. b)) Monqolların torpaq və vergi siyasəti nisbətən müəyyənləşdi və mərkəzi idarə sistemi yarandı. c) Torpaq islahatı keçirildi, kəndli torpağa təhkim edilməklə qismən də olsa da təsərrüfatda dirçəliş baş verdi. d) Cənubi Qafqaz Ali Monqol xaqanı tərəfindən təyin edilmiş canişinlər vasitəsi ilə idarə olundu. e) Mövcud vergilərlə yanaşı qopçur və tamğa vergiləri tətbiq olundu.
135. Hülakilər dövlətində üstünlük verilirdi a) dövlətin təsərrüfat idarəetmə sisteminə b) dövlətin inzibati-idarəetmə məhkəmə sisteminə c) divan-vergi siyasəti sisteminə d) dövlət torpaq mülkiyyət formalarının idarə olunması sisteminə e)) dövlətin hərbi idarə sisteminə
136. Hülakülər dövləti getdikcə tənəzzülə uğradı və müxtəlif hissələrə parcalandı: a)) Əbu Səidin ölümüilə b) Məlik Əşrəfin ölümü ilə c) Məhəmməd xanın zamanında d) Həsən Çobanın ölümündən sonra e) Canibəyin 1357-ci ildə Azərbaycana yürüşü nəticəsində
137. Hülakilər səltənətini mühafizə etmək bəhanəsi ilə aparılan mübarizələrdə iştirak edən feodal qruplarına aid deyil? a) Çobanilər b) Şirvanşahlar c)) Qaraqoyunlular d) Xorasan əmirləri e) Cəlairilər
138. Monqollar dövründə yeni yaranan vergi forması? a) Uc b) Bəhrə
c) Xərac d) Malcəhət e)) Tamğa
139. Azərbaycan ədəbiyyatı tarixində X-XI əsrlərin yadigarı olan və şifahi xalq yaradıcılığının ana dilində qələmə alınmış hələlik ilk ən böyük ədəbi abidəsidir: a) “ Koroğlu” dastanı b)”Əsli və Kərəm” dastanı c) “Aşıq Qərib” dastanı d) “Şah İsmayıl” dastanı e)) “ Dədə Qorqud” dastanı
140. Hülakülər dövlətinin tənəzzülə uğraması və parçalanmasından istifadə edən Şirvanşahlar: a) Qızıl Orda xanlığı ilə əlaqə yaratdılar, ticarət əlaqələri bərpa olundu. b) Xarəzmşahlar dövlətinin hökmranlığını qəbul etməli oldular. c) Cəlairi Şeyx Üveysə qarşı üsyan qaldırdılar. d)) Yenidən müstəqillik əldə etdilər. c) Şimaldan Qızıl Orda xanı Toxdamışın, cənubdan Teymurun hücumuna məruz qaldı.
141. Monqolların iqtisadi siyasəti: a) Əkin sahələrinin genişlənməsinə, vergilərin artmasına səbəb oldu. b) Köçəri monqolların oturaq həyata keçməsinə, dinar və cao adlanan kağız pul kəsilməsinə şərait yaratdı. c) Qopçur vergisinin tətbiqini,suvarılan torpaqların həcminin genişlənməsini həyata keçirdi. d) Ölkənin ayrı-ayrı əyalətləri ilə əlaqəni gücləndirdi, təsərrüfat dağınıqlığını aradan qaldırdı, tamğa vergisini tətbiq etdi. e)) Əkin sahələrinin azalmasına və kəndlilərin həyat səviyyəsinin aşağı düşməsinə səbəb oldu.
142. Hülakü xan oturaq əhalinin istismarı və yerli feodalların sıxışdırılması nəticəsində nail oldu: a) Ölkənin şimal sərhədlərini möhkəmləndirdi, xəzərlərin hücumlarının qarşısı alındı. b) 1258-ci ildə Abbasilər sülaləsinin varlığına son qoyaraq dövlət yaratdı. c) Qızıl Orda xanlarının 1268-ci ildəki hücumunun qarşısını ala bildi. d)) Tezliklə iqtisadi cəhətdən qüvvətlənmiş və mərkəzləşdirilmiş dövlət təşkil etdi. e) Şirvanşahlar dövlətini özündən asılı vəziyyətə sala bildi.
143. 1318-ci ildə Xorasanda əmir Yasavur mərkəzi hakimiyyətə qarşı çıxdığı zaman: a)) Misir qoşunları cənubdan qızıl ordalılar isə şimaldan hücuma keçdilər. b) Şimalından hücuma keçən qıbçaqlar Qəbələni və digər əraziləri qarət etdilər. c) Bundan istifadə edən gürcülər Gəncəyə hücum edərək, şəhəri viran qoydular. d) Gürcü çarı IV David qızını Şirvanşahın oğlu III Məniçöhrə verərək qohum oldu. e) Qızıl Orda xanları hücum edərək Naxçıvanı və Gəncəni talan etdilər.
144. Monqolların hakimiyyəti illərində Muğanda çağırılmış qurultayda hansı qərar qəbul edildi? a) Ön Qafqazda əkin sahələrinin örüş yerlərinə çevrilməsi b)) Ön Qafqaz ərazilərinin monqol noyonları arasında bölüşdürülməsi c) 100.000 sənətkarın Qaraqoruma aparılması d) Zəbt olunmuş ərazilərin incu və divan torpaqlarına çevrilməsi e) Ordunun ön sıralarında istifadə edilməsi üçün gənc əsirlərdən hərbi qüvvə təşkil edilməsi.
145. Şirvanşah II Axsitan, II Fərruxzad və Key-Qubadın idarəçiliyində oxşarlıq: a) Monqollara bac verməklə Şirvanşahlar dövlətini müstəqil idarə etmələri, tamğa vergisininin ödənilməsini təmin etmələri. b) Gürcüstanla qohumluq əlaqələri yaratmaları, dostluq münasibətlərini genişləndirmələri. c) Şirvanşahlar Cəlairlərin vassalına çevrildilər. d) Şirvan ərazisinə girə bilməyən Cəlairlər müharibəni dayandırmağa məcbur oldular. e)) Şirvanşahlar Hülakülərin vassalları kimi fəaliyyət göstərirdi.
146. Hülakülər dövlətinin tənəzzülə uğraması və parçalanmasından istifadə edən Şirvanşahlar: a) Şirvanşah Key-Qubad və Keykavus Qəbələ, Bərdə və Səkinin torpaqlarını tabe etdilər. b) Gürcüstanla nigah diplomatiyası əsasında Şirvanşah III Mənuçöhr sərhədləri möhkəmləndirdi. c) Kəsranilərin son nümayəndəsi Hüşəngin ölümündən sonra I İbrahim Dərbəndini hakimiyyətə gətirdilər. d)) 1338-ciildə yenidən müstəqillik əldə etdilər. e) 1373-cü ildə Hüşəng Cəlairlərdən asılılığı qəbul etdi.
147. Qazan xan baş vermiş bütün ixtişaşları yatıra bildi, mərkəzi dövlət möhkəmləndirildi: a) 1303-cü ildə islahatlar kecirilməklə b) kəndliləri torpağa təhkim etməklə c)) yerli feodallara arxalanaraq d) köçəri monqol əyanlarının köməyi ilə e) mübarizə şəraitində vergi islahatını həyata kecirməklə
148. Azərbaycanda hərbi- feodal mütləqiyyət üsul-idarəsi olan dövlət a) Şirvanşahlar b)) Hülakilər d) Rəvvadilər d) Atabəylər e) Səddadilər
149. Monqol ağalığı zamanında təsərrüfatda kəndli əməyi əvəzinə əsirlərin, qulların əməyindən geniş istifadə olması: a) əkin sahələrini azalmasına və vergilərin artmasına səbəb oldu b)) iqtisadi tənəzzülə gətirib cıxardı c) Xoyda, Mərənddə və Naxçıvanda 1316-cı ildə üsyanların baş verməsinə səbəb oldu d) 1231-ci ildə Gəncədə üsyanın bas verməsinə səbəb oldu: e) kəndli iqtişaşları genişləndi və hakimiyyət uğrunda mühafizə gücləndi
150. Xorasan və İraqı-Əcəmi tutan monqollar: a) 1220-ci ildə İran ərazisini işğal etdilər b) 1219-cu ildə Xarəzm şahlar dövlətini süquta uğratdılar c)) 1220 - ci ildə Azərbaycana yürüş etdilər d) 1239-cu ildə Dərbəndi tutmaqla Azərbaycanın işğalını başa çatdırdılar e) 1235-ci ildə Gəncəni işğal etdilər
151. Qazan xanın rabitə sahəsində keçirdiyi islahata aid deyil? a) Yamlara əmir təyin olundu və onlar lazımi qədər qulluqçularla və atlarla təmin oldu b) Bütün əsas yollarda hər 3 fərsəxdən bir rabitə dayanacaqları – «yamlar» yaradıldı c)) Elçilərin və yam işçilərinin yerli əhalidən vəsait alması qərarı qəbul edildi d) Qazan xan mövcud yarlıqları və paydzaları ləğv etdi e) Yollarda karvansaralar tikildi və müsafirlərin rəiyyətin evində qalmaları qadağan olundu
152. Keyxatu xan xəzinənin daha da boşalmasının qarşısını almaq məqsədilə hansı tədbiri gördü? a) Orduda nizam-intizam yaratdı b)) Çao adlanan pul tədavülə buraxdı c) Əhali üzərinə ağır vergilər qoydu d) Feodalların özbaşınalığına son qoydu e) Əhali siyahıya alındı
153. IX-XI əsrlərdə Azərbaycanda hökmdara və onun sülaləsinə mənsub torpaqlar adlanırdı? a) Tiyul b)) Əmlakı xasse c) Divanı d) Mülk
e) İcma /0301/05/02/ 154. Atabəylər dövlətində tac torpaqları mənsub idi? a)) Şahın və ya hökmdarın ailəsinə və sülalə üzvlərinə b) Xəzinəyə c) Şəhər hakimlərinə d) İri feodallara və əmirlərə e) Xeyriyyə təşkilatlarına və rühanilərə
155. Hansı Şirvanşah (Kəsranilər) Cəlairilərə qarşı üsyan qaldırdı? a) Keyqubad. b)) Kavus. c) Huşəng. d) Axsitan. e) Xəlilullah.
156. Şirvanşah Hüşəngin siyasəti: a) Ölkə daxilində feodal dağınıqlığını aradan qaldırdı, ticarəti inkişaf etdirdi. b) Vergilərin toplanmasında qayda yaratdı, feodal özbaşınalığına son qoydu. c) Sənətkar, tacir və xırda feodallardan toplanan vergilərin miqdarını azaltdı. d) Gürcülərin hücumlarına son qoydu, feodalların narazılığı artdı. e)) Təkcə xalq kütlələrinin deyil , feodalların da xeyli hissəsinin narazılığına səbəb oldu.
157. Qara Məhəmməd Cəlairlərlə mövcud ziddiyyəti aradan qaldırmaq məqsədi ilə; a) Cəlairi Sültan Əhmədin qoşunlarının Çapaqçurda qələbə qazanmasına kömək etdi. b) Köçəri əyanları Cəlairilərlə yaxınlaşdırmaq üçün onlara soyurqal torpaqlar payladı. c)) Öz qızını Cəlaırı dövlətinin başçısı Sultan Əhmədə ərə verərək qohum oldu. d) Səfəvilərlə olan qonşuluq münasibətlərini pozaraq,Cəlairilərə kömək etdi. e) Səfəvilərlə olan ticarət əlaqələrini pozdu.
158. Ağqoyunlu tayfa birləşməsinin möhkəmlənməsi əleyhinə çıxan qüvvələrə qarşı mübarizədə daha çox fəallıq göstərdi: a) Rüstəm Mirzə. b) Yaqub Mirzə. c)) Uzun Həsən. d) Gödək Əhməd. e) Əlvənd Mirzə.
159. Qaraqoyunlu Cahanşahın hakimiyyətinin ilk dövrü üçün xarakterik idi: a) Vergi islahatı keçirdi, nəticədə kəndlilərin vəziyyəti nisbətən yaxşılaşdı. b) Ağqoyunlu dövlətinə qarşı Teymurilərlə ittifaqa girməsi. c)) Dövlətin Teymurilərdən vassal asılılığında olması. d) Şirvanşahları özündən asılı vəziyyətə salması. e) Azərbaycanı Qarabağ,Təbriz, İrəvan və Şirvan ərazi vahidliyinə bölməsi.
160. Ağqoyunlu dövlətinin ərazisini göstərin. a) Diyarbəkir. b) Cənubi Azərbaycan, Şirvan, Dağıstan, Diyarbəkir. c) Şimali Azərbaycan, Qərbi Gürcüstan, Ermənistan, Kürdüstan. d)) Cənubi Azərbaycan, Kürdüstan, Ermənistan, Qərbi İran, İraq, Diyarbəkir. e) Cənubi Azərbaycan.
161. Səfəvi – Osmanlı müharibələrinin əsas səbəblərini göstərin. a)) Xam ipək istehsalını və ticarət yollarını ələ keçirmək. b) Avropa dövlətlərini Osmanlı hücumundan qorumaq. c) Qara dənizə çıxmaq. d) Sünni təriqətini yaymaq. e) Şiəliyə qarşı mübarizə aparmaq.
162. “Əhsən ət-Təvarix” əsərinin müəllifi: a) Fəzlullah Rəşidəddin b)) Həsən bəy Rumlu c) Xondəmir d) Şərəf xan Bitlisi e) Nizaməlmülk
163. Teymur Şirvan qoşunları ilə birlikdə Toxtamışın hərbi qüvvələrini məğlub etdikdən necə il əvvəl Midiya ilə Lidiya arasında müqavilə imzaladı? a) 1893 b) 876
c) 1935 d)) 1980 e) 810
164. 1484-cü ildə Maku şəhərinin Cənub-şərqində yerləşən Sofi kəndində baş verən kəndli hərəkatına rəhbərlik edirdi: a) Ağqoyunlu Əlvənd Mirzə b)) Qaraqoyunlu Topal Əhməd c) Qaraqoyunlu Həsənəli d) Ağqoyunlu Uğurlu Əhməd e) Qaraqoyunlu Pirbudaq
165. Azərbaycanda yerli feodalların-vassalların köçəri monqol əyanlarından asıllığını gücləndirmək siyasəti yeridən monqol canişini: a) Molor noyon b) Arpa xan c)) Arqun ağa d) Həsən xan e) Toğa Teymur
166. Ağqoyunlu Uzun Həsənin II Məhmədə məktub göndərib istədiyi torpaqlar: a) Konya, Trabzon. b) Trabzon, Hələb. c)) Kapadokya, Trabzon. d) Kapadokya, Şərqi Anadolu. e) Qaraman, Kayseri.
167. Teymurun ölümündən sonra Gəncədə, Şəkidə, Qarabağda, Təbrizdə, Marağada xalq ixtişaşları gedişində yaranmış vəziyyət: a) Gürcü hakimi IV David ölkəsini müstəqil etdi, Şirvanşahların Bərdə ətrafındakı torpaqlarını işğal etməyə imkan verir. b) I İbrahimin qoşunları Kür çayını keçməyə, Ərdəbili, Təbrizi, Marağanı tutmağa imkan verir. c)) I İbrahimin qoşununa Kür çayını keçməyə, Gəncənin, Qarbağın xeyli hissəsini tutmağa imkan verir. d) Şirvanşah, Gürcüstan və Şəki hakimliyinin qoşunlarının vahid ittifaqda birləşməsinə imkan veirir. e) I İbrahim qoşunlarının Araz çayını keçərək Cənubi Azərbaycanı tutmağa imkan verir.
168. Qaraqoyunlu Cahanşahın daxili siyasətinin əsas xüsusiyyətlərindən biri: a)) Onun tədbirlərindəki mütərəqqi cəhətlərin yalnız feodal sinfinin mənafeyinə uyğunlaşdırılması idi. b) Kəndli və tacirlərin mənafeyinin müdafiə edilməsində, vergilərin azaldılması idi. c) Hürufilik təliminə hörmətlə yanaşıb və ona üstünlük verməsi. d) Vergilərin toplanmasında məhsulla ödəməyə üstünlük verməsi. e) Tacir və sənətkarların vəziyyətini yaxşılaşdırmaq üçün tamğa vergisini ləğv etməyə çalışması.
169. Avropa ölkələrinin iki türk dövlətinin yaxınlaşmasına mane olduqlarını, onların arasında ziddiyyət salmağa çalışdıqlarını düzgün qiymətləndirməyən Ağqoyunlu Uzun Həsən: a) Avropa ölkələri ilə əlaqələrini Misir vasitəsi ilə genişləndirməyə çalışırdı. b)) Türkiyəsiz Avropa ölkələri ilə bilavasitə ticarət əlaqələrini möhkəmləndirməyə çalışırdı. c) Uzun Həsənin dəvəti ilə Venesiya hökuməti 1465-ci ildə Ağqoyunlu dövlətinə bir neçə diplomat göndərdi. d) 1473-cü ildə Neapol krallığına öz elçilərini göndərdi. e) Avropa ölkələrindən alınacaq silahların tez gətirilməsinə ciddi çalışmırdı.
170. Cəlairilər dövlətinin ərazisinin bir müddət Sultan Əhmədi və qardaşı Bəyazid tərəfindən şərikli idarə olunması nə ilə əlaqədar idi? a)) Şirvanşah Hüşəngin qardaşlar arasında danışıqlar aparması b) Calairi SultanƏhmədin qardaşı Sultan Hüseynə qarşı çıxması c) Bağdad əmirlərinin Bəyazidi Təbrizdə padşah elan etməsi d) Sultan Əhmədin ara çəkişmələrinə son qoymaq istəməsi e) Şiraz hakimi Şeyx Şüca, qaraqoyunlu Bayram xacə və Qara Məhəmmədə qarşı birgə mübarizə aparmaq istəyi
171. Əmir Teymurun Azərbaycana yürüşləri zamanı ona qarşı çıxan Təbriz hakimi kim idi? a) Şəmsəddin Tuğrayi b)) Əmir Vəli c) Sultan Əhməd d) Əmir Altun e) Məlik Tahir
172. 1364-cü ildə Calairi Şeyx Üveysə qarşı mübarizəyə qalxan və Azərbaycanı birləşdirmək naminə iki dəfə Təbrizə yürüş edən Şirvan hökmdarı? a) Şirvanşah Key-Qubad b)) Kavus c) I İbrahim d) Huşəng e) III Fərruxzad
173. Ağqoyunlu dövlətində feodalların müqavimətini qıran Uzun Həsən: a) Möhkəm iqtisadi-sosial bAza yaratdı, vergidən yayınmaların qarşısını aldı, mərkəzləşdirilmiş dövlət yaratdı. b)) Feodaların xeyrinə bəzi güzəştlərə getməyə məcbur oldu. c) Feodalların hüquqları məhdudlaşdırıldı, mərkəzləşdirilmiş dövlət yaratdı. d) Feodallara çoxlu soyurqal payladı, tacirləri bac vergisi ödəməkdən Azad etdi. e) Vergi islahatı keçirdi, feodalları silah saxlamaqdan məhrum etdi.
174. Ağqoyunlu dövlətinin Osmanlı imperatorluğuna qarşı hərbi-siyasi birlik yaratdığı ölkələr: a) Rusiya, Böyük Britaniya, Fransa, Vatikan və Macarıstan krallığı. b) Venesiya Respublikası, Vatikan, Neapol krallığı, Rusiya, Polşa və Kıbrıs (Kipr) krallığı. c)) Venesiya Respublikası, Vatikan, Neapol krallığı, Macarıstan və Kıbrıs (Kipr) krallığı. d) Rusiya, Polşa, Neapol krallığı, Macarıstan və Kıbrıs (Kipr) krallığı. e) Venesiya respublikası, Rusiya, Polşa, Macarıstan və Kıbrıs (Kipr) krallığı.
175. Şirvanşah I İbrahim bu və ya digər işğalçının hakimiyyətini qəbul etməyə məcbur olduqda belə a) Mütləl düşmənlə razılığa gəlib sülh bağlamağa çalışırdı b) Digər işğalçı dövlətıərin köməyindən istıfadə edirdi c)) Şirvanın müstəqilliyini qoruyub saxlamağa çalışırdı d) Toxtamışa qarşı Teymurun qüvvələrindən istifadə edirdi e) İşğalçı dövlətlərin daha güclüsü ilə sülh müqaviləci bağlayırdı
176. Teymurla Toxtamışın ədavətindən istifadə edən Cəlairi əmirləri Şəbli və şah Əli: a)) Təbrizi zəbt etdilər. b) Qara Məhəmmədlə birlikdə Kürdüstan və Xorasanı işğal etdilər c) Azərbaycanın cənub əyalətlərini qarət etdilər d) Çapaqçur dərəsində Teymurun qoşunlarına ağır zərbə endirdilər e) Qaraqoyunlularla daha sıx ittifaq yaratdılar
177. 1406-cı ildə Təbrizdə möhkəmlənən Sultan Əhməd birinci növbədə: a) Təbriz əhalisindən toplanan vergilərin azaldılması haqqında fərman Verdi b) Misir dövləti ilə diplomatic əlaqə yaratmaq ücün elçi göndərdi c)) Əlincə qalasının bərpa edilməsi barədə fərman verdi d) Qara Məhəmmədin Çapaqçur döyüşündə qələbə qazanması üçün böyük süvari qoşun göndərdi e) Əmir Teymura qarşı Qara Yusiflə birgə mübarizə aparmaq üçün müqavilə imzalandı
178. Diyarbəkiri mərkəz secdi, öz adına pul kəsdirdi, feodal cıxışlarını yatırdı və bir sıra tədbirlər həyata kecirməklə Ağqoyunlu tayfa ittifaqını xeyli möhkəmləndirdi: a) Uzun Həsən b) Bayandur tayfalarından olan Pəhləvan bəy c)) Qara Yuluq Osmanbəy d) Əli bəy e) Cahangir bəy
179. XIV əsrin II yarısında Təbriz şəhəri uğrunda mübarizənin ciddi şəkil almasının əsas səbəbi nə idi? a) Təsərrüfatın yaxşı inkişaf etməsi b) Ticarət yolları üzərində yerləşməsi c)) Təbrizin ələ keçirilməsinin Azərbaycanı tutmaq üçün əsas meyar olması d) Təbrizin Hülaki dövlətinin paytaxtı olması e) Təbriz əhalisinin müqavimət göstərməsi
180. Əlincə qalasının süqutunun səbəbi: a)) Daxili çəkişmələr b) Xalq üsyanı c) Toxtamışın yürüşü d) Qara Yusifin Əlincə qalasına soxulması e) Cəlairilərin yürüşü
181. Səfəvilər dövlətində XVI əsrin 30-50-ci illəri üçün xarakterikdir: a) Sultan I Səlimin işğalçı yürüşləri. b) Tamğa vergisinin ləğvi. c)) I Süleymanın işğalçı yürüşləri . d) I Təhmasibin hakimiyyətə gəlməsi. e) II Xəlilullahın hakimiyyət başına gəlməsi.
182. I Şah Abbas Səfəvi ingilis tacirlərinə ölkənin ərazisində sərbəst ticarət etmək hüququ verən fərman imzaladı: a) 1603-cu ildə b) 1587-cu ildə c) 1590-cu ildə d)) 1616-cı ildə c) 1625-cu ildə
183. Şah İsmayılın “Azərbaycanın açarı” fəxri titulu verdiyi vəziri: a) Mövlana Şəmsəddin Gilani b) Yeqan bəy Təkəli c)) Şəmsəddin Zəkəriyyə Keçəçi d) Hüseyn bəy Lələ e) Hüseyn xan Şamlu
184. Səfəvilər dövlətinin mərkəzi Təbrizdən İsfahana köçürülür, dövlətin mahiyyəti dəyişir: a) II Təhmasibin zamanında b) 1501-1587-ci illərdə c)) Səfəvilərin tarixinin dördüncü dövründə d) Məhəmməd Xüdavəndinin hakimiyyəti dövründə e) I Təhmasibin zamanında
185. Şeyx Heydər Ağqoyunlu Uzun Həsənin oğlu Yaqub padşahla razılığa gəldikdən conra Dağıstana və Şirvana yürüş etdi: a) 1488-ci ildə b) 1486-cı ildə c) 1479-cu ildə d)) 1483-cü ildə e) 1477-ci ildə
186. İsmayıl Əlvənd Mirzə üzərində qələbə ilə: a) İrana sahib oldu b) Əcəm İraqına yiyələndi c)) Azərbaycana sahib oldu d) Əcəb İraqını ələ kecirdi e) Kürdüstanı özünə tabe etdi
187. Səfəvilər Osmanlı imperiyasına qarşı birgə cıxış etmək ücün Venesiya ilə danışıqlar aparırdılar: a) 1510-cu ildə b) 1507-ci ildə c) 1512-ci ildə d) 1508-ci ildə e)) 1505-ci ildə
188. Şirvanşah II İbrahim nə vaxtdan özünü tamamilə Səfəvilərdən asılı hesab etdi? a) 1504-cü ildə b) 1518-ci ildən c) 1547-ci ildən d) 1500-cü ildən e)) 1517-ci ildən
189. Səfəvilər dövləti ilə Osmanlı dövləti arasında bağlanan İstanbul müqaviləsindən necə il əvvəl Atabəylər dövləti süquta uğramışdı? a)) 365 b) 454
c) 355 d) 375
e) 340 /0301/07/01/ 190. Səfəvilər dövlətinin ərazisi iki hissəyə bölünürdü: a) Bəylərbəyiklərə və mallara b) Dünyavi feodallara və dini feodallara c) Şiə təriqətinin tərəfdarlarına və şünnü təriqətinin tərəfdarlarına d) Xass və mülk əyalətlərinə e)) Divan və xass vilayətlərinə
191. 1501-ci il Şərur döyüşünün nəticəsi: a) Qızılbaşlar Şirvanşahlara qalib gəldilər b) Qızılbaşlar Ağqoyunlu Muradı məğlubiyyətə uğratdılar c) Qızılbaşlar Şeybaniləri əzdilər d) Səfəvilər Osmanlılara qalib gəldilər e)) Qızılbaşlar Ağqoyunlu Əlvənd Mirzəyə qalib gəldilər
192. Azərbaycanda özbaşınalıq, çapqınçılıq, oğurluq çoxaldı, xalq kütlələrinin feodal sinfinə və monqol istilaçılarına qarşı mübarizəsi artdı: a) Qazan xanın torpaq islahatı nəticəsində b) Qazan xanın vergi islahatı nəticəsində c)) Keyxatu xanın pul islahatı nəticəsində d) Kəndlilərin torpağa təhkim edilməsi ilə e) Azərbaycan ərazisinin 110 monqol noyonu arasında bölünməsi nəticəsində
193. Çaldıran döyüşünün nəticəsi olaraq Osmanlı imperiyası: a) Ərzurum şəhərinə, Qərbi Ermənistana , Qərbi Anadoluya və Bağdada yiyələndi. b) Qərbi Gürcüstan, Ərzurum, Təbriz və Bağdada yiyələndi. c)) Ərzurum şəhəri ilə birlikdə Qərbi Anadolu və Şimali Mesopotomiyaya yiyələndi. d) Şimali Mesopotomiya, Mərəndə, Salmasa, Anadoluya yiyələndi. e) Təbriz, Xorasan, İsfahan vilayətlərinə və Ərzurma yiyələndi.
194. Şah I Təhmasibin 1526-ci il tarixli fərmanının məzmunundan aydın olur ki, a) Osmanlı qoşunlarına ciddi müqavimət göstərmiş Ordubad şəhərinin əhalisi vergilərdən azad edilmişdir b) Vaxtı ilə atasının tərbiyəçisi olmuş Hüseyn bəy Şamlı vəkil vəzifəsinə təyin edilmişdir c) Sənətkarlardan və tacirlərdən alınan tamğa vergisini ləğv etmişdir. d)) Ərdəbil şəhərində yunşal toxuyanların böyük emalatxanası olmuşdur. e) Bir sıra vergilərin ləğvi və xalqın güzəranını yaxşılaşdırmaq üçün bəzi islahatlar keçirmişdir.
195. I Təhmasibin ölümündən sonra ölkədəki vəziyyət necə idi? a) Ölkədə ikihakimiyyətlilik yarandı. b)) Ölkədə feodal çəkişmələri başlandı. c) Məhəmməd Xudabəndə qardaşlarına qalib gələrək hakimiyyəti ələ keçirdi. d) Hakimiyyət uğrunda gedən çəkişmələrdən istifadə edən Osmanlı ordusu Səfəvi dövlətinin sərhədini keçdi. e) Şirvanda mərkəzi hakimiyyətə qarşı yeni üsyan baş verdi.
196. Səfəvilər Azərbaycanda və Şərq ölkələrində yaranmış ağır vəziyyətin səbəbini görürdülər: a) Hürufiliyin Azərbaycanda və Şərq ölkələrində yayıla bilməməsində. b)) XIV-XV əsrlərdə bu yerlərdə hökm sürən sünnülükdə, sünnüliyin hakim tutduğu dövlətlər guya qeyri-qanuni dövlətlərdir. c) Bu zaman Azərbaycan və Şərq ölkələrində şiyəliyin geniş yayılmasına baxmayaraq dövlət hakimiyyətindən imtina edilməsində. d) Abbasilər sülaləsinin hakimiyyətinə son qoyulduqdan sonra yaranmış feodal dağınıqlığı və siyasi pərakəndəlikdə. e) Siyasi dağınıqlıqda, feodal pərakəndəliyində və natural təsərrüfatın hakim mövqe tutmasında.
197. 1516-cı il Qoçhisar döyüşü nəticəsində: a) Səfəvilər məğlub oldular, türklər Qərbi Anadoluya və Şimali Mesopotomiyaya yiyələndi. b) Türklər qələbə qazandı, Diyarbəkir, Ərzurum və Xorasana sahib oldular. c) Qələbə qazanan Səfəvilər cənubda Bağdad da daxil olmaqla Ərəb İraqını ələ keçirdi. d) Səfəvilər döyüşdə itki versələr də türkləri ölkə ərazisinə buraxmadılar. e)) Şimalda Xarput və Bitlisdən Rakkiyə qədər cənubda isə Mosul türklərin əlinə keçdi.
198. Çaldıran döyüşündən sonra Səfəvilərin Avropa dövlətləri ilə əlaqələrinin geniºlənməsinə səbəb: a) Azərbaycan ipəyinin Avropa bAzarlarına çıxarılmasına mane olmaq. b)) Osmanlı imperiyasının işğalçılıq siyasətinin Polşa, Macarıstan və İtaliya üçün də təhlükə törətməsi. c) Polşa, Macarıstan, Almaniya və İtaliyadan odlu silah alması. d) Qərblə ticarətdə Osmanlı dövlətinə ağır kömrük rüsumu ödəməkdən azad olmaq üçün. e) Hindistandan gətirilmiş bəzək və zinət məhsullarını Avropa bazarına çıxarmaq üçün.
199. 1571-1573-cü illər Təbriz üsyanını amansızlıqla yatıran I Təhmasib. a) şəhər əhalisi üzərinə ağır vergilər qoydu, ödənilməyən vergilərin toplanmasını tələb etdi. b) şəhər sənətkarlarından toplanan tamğa vergisini ləğv etdi. c)) şəhər sənətkarlarından alınmalı verginin məbləğini şəhər əhalisinə bağışladı. Təbrizi bütün divan vergilərindən azad etdi. d) Təbrizi bütün məhsul vergisindən azad etdi, tamğa vergisini müvəqqəti olaraq ləğv etdi. e) üsyançıların 100 nəfərini Şimal sərhəd bölgəsinə sürgün etdi, tamğa vergisini tətbiq etdi.
200. Sultan Süleymanın Azərbaycana üçüncü yürüşü zamanı Şah I Təhmasib. a) Böyük qüvvə topladı, paytaxtda möhkəmləndi, Şamaxıdan gətirilmiş ordunu Osmanlı sərhəddində yerləşdirdi. b) Paytaxtı tərk edərək şərqə çəkildi və qoşun toplamaq üçün Əhər çayı sahilində gözləməli oldu. c) Naxçıvana gəldi, Təbriz istiqamətində böyük qüvvə topladı, Venesiya ilə danışıqlar apardı. d) Avropa dövlətlərindən aldığı silahla ordunu təmin etdi, paytaxtı Təbrizdən Qəzvinə köçürtdü. e)) Paytaxtı Təbrizdən Qəzvinə köçürtdü, Türkiyə sərhədlərindən tutmuş Təbrizə qədər bütün yerlər xarabazara çevrildi.
201. 1590- ci il Səfəvilərlə Osmanlılar arasında bağlanmış İstanbul müqaviləsinə əsasən: a) Təbriz, Marağa, Ərdəbil və Qərbi Gürcüstan Osmanlı dövlətinin ixtiyarına keçdi. b) Şərqi Anadolu torpaqlatı və Şimali Mesopotomiya Səfəvilərin ixtiyarından çıxdı. c)) Şirvan, Qarabağ, Təbriz, Sərab, Marağa və onların qərbində yerləşən digər torpaqlar Türkiyəyə verildi. d) Təbriz, Talış və İpək yoluna nəzarət Osmanlı dövlətinin tabeliyinə keçdi. e) Mazandaran, Xorasan, İsvahan və Mərv torpaqları Səfəvilərin tabeliyində qaldı.
202. Səfəvi Seyxləri təbliğ edirdilər: a)) Şəriətin nəzərdə tutmadığı vergi və mükəlləfiyyətlərin ləğv olunması üçün hakimiyyət, hökmdarların ağalığına son qoymaq lazımdır b) Sünnilərin hakimiyyətinə son qoymaqla və mövcud vergilərin formalaşmasına şiyə təriqətinə xidmət edən ruhanilər nəzarət etməlidirlər c) Can vergisinin toplanmasına və vəqf torpaqlarının paylanmasına Səfəvi Şeyxləri rəhbərlik etməlidirlər d) Dövlətdə bütün dini idarələrə ancaq Səfəvi Şeyxləri rəhbərlik etməlidir e) Səfəvi Şeyxləri və din xadimləri bütün vergilərdən azad olmalıdırlar
203. Çaldıran döyüşü baş vermişdi? a) 1510-cu ildə b)) 1514-cü ildə c) 1518-ci ildə d) 1534-cü ildə e) 1508-ci ildə
204. Caldıran döyüşünün nəticəsi olaraq: a) Qərbi Gürcüstan Osmanlıların, Şərqi Gürcüstan Səfəvılərin ixtiyarında qaldı b) Quriya, Menqreliya, İmeriya ərazilərinə Osmanlılar yiyələndı c)) Türkiyə Ərzurum şəhəri ilə birlikdə Qərbi Anadolu bə Şimali Mesopotamiyaya yiyələndi. Bağdad daxil olmaqla Ərəb İraqı qızılbaşların əlində qaldı d) Səfəvilər dövləti məğlub olaraq Qərbi Gürcüstan torpaqlarını itirdi. e) Osmanlılar qələbə qazandılar, Səfəvılər Tiflisə qədər olan torpaqları itirdilər
205. Mərkəzi hakimiyyəti möhkəmləndirmək ücün I Təhmasibin qətiyyətli addmı oldu: a) Tamğa vergisinin ləğv edilməsi b) Şirvanşahlar dövlətinin Səfəvilər dövlətinə irləşdirilməsi c) Şəki hakimiyyətinin Səfavilərə tabe edilməsi d)) Hüseyn xanın ölümü ilə qızılbaş tayfalarının on illik fəaliyyətinə son qoyulub, Qazı Cahan xan Qəzvininin vəkil təyin edilməsi e) 1555-ci ildə Amasiya sülh müqaviləcinin bağlanması
206. 1547-ci ildə Şirvanda Səfəvilərə qarşı qiyam yatırıldıqdan sonra: a) Şivanşahların çərik adlanan ordusunda olan sərkərdələr qızılbaşlarla əvəz olundu b) Kartli-Kaxetiyanın Şirvana qarşı işğalçı yürüşlərinə son qoyuldu c)) Şahın oğlu İsmayıl Mirzə (II İsmayıl) Şirvana bəylərbəyi təyin edildi d) Osmanlı Sultanı Süleymanın Azərbaycana IV yürüşünə imkan yaratdı e) Şəki hakimliyi bundan nəticə cıxararaq Səfəvilərə tabe oldu
207. 1590-ci il İstanbul sülhünə görə: a) Qarabağ, Şirvan, Luristan və Ərdəbil Osmanlı dövlətinə verildi b) Kürdən cənubda olan bütün Azərbaycan torpaqları Osmanl dövlətinin ixtiyarına kecdi c) İrəvan mahalı, Qarabağ və Şirvan Osmanlıların tabeciliyinə kecdi d)) Azərbaycandan əlavə nəinki Ermənistan, Gürcüstan, habelə İranın qərb vilayətləri Türkiyəyə verildi e) Osmanlı dövləti Qarabağ, İrəvan mahalı Şirvan əyalətindən əl cəkdi
208. Şəfavi dövlətində İran etnik ünsürlərinin gücləndirilməsi yolunda növbəti adıım oldu: a) Osmanlılara qarçı mübarizədə İran əhalisin gücündən geniş istifadə olunması b) Səfəvilərin sarayında fars dilindən geniş istifadə olunması c)) Paytaxtın Qəzvindən İsfahana köçürülməsi d) Səfəvilərin itirilmiş ərazisini geri qaytarmaq və sarsılmış qüdrətini bərpa etmək e) İran körfəzi vasitəsi ilə Avropa ölkələrindən silah alması
209. 1590-cı ildə İstanbulda Səfəvi-Türkiyə dövlətləri arasında imzalanan sülh müqavilələrinin əsasını təşkil edirdi: a) Səfəviləlin təklif etdiyi kimi “vergi toplanması” təşkil edirdi b)) Osmanlıların tələb etdiyi kimi “idarəetmə hüququ” təşkil edirdi c) Hər iki dövlətin marağina uyğun olaraq “kömrük rüsumlarının toplanması hüququ” təşkil edirdi d) Vasitəci dövlətlərin sülhün şərtlərinə əməl olunmasına nəzarət etmələri əsas sayılırdı. e) 1555-ci il müqaviləsinin şərtlərinə əməl olunması əsas olaraq qalırdı
210. I Şah Abbasın hakimiyyəti dövrünə aid deyildir: a) “Böyük sürgün” adlanan siyasətin həyata keçirilməsi b) Tüfəngçilər adlanan yeni qoşun növünün yaradılması c) Osmanlı dövləti ilə İstanbul müqaviləsinin bağlanması d)) Şirvan və Şəkinin Səfəvi dövlətinə birləşdirilməsi e) Hərbi islahat nəticəsində müxtəlif dərəcəli qoşun növü yaratması
211. Səfəvilərə qarşı “müqəddəs müharibə ” elan edən Osmanlı sultanı idi : a) Sultan Səlim b) Sultan Süleyman c)) II Murad d) I Bəyazid e) IV Murad
212. Səfəvilər dövründə verilən tiyul torpaq mülkiyyət formasının xüsusiyyətləri hansı bənddə düzgün əks olunmuşdur? a) tiyul torpagından gələn gəlir qoşunun ehtiyaclarının ödənilməsinə xərclənirdi b) tiyul torpağı şərtsiz sahiblik hesab edilir, nəsildən nəsilə keçmirdi c)) tiyul sahibi dövlətə xidmət edir, gəlirin müəyyən hissəsini özünə götürürdü d) tiyul hərbi əyanlara verilirdi, gəlirin böyük hissəsi şah sarayının saxlanılmasına sərf olunurdu e) tiyul sahibi xəzinəyə vergi ödəməyə məcbur edilirdi
213. Zülfüqar xan Qaramanlının Şirvanın hakimi olduğu dövrdə Şirvanın vəziri olmuşdur: a) Hacı Məhəmməd Riza Fədəvi. b) Çiraq Sultan Ustaclı. c) Heydər bəy Apisin. d)) Məhəmməd Saleh bəy. e) Məhəmməd Şəmsəddinli.
214. 1724-cü il İstanbul müqaviləsinə görə Türkiyə: a) Ermənistanın,Gürcüstanın Sərq hissəsi və Cənubi Azərbaycan Türkiyəyə verildi. b) Cənubi Qafqaz Kür çayı sərhəd olmaqla Rusiya ilə Osmanlı arasında bölündü. c) Menqeriya, Quriya, Kartli, Meshi, Azərbaycanın Kürdən cənubda olan torpaqları Türkiyənin ixtiyarına keçdi. d)) Ermənistan,Gürcüstan və Xəzərsahili istisna olmaqla, bütün Azərbaycan ərazisi Türkiyəyə verildi. e) Türkiyə tutmuş olduğu torpaqları, Azərbaycanın Xəzərsahili torpaqlarını geri qaytarmağı öhdəsinə götürdü.
215. İrəvan, Gəncə, Tiflis, Şamaxı, Şirvan əyalətləri və Dağıstan Türkiyəyə verildi, Araz çayı iki dövlət arasında sərhəd olmalı idi: Bu şərtlərin hansı sülh müqaviləsinə aid olduğunu müəyyən edin: a) İstanbul. b) Qəsri-Şirin. c) Bağdad. d)) Kirmanşah. e) Nabur.
216. Səfəvilər dövlətində qoşunun xərci ödənilirdi: a) iri feodallardan toplanan vergilərin hesabına b) tiyul və icma torpaqlarından toplanan vergilərin hesabına c) əsasən müharibələr zamanı ələ keçirilmiş qənimətin hesabına d) divan və vəqf torpaqlarından alınan vergilər vasitəsilə e)) bəylərbəylərin gəlirinin bir hissəsi ilə
217. Səfəvi dövlətinin ərazisi iki hissəyə bölünürdü: a) Şimal və cənub torpaqlarına b) divan və vəqf torpaqlarına c)) divan və xass vilayətlərinə d) Şərq və qərb əyalətlərinə e) dövlət və icma torpaqlarına
218. Səfəvilərin dövründə Çuxur-Səddə Naxçıvanda və digər yerlərdə iki il ərzində hərbi qulluqçulara donluq verilmədiyindən qacar və bayat tayfalarının üsyanı oldu: a) 1653-cü ildə b) 1712-ci ildə c) 1696-cı ildə d) 1726-cı ildə e)) 1677-ci ildə
219. Rusiya 1723-cü il Peterburq müqaviləsi şərtlərinin təsdiq edilməsinə, Dərbənd, Bakı, Salyan, Lənkəran, Rəst, Ənzəlinin onartic yolla Rusiyaya birləşdirilməsi faktını qəbul edilməsinə nail oldu: a) Rast müqaviləsilə b) Mobir sazişinə əsasən c) Kirman şah müqaviləsilə d)) İstanbul müqaviləsilə e) Gəncə müqaviləsilə
220. Türkiyənin Ön Qafqazın daxili işlərinə qarışması üçün bəhanə oldu: a) I Pyotrun Dərbəndə daxil olması b) Səfəvi elcisi İsmayıl bəyin Peterburqla müqavilə imzalaması c) Qazqumuxlu Surxay xanın kömək ücün Türkiyəyə getməsi d) II Təhmasibin Səfəvilər dövlətində hakimiyyət başına gəlməsi e)) Hacı Davudun Türkiyəyə müraciəti
221. Şah I Təhmasibin sarayında qulluq etmiş, onun yürüşlərinin iştirakçısı olmuş tarixçi: a) Fəzli İsfahani b) İsgəndər bəy Münşi c) Sadiq bəy Əfşar d) Əliqulu Xalxali e)) Həsən bəy Rumlu
222. Şah I Abbasın Səfəvi sarayında divan katibi olmuş tarixçisi: a) Həsən bəy Rumlu b)) İsgəndər bəy Münşi c) Mirzə Abdulla Əfəndi d) Yusif Qarabaği e) Mövlana Rəcəbəli Vahid Təbrizi
223. 1724-cü ildə Osmanlı qoşunlarının Mərənd qalasını mühasirəsi zamanı nə baş onar? a) Mərəndlilər müqavimət göstərərək qalanın içərisinə çəkildilər. b)) Mərəndlilərin bir hissəsi qalanı tərk edərək Təbrizə qaçdılar. c) Qala uğrunda mübarizədə əhali ağır itki onar d) Osmanlıılar mərəndlilərin müqavimətini sındıra bilmədi e) Osmanlı türkləri ağır itki verdilər.
224. 1735-ci ildə Krım xanının Qafqazda hərbi yürüşü? a) Nadirqulu xanın tam qələbəsi ilə nəticələndi b)) Şirvan bəylərbəyi Əli xanın qoşunları.tərəfindən saxlandı c) Kaxetiya çarı Teymurazın dəstəsi tərəfindən Ön Qafqazdan tamamilə qovulması ilə nəticələndi d) Şirvan hakimi Mehdiqulu xanın qüvvələri tərəfindən məğlubiyyətə uğradıldı e) Qafqazın qərbində hərbi əməliyyatların dayandırılmasına səbəb oldu
225. I Abbas Qarabağı ələ keçirənə qədər a)) Ziyadoğlu nəslindən Hüseyn xan Qacarı bura bəylərbəyi təyin etmişdi. b) Gürcüstanla olan sərhədə Şirvan elatlarından ibarət olan qoşun topladı. c) “Böyük sürgün” siyasətinə əsasən Qarabağa 15 min əkinçi ailəsı köçürdü. d) Culfadan, Naxçıvandan buraya sənətkar tacirləri köçürmüşdü. e) Şahın əmri ilə 20 min əhali İrana köçürüldü.
226. Nadir şah Azərbaycandan getməzdən əvvəl özünü mümkün ola biləcək üsyanlardan qorumaq məqsədilə. a) Şirvana, Qarabağa, Təbrizə və Çuxursəd bəylər-bəyliyinə özünün etibar etdiyi ordunu yerləşdirdi. b) Gəncəni, Şamaxını, Bərdəni, Çuxursəd bəylərbəyliyini birləşdirdi və qardaşı İbrahim xanı ora başçı təyin etdi. c) Naxçıvan, Təbriz, Şirvan Çuxursəd xanlığında birləşdirildi və idarəçiliyi qardaşı İbrahim xana tapşırıldı. d)) Şirvan, Qarabağ, Təbriz, Çuxursəd bəylərbəyliklərini birləşdirərək mərkəzi Təbriz olmaqla inzibati bölgü yaratdı. e) Naxçıvan, Gəncə, Qarabağ, Çuxursəd bəylərbəyliklərini birləşdirərək mərkəzi Təbriz olan inzibati bölgü yaratdı.
227. Səfəvilər dövlətinin ağır xərclərini vergilərn hesabına ödəyəcəyinə ümid edən sah hökuməti 1699-1702-ci illərdə hansı tədbirləri gördu? a) Həmin dövrdə İsfahan, Təbriz, Dərbənd, Ordubad və digər əyalətlərdə, ləğv olunmuş vergiləri yenidən bərpa etdi b) Bu illərdə Azərbaycanın bütün şəhərlərində tacir və sənətkarlardan alınan vergilərin miqdarını artırdı c)) Həmin müddətdə əhalinin təkcə özü deyil əmlakı da siyahıya alındı. Ötən üç ilin vergilərinin yeni qayda ilə toplanması.qərara alındı d) Qarabağ, Şirvan, Guxur-Sədd və Təbriz bəylərbəyliklərində tacir və sənətkarlardan toplanan vergilərin miqdarını artırdı e) Dövlət məmurlarına sərf olunan ümumi vəsait yarıbayarı azaldıldı
228. Səfəvilərin hakimiyyətinin ilk dövründə vəkil vəzifəsi a)) Dini dünyavi məsələlərin həllində Şahın tam səlahiyyətli müavini hesab edilirdi b) Dini məsələlər üzrə Şahın tam səlahiyyətli müavini hesab edilirdi c) Dünyəvi məsələlər üzrə Şahın tam səlahiyyətli müavini hesab edilirdi d) Vəzirdən onar səlahiyyətli şəxs hesab edilirdi e) Mülki bürokratiyanın əyanlarının başçısı idi
229. XV əsrin ortalarından sonrakı dövrdə Səfəvilərin şiə məzhəbinə qoşulmasının səbəbi: a) İqtisadi vəziyyətlərinin ağırlaşması b)) Siyasi mübarizə meydanına çıxmaları c) Ərdəbilin müstəqilliyi uğrunda mübarizəyə başlamaları d) Osmanlı dövləti ilə münasibətlərin pisləşməsi e) Ağqoyunlularla yaxınlaşmaları
230. Şah I İsmayılın fəthlərinin xronoloji ardıcıllığını müəyyən edin: 1. İsfahan 2. Şiraz 3.Xorasan 4. İraqi-Ərəb a) 4, 1, 3, 2 b) 1, 2, 4, 3 c) 1, 2, 3, 4 d)) 2, 1, 4, 3 e) 2, 1, 3, 4
231. Sultan I Süleymanın Azərbaycana ikinci yürüşü zamanı Şah I Təhmasibin həyata keçirdiyi tədbirlərə aid deyil: a)) Təbriz şəhərinin ətrafında xəndəklər qazıldı və su ilə dolduruldu b) Əhali paytaxtdan köçürüldü c) Azərbaycanın cənub vilayətlərində yaşayan tayfalar Fars vilayətinə və İraq-I Əcəmə köçürüldülər d) Suvarma kanalları və kəhrizlər torpaqla dolduruldu e) Taxıl və əkin sahələri yandırıldı
232. Sultan I Süleymanın Azərbaycana üçüncü yürüşünə aiddir: a) Şirvanşahlar dövləti bərpa edildi b) Şirvanşahlar dövləti süquta uğradı c)) Təbrizdə əhali osmanlılara qarşı üsyan qaldırdı d) Müstəqil Şəki hakimliyi ləğv edildi e) Təbriz əhalisi Səfəvilərə qarşı üsyan qaldırdı
233. Səfəvi dövlətində mövcud olan Ali məclisə aiddir: a) şəriət qaydalarına əməl edilməsinə nəzarət edən dövlət qurumu idi b) qanunvericilik fəaliyyəti ilə məşğul olan ali hakimiyyət orqanı idi c) xarici siyasət məsələlərinə baxan dövlət qurumu idi d)) məşvərətçi səsə malik dövlət qurumu idi e) dövlət təhlükəsizliyi məsələlərini həll edən hərbi-inzibati orqan idi
234. Qorçibaşı rəhbərlik edirdi: a) Azərbaycan tayfalarının döyüşçülərindən ibarət olan piyadalara b) müxtəlif tayfalardan toplanan şahın mühafizə dəstəsinə c) sərhəd qoşunlarına d) üsyanları yatırmaq üçün təşkil edilən xüsusi hərbi dəstəyə e)) Azərbaycan tayfalarının döyüşçülərindən ibarət olan xüsusi hərbi dəstəyə
235. Abdulla xan Ustaclını “Şirvan kralı” adlandırmışdı: a) Hindli tacirləri b) Türk səyyahı c) Rus səyyahı d)) Avropa səyyahı e) Əfqanlar
236. Səfəvilər dövründə soyurqal: a) ləğv edildi b)) şiə ruhanilərinin və inzibati bürokratiyanın ixtiyarında olan xırda yaşayış məntəqələrinə çevrildi c) yalnız müridlərə verilirdi d) vəqf torpaqlarına birləşdirildi e) elm və incəsənət xadimlərinə verilirdi
237. Səfəvi dövlətinin Portuqaliya ilə münasibətlərinin gərginləşməsinin səbəbi: a)) Portuqaliyanın Hörmüzü ələ keçirərək Səfəvilərin Hind okeanına çıxışını kəsməsi b) Osmanlı imperatorluğu ilə müharibədə Portuqaliyanın iştirak etməməsi c) Portuqaliyanın Osmanlı dövləti ilə sazişə girməsi d) Portuqaliyalı rahiblərin Səfəvi dövləti ərazisində missionerlik fəaliyyəti ilə məşğul olması e) Portuqaliyanın odlu silah hazırlamaq üçün Səfəvi dövlətinə mütəxəssislər göndərməməsi
238. 1505-ci ildə Şah İsmayılın Venesiya dojuna yazdığı məktubda məqsədi? a) Volqa-Xəzər yolundan birgə istifadə haqqında razılıq əldə etmək b) Avropadan odlu silah hazırlayan mütəxəssislər dəvət etmək c) Avropa tacirlərinə gömrüksüz ticarət hüququ vermək d) Portuqaliya və İspaniyaya qarşı hərbi ittifaq yaratmaq e)) Venesiya və Qərb dövlətləri ilə hərbi siyasi ittifaq yaratmaq
239. 1548-ci il yürüşündə I Süleymanı müşayət edirdi: a) Alqas Mirzə, İsmayıl Mirzə b) Əlqas Mirzə c) Ülamə bəy d)) Əlqas Mirzə, Ülamə bəy e) Ülamə bəy, İsmayıl Mirzə
240. Səfəvilərin Avropa dövlətləri ilə Osmanlıya qarşı ittifaqının baş tutmamasının səbəbi: a) Səfəvi diplomatlarının səriştəsizliyi b) Misirin Osmanlı dövləti tərəfindən işğalı c) Avropa dövlətlərinin Osmanlı imperiyasından ehtiyat etmələri d)) Avropa dövlətlərinin mənafelərinin toqquşması c) Osmanlı imperiyasının Moskva knyazlığı ilə ittifaqından Avropa dövlətlərinin ehtiyat etmələri
241. Şah I Abbasın qızılbaş əmirlərinə qarşı gördüyü tədbirlərdə başlıca məqsəd idi: a) xəzinəni doldurmaq b) Səfəvi dövlətini İran dövlətinə çevirmək c)) mərkəzi hakimiyyəti möhkəmləndirmək d) anasının qatillərindən qisas almaq e) şiə təbliğatını dayandırmaq
242. Şah I Abbasın Osmanlı imperatorluğuna qarşı müharibəyə başlamasında maraqlı olan dövlətlərə aid deyil: 1. İspaniya 2. Yaponiya 3.Rusiya 4.Almaniya 5. Çin a) 3, 5 b) 1, 3
c) 4, 5 d) 2, 4
e)) 2, 5 /0301/08/02/ 243. I Şah Abbasın hakimiyyəti dövrünə aid deyildir: a)) Şirvan və Şəkinin Səfəvi dövlətinə birləşdirilməsi b) Tüfəngçilər adlanan yeni qoşun növünün yaradılması c) Osmanlı dövləti ilə İstanbul müqaviləsinin bağlanması d) “Böyük sürgün” adlanan siyasətin həyata keçirilməsi e) Hörmüzün portuqallardan geri alınması
244. Səfəvi hakimiyyətinin ilk dövründə vəkil vəzifəsi: a) Dünyəvi məsələlər üzrə Şahın müavini b) Dini məsələlər üzrə Şahın müavini c)) Dini və dünyəvi məsələlərin həllində Şahın tam səlahiyyətli müavini hesab edilirdi d) Vəzirdən onar səlahiyyətli şəxs e) Mülki bürokratiya əyanlarının başçısı
245. 1521-ci ildə Qızılbaşların Gürcüstana üçüncü yürüşü nə ilə əlaqədar oldu: a) Kaxetiya ərazisində Səfəvilərə qarşı başlanmış üsyan b) Kaxetiya hakiminin xərac verməkdən imtina etməsi c) Kaxetiya hakiminin Kartliyə hücumu d) Kartli çarının Şirvana yürüşü e)) Kaxetiya çarı Ləvənd xanın Şəkiyə hücumu
246. 1578-ci ildə Şirvanı Osmanlılar ələ keçirdikdən onar: a) Şirvan Vassa alılılığını qəbul etdi b) Müstəqil Şirvan dövləti yaradıldı c)) Şamaxı və Dərbənd bəylər bəyliklərinə bölündü d) Şirvanın hakim Sülaləsi buraya hakim təyin edildi e) Mövcud həobi-inzibati idarə üsulu saxlanıldı
247. 1554-cü ildə Sultan I Süleyman Naxçıvanı işğal etsə də tezliklə Ərzuruma geri çəkilməsinin səbəbi: a) Osmanlıda hakimiyyətə qarşı başlamış üsyan b) Naxçıvanda üsyan baş verməsi c) Qızılbaş qoşununun yaxınlaşması d) Osmanlı ordusunun məğlubiyyəti e)) ərzağa ciddi ehtiyacın yaranması
248. I şah Abbası hakimiyyətə gətirən qızılbaş tayfalar: a) Fars tayfaları b) Təkəli və rumlu tayfaları c) Şamlı və rumlu tayfaları d) İran etnik qrupları e)) Ustaclı və Şamlı tayfalarından olan Xorasan qrupu
249. Səfəvilər dövləti inzibati cəhətdən bölünmüşdü: a)) əyalətlərə b) bəylərbəyliklərə c) sultanlıqlara d) vilayətlərə e) mahallara
250. Səfəvi dövlətinin İngiltərə ilə əlaqələrinin təşəkkül tapmasında mühüm rol oynadı: a) masonlar b) “Ost Hind şirkəti” c) xristian rahiblər d)) “Moskva şirkəti” e) səyyahlar
251. XVI əsrin II yarısında hansı Azərbaycan şəhəri beynəlxalq ipək ticarətinin iri məkəzlərindən hesab edilirdi? a) Qəbələ b) Şabran c) Şamaxı d)) Culfa e) Bakı
252. 1578-ci ildə osmanlıların Azərbaycana hücumu zamanı türklər hansı şəhəri ələ keçirməklə Şimali Azərbaycana faktiki olaraq sahib oldular : a) Şəki b)) Şirvan c) Quba d) Naxçıvan e) Bakı
253. XVII- XVIII əsrlərin hüdudlarında vergi islahatı keçirmiş Səfəvi şahı: a)) Şah Hüseyn b) Şah Səfi c) Şah II Təhmasib d) Şah II Abbas e) Şah Süleyman
254. Şirvan, Gəncə,Qarabağ və Naxçıvan xanlıqlarında daha çox yayılmışdı: a) Üzümçülük. b) Çəltikçilik. c) Tütünçülük. d)) Pambıqçılıq. e) Bostançılıq.
255. Xanlıqlar dövründə xan və feodalların mənafeyi keşiyində duran məhkəmə idarələri necə adlanırdı? a) Əyalət, mahal və şəhər məhkəmələri. b)) Divan, şəriət və əsnaf məhkəmələri. c) Şəriət, əyalət və və şəhər məhkəmələi. d) Divan, hərbi və səhra məhkəmələri. e) Əsnaf, əyalət və hərbi məhkəmələr.
256. Azərbaycan xanlıqlarının yaranmasının əsas səbəblərini göstərin. a) İran dövlətinin zəifləməsi. b) Azərbaycanın müstəqillik əldə etməsi. c)) Natural təsərrüfatın mövcud olması siyasi pərakəndəliyin hökm sürməsi. d) Rusiyanın təcavüzü. e) Ticarət əlaqələrinin genişlənməsi.
257. Ağaməhəmməd şah Qacarın Şuşanı işğal etməsindən neçə il əvvəl xürrəmilər böyük strateji əhəmiyyətə malik olan Həmədan şəhərini tutdular? a) 895. b) 983.
c) 947. d)) 967.
e) 893. /0301/09/01/ 258. XVIII əsrin əvvəlində Salyan üçün xarakterik idi a) Məhəmməd Səid xan tərəfindən idarə olunurdu b) Şəkili Hacı Çələbi xan tərəfindən idarə olunmuşdu c) Nadir şahın ölümü ilə əlaqədar müstəqil xanlığa cevrilmişdi d)) Quba xanlığından, asıl vəziyyətdə idi e) Xanlıqda iri miqyaslı ixtişaşlar başlamışdı
259. Şirvan , Gəncə, Qarabağ və Naxçıvan xanlıqlarında daha çox yayılmıçdı: a) Üzümçülük. b) Çəltikçilik. c) Tütünçülük. d)) Pambıqçılq. e) Bostançılıq.
260. XVIII əsrin II yarısnda Şirvandakı ara müharibələrinin təsvirinə müxəmməs həsr etmişdir: a) Əbdülrəzzaq bəy. b)) Ağa Məsihi c) Şakir Şirvani. d) Xəstə Qasım. e) Molla Vəli Vidadi.
261. Şəki xanlığı üçün “Dəstur-ür-əməl” adlanan xüsusi qanunnamə yazmışdı: a) Səlim xan. b) Hacı Çələbi xan. c) Ağakişi bəy. d) Hüseyn xan. e)) Məhəmmədhəsən xan.
262. Qarabağ bəylərbəyliyi Osmanlı Türkiyəsi tərəfindən zəbt edildi: a) 1698-ci ildə b)) 1724-cü ildə c) 1712-ci ildə d) 1732-ci ildə e) 1727-ci ildə
263. Şəki xanı Çələbi ilə 1751 – ci ildə çoxlu qoşunu olmasına baxmayaraq, məğlub olan çar TeymurAz və İrakli: a) İtirdikləri vəsaiti bərpa etmək üçün 1751 – ci ilin oktyabr ayında Şamaxıya hücum etdilər. b) 1752 – ci ildə Çar – Balakən ərazisini işğal etdilər. c)) 1752 – ciildə Şəkidən zəif, lakin,zəngin olanGəncə xanlığını ələ keçirməyi qərara aldılar. d) İravan xanlığı ilə ittifaq yaradaraq 1751 – ci ildə Naxçıvan xanlığı üzərinə hücuma keçməyi qərara aldı. e) Geri qayıdaraq ölkənin təsərrüfat həyatını yaxşılaşdırmağı qərara aldılar.
264. Nadir şahın dövründə öz çiçəklənmə dövrünü keçirirdi ? a) Car-Balakən camaatlığı b) Şəki hakimliyi c) Şirvan bəylərbəyliyi d)) Qarabağ məliklikləri e) Tabasaran hakimliyi
265. Hacı Çələbinin Azərbaycan torpaqlarını birləşdirə bilməməsinin səbəbi: a) Birləşməni təmin etmək üçün kifayət qədər ordunun olmaması. b) Gürcü çarı TeymurAz və oğlu II İraklinin maneçilik törətməsi. c)) Ölkədə siyasi birləşmə üçün iqtisadi əsas olmadığına görə. d) Urmiyalı Fətəli xanın Qarabağ xanlığına aramsız yürüşlərinə görə. e) Quba xanlığı tərəfindən Dərbənd, Salyan və Cavad ərazilərinin tutulmasına görə.
266. 1768-ci ildə Qubalı Fətəli xanla Şəki xanı Hüseyn xan arasında baş vermiş döyüş nəticəsində: a) Hüseyn xan qələbə qazanıb,Salyanın,Şamaxının bir hissəsini Şəkiyə birləşdirdi. b)) Qalib gələn Fətəli xan Hüseyn xanın Ağsuya təyin etdiyi hakimi və vergi yığanları qovdu. c) Tərəflər arasında sülh əldə olundu və Şamaxı ərazisı Quba ilə Şəki arasında bölündü. d) Qələbə çalan Hüseyn xan Ərəş, Qəbələ və İlisu sultanlıqlarını Şəkiyə birləşdirdi. e) Qubalı Fətəli xan məğlub oldu, Dərbənd və Şamaxı ərazilərini itirdi.
267. İbrahim xan Rübdərinin idarə üsulundan nArazı olan Salyan feodalları: a) Qarabağ xanlığına qarşı geniş miqyaslı mübarizəyə başladılar. b) Şəki xanı Hacı Çələbi ilə əlaqə yaradaraq xanlığın müstəqilliyinə nail oldular. c) Dərbənd xanlığından kömək alaraq Rübdərinin hakimiyyətini devirdilər. d) Şamaxı xanı Məmməd Səidə arxalanaraq,Rübdəriyə qarşı açıq mübarizəyə başladılar. e)) Qubaxanlığı ilə gizli əlaqə yaratdılar və Rübdərinin hakimiyyətdən götürülüb başqası ilə əvəz olunmasını xahiş etdilər.
268. Məhəmməd Hüseyn xanın qəddarlığından nArazı olan dərbəndlilər: a)) Qubalı Fətəli xanın hakimiyyətini qəbul etməyə meyl göstərirdilər. b) Dağıstan feodallarından kömək alaraq 1768-ci ildə müstəqil xanlığa çevrildi. c) Məhəmmə Hüseyn xanın hakimiyyətini devirdilər. d) Müşkür, NiyAzabad və Rustov əyalətlərindən kömək alaraq müstəqil oldular. e) Xanın xəzinəsinə vergi ödəməkdən imtina etdilər.
269. Xanlıqların əmələ gəlməsinin siyasi, ictimai və iqtisadi səbəblərinə daxildir. a) Feodal dağınıqlığı, tayfaların hakimiyyət uğrunda mübarizəsi, təsərrüfatlar arasında iqtisadi əlaqələrin geniş olması. b) Nadir ölümü, onar ara mühüribələrinin genişlənməsi, ticarətin inkişafı. c)) Nadir şahın ölümü onar ara müharibələri ölkə daxilində iqtisadi əlaqələrin zəifliyi və natural təsərrüfatın hökmranlığı. d) Nadir şahın ölümü, Rusiyanın və Osmanlı dövlətlərinin qəfil hücumları. e) Mərkəzi hakimiyyətin zəifləməsi, Osmanlı hücumları, Hacı Çələbinin başçılığı ilə üsyanın baş verməsi.
270. Məğlubiyyətdən onar Kartli və Kaxetiya çarları Hacı Çələbidən intiqam almaq üçün ikinci dəfə qüvvə topladılar, lakin bu qüvvəni Hacı Çələbiyə qarşı deyil: a) Şuşa qalasında möhkəmlənmiş Pənahəli xanın 1753-cü ildə Gürcüstana qəfil hücümunu dəf etmək üçün istifadə etdilər. b)) 1752-ci ildə cənub-qərbdən Azad xanın başçılığı ilə Urmiya hakimi Fətəli xan Əfşarın qoşunlarının Gürcüstana hücumunu dəf etmək üçün sərf etdilər. c) Gəncə xanı Cavad xanın Qazax, Şəmşəddil və Borçalı əyalətlərini Gürcüstandan geri almaq üçün təşkil etdiyi yürüşün qarşısını almaq üçün istifadə etdilər. d) Hacı Çələbinin Gürcüstana yürüşü zamanı 1752-ci ildə Qazax,Şəmşəddil və Borçalıda baş vermiş vermiş üsyanları yatırmağa sərf etdilər. e) Gəncə xanlığında siyasi dağınıqlıqdan istifadə edən gürcü çarı II İrakli buraya yürüşü zamanı həmin qüvvədən istifadə etdi.
271. Azərbaycandan və İran şahlığına tabe olmayan Şəki xanlığının yaranması a) Nadir Şahın yaratmış olduğu dövlətin iqtisadi və siyasi cəhətdən zəiflədiyini göstərdi b) İran dövlətində natural təsərrüfatın hakim mövqe tutduğunu sübut etdi c)) Azərbaycanın siyasi suverenliyinin və dövlət ənənələrinin bərpası demək idi d) Şəki və Dağistan əhalisinin daha böyük gücə malik olduğunu sübut etdi e) Səfəvilər dövlətində mövcud olan pərakəndəliyin nəticəsi idi
272. XVII əsrdə Azərbaycanda mövcud olmuş torpaq mülkiyyət formaları: a)) Divan, xalisə, tiyul, vəqf, mülk, camaat b) İncu, dastakert, divan, vəqf, tiyul, camaat c) İqta, dastakert, divan, xalisə, mülk, tiyul d) Divan, inci, dastakert, vəqf, mülk, iqta e) Xalisə, divan, dastakert, incu, xalisə, vəqf
273. XVII əsrdə Azərbaycanda hakim zümrəyə daxil idilər: a) Ali ruhanilər, mülki əyanlar, yasavullar, elatlar b) Qızılbaş əyanlar, yasavullar, kəndxudalar, elatlar c)) Qızılbaş əyanlar, ali şiə ruhanilər, mülki əyanlar, qədim oturaq əyanlar d) Mülki əyanlar, maaflar, qızılbaş əyanlar, rəncbərlər e) Yerli əyanlar, maaflar, qızılbaşlar, kəndlilər
274. XVII əsrdə Azərbaycanda şah xəzinəsi əsasən hansı təbəqədən alınan vergi hesabına dolurdu: a) Maldarlıqla məşğul olan elatlardan b) Sənətkarlardan c) Varlı əyanlardan d) Tacirlərdən e)) Kəndlilərdən
275. 1677-ci ildə Çuxursəd bəylərbəyliyində baş vermiş üsyanın səbəbi: a) Osmanlı hərbi-inzibati qurumlarının zülmü b) Şah Sultan Hüseyin tərəfindən istismarın şiddətləndirilməsi c) Bəylərbəyliyin acınacaqlı vəziyyətə düşməsi d)) Əsgərlərə məvacib verilməməsi e) Ağır vergilər qoyulması
276. 1732-ci il Rəşt müqaviləsinin şərtlərinə aid deyil: a) Kürdən cənubda olan Xəzəryanı bölgələrin Səfəvi dövlətinə qaytarılması b)) Əfqanların İran ərazisini tərk etməsi c) Səfəvi dövlətinin osmanlıları Xəzəryanı bölgələrə buraxmamağı öz öhdəsinə götürməsi d) Səfəvi dövləti daxilində rus tacirləri üçün güzəştli şərtlərin nəzərdə tutulması e) Azərbaycanın Kürdən şimalda yerləşən Xəzəryanı əyalətlərinin rusların əlində qalması
277. I Şah Abbas ingilis tacirlərinə ölkənin ərazisində sərbəst ticarət etmək hüququ verdi: a)) 1616-cı ildə b) 1620-ci ildə c) 1622-ci ildə d) 1225-ci ildə e) 1228-ci ildə
278. J.Şardenə görə Səfəvilər dövründə hansı Süni Suvarma Sularından istifadə olunurdu: a) çay suyu, bulaq suyu b)) çay suyu, bulaq suyu, quyu suyu və kəhriz suyu c) çay suyu, kəhriz suyu d) bulaq suyu, və quyu suyu e) su kanalları
279. Nadirqulu xan türk qoşunları üzərində ilk böyük qələbəni qazandı: a)) Marağada b) Ərdəbildə c) Təbrizdə d) İrəvanda e) Qarabağda
280. Nadir şahın hakimiyyəti dövründə: a)) Azərbaycan adı altında vahid inzibati bölgü yaradıldı b) Keçmiş inzibati bölgü saxlandı c) Şirvan bəylər bəyliyi ləğv edildi d) Qarabağ bəylər bəyliyi ləğv edildi e) Cuxur-Səd bəylər bəyliyi ləğv edildi
281. 1724-cü ildə Osmanlı Türkiyəsi tərəfindən zəbt edildi? a) İrəvan bəylərbəyliyi b)) Qarabağ bəylərbəyliyi c) Təbriz bəylərbəyliyi d) Çuxur-Səəd bəylərbəyliyi e) Azərbaycan bəylərbəyliyi
282. Hacı Çələbinin Şəkinin ərazisini genişləndirərək Ərəş və Qəbələ mahallarını da özunə tabe etməsi haqqında ətraflı məlumat verirdi : a) M.F. Axundov b) F.Köçərli c)) A. Bakıxanov d) Hacı Zeynalabdin Şirvani e) Molla Pənah Vaqif
283. 1755 – ci ildə Hacı Çələbi Şirvana hücumu zamanı hansı xanlıqların birləşmiş qüvvələrinə məglub oldu ? a)) Şamaxı və Quba b) Qarabag və Gəncə c) Şamaxı və Ərdəbil d) Gəncə və Şamaxı e) Quba və Qarabağ
284. 1724 – cü ildən Osmanlı Türkiyəsi tərəfindən zəbt edilən Qarabağ bəylərbəyliyinin mərkəzi hansı şəhər idi ? a) Şuşa b)) Gəncə c) İrəvan d) Zəngəzur e) Qafan
285. Quba xanı Fətəli xan 1769 – cu ildə lazım olduqda ona qoşun verməyi qəbul edən müqaviləni hansı xanlıqla baglamışdı ? a) Qarabag b) Naxçıvan c) Lənkəran d)) Şamaxı e) Ərdəbil
286. Quba və Şəki xanlığının birləşmiş qüvvələri neçənci ildə Şirvan ərazisinə hücuma keçdilər ? a) 1766 b)) 1767
c) 1769 d) 1762
e) 1760 /0301/10/01/ 287. İbrahimxəlil xanın Xoy səfəri neçənci ildə həyata keçirilmişdi? a)) 1789 b) 1790
c) 1792 d) 1785
e) 1788 /0301/10/01/ 288. Quba xanı Fətəli xanın müqavilə ilə müvəqqəti olaraq himayəsinə götürdüyü xanlıq necə adlanırdı? a) Şəki b)) Şamaxı c) Dərbənd d) Salyan e) Ərdəbil
289. 1787 – ci ildə Quba xanlığı tərəfindən Peterburqa göndərilən elçi heyyətinə kim rəhbərlik edirdi? a) Şeyx Əli Şirazi b) Mirzə bəy Cavanşir c)) Mirzə Sadiq Məmmədvəliyev d) Fərhad xan Qaramanlı e) Sadiq bəy Əfşar
290. Quba xanı Fətəli xan gürcü çarı II İrakli ilə birlikdə neçənci ildə Gəncəyə hucum etdi? a) 1787 b) 1780
c)) 1788 d) 1792
e) 1789 /0301/10/01/ 291. Qubalı Fətəli xanın 1784 – cü ildə Qarabağ və Cənubi Azərbaycan xanlıqlarına yürüşü zamanı ona dəstək verən xanlıq: a) Bakı xanı b)) Cavad xanı c) Şamaxı xanı d) Dərbənd xanı e) Şəki xanı
292. Lənkəran qalasının ruslar tərəfindən alınmasından sonra ingilis məsləhətçiləri: a) İran şahına 1814-cü ildə İngiltərə hökumətilə müqavilə imzalamağı məsləhət gördülər. b) İran qoşunlarının əsas hissəsini Abbas Mirzənin rəhbərliyi ilə Aslandüz ərazisinə göndərməyə təhrik etdilər. c) İmzalanmış Gülüstan müqaviləsini tanımamağa çalışırdılar. d)) Rus qoşunlarının İranın içərilərinə doğru irəliləməsindən qorxuya düşərək şahı.sülh bağlamağa təhrik etdilər. e) İran şahına bir müttəfiq kimi ingilis ordusunsun köməyindən istifadə etməyi məsləhət gördülər.
293. Çar Georgi ilə Gəncə xanı Cavad xan arasında ixtilaf düşdü: a) Sisianovun Cavad xan göndərdiyi notaya görə. b) Cavad xanın Sisianovun məktubuna sərt cavab verdiyinə görə. c) İran şahzadəsi Abbas Mirzənin Gəncə xanlığına kömək göstərdiyi üçün d)) Gürcüstan Rusiya dövlətinin himayəsinə keçərkənŞəmşəddilə görə. e) Dağıstandan Gəncəyə gələn köməyi xanlığın ərazisinə buraxmadığı üçün.
294. İkinci Rus-İran müharibəsində Gəncə yaxınlığında İran qoşunlarının məğlubiyyəti: a)) Azərbaycan torpaqlarının bəzi yerlərini ələ keçirmiş qaçqın xanların da müqəddəratını həll etdi. b) Gəncənin işğalı başa çatdırıldı. c) Pərakədə vəziyyətdə olan rus ordusunun Şuşa qalasında toplanmasına səbəb oldu. d) Şamaxıdakı rus qoşunlarının Lənkəran üzərinə hücum etməsinə imkan yaratdı. e) Mir Həsən xanın Lənkəran xanlığında üsyan qaldırmasına imkan verdi.
295. Türkmənçay müqaviləsinin şərtlərinə aid olmayanı göstərin. a) Xəzər dənizində yalnız rus donanmasının saxlanılması b) İrəvan və Naxçıvan xanlıqları Rusiyanın tərkibinə qatıldı. c) Iran Rusiyaya 20 milyon manat təzminat verməli idi. d) Rusiyanın qoşunları Azərbaycanın cənub torpaqlarından çıxarılmalı idi. e)) Rusiya qoşunları Azərbaycanın cənub torpaqlarından çıxarıldı. İrandanQafqaza gediş-gəliş qadağan edildi.
296. Gəncə xanı Cavad xanın dövründə: a) Rus generalı Qulyakov öldürüldü b) Abbas Mirzə danışıqlar üçün Gəncə xanlığına elçilik göndərdi c) Qarabağ xanı Pənahəli xanla qohum oldu d)) Qazax,Şəmkir,Şəmsəddil və başqa yerlə Gəncə xanlığına daxil edildi e) II İraklı və Burnaşev Gəncəyə hücum etdilər
297. İkinci Rusiya-İran müharibəsndə Gəncə yaxınlığında İran qoşunlarının məğlubiyyəti a)) Azərbaycan torpaqlarının bəzi yerlərini ələ keçirmiş qaçqın xanların da müqəddəratını həll etdi b) Gəncənin işğalı başa çatdırıldı c) pərakəndə vəziyyətdə olan rus ordusunun Şuşa qalasında toplanmasına səbəb oldu d) Şamaxıdakı rus qoşunlarının Lənkəran üzərinə hücum etməsinə imkan yaratdı e) Mir Həsən xanın Lənkəran yaxınlığında üsyan qaldırmasına imkan verdi
298. İbrahimxəlil xan öz təsirini hansı xanlıqlar üzərində saxlayırdı ? a) Marağa, Qaradağ, Xoy , Quba b)) Qaradağ, Ərdəbil, Naxçıvan, Gəncə c) Şirvan , Şəki , Təbriz, İrəvan d) Qarabağ, Naxçıvan , Xoy, Ərdəbil e) Şirvan , Ərdəbil, , Xoy, Quba
a) Qarabağ xanı Gürcüstana səfərlər təşkil edir , ərazinin işğalına çalışırdı b) İbrahimxəlil xan Qarabağı gürcü çarlarının hücumlarından qorumağa çalışırdı c)) İbrahimxəlil xan gürcü çarları ilə dostluq edir, hətta bu çarlıqla müqavilə bağla- mışdı d) Qarabağ və Gurcüstan arasında hərbi ittifaq mövcud idi e) Gürcü çarı II İrakli İbrahimxəlil xana qarşı digər xanlıqlarla sazişə girmişdi /0301/10/02/ 300. Bakı xanlığının Quba xanlığı üçün əsas əhəmiyyəti nədən ibarət idi ? a) Strateji cəhətdən mühüm əhəmiyyət daşıması b)) Qubanın iqtisadi əlaqələrinin inkişafına şərait yaratması c) öz təhlükəsizliyini təmin etmək d) hərbi siyasi vəziyyətini möhkəmləndirmək e) cənub xanlıqlarını ələ keçirmək üçün mühüm hərəkət meydanı idi
301. Hansı xanlıqların əhalisi Quba xanı Fətəli xanın himayəsinə sığınmaq istəyirdilər? a) Ərdəbil, Meşkin, Qaradağ b) Bakı, Dərbənd, Şəki c)) Təbriz, Ərdəbil, Gəncə d) Naxçıvan, Xoy, Qaradağ e) Qarabağ, Sərab, Urmiya
302. Quba xanı Fətəli xanın Qarabağa hücumu neçənci ildə həyata keçirilmişdi? a)) 1780 - 1781 b) 1783 - 1784 c) 1774 - 1775 d) 1784 - 1785 e) 1772 - 1774
303. Quba xanlığı İrana və Osmanlı Türkiyəsinə qarşı birgə mübarizə aparmaq üçün hansı ölkə ilə ittifaqa girdi? a) Bakı xanlığı ilə b)) Gürcüstan çarlığı ilə c) Naxçıvan xanlığı ilə d) Qarabağ xanlığı ilə e) Xoy xanlığı ilə
304. Azərbaycan Respublika DQMV-nin statusunu ləğv etdi: a) 1989-cu ildə b) 1990-cı ildə c)) 1991-ci ildə d) 1992-ci ildə e) 1993-cü ildə
305. Şeyx Əli xanın dövründə hansı xanlıqlar Quba xanlığının asılılığından çıxdılar? a) Naxçıvan, Sərab,Şamaxı b) Qarabağ,Ərdəbil, Bakı c)) Şəki, Bakı, Şamaxı d) Salyan, Meşkin,Ərdəbil e) Qaradağ, Şəki, Dərbənd
306. Hansı xanlığın Quba xanlığına birləşdirilməsi ilə Şimal Şərqi Azərbaycan torpaqlarının birləşdirilməsi tamamlandı? a) Cavad xanlığı b) Talış xanlığı c)) Şəki xanlığı d) Dərbənd xanlığı e) Bakı xanlığı
307. XVIII əsrin II yarısında tiyul torpaqlarının məzmununda hansı dəyişiklik baş vermişdi? a) dini idarələrin ixtiyarına keçmişdi b) yalnız dövlətin ixtiyarında idi c)) qeyri-rəsmi olaraq nəsildən-nəsilə keçirdi d) xan və onun ailə üzvlərinə mənsub idi e) irsi bəylərin tam mülkünə çevrildi
308. Qubalı Fətəli xan İrana və Osmanlı Türkiyəsinə qarşı mübarizə aparmaq üçün ittifaqa girmişdi? a) Rusiya dövləti ilə b)) Gürcüstan çarlığı ilə c) Qarabağ xanlığı ilə d) Dağıstan hakimləri ilə e) Gəncə xanlığı ilə
/0301/11/01/ 309. Məntiqi ardıcıllığı müəyyən edin: 1. Mirzə Camal. 2.Kərim Ağa Fateh. 3. ... a) Mirzə Cəfər Topçubaşov b) Hacı Zeynalabdin Şirazi. c) Mirzə Kazımbəy. d)) Əbdül Həmid. e) Hacı Zeynalabdin Şirvani. /0301/11/01/ 310. Bakı, Tiflis və İrəvan quberniyaları hesabına yaradılmışdı: a) Zaqatala dairəsi. b) Dərbənd quberniyası. c)) Yelizavetpol quberniyası. d) Car-Balakən dairəsi. e) Zəngəzur qəzası.
311. Çar hökuməti 1846- cı il də bəy və ağaların hüquqları barəsində fərman verməklə: a) Vergi sisteminin qaydaya salınması üçün pul vergisinin tətbiqinə hazırlıq gördü. b) Onların torpaq üzərində xüsusi mülkiyyət hüququnu təsdiq etdi və kəndlidən toplanan verginin 50 % -ə qədərinin pulla alınmasına imkan verdi. c) XIX əsrin 30-cu illərində müsadirə olunmuş mülkədar torpaqlarının sahiblərinə qaytarılmasını rəsmiləşdirdi. d)) Bəzi güzəştlərə getməklə Azərbaycan feodalları ilə münasibətlərini möhkəmlətmişdi. e) Bəy və ağaların icma torpaqlarından mövsümü istifadə etmək hüquqları bərpa olundu.
312. XIX əsrin 30- cu illərində Azərbaycanda baş verən üsyanların səciyyəvi cəhətlərini göstərin. a)) Müstəmləkəçiliyə və feodal zülmünə qarşı mübarizə. b) Təhkimçilik hüququnun ləğv edilməsi. c) Vergilərin azaldılması. d) Feodallar əleyhinə. e) Bəylərin hüuqlarının məhdudlaşdırılması.
313. Uyğunluq gözlənilmişdir: a) İngiltərə və İran arasında hərbi əməkdaşlıq haqqında müqavilə imzalandı-1801-ci ildə b) Talış xanlığının içğalı başa çatdı-Aslandüz döyüşü ilə c) ruslar tərəfindən Quba xanlığının işğalı başa çatdırıldı-1806-cı ildə d)) Qarabağa soxulan İran ordusu Şahbulağı tutmusdu-1812-ciildə e) Bakı xanlığını işğal ertdi-Sisianov
314. 1801-ci ildə Şərqi Gürcüstan ilə birlikdə Rusiyaya birləşdirildi. a) Bakı xanlığı b) Gəncə xanlığı c) Car-Balakən camaatlığı d)) Qazax və Şəmsədil sultanlıqları e) Şəki xanlığı
315. 1805-ci ildə Rusiyaya birləşdirilən ərazi a) Car-Balakən b) Cəncə xanlığı c) Dərbənd d) Quba xanlığı e)) Şəki xanlığı
316. Kürəkçay müqaviləsinə görə Rusiyaya birləşdirən xanlıqlar a) Gəncə, Bakı b) Dərbənd, Şəki c) Qarabağ, Dərbənd d) Şəki, İrəvan e)) Qarabağ, Şəki
317. 1805-ci il 25 dekabrda Rusiyaya birləşdirilmiş xanlıq: a)) Şirvan xanlığı b) Bakı xanlığı c) Quba xanlığı d) Şəki xanlığı e) Qarabağ xanlığı
318. Napoleonun Rusiya hücumundan istifadə edən İran ordusu Şahbulağı tutdu a) 1803-cü ildə b) 1807-ci ildə c) 1810-cu ildə d) 1805-ci ildə e)) 1812-ci ildə
319. 1804-cü ilə aiddir: a) “Andlı öhdəlik” imzalanması b)) Gəncə xanlığının ləğv edilməsi c) Kürəkçay müqaviləsinin bağlanması d) Aslandüz döyüşü e) Türkmənçay müqaviləsi
320. 1804-cü il 3 yanvarda işğal edildi: a)) Gəncə b) Bakı
c) Dərbənd d) Şəmsəddil e) Şuşa
321. I Rusiya-İran müharibəsinin sonunda bağlanmış müqavilə: a) Türkmənçay b) Kürəkçay c) Buxarest d) Gümrü e)) Gülüstan
322. 1806-ci ildə hansı ərazilərdə ruslara qarşı baş vermiş üsyanlar yatırıldı? 1. Çar-Balakəndə 2. Lənkəranda 3. İrəvanda 4. Şəkidə a) 1,2 b) 1,3
c) 3,4 d) 2,3
e)) 1,4 /0301/11/01/ 323. 1806-cı ildə hansı xanlıq ləğv edildi? a) Dərbənd b) Qarabağ c) Şirvan d) Gəncə e)) Bakı
324. Gülüstan müqaviləsindən neçə il sonra Türkmənçay müqaviləsi bağlandı? a)) 15 b) 12
c) 20 d) 11
e) 14 /0301/11/02/ 325. Çar hökümətinin Cənubi Qafqazda1840-cı il inzibati islahatına görə: a) Cənubi Qafqaz Tiflis, Kutais, Şamaxı və Dərbənd quberniyalarına bölündü. b) İslahata əsasən Şamaxı quberniyasına Şuşa, Nuxa, Bakı və Lənkəran qəzaları daxil idi. c)) Cənubi Qafqaz mərkəzi şəhəri Tiflis olan Gürcüstan – İmeretiya quberniyasına vəbaş şəhəri Şamaxı olan Kaspi vilayətinə bölünmüşdü. d) Cənubi Qafqaz mərkəzi şəhəri Tiflis olan Gürcüstan – İmeretiya quberniyasına, Quba qəzası və Dərbənd quberniyasına bölündü. e) Cənubi Qafqaz Tiflis, Kutais, Şamaxı və Dərbənd quberniyalarına bölünmüşdü.
326. 1846 – cı ildə Ön Qafqazın inzibati bölgüsündə dəyişiklik nəticəsində: a) Ön Qafqaz Tiflis, Kutais, Quriya, Şamaxı, Quba və Dərbənd quberniyasına bölündü. b)) Ön Qafqaz Tiflis,Kutais,Şamaxı və Dərbənd quberniyalarına bölündü. c) Tiflis quberniyasına,baş şəhəri Şamaxı olan Kaspi vilayətlərinə bölündü. d) Tiflis, Şamaxı quberniyalarına, Bakı, Quba və Lənkəran qəzalarına bölündü. e) Bakı, Tiflis, Şamaxı quberniyaları hesabına mərkəzi Yelizavetpol şəhəri olan Yelizavetpol quberniyası yaradıldı.
327. Türkmənçay müqaviləsindən sonra Azərbaycanın Rusiya və İranla ticarətəlaqələrinin genişlənməsinə səbəb: a) Türkiyə ilə münasibətlərin gərginləşməsi, Rusiya və İranda geniş satış bAzarının olması. b) Rusiya və İranda neft və neft məhsullarına və ipəyə tələbatın çox olması. c)) Rusiya ilə Qafqaz arasında,digər tərəfdən İranla aparılan ticarət üzərində gömrük haqqının az olması. d) Türkmənçay müqaviləsinə əsasən Rusiya və İranın başqa ölkələrlə ticarət apara bilməməsi e) Yaxın məsafədə yerləşdikləri və Azəbaycan mallarına tələbatın geniş olması ilə.
328. İşğaldan sonra keçmiş xanlıqlar və sultanlıqlar bölündüyü əyalətlər: a) Şamaxı, Gəncə, Bakı, Quba, Cavad və Salyan. b) İrəvan, Bakı, Şəki, Quba, Talış və Qarabağ. c)) Bakı, Quba, Şəki, Şirvan ,Qarabağ və Talış. d) Bakı, Naxçıvan, Şəki, Qarabağ, Şirvan və Talış. e) Bakı, Quba, İrəvan, Şəki, Qarabağ və Lənkəran.
329. 1846-cı il dekabr tarixli çar fərmanı ilə: a) Bəy və ağalara kəndlilərin bir yerdən başqa yerə getmələrinə imkan verildi. b)) Bəy və ağaların torpaq üzərində xüsusi mülkiyyət hüqüqu təsdiq edildi. c) Kəndlilərdən toplanan vergilərin bütünlüklə pulla ödənilməsini təsdiq etdi. d) Quba qəzası və Zaqatala dairəsindən başqa,bütün Azərbaycanda bəy və ağaların xüsusi mülkiyyət hüququ təsdiq edildi. e) 15 yaşından yuxarı kişi cinsindən olan şəxslərə 3 desyatinə qədər torpaq verildi.
330. Bankə balıq vətəkələrində baş vermiş tətilindən neçə il sonra “Müştərək müqavilə” imzalanmışdır? a) 14. b) 5.
c) 16. d) 11.
e)) 8. /0301/12/01/ 331. 1878-ci il şəhər islahatına görə bələdiyyə üzvləri seçkilərində iştirak edə bilməzdilər a) daimi iş yeri və yaşayış yeri olmayan şəxslər və yaşı 25-dən aşağı olan fəhlələr b)) vergi ödəməyən fəhlələr,qulluqçular və ziyalılar c) qadınlar və əmlakı olmayan fəhlələr və sənətkarlar d) tələbələr, hərbçilər, qadınlar və əmlakı olmayan sənətkarlar e) iri burjuaziyanın nümayəndələri, rühanilər, sənətkarlar
332. Bankə balıq vətəgələrində baş vermiş tətildən neçə il əvvəl Bakı neft sənayesində iltizam sistemi ləğv edildi? a)) 24 il b) 26 il c) 18 il d) 23 il e) 21 il
333. “Əkinçi” qəzetinin nəşr olunmasından neçə il əvvəl Qarabağ xanı İbrahim Xəlil xan Peterburqa elçilər göndərərək Rusiyaya münasibətini bildirdi? a) 70 il b) 79 il c) 82 il d)) 93 il e) 86 il
334. Şimali Azərbaycanda komendant idarə üsulu zamanı mövcud olmuş dairələr a) Bakı və Quba b) Şəki və Qarabağ c) Talış və Car-Balakən d)) Car-Balakən və Yelizavetpol e) Qazax və Şəmşədil
335. 1830-cu il Car-Balakən üsyanının nəticəsidir a) Təhkimçilik ləğv edildi b)) Məğlub oldu c) Hərbi idarə ləğv edildi d) Keşkəl torpaq sahibliyi ləğv edildi e) Komendant idarə üsulu ləğv edildi
336. 1847-ci il “Kəndli əsasnamələri”nə aid deyil: a) Kəndlilər üzərində polis və məhkəmə hüququnun sahibkarlara verilməsi b) Sahibkar torpaqlarında yaşayan kəndlilərə başqa sahibkarların yanına köçməsi hüququnun verilməsi c)) “Ali müsəlman silki ”nin ləğvi d) Kəndlilərin çöpbaşı vergisini ödəmələrinin nəzərdə tutulması e) 15 yaşına çatmış hər bir kəndliyə 5 desyatindən az olmayaraq yararlı torpaq sahəsinin ayrılması
337. 1853-cü ildə dövlət kəndlilərinin hansı hüququ ləğv edildi a) İcmada yaşamaq b) Muzdlu əməkdən istifadə etmək c) Torpağa sahib çıxmaq d)) Bir kənddən başqa kəndə köçmək e) Birgə əmək fəaliyyəti
338. Qafqaz əyalətləri bir inzibati idarədə - Qafqaz canişinliyində birləşdirildi a) 1840-cı ildə b) 1830-cu ildə c)) 1844-cü ildə d) 1850-ci ildə e) 1834-cü ildə
339. 1819-1826 – cı illərdə keçmiş xanlıq və sultanlıqlar çevrildi: a) Mahallara b) Kəndlərə c)) Əyalət və dairələrə d) Nahiyələrə e) Qəzalara
340. 1843-cü ildə təcrübə ipəkçilik məktəbi öz fəaliyyətinə başladı: a) Qubada b)) Şəkidə c) Lənkəranda d) Şamaxıda e) Bakıda
341. Şimali Azərbaycanda komendant idarəçiliyi dövründə məhkəmələrə sədrlik edirdi a) Qafqazın baş hakimi b)) Komendatlar c) Bəy və Ağalar d) Onbaşı və yasovullar e) Naiblər
342. XIX yüzilliyin birinci yarısında Şimali Azərbaycanda ən böyük üsyan baş verdi: a) Şəkidə b)) Qubada c) Gəncədə d) Bakıda e) Şamaxıda
343. XIX əsrin 30-40-cı illərində mövcud olan distansiyaları müəyyən edin: a) Bakı və Şəki b) Yelizavetpol və Quba c) Car-Balakən və Şirvan d) Şirvan və Quba e)) Qazax və Şəmşədil
344. Aşağıdakı Quberniyalardan hansı daha əvvəl yaradılmışdı? a) Bakı b)) Şamaxı c) Gəncə d) İrəvan e) Naxçıvan
345. Azərbaycanda XIX yüzilliyin 50-60-cı illəri üçün xarakterikdir: a) Təhkimçilik hüququnun ləğv edilməsi, kapitalist münasibətlərinin inkişafı. b)) Feodal sosial-iqtisadi münasibətlərinin süquta uğraması və kapitalist münasibətlərinin inkişafı. c) “Əkinçi” qəzetinin nəşrə başlaması, Milli teatrın əsasının qoyulması. d) Feodal zülmünə qarşı mübarizənin genişlənməsi və qaçaqçılıq hərəkatına çevrilməsi. e) Sahibkar kəndlilərinə başqa sahibkarın yanına köçmək hüququnun verilməsi.
346. 1870-ci il “Əsasnamə”sində nəzərdə tutulurdu: a)) Kəndli öz məhsulunun 1/10 hissəsini malcəhət kimi torpaq sahibinə verməli idi. b) Məhsulun 2/3 hissəsinin malcəhət kimi toroaq sahibinə verməli idi. c) Quba qəzası və Gəncə quberniyasından başqa bütün Azərbaycanda biyarın tamamilə ləğvi. d) Quba qəzası və Zaqatala dairəsində kəndlilərin biyar mükəlləfiyyətlərinin ləğvi e) Kəndlilərdən toplanacaq vergilərin miqdarı 1847-ci il “Əsasnamə”lərində nəzərdə tutulduğundan 2 dəfə çox idi.
347. Kənd təsərrüfatında muzdlu əməyin tətbiqi: a) Kənd təsərrüfatında feodal müasibətlərinin inkişafını göstərən əsas əlamətdir. b)) Bu sahədə kapitalizmin inkişafının başlıca göstəricisidir. c) Bu sahədə tütün və pambıq əkinini sürətləndirdi, feodal münasibətlərini təkmilləşdirdi. d) Kənd təsərrüfatı ilə sənaye arasında olan əlaqələri möhkəmləndirdi. e) Kənddə əkin sahələri artırıldı,əmək alətlərinin təkmilləşdirilməsini genişləndirdi.
348. Bakı quberniyasının tərkibinə daxil idi: a) Quba, Salyan, Şamaxı və Dərbənd qəzaları. b) Bakı, Quba, Dərbənd, Şamaxı və Cavad qəzaları. c) Bakı, Lənkəran, Dərbənd və Salyan qəzaları. d)) Bakı, Lənkəran, Quba və Şamaxı qəzaları. e) Dərbənd, Salyan, Şamaxı və Lənkəran qəzaları.
349. XIX əsrin II yarısında Azərbaycanda kapitalist sənayesinin inkişafı a) Neft istehsalının artmasına,ixrac olunan məhsul üzərinə qoyulan kömrük rüsumu azaldı. b)) Kapitalist cəmiyyətinin sinifləri olan burjuaziya və fəhlə sinfinin təşəkkülünə şərait yaratdı. c) Bakı-Tiflis dəmiryolunun tikintisini tez başa çatdırmaq üçün fəhlələrin sayı artırıldı. d) İran və Türkiyədən Bakiya işləməyə gələn kəsbikarların işçi qüvvəsini daha da ucuzlaşdırdı e) Canişinlik sisteminin ləğv olunmasına şərait yaratdı.
350. XIX yüzilliyin II yarısında Azərbaycanda müstəmləkə zülmünə qarşı,torpağın suverenliyi uğrunda mübarizə üçün çox vacib amillərdən biri idi: a) Ağır sənaye sahələrində çalışan milli ıxtisaslı fəhlələrin sayının çox olması. b) Kənd təsərrüfatında kapitalist müəssisələrinin şəbəkələrinin genişləndirilməsi. c) Çoxlu sayda qəzet və jurnalların çap olunub əhali arasında yayilması. d)) Milli şüurun formalaşması. e) Qeyri-Azərbaycanlı fəhlələr arasında milli adət-ənənələrin geniş təbliği.
351. Azərbaycanda kəndlinin bir feodalın yanından digərinin yanına getməsi hansı qanunla qeyri-şərtsiz oldu? a) 1861-ci ildə Rusiyada təhkimçilik hüququnu ləğv edən qanunla b)) 1870-ci il 14 may əsasnaməsi ilə c) 1847-ci il kəndli əsasnaməsi ilə d) 1912-1913-cü il qanunları ilə e) 1865-ci il kənd cəmiyyətləri haqqında qanunla
352. XIX əsrin II yarısında Azərbaycanda kapitalist sənayesinin inkişafı: a) neft istehsalının artmasına, ixrac olunan məhsul üzərinə qoyulan kömrük rüsumunu azaltdı b) İran və Türkiyədən Bakıya işləməyə gələn kəsbkarların işçi qüvvəsini daha da ucuzlaşdırdı c) Bakı-Tiflis dəmiryolunun tikintisinin tez başa çatdırmaq üçün fəhlələrin sayı artırıldı d)) yeni kapitalist cəmiyyətinin sinifləri olan burjuaziya və fəhlə sinfinin nəşəkkülünə şərait yaratdı e) canişinlik sisteminin ləğv olunmasına şərait yaratdı
353. 1846-1847-ci illər aqrar qanunları mülkiyyət hüquqlarının bərpasına istiqamətlənmişdi: a) Kəndlilərin b) Elatların c) Maldarların d)) Bəy və Ağaların e) Yerli əhalinin
354. 1852-ci ildə Şimali Azərbaycanda tətbiq edilən yeni vergi sisteminə əsasən dövlət kəndliləri: a) "Həyat vergisi" ödəməli idilər b)) Vergiləri xəzinəyə pulla ödəməli idilər c) Bütün vergi və mükəlləfiyyətlərdən azad idilər d) Vergiləri məhsulla ödəməli idilər e) Çöpbaşı ödəməli idilər
355. 1846-cı il 6 dekabr reskriptinə görə: a) Təhkimçiliyin ləğvi b)) Bəy və ağaların torpaq üzərində xüsusi mülkiyyət hüququ təşkil edildi c) Dövlət kəndlilər vergilərdən azad edildi d) Sahibkar kəndlilər vergilərdən azad edildi e) Hər bir kəndliyə 5 desyatin torpaq payıın verildi
356. 1847-ci ildə “Kəndli Əsasnamələri”nə görə: a)) Kəndlilər malcəhət ödəməli idilər b) Dövlət kəndlisi təbəqəsi ləğv olundu c) Bəylər kənd cəmiyyətlərindən uzaqlaşdırıldı d) Məhsulun 1/5-ni malcəhət kimi verirdilər e) Sahibkar kəndlilərinin bir yerdən digər yerə köçmək hüququ ləğv olundu
357. 1838-ci il üsyanı zamanı kimlərin köməyi ilə Şəki üsyançılar tərəfindən tutuldu: a) Dağlıların b) Osetinlərin c)) Dağıstanlıların d) Gürcülərin e) Kürdlərin
358. Bütün kənd camaatının ildə 2 gün hamılıqla təhkim olduğu bəy üçün işləməsi nəzərdə tutulurdu: a) 1840-cı il inzibati islahatına görə b) 1852-ci ildə tətbiq edilmiş yeni vergi sisteminə görə c) 1870-ci il 14 may islahatına görə d) 1846-cı il dekabrın 6-da verilmiş fərmana görə e)) 1847-ci il “Kəndli əsasnamələrinə” görə
359. XIX əsrin əvvəllərində Azərbaycan Bəylərinin irsi mülkiyyətində olan torpaqlar adlanırdı: a) Vəqf b) Soyurqal c)) Mülk d) İqta
e) Xırda məlik /0301/13/01/ 360. Təmərgüzləşmə prossesində ölkənin daxili bazarlarında ağ neft satışının 75%-ni öz əlində cəmləşdirmişdi: a) “Rotşıld”. b) “Nobel qardaşları”. c) “Oyl”. d) “Şell”. e)) “Nobm Azut”.
361. Şimali Azərbaycanda torpaq pulu vergisinin töycü ilə əvəz edildiyi il: a) 1904-cı il. b) 1905-ci il. c) 1913-cü il. d)) 1901-ci il. e) 1912-ci il.
362. 1912-ci il aqrar qanunu şamil edilmədi: a) Quba qəzasına. b) Bakı quberniyasına. c)) Zaqatala dairəsinə. d) İrəvan quberniyasına. e) Yelizavetpol quberniyasına.
363. General-leytenant Ə.Şıxlınski hərb sənətinə,xüsusilə yenilik gətirdi: a) Süvari qoşunun düzülüşünə. b)) Topçuluğa. c) Hərbi topoqrafiyaya. d) Hərbi kəşfiyyat işinə. e) Təyyarəçilikdə “Taran” üsuluna.
364. 1912-1913- cü illər aqrar qanunlarının səciyyəvi cəhətlərini göstərin. a) Feodal istismarı ləğv olundu. b) Biyar ləğv olundu. c) Torpaq üzərində dövlət mülkiyyətinin xüsusi çəkisi artdı. d)) Kənddə sinfi təbəqələşmə və kapitalist münasibətlərinin inkişafı sürətləndi. e) Torpaqlar milliləşdirilib kəndlilərin istifadəsinə verildi.
365. Azərbaycanda sahibkar kəndlilər neçənci ildən mükəlləfiyət daşımaqdan azad oldu? a) 1908. b) 1910.
c) 1912. d) 1909.
e)) 1913. /0301/13/01/ 366. Qalakənddə misi saflaşdıran zavod 1906-ci ildə öz istehsalını dayandırmışdı: a) Rusiyada 1905-ci ildə burjua-demokratik inqilabının baş verməsi ilə b) Azərbaycanda erməni-müsəlman qırğınının baş verməsi ilə c)) XX əsrin əvvəllərində Moskvada bu növ zavodlar inşa edildiyinə görə d) XX əsrin əvvəllərində Avropa ölkələrindən Rusiyaya gətirilən misin daha ucuz olması ilə e) Azərbaycandan aparılan saflaşdırılmış mis üçün daha çox gömrük rüsumu alındığına görə
367. Hökumət “Cənubi Qafqazda dövlət kəndlilərinin torpaq quruluşu haqqında” qanun verdi a) 1914-cü il 15 iyunda b) 1912-ci ildə c) 1901-ci ildə d) 1913-cü ildə e)) 1900-cu ildə
368. “Cənubi Qafqazın beş quberniyasında pay torpaqlarını müəyyənləşdirmək və torpaq quruluşu işini aparmaq qaydası haqqında” əsasnamə qəbul edildi: a)) 1903-cü ildə b) 1913-cü ildə c) 1900-cü il 1 mayda d) 1912-ci ildə e) 1870-ci ildə
369. Birinci dünya müharibəsi illərində döyüşlərdə göstərdiyi qəhrəmanlığa görə Rus hökuməti tərəfindən Müqəddəs Georgi ordeninin bütün dörd dərəcəsinə layiq görülmüş Azərbaycanlı: a) Qalib Vəkilov b)) Tərlan Əliyarbəyov c) İbrahim ağa Vəkilov d) Hüseyn xan Naxçıvanski e) Səməd bəy Mehmandarov
370. Bakı və Tiflis şəhəri arasında birbaşa teleqraf xətti çəkilmişdi: a) 1901-ci ildə b) 1906-cı ildə c) 1909-cu ildə d)) 1912-ci ildə e) 1914-cü ildə
371. Çar hökuməti quberniya mərkəzini Bakı şəhərinə köçürmüşdü: a)) 1859-cu ildə zərzələ baş vermişdən sonra. b) 1878-ci ildə şəhər islahatının keçirilməsi ilə. c) Bakı şəhərinin iri liman şəhərinə çevrilməsi ilə əlaqədar d) Dərbənd quberniyasının ləğv edilib Bakı quberniyasının yaradılması nəticəsində. e) Bakı şəhərinin neft sənayesi şəhərinə çevrilməsi nəticəsində
372. Almaniyada təhsil almış, oradaca elmlər doktoru dərəcəsini almış Azərbaycanlı alim: a) S.M.Qənizadə b) H.Mahmudbəyov c) F.Köçərli d) N.Vəzirov e)) M.Xanlarov
373. Şimali Azərbaycanda təhkimçilik hüququnu ləğv edən “Əsasnamə” nin qəbul olunmasından neçə il əvvəl İbrahimxəlil xan ailəsi ilə birlikdə qətlə yetirildi? a) 67 il b) 59 il
c)) 64 il d) 72 il
e) 62 il /0301/13/01/ 374. Neftverən torpaqlar qruplara bölünüb müzaidə yolu ilə ayrı-ayrı kapital sahiblərinə uzun müddətli icarəyə verildi: a) 1864-cü ildə Balaxanı neft mədənlərində işləyən fəhlələri məcburi əməkdən azad etməklə b) 1878-ci il Şəhər “Əsasnamə”sinin qəbul edilməsi ilə c) Çar Rusiyası 1828-ci ildə Şimali Azərbaycanın işğalını başa çatdırmaqla d) 1883-cü ildə Bakı - Tiflis dəmiryolunun çəkilməsi ilə neftə tələbatın artmasından sonra e)) 1872-ci ildə netf sənayesində iltizam sisteminin ləğv edilməsi ilə
375. 1912-1913-cü illər aqrar qanunların əhəmiyyəti: a) Bu qanunlar Azərbaycanda kəndlilərlə mülkədarlar arasında ziddiyyətləri kəskinləşdirdi. b)) Bu qanunlar Azərbaycan kəndində ictimai təbəqələşməni və eləcə də kapitalist münasibətlərinin inkişafını sürətləndirdi. c) Pambıq və ipək istehsalının artmasına, toxuculuğun inkişaf etdirilməsinətəkan verdi. d) Bu qanunlara görə kəndlilərə pay torpaqlarını almaq üçün borc pul verildi. e) Sahibkar kəndlilərini şəxsi asılılığdan azad olması prosesini sürətləndirirdi.
376. 1906 – cı ilin sonu – 1907 – ci ilin əvvəllərində İkinci Dumaya seçilən Azərbaycanlı deputatlar: a) Ə. M. Topçubaşov, F. Xoyski, X. Xasməmmədov, İ. Tağıyev, M. Mahmudov. b) İ. Tağıyev , İ. Ziyadxanov, M. Ə. Rəsulzadə, M. Hacınski, N. Yusifbəyli. c)) F. Xoyski, X. Xasməmmədov, İ. Tağıyev, M. Mahmudov, Z. Zeynalov. d) Ə. Muradxanlov, M. Əliyev, Ə. Topçubaşov, X. Xasməmmədov, F. Xoyski. e) İ. Tağıyev, N. Yusifbəyli, M. Hacınski, M. Mahmudov, Ə. Qarayev.
377. XX əsrin əvvəllərində milli hərəkatın əsas hərəkatverici qüvvəsi kimlər idi? a)) Milli burjuaziya və ziyalılar. b) Fəhlə sinfi və onun siyasi təşkilatları. c) Varlı kəndli təbəqəsi və ruhanilər. d) Yoxsul kəndlilər və şəhər əhalisi. e) Dumaya seçilmiş deputatlar.
378. Kütlələrin təzyiqi altında car 1905-ci il 17 oktyabr manifestində: a) Kəndlilərdən toplanan məhsul vergisi qismən, qapan pulu tamamilə ləğv olundu. b)) Söz, mətbuat, yığıncaq, ittifaq azadlığı, ictimai-siyasi partiyalar, təşkilatlar yaratmağa icazə verdi. c) Ancaq neft sənaye sahələrində işləyən fəhlələrin əmək haqqı qismən artırıldı. d) Cənubi Qafqazda canişinlik sisteminin yenidən yaradılması. e) Müştərək müqavilədə fəhlələr üçün nəzərdə tutulmuş bəzi güzəştlərin ləğvi.
379. XX əsrin əvvəllərində Rusiyanın toxuculuq sənayesi,metallurgiya zavodları və dəmir yolları: a) Azərbaycan əhalisini böhran illərində zəruri məhsula olan tələbatını ödəyirdi b)) Əsasən Bakının neft yanacağı ilə işləyirdi. c) Azərbaycanın ucuz ipəyi və pambığı hesabına onların tələbatları təmin olunurdu. d) Azərbaycan vasitəsi ilə Orta Asiya ərazisini özünün satış bazarına çevirmişdi. e) Düzgün cavab yoxdur
380. Simens qardaşları” cəmiyyətinin Daşkəsəndə istehsal etdiyi kobaltı satdığı ölkələr: a) Fransa, İtaliya, Almaniya. b) Avstriya-Macarıstan, İspaniya, Fransa. c)) Almaniya, İsveç, Norveç. d) İsveç, Portuqaliya, Fransa. e) Norveç, Almaniya, Polşa.
381. 1905-ci ildə Qafqaz canişini Vorontsov-Daşkov tərəfindən hazırlanan “Qafqazda kəndli işinin nizama salınması haqqında Qeydlər”də nəzərdə tutulurdu: a)) Sahibkar kəndlilərinin torpaq pulu verməkdən azad edilməsini b) Rusiyada olduğu kimi Azərbaycan kəndlisinə də torpağı almaq üçün borc pul verilməsini. c) Sahibkar kəndlilərindən fərqli olaraq dövlət kəndlilərinin daha çox torpaq almasını. d) Bütün toplanan vergilərin pulla ödənilməsini. e) Azərbaycana kəsbkarlığa gəlmiş kəndlilərdən toplanan vergilərin miqdarının artırılmasını.
382. General-leytenant Hüseyn xan Naxçivanskinin xidmət etdiyi qoşun bölməsi: a) Ağır hərbi artilleriya. b) Quru qoşunlarının sərhəd bölməsi. c) Hərbi hava qüvvələri. d)) Süvari qoşunları birləşməsi. e) Quru qoşunları kəşfiyyat hissəsi.
383. Azərbaycanda I Dövlət Dumasına Azərbaycandan seçilən deputatlar. a)) M.Əliyev, Ə.Haqverdiyev, İ. Ziyadxanov, Ə. Muradxanov və Ə.Topçubaşov. b) M.Əliyev, Ə.Haqverdiyev, M.Ə.Rəsulzadə, Ə.Topçubaşov, N.Nərimanov və F.Xoyski. c) X.bahadurov, Ə.Topçubaşov, M.Ə.Rəsulzadə, D.Bünyadzadə, M.Hacınski və X.Xasməmmədov. d) X.Xasməmmədov, İ.Ziyadxanlı, M.Cəfərov, H.Z.Tağıyev, F.Xoyski və N.Nərimanov. e) N.Nərimanov, M.Ə.Rəsulzadə, X.Xasməmmədov, X.Bahadurov və Ə.Muradxanov.
384. 1639-cu il Qəsri Şirin sülh müqaviləsinə görə: a)) 1612-ci il sülhünün şərtlərini təsdiq edən sülh müqaviləsi imzalandı və XVIII əsrin birinci rübünə qədər qüvvədə qaldı. b) Səfəvilər Van və Qars qalalarına sahib oldular, Axalsıka hücum etməyəcəklərinə təminat verdilər. c) Osmanlılar Xəzəryanı bölgələrə sahib oldular. d) Səfəvilər Mərvi, Xorasanı Osmanlılara verməyi öhdəsinə götürdü. e) Osmanlılar 20 il müddətində Səfəvilər üzərinə hücum etməyəcəklərinə təminat verdilər.
385. 1912-ci il 20 dekabr tarixli qanunu nəzərdə tuturdu. a) Dövlət kəndlilərinin istifadəsində olan pay torpaqlarının onların şəxsi mülkiyyətinə keçməsini. b) Dövlət kəndlilərinə icma torpaqlarından nəsli istifadə hüququnun verilməsi. c) Zaqatala dairəsinin kəndlilərinə əlavə pay torpaqlarının verilməsi. d) Xəzinə torpaqlarının icma üzvləri arasında bölüşdürülməsi və onlara otlaq və meşələrdən pay ayrılmasını. e)) Sahibkar kəndlilərin pay torpaqlarının məcburi surətdə satın alınması.
386. 1901-1913-cü illərdə Azərbaycanda neft hasilatının 33%-dən çox azalması ilə: a) Azərbaycanın dövlət büdcəsi 17% azalmışdı b)) Rusiya dünya neft istehsalındakı birinciliyini itirdi c) Rotşild şirkəti gəlirinin 50%-ni itirdi d) Rusiya və dünya bazarında neftin qiyməti 1,5 dəfə artmışdı e) Bakıda başlanan tətillərin qarşısını almaq üçün çar hökuməti Müsavat partiyasının fəaliyyətini qadağan etdi
387. Birinci dünya müharibəsi ərəfəsində Bakı neftini ələ keçirmək uğrunda rəqabət güclənmişdi: a) Almaniya, Rusiya və Yunanıstan inhisarları arasında b) Rusiya, ABŞ və İsveç inhisarları arasında c) Fransa, İsveç və ABŞ şirkətləri arasında d) Rusiya, İtaliya və İngiltərə şirkətləri arasında e)) İngiltərə, Fransa və Almaniya inhisarları arasında
388. Azərbaycan müəllimlərinin birinci qurultayının çağrılmasından neçə il əvvəl Tiflisdə “Tatar xəbərləri” qəzeti çıxmağa başlamışdı? a) 93 il b) 26 il c) 31 il d)) 74 il e) 68 il
389. 1870- ci il 14 may islahatı ilə: a) Zaqatala dairəsindən başqa Azərbaycanın bütün ərazilərində təhkimçilik hüququ ləğv olundu b)) Kəndlilərdən yığılacaq vergilər 1847-ci il “Əsasnamə”lərində nəzərdə tutulduğu kimi qaldı c) Azərbaycanda məhkəmələr Rusiyadakı kimi seçilmirdi, komendatlar tərəfindən təyin olunurdu d) Quba qəzası və Zaqatala dairəsində kəndlilər ancaq məhsul və can vergisindən azad oldular e) Balaxanıda neft mədənlərində məcburi əmək ləğv olundu
390. Bakıda H.Z. Tağıyevin qızlar məktəbini açmasından neçə il əvvəl Qori müəllimlər semnariyasının Azərbaycan şöbəsi fəaliyyətə başlamışdı? a) 23 il b) 26 il c) 19 il d) 21 il e)) 17 il
391. 1870-ci il islahatından sonra: a)) Sahibkar kəndlilərinin istifadəsində olan torpaqlar bəylərin mülkiyyətində qaldı b) 15 yaşından yuxarı kəndlilərə 3 desyatin torpaq sahəsi verildi c) Dövlət kəndlilərinin istifadəsində olan torpağın müsadirəsi dayandırıldı d) Bakı quberniyasında kəndlilərin ödəyə bilmədiyi vergilərin 30 faizi bağışlandı e) “Nobel qardaşları” şirkətinin Bakı neft sənayesində mövqe tutmasına icazə verildi
392. Şəhər islahatının Bakı şəhərinə tətbiq edilməsindən neçə il sonra –Cəbrayıl və Cavanşir qəzaları yaradılmışdı? a) 9 il b) 12 il c) 7 il d)) 5 il e) 6 il
393. XIX əsrin ikinci yarısında çarizmin Qafqazda həyata keçirdiyi islahatlar yalnız bir məqsəd güdürdü: a) Bakıda neft istehsalını genişləndirib, neftin Rusiyaya daşınmasına nail olmaq b)) Yerlərdə müstəmləkə hakimiyyətini möhkəmləndirmək c) Azərbaycan ərazisini inzibati cəhətdən 8 əyalətə, 2 dairəyə və 2 distansiyaya bölmək d) Erməniləri Cənubi Azərbaycan, İran və Türkiyədən Şimali Azərbaycana köçürmək e) Şimali Azərbaycana köçürülmüş erməniləri 6 il, rusları isə 8 il müddətinə vergilərdən azad etmək
394. Uyğunluq pozulmamışdır: a) Neft sənayesində iltizam sistemi ləğv edildi: – 1873 – cü ildə b) Şəhər islahatı 1878-ci ildə tətbiq edilmişdi: - Gəncə şəhərinə c)) 1870- ci 14 may “Əsasnamə”si 1877-ci ildə tətbiq olundu- Quba qəzasına d) 1870 – ci il 14 may “Əsasnamə”si 1877-ci ildə tətbiq olundu-Zaqatala dairəsinə e) İrəvan quberniyası yaradılmışdı: -1859-cu ildə
395. Azərbaycan Xalq Cumhuriyyətinin Hərbi Nazirliyi təsis edildi, hökumətin fərmanı ilə hərbi səfərbərlik başlandı a) 1918-ci ilin iyununda b) 1919-cu ilin martında c) 1918-ci ilin dekabrında d) 1918-ci ilin sentyabrında e)) 1918-ci ilin avqustunda
396. 1918-ci il noyabrın 16-da: a) ermənilərin Qarabağa ilk hücumu başlandı b) Azərbaycan hökuməti “Azərbaycan parlamentinin yaradılması haqqında” qanun qəbul etdi c) Azərbaycan hökuməti “Paris konfransına gedəcək nümayəndə heyətinin” tərkibini təsdiq etdi d)) Milli Şura beş aylıq fasilədən sonra yenidən fəaliyyətə başladı. e) Fətəli xan Xoyskinin rəhbərliyi ilə üçüncü hökumət kabineti təşkil edildi
397. Azərbaycan Cümhuriyyəti Milli Ordusunun qərargahı yenidən Bakıya qaytarıldı: a) 1918-ci ilin mayında b) 1918-ci ilin sentyabrında c)) 1919-cu ilin yazında d) 1918-ci ilin sonunda e) 1919-cu ilin payızında
398. “Difai” partiyasının şöbələrinin ən böyüyü harada yerləşirdi? a) Naxçıvanda b)) Şuşada c) Gəncədə d) Bakıda e) İrəvanda
399. 1908 - ci ildə bağlanmış “Difai” təşkilatının üzvləri hansı partiyanın sıralarına qoşuldular? a) Müdafiə b) Qeyrət c)) Musavat d) Hümmət e) Kadet
400. Bakıda milli eser təşkilatı olan “ İttifaq” partiyası yaradılmışdı: a)) 1905- ci ildə b) 1904- ci ildə c) 1903- ci ildə d) 1902- ci ildə e) 1900- ci ildə
401. Birinci Dünya müharibəsində Qərb cəbhəsində suvari dviziyaya komandanlıq edirdi: a) Əliağa Şıxlinski b)) Hüseyn xan Naxçıvanski c) İbrahim ağa Vəkilov d) Səməd ağa Mehmandarov e) Teymur Novruzov
402. XX əsrin əvvəllərində Nuxada fəaliyyət göstərən ilk tənbəki fabriki məxsus olmuşdur? a) H. Z. Tağıyevə b)) M. H. Dadanova c) S.Lətifova d) M. Babayevə e) İ. Nağıyevə
403. Şimali Azərbaycanda torpaq pulu vergisi neçənci ildən etibarən töycü ilə əvəz edilmişdi? a)) 1901 b) 1905
c) 1904 d) 1912
e) 1913 /0301/14/01/ 404. ”Azərbaycan səhnəsinin zinəti” adlandırılan aktyor: a) C. Zeynalov b) H.Ərəblinski c)) H.Sarabski d) M.Əliyev e) Sidqi Ruhulla
405.. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətində qanunverici hakimiyyət və icraedici hakimiyyət məxsus idi: a) Müsavat partiyasının Mərkəzi komitəsi və müvəqqəti hökümətə. b)) Parlamentə və hökümətə. c) Parlamentə və Milli Şuraya. d) Hökümətə və Bakı Sovetinə. e) Milli Şuraya və hökümətə.
406. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövründə dövlət qulluğunda işləyən parlament üzvü: a) Əmlakına görə rüsum ödəməli idi. b) Parlamentin razılığı ilə ticarət fəaliyyəti ilə məşğul ola bilərdi. c)) İki vəzifədən birini seçib parlamentin rəyasət heyətinə bildirməli idi. d) Eyni zamanda elmi, pedoqoji işlə məşğul ola bilərdi. e) Ancaq müharibə zamanı Hərbi nazirlikdə rəhbər vəzifəyə cəlb oluna bilərdi.
407. Azərbaycan Milli Hökumətinin 1918-ci il 27 avqust tarixli fərmanında nəzərdə tutulurdu: a) Azərbaycan türk dilinin dövlət dili elan edilməsi. b)) Ticarət və daxili bazarı dirçəltmək məqsədi ilə azad ticarətin yaradılması. c) Dövlət bayrağının və gerbinin yaradılması. d) Xəzər dəniz donanmasının yaradılması. e) Məktəblərin milliləşdirilməsi.
408. 1920-ci ilin yanvarında: a) Azərbaycan nümayəndələrini ABŞ prezidenti V.Vilson qəbul etdi b) Amerikanın təqdimatı ilə V.Haskel Ermənistana ali komissar təyin edildi. c) İngilis hökuməti öz qoşunlarını Cənubi Qafqazdan çıxartdı. d)) Versal Ali Şurası Azərbaycanı müstəqil dövlət kimi tanıdı. e) Azərbaycan parlamenti Fransada, İtaliyada,Litvada,Ukraynada diplomatik nümayəndəlik təsis etmək haqqında qanun qəbul etdi.
409. 1917-ci ilin noyabrında tərkibində Azərbaycan türklərinin də təmsil edildiyi Cənubi Qafqaz Komissarlığı təsis edildikdə: a) Onun qərarı ilə Qafqaz cəbhəsindən qayıdan rus əsgər və zabitləri Bakı Sovetinin sərəncamına verildi b) Ərzincan danışıqlarının başlanması üçün real şərait yarandı c) Bakı Sovetinə keçirilən seçkilərdə bolşeviklər 65 deputat yeri əldə etdilər d)) Bakı onun səlahiyyətlərindən kənarda.qalan yeganə şəhər idi. e) Bakıda çar Rusiyasının mövqeyi möhkəmlənməklə Bakı neftinin Rusiyaya daşınması daha da sürətləndirildi
410. 1918-ci ilin iyulunda Sovet Rusiyasından effektli yardım ala bilməyən Bakı XKS cəbhədə vəziyyət ağırlaşdıqda: a) Qafqaz cəbhəsindən qayıtmış rus səgərlərinin və eləcə də XI Ordunun köməyinə arxalanırdı b) Kürdəmiri, Salyan, Hacıqabulu və Gəncəni işğal etməklə sabitliyə ümid bəsləyirdi c) Çar Rusiyasının Gürcüstandakı silahlı qüvvələrinin iki təlim görmüş alayını Bakıya gətirdi d) Tiflisdə saxlanılan, tərkibi əsasən ermənilərdən ibarət olan hərbi dəstənin kömək üçün Bakıya göndərilməsini rus hökumətindən tələb etdi e)) Moskvanın diplomatik yardımına və İranda olan rus hərbi dəstələrindən birinin başçısı L.Biçeraxovun köməyinə ümid bəsləyirdi.
411. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətində 1918-ci il 26 dekabrda yaradılmış hökumətin xarici siyasətində ilk addımı oldu: a) Osmanlı dövləti ilə hərbi və iqtisadi əməkdaşlıq haqda müqavilələrin imzalanması b)) Paris sülh konfransına göndəriləcək nümayəndə heyətinin tərkibini və statusunu müəyyən etmək c) müttəfiqlərin qoşunlarının Bakıya daxil olduğu zaman ilk danışıqların aparılması d) Azərbaycan hökumətinin teleqramla ABŞ prezideneti Vudro Vilsona müraciəti e) Ə.Topçubaşov Azərbaycan hökuməti adından Mudros barışığının
412. Birinci dünya müharibəsi ərəfəsində Azərbaycan neftini ələ keçirmək uğrunda mübarizə aparan dövlətlər ? a) Rusiya, İsveç, Almaniya b) Amerika, Fransa, Rusiya c)) İngiltərə, Fransa, Almaniya d) Hollandiya, İsveç, Norveç e) İngiltərə, Portuqaliya, İspaniya
413. XX əsrin əvvəllərində ipək emalı sənayesi Şimali Azərbaycanın hansı bölgələrində geniş yayılmışdı? a) Quba , Qusar , Mərkəzi Aran , Zaqatala b) Şamaxı, Bakı, Gəncə, Quba c)) Naxçıvan, Şəki, Nuxa –Zaqatala , Qarabağ d) Gəncə, Qazax, Bakı , Quba e) Naxçıvan, Gəncə, Şəmkir, Ordubad
414. 1905 – ci ildə hazırlanmış “Qafqazda kəndli işinin nizama salınması haqqında Qeydlər ” də nəzərdə tutulurdu? a) sahibkar kəndlilərin torpaqla birlikdə azad edilməsi b) kəndlərə 5 desyatin pay torpağı verilməsi c)) sahibkar kəndlilərin torpaq pulu verməkdən azad edilməsi d) dövlət kəndlilərin bir yerdən başqa yerə keçməsinin qadağan edilməsi c) toprpaq vergisinin natura əvəzinə pulla əvəz edilməsi
415. Rusiya federativ quruluşunda Azərbaycana ilk dəfə muxtariyyət verilməsini tələb edən partiya idi: a) Difai b)) Qeyrət c) Müdafiə d) Musavat e) Kadet
416. “Difai” partiyasının yaranmasını zəruri etmişdi: a)) Qarabağda , Naxçıvanda və İrəvanda baş vermiş qırğınlar b) 17 oktyabr manifesti c) Azərbaycana muxtariyyət tələbi d) milli burjuaziya və ziyalıların tələbləri e)”Müdafiə” partiyasının bağlanması
417. 1917 – ci ildə mitinqlərdə “Yaşasın, Azərbaycan muxtariyyəti” şüarı ilə çıxış etmişdi: a) “Hümmət” təşkilatı b) “Difai” partiyası c) “Müdafiə” təşkilatı d) “Ədalət” təşkilatı e)) “Federalistlərin türk partiyası”
418. Fəaliyyəti Azərbaycanın Qərb qəzalarını ,eləcə də Borçalı ərazisini əhatə edən partiya? a)) Müdafiə b) Difai
c) Musavat d) Hümmət e) Qeyrət
419. 1916 – ci ildə formalaşmış partiya : a) Müdafiə b) Birlik c) İttihad d)) Ədalət e) Qeyrət
420. Azərbaycanda yeni iqtisadi siyasətə nə vaxt keçildi. a) 1920. b) 1925.
c)) 1921. d) 1923.
e) 1929. /0301/15/01/ 421. Azərbaycan SSR-in birinci Konstitusiyası nə vaxt qəbul edildi? a) 1938 b) 1927
c) 1920 d)) 1921
e) 1924 /0301/15/01/ 422. Azərbaycan SSR MİK DQMV-nin yaranması haqqında dekret verdi: a) 1920-ci il mayda b) 1920-ci il noyabrda c) 1920-ci il iyulda d) 1922-ci il apreldə e)) 1923-cü il iyulda
423. Kommunist partiyası qolçomaq adlandırdığı varlı kənd təsərrüfatçılarını sıxışdırmaq siyasətindən onları bir təbəqə kimi ləğv etmək siyasətinə keçdi. a) 1931-ci il. b) 1930- cu ilin sonu. c)) 1929-cu ilin sonu. d) 1932- ci ilin əvvəli. e) 1933- cü ilin əvvəli
424. Azərbaycan SSR-də ərzaq vergisi pulla ödənilən vahid kənd təsərrüfatı vergisi ilə əvəz olundu: a)) 1923-cü ildə b) 1921-ci ildə c) 1920-ci ildə d) 1922-ci ildə e) 1924-cü ildə
425. Məntiqi ardıcıllığı müəyyən edin: 1. Cabbar Qaryağdı 2. Keçəçi Məhəmməd 3. ------------- a) Şuşalı Səfər b) Mir Mövsüm Nəvvab c) Sidqi Ruhulla d)) Hacı Hüsü e) Mirzəağa Əliyev
426. 1937-1938-ci illər repressiyalarına məruz qalmış Azərbaycan ziyalısını müəyyən edin və sıranı tamamlayın: 1. Əhməd Cavad 2. Hüseyn Cavid 3. ------------- a) Səməd Vurğun b) Mikayıl Abdullayev c)) Ülvi Rəcəb d) Məlik Məhərrəmov e) Əzim Əzimzadə
427. İkinci dünya müharibəsi zamanı SSRİ Ali Baş Komandanlığı Azərbaycan SSR-də hərbi vəziyyət elan etdi: a) iyun 1941 b) yanvar 1940 c) noyabr 1941 d)) sentyabr 1942 e) sentyabr 1939
428. 1934-cü ildə fəaliyyətə başlayan gizli “Azərbaycan Milli Təşkilatı”nın başında dururdu: a)) R.Axundov b) M.Müşfiq c) B.Talıblı d) M.Qasımov e) Ə.Xanbulaq
429. “Türkiyə casusu” kimi damğalanmış azərbaycanlı akademik: a) H.Hüseynov b) M.Arif c) M.Rəfili d) M.İbrahimov e)) M.Dadaşzadə
430. Azərbaycanda yeni iqtisadi siyasətə keçildi. a) 1918- ci ilin yazında. b) 1930- cu ilin payızında. c) 1922- ilin yayında. d) 1920- ci ilin yayında. e)) 1921- ci ilin yazında.
431. XX əsrin 20 – 30 – cu illərində Azərbaycanda sənayeləşdirmənin başlıca məqsədi: a)) Neft hasilatını, emalını və Rusiyaya daşınmasını sürətləndirmək. b) Neft hasilatını, emalını sürətləndirib Azərbaycan əhalisinin vəziyyətini yaxşılaşdırmaq. c) Dənizdə neft çıxarılmasını genişləndirib, ölkədə netfə olan tələbatı ödəmək. d) Çıxarılan neftin vaxtında və itkisiz Bakı – Batum neft kəməri vasitəsi ilə daşınmasına nail olmaq. e) Nefti sənaye üsulu ilə çıxarmaq, Balaxanı, Suraxanı, Bibiheybət rayonlarını birləşdirən neft kəmərini yenidən qurmaq.
432. 1920 – ci il aprel işğalı ərəfəsində Azərbaycanın siyasi həyatında ən ciddi hadisə: a) Ən ciddi hadisə ermənilərin Bakıda soyqırım törətməsi. b) Rusiya ilə Bakı bolşeviklərinin, ermənilərin düşmənçilik aparması. c) Qafqaz cəbhəsindən qayıdan rus əsgərlərinin Bakı Sovetinin sərəncamına keçməsi. d) I dünya müharibəsinin yekunu olaraq türk qoşunlarının Bakını tərk etməsi. e)) Hökümət böhranının yaranması.
433. Aşağıdakı tədbirlərdən hansı “Hərbi kommunizm” siyasəti dövrünə aiddir? a) Yeni iqtisadi siyasət. b) “QOELRO” planı. c)) Ərzaq sapalağı . d) Planlı təsərrüfata keçid. e) Sənayeləşdirmə və kollektivləşdirmə.
434. Azərbaycan SSR-də ərzaq vergisi pulla ödənilən vahid kənd təsərrüfatı vergisi ilə əvəz olunmuşdu? a) 1924. b) 1920. c) 1922. d) 1921. e)) 1923.
435. Azərbaycan İnqilabi Komitəsinin torpaq haqqında dekretində nəzərdə tutulurdu: a) Ərzaq vergisinin ərzaq sapalağı ilə əvəz olunması. b) Kəndlilərin artıq taxılının dövlət tərəfindən baha qiymətə alınması. c)) Vergi alınması müqabilində torpağın kəndlilərin istifadəsinə verilməsini. d) Kəndlilərə suvarılan sahələrdə 3 desyatin torpaq verilməsini. e) Kəndlərdə otlaq sahələrindən istifadə üçün toplanan verginin ləğv olunmasını.
436. 1922-ci il dekabrın 30-da Birinci Sovetlər qurultayında yenidən köhnə Rusiya imperiyasını SSRİ adı ilə bərpa edən Lenin: a) Azərbaycanın Rusiyanın xammal bazasına çevrilməsinə, kənd təsərrüfatının yüksəlişinə nail oldu b) yerlərdə xan-bəy torpaqlarını əvəzsiz olaraq kəndlilərə verilməsinə nail oldu. c)) yerlərdəki hakimiyyəti daha da zəiflətmiş və onların mərkəzdən asılılığını, eləcə də bir-birindən asılılığını artırmışdır. d) yerlərdəki hakimiyyəti sosial-demokratlara verdi, onların bir-birindən asılılığını bərpa etdi. e) yerlərdəki ixtisaslı kadrlara hörmətlə yanaşır, mərkəzdən asılılığı eləcə də bir-birindən asılığı azaltmışdı.
437. 1921-ci il mayın 6-da Bakıda keçirilən Azərbaycan SSR birinci sovetlər qurultayında: a) M.C.Bağırov Azərbaycan Fövqəladə Komissiyasının sədri təyin edildi b) Azərbaycan SSR Müvəqqəti İnqilab Komitəsi yaradıldı c)) Azərbaycan SSR-nin birinci Konstitusiyası qəbul olundu d) Azərbaycan Neft sənayesinin Moskvaya tabe edilməsi qərara alındı e) ZSFSR-in yaradılması haqqında qərar qəbul olundu
438. Naxçıvan Muxtar Sovet Respublikası elan olunmasından neçə il əvvəl ruslar tərəfindən Naxçıvan xanlığı işğal olundu? a) 94 il b)) 97 il c) 111 il d) 95 il e) 102 il
439. 1917-ci ilin aprelində «Açıq söz» qəzetinin nəşrinə 25 min manat vəsait vermişdi: a) H.Z.Tağıyev b) Ş.Əsədullayev c) M.Muxtarovni d)) M.Nağıyev e) H.Ağayev
440. Cənubi Azərbaycan lıların birləşdirən «Ədalət» təşkilatı «Hümmət»dən ayrıldı: a) 1912-ci ildə b) 1913-cü ildə c) 1915-ci ildə d)) 1917-ci ildə e) 1918-ci ildə
441. Türkmənçay müqaviləsindən sonra Təbriz əyalətində nizami qoşun hissəsinin başçısı necə adlanırdı: a)) Əmir-nizam. b) Əmir. c) Sahibi-divan. d) Əmir-əl- üməra e) Sədr-əzəm.
442. 1907-ci il ingilis- rus sazişi İran hökuməti tərəfindən rəsmən qəbul edildi: a) 1910-cu ildə. b) 1909-cu ildə. c) 1908-ci ildə. d)) 1912-ci ildə. e) 1911-ci ildə.
443. Təbrizdə ilk teatr binasının tikilməsini İranda tənbəki üsyanının baş verməsindən neçə il ayırır? a) 18. b) 24.
c) 13. d) 32.
e)) 25. /0301/16/01/ 444. Cənubi Azərbaycanda inqilabi döyüşlərin əfsanəvi qəhrəmanına çevrilmiş Səttarxan anadan olmuşdur: a) Urmiyada. b) Ərdəbildə. c)) Qaradağda. d) Tehranda. e) Təbrizdə.
445. İranda Məhəmmədəli şahın devrildiyini, Sultan Əhmədin şah elan olunduğunu bildirdi: a) “Gizli mərkəz”. b) “Əyalət əncüməni”. c)) “Ali məclis”. d) “Əncümən”. e) “Hərbi şura”.
446. 1920- ci il Təbriz üsyanı necə xarakter daşıyırdı? a) Demokratik hərəkat. b) Vətəndaş müharibəsi. c) Konstitusiyalı monarxiya uğrunda mübarizə. d)) Milli Azadlıq hərəkatı. e) Xalq hərəkatı.
447. Cənubi Azərbaycanda Səttarxanın başçılığı altında milli – Azadlıq hərəkatının başa çatmasından neçə il sonra Milli məclis Seyid Cəfər Pişəvərinin başçılığı ilə Milli hökumət yaratdı? a) 40 b) 35
c) 39 d) 41
e)) 34 /0301/16/01/ 448. Azərbaycan (Cənubi) Demokratik Partiyasının Bakı təşkilatı “Azərbaycan” adlı siyasi, ictimai, ədəbi qəzetin nəşrinə başlamışdı: a) 1919-cu ildə b) 1943-cü ildə c) 1920-ci ildə d) 1946-cı ildə e)) 1918-ci ildə
449. Alman kapitalistləri Təbrizdə “Fars xalça şirkəti” təsis etdi: a) 1895-ci ildə b) 1901-ci ildə c) 1906-cı ildə d) 1909- cu ildə e)) 1912-cı ildə
450. RSFSR və Azərbaycan SSR arasında hərbi iqtisadi ittifaq haqqında müqavilə bağlandı? a) 1922-ci il oktyabrın 25-də b) 1921-ci il dekabrın 14-də c) 1925-ci il sentyabrın 20-də d) 1923-ci il iyulun 10-da e)) 1920-ci il sentyabrın 30-da
451. Babilər hərəkatı zamanı Babin müddəalarında: a) Kəndlərdən toplanan vergilərin miqdarını azaltmaq, tacirlərdən daha çox vergi toplamaq tələbi irəli sürüldü. b)) Ticarətə və tacirlərə xüsusi yer verilir, onların mənafeyi ilə əlaqədar aydın tələblər irəli sürülürdü. c) İri tacirlərin üzərinə ağır vergi qoymaq və onların xarici ticarətdə mövqeyini azaltmaq tələbi göstərilir. d) Ruhanilərin, feodalların və tacirlərin mövqeyini sarsıtmaq tələbi irəli sürülürdü. e) Məhkəmələrdə hakimlərin xalq tərəfindən seçilməsi tələbi irəli sürülürdü.
452. Cənubi Azərbaycanda 1917-1920-ci illər milli-Azadlıq hərəkatına hansı siyasi orqan rəhbərlik edirdi? a) Azərbaycan Əyalət Komitəsi. b)) Azərbaycan Demokrat Partiyası. c) İran Demokrat Partiyasının Əyalət Komitəsi. d) Milli hökumət. e) Azadlıq partiyası.
453. Cənubi Azərbaycan, xüsusilə Təbriz: a) İran ordusunu əlli faizdən çox canlı qüvvə ilə təmin edirdi. b) Dövlət xəzinəsinə toplanan verginin yarıdan çoxunu ödəyirdi. c) Müharibə zamanı dağıdıldığı üçün məhsul vergisini ödəməkdən 15 il müddətində azad edildi. d)) Dövlətin xarici siyasətində mühüm rol oynayırdı. e) Ölkədə seçki hüququndan məhrum edilmişdi.
454. XX əsrin əvvəllərində Cənubi Azərbaycanda cəmiyyətin narazı qrupları içərisində yeni yaranmaqda olan burjuaziya : a)) Xüsusi mülkiyyətinin toxunulmazlığının hüquqi cəhətdən təmin olunmasına, vahid daxili bazar yaranmasına çalışırdı. b) Kömrük rüsumlarının Azaldılmasına,bazarlarda qiymətlərin yüksəldilməsinə çalışırdı. c) Xarici kapitalın ölkəyə daxil olmasına,borc-kredit banklarında ödəniləcək faizlərin artırılmasına qarşı mübarizə aparırdı. d) Sənaye müəssisələrinin yaradılmasının qarşısını almaq üçün kütləvi nümayişlər törədirdı. e) Şimali Azərbaycana işləmək üçün kəsbkarlığa gedənlərin qarşısını almağa çalışırdı.
455. 1917-ci ilin avqustunda Təbrizdə açılan İDP-nin əyalət komitəsinin konfransı: a)) Azərbaycan Demokratik Partiyasını müstəqil elan etdi, Xiyabani başda olmaqla onun Mərkəzi Komitəsini seçdi. b) İran şahının istefa verməsi ilə Azərbaycana muxtariyyət verilməsini tələb etdi. c) Cənubi Azərbaycanda inqilabi hərəkata mane olan bütün xarici qüvvələrin İrandan çıxarılması tələbini irəli sürdü. d) İşğalçı rus ordusunun İrandan çıxarılması üçün Sultan Əhməd şaha müraciət etdi. e) İnqilabi demokratik hərəkata rəhbərlik etmək üçün “Fövqalədə şura”yaratdı.
456. Ş.M.Xiyabaninin rəhbərlik etdiyi üsyanın hərəkətverici qüvvəsini təşkil edirdi: a) İstehsaldan əli çıxmış fəhlələr,şahdan narazı olan hərbiçilər və kəndlilər. b)) Emalatxanalarda çalışan sənətkarlar, fəhlələr, yoxsullar və xırda tacirlər. c) Sənətkarlar, kəndlilər, şahdan narazı olan din xadimləri və müflisləşmiş feodallar. d) Vergiləri ödəyə bilməyən tacirlər, sənətkarlar və əhalinin əsasını təşkil edən kəndlilər. e) İxtisara salınmış jandarm bölmələri, sənətkarlar, xırda tacirlər və kəndlilər.
457. Babın yeni yaradılacaq cəmiyyətdə istədikləri və görüşlərində ayrıca dəstəklənən təbəqə hansı idi? a)) İnsanlar arasında bərabərlik, ədalət, şəxsiyyət toxunulmazlığı yaratmaq istədiyini bildirir, görüşlərində ticarətə və tacirlərə ayrıca yer verilir, onların mənafeyi dəstəklənirdi. b) insanlar arasında bərabərlik, ədalət, şəxsiyyət toxunulmazlığı, seçkilərdə iştirak etməyi, vergidən azad olmağı istədiyini bildirir, əsasən kəndliləri dəstəkləyirdi c) İnsanlar arasında bərabərlik, ədalət, şəxsiyyət toxunulmazlığı yaratmaq istədiyini bildirir, kəndlilər və sənətkarlar müdafiə edilir, dəstəklənirdi. d) İnsanlar arasında sülh, əminamanlıq, bərabərlik yaratmaq istədiyi bildirilir, din xadimləri və sənətkarlar müdafiə olunur, dəstəklənirdi. e) Hakim sinfə qarşı nifrət, istismar olunan kütləyə hörmət istəyi bildirilir, sənətkarlar və din xadimləri dəstəklənirdi.
458. Cənubi Azərbaycanın ticarət əlaqələrinin şimala yönəlməsinə şərait yaradan daha mühüm bir amil: a) Cənubi Azərbaycandan gətirilən məhsulların keyfiyyətinin daha da yaxşı olması b)) Çar - Rusiyasının Avropa mallarının Qafqaza daxil olmasını məhdudlaşdırması c) Şimali Azərbaycandan başqa onun satış bazarının olmaması d) Rusiya və Avropa tacirlərinin bu məhsullara olan tələbatının artması e) satış bazarlarının yaxın və tələbatın geniş olması
459. Tehranın rəsmi dairələri tərəfindən fədailəri tərk-silah etmək məqsədilə: a) 1814-cü il sazişinə görə ingilis qoşunlarını 1910-cu ilin fevralında Tehranda yerləşdirdi b) Culfadan İrana daxil olan rus qoşunlarının köməyindən səmərəli istifadə etdi c) İran hökuməti Tehranda inqilab əleyhinə “Əncümən-e məxfi (Gizli əncümən)” yaratdı d) 1911-ci ilin fevralında Səttar xana Təbrizdə sui-qəsd hazırladılar e)) Səttar xan və Bağır xanı 1910-cu ilin martın 11-də paytaxta dəvət etdilər
460. Z. Tağıyevin daimi sədri olduğu xeyriyyə cəmiyyəti olmuşdur? a) Səadət b) Nicat
c)) Nəşri-Maarif d) İşıq
e) Xeyriyyə /0301/17/01/ 461. 1941-1945-ci illər müharibəsi zamanı yenidən respublikada komplekləşdirilmiş Milli diviziya: a) 416. b) 223.
c) 402. d)) 77.
e) 271. /0301/17/01/ 462. Berlində Reyxstaqın alınmasında böyük əsgəri rəşadə göstərib Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adını almış Azərbaycanlı: a) M.Məhərrəmov. b) M.Abdullayev. c) Z.Bünyadov. d) A.Vəzirov. e)) Y.Sadıqov.
463. Mərkəzin Bakını Azərbaycanın tərkibindən çıxarıb müstəqil inzibati vahid kimi birbaşa Moskvaya tabe etmək planını pozdu: a) V.Axundov. b)) İ.Mustafayev. c) M.C.Bağırov. d) N.Nərimanov. e) K.Bağırov.
464. Azərbaycan SSR Ali Sovetinin Rəyasət Heyətinin 1969-cu il 7 may tarixli qərarı ilə sərhəd rayonlarında 2 min hekdardan çox Azərbaycan torpağının Ermənistana verilməsi planını pozdu: a) K.Bağırov. b) İ.Mustafayev. c)) H.Əliyev. d) M.C.Bağırov. e) V.Axundov.
465. Cənubi Azərbaycanda 1945-1946- cı illər milli – Azadlıq hərəkatının əsas yekunu (21 Azər hərəkatı) nədən ibarətdir? a) Vətəndaş müharibəsinə son qoyuldu. b) İngilis imperialistlərinin ağalığına son qoyuldu. c)) Milli hökümət təşkil olundu. d) Feodal zülmünü aradan qaldırdı. e) Milli məclis yaradıldı.
466. Ukraynanın cənub rayonlarının, Kişinyovun azad olunmasında, Yassı-Kişinyov əməliyyatında fərqlənmiş Azərbaycan milli diviziyası: a)) 223 b) 416
c) 271 d) 402
e) 77 /0301/17/01/ 467. Məhkəmə quruculuğu, mülki cinayət və məhkəmə məcəllələrinin qəbulu respublikanın öz ixtiyarına verildi: a) 1961-ci ildə b) 1991-ci ildə c)) 1956-cı ildə d) 1963-cü ildə e) 1978-ci ildə
468. Sovet imperiyası dövründə idealizmdə, fanatizmdə, xan və bəyləri müdafiə etməklə günahlandırıldı: a) M.M.Kazımbəy b)) A.A.Bakıxanov c) Molla Pənah Vaqif d) Heydər Hüseynov e) Y.V.Cəmənzəminli
469. 1945-ci ildə təşkil olunmuş Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyasının ilk prezidenti oldu: a) Y.Məmmədəliyev b)) M.Mirqasımov c) M.Topçubaşov d) H.Hüseynov e) Z.Xəlilov
470. Siyasi məhbuslar saxlanılan düşərgələrə rəhbəıiik edən İslah Əmək Düşərgələri Baş İdarəsi - “QULAK” ləğv edildi: a) 1948-ci ildə b) 1964-cü ildə c) 1953-cü ildə d)) 1956-cı ildə e) 1961- ci ildə
471. 1941-cı ildə Krımın müdafiəsi zamanı Ağ Manay rayonundakı döyüçdə şəxsi heyətinin çoxunu itirmiş Azərbaycan diviziyası: a) 271. b) 402.
c) 223. d) 416.
e)) 77. /0301/17/02/ 472. Almaniya hökuməti Bakı neftini ələ keçirməyi qiymətləndirirdi: a) Qərblə Sərqin bərabər inkişaf edəcək plana tabe edilməsi kimi. b)) Şərqdə istilaçılıq siyasətini reallaşdırmağın mühüm amili kimi. c) SSRİ dövlətinin varlığına son qoyulması kimi. d) Bakı neftinə sahib olmaqla Avropanı ucuz yanacaqla təmin edəcəyinə inanırdı. e) Bütün Qafqazın sahibi və şərqdə hegemon dövlət olacağı kimi.
473. İkinci dünya müharibəsi illərində Azərbaycanda yaradılmış milli diviziyaları göstərin. a) 402-ci, 223-cü, 416-cı, 229-cu, 312-ci b) 416-cı, 317-ci, 402-ci, 223-cü, 23-cü c)) 402-ci, 223-cü, 416-cı, 271-ci, 77-ci. d) 416-cı, 227-ci, 396-cı, 312-ci, 229-cu e) 229-cu, 396-cı, 416-cı, 223-cü, 77-ci
474. Azərbaycan SSR-də 1948-1953-cü illərdə heç bir könüllülük prinsipi nəzərə alınmadan: a) iyirmi minə qədər Azərbaycanlı oğlan və qız Qazaxıstanda xam torpaqlara işləməyə göndərildi b) respublika ərazisində kəndlilərin bütövlükdə kolxozlara cəlb olunması başa çatdırıldı c) Mildə, Muğanda bu əraziyə rusların köçürülməsi nəticəsində yerli əhalinin torpaqları əllərindən alındı d) Pişəvərinin rəhbərliyi ilə başlamış azadlıq hərəkatının sağ qalan üzvləri sovet Azərbaycanına köçürüldü e)) Ermənistan SSR -dən 100 mindən çox azərbaycanlı zorla Azərbaycan SSR-yə köçməyə məcbur edildi
475. Rozenberqin “Qafqazın idarə olunması planı”na aid olanı müəyyən edin: a) 1941 –ci ilin qışına qədər alman ordusu Arxangelsk – Həştərxan xəttinə çıxmalı idilər b)) İlk zamanlar Azərbaycanda idarəedici orqan - komissarlıq yaradılmalı və o, iqamətgahı Tiflisdə yerləşəcək Qafqaz reyxkomissarlığına tabe edilməli idi c) Yusif Məmmədəliyev tərəfındən kəşf olunmuş yüksək oktanlı benzinin Bakıdan daşınması qısa zamanda təmin olunmalı idi d) “ Edelveys” planınn Azərbaycanda tətbiqinə 1943-cü ilin mayında başlanmalı idi e) Bakı şəhəri Almaniyanın əsas yanacaq bazasına çevrilməli idi
476. Azərbaycanda 1941-ci ilin avqust və oktyabr aylarında təşkil olunmuş diviziyalar: a) 402-ci, 77-ci b) 223-cü, 416-cı c)) 402-ci,223-cü d) 271-ci,223-cü e) 223-cü, 77-ci
477. SSRİ Nazirlər Sovetinin 1947 - ci il 23 dekabr tarixli qərarının mahiyyəti: a) DQMV - də yaşayan ermənilərə xüsusi statusun verilməsi b) İkinci Dünya müharibəsində əsir düşüb xalq düşməni adlandırılmış şəxslərin azad edilməsi c)) ErmənistanSSR - dən kolxozçuların və başqa azərbaycanlı əhalinin Azərbaycan SSR - in Kür - Araz ovalığına köçürülməsi d) DQMV - nin Ermənistana birləşdirilməsi e) Azərbaycanda yaşayan ennənilərə və digər azlıqda qalan xalqlara öz ana dillərində orta məktəb açmaq hüququnun verilməsi
478. 1988-ci il 4 deabrda “Azadlıq” meydanında keçirilən mitinq: a) Ermənistandan didərgin salınmış Azərbaycan türklərinin Dqağlıq Qarabağa köçürülməsi haqda qərar qəbul etdi b) Azərbaycanm SSRİ - nin tərkibindən çıxmasmı səruri saydı c) Azərbaycanm sərhəd bölgələrində ermənilərin fitnəkarlığmm qarşısını almaq üçün könüllü birləşmələr yaratdı d) Azərbaycan Kommunis Partiyasmm buraxılmasmı tələb etdi e)) Xalq hərəkatmın birinci - kortəbii mərhələsinin zirvəsi idi
479. 1908-ci il iyunun 23-də şahın göstərişi ilə məclisi tap atəşinə tutdu: a) M.Hüseyn Haşimi b) Rəhim xan c) daşnak Yefrem d)) rus polkovniki Lyaxov e) Kiçik xan
480. Çarizm Cənubi Azərbaycana qoşun yeritdi: a) 1909-cı ilin fevralında b) 1909-cu ilin martında c)) 1909-cu ilin aprelində d) 1909-cu ilin mayında e) 1909-cu ilin iyununda
481. Bakı – Tiblisi – Ceyhan neft kəməri istifadəyə verilmişdi: a) aprel – 2006. b) sentyabr – 2004. c)) iyun– 2006. d) iyul – 2005. e) avqust – 2006.
482. Aəzrbaycan Respublikası Avropa Şurasına üzv qəbul edildi: a) 2001- ci il 17 noyabr. b) 2000 – ci il 12 yanvar. c)) 2001 – ci il 26 yanvar. d) 2002 – ci il 14 iyun. e) 2002 – ci il 17 noyabr.
483. Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı fəxri adı təsis olunmuşdur. a) 1992 oktyabr. b) 1991 noyabr. c) 1993 iyun. d) 1993 oktyabr. e)) 1992 mart.
484. “Azərbaycan SSR -in suverenliyi” haqqında Konstitusiya Qanunu nə vaxt qəbul edildi? a) 20 yanvar 1990. b) 15 iyul 1989. c)) 23 sentyabr 1989. d) 20 dekabr 1989. e) 18 may 1990.
485. “Azərbaycan Respublikasının Dövlət Müstəqilliyi ” haqqında konstitusiya aktı nə vaxt qəbul edildi? a)) 18 oktyabr 1991. b) 30 avqust 1991. c) 19 avqust 1991. d) 8 centyabr 1991. e) 18 may 1990.
486. Azərbaycan Respublikası BMT – yə nə vaxt qəbul edildi? a)) 2 mart 1992. b) 18 may 1990. c) 19 avqust 1991. d) 18 oktyabr 1991. e) 15 iyul 1989.
487. Manat-milli valyuta Azərbaycan Respublikası ərazisində yeganə ödəniş vasitəsi elan olundu: a) 1993-cü ilin sonlarında b) 1992-ci ilin avqustunda c) 1995-ci ilin əvvəllərində d) 1995-ci ilin dekabrında e)) 1994-cü ilin əvvəllərində
488. 1996- cı il 16 iyulunda qəbul olunan “ Torpaq islahatı haqqında” qanuna görə: a) Kolxoz və sovxozlar ləğv olundu, torpaqlar dövlətin ixtiyarında qaldı. b) Kəndlilərə 0,5, fəhlə və qulluqçulara isə 0,25 ha. torpaq verildi. c) Kənd təsərrüfatında çalışan sahibkarlara istifadə üçün texniki avadanlıqlar verildi. d)) Torpaq sosial ədalət prinsipinə əsasən, pulsuz kənddə yaşayan vətəndaşların xüsusi mülkiyyətinə verildi. e) Əkinçiliklə məşğul olan sahibkarlara əvəssiz olaraq hər hektara görə 40 manat yanacaq pulu ödənildi.
489. 1993-cü il 29 iyulda BMT Təhlükəsizlik Şurasının qəbul etdiyi 853 saylı qətnamənin məzmunu: a) Azərbaycan Respublikasının ATƏM-in Yeni Avropa üçün Paris xartiyasına qoşulması. b) Dağlıq Qarabağ münaqişəsinə dair ATƏT-in rolunun müəyyənləşdirilməsi. c)) İşğal olunmuş, Kəlbəcər rayonunun ermənilər tərəfindən qeyri-şərtsiz azad olunması. d) Azərbaycana qarşı Ermənistanın təcavüzkar siyasətinin pislənməsi. e) Ermənilər tərəfindən işğal olunmuş Şuşa şəhərinin qeyri şərtsiz boşaldılmasını.
490. Dağlıq Qarabağın Azərbaycanın tabeçiliyindən çıxmasında növbəti addım oldu. a) Mərkəzi hakimiyyətin ermənilərə himayədarlıq etməsi. b) Xankəndində yerləşən 366-cı alayın hərbi əməliyyatları nəticəsində. c) Ermənistan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin qərarı. d) vilayət rəhbərliyinin 1989-cu il avqustun 25-də Ermənistana tabe xüsusi idarə Komitəsinə verilməsi. e)) Vilayətin rəhbərliyinin 1989- cu il yanvarın 12- də Moskvaya tabe xüsusi idarə Komitəsinə verilməsi.
491. Mart soyqırımından neçə il sonra Azərbaycan Respublikasının Prezidenti H.Ə.Əliyev "Azərbaycanlıların soyqırımı haqqında" fərman imzalamışdır? a) 78 il b) 81 il c) 83 il d) 79 il e)) 80 il
492. Bakıda “əsrin müqaviləsi” imzalandıqdan neçə il sonra müqavilə üzrə ilkin neftin hasilatına başlandı? a) 12 il b)) 3 il c) 8 il d) 6 il
e) 5 il /0301/18/02/ 493. 1976-ci ildə Azərbaycanın üçrəngli bayrağını qaldıraraq sovet hökumətinə qarşı mübarizə aparan təşkilat adlanırdı? a)) Azərbaycan Milli Demokrat İttifaqı b) Müdafiə təşkilatı c) Azərbaycan Federalistlər İttifaqı d) Cəmiyyəti Xeyriyyə e) Milli Azadlıq hərəkatı
494. Azərbaycanda təhsilinin rus dilində aparılmasına geniş yer verən qanun verildi? a) 1968-ci ildə b) 1972-ci ildə c)) 1959-cu ildə d) 1945-ci ildə e) 1952-ci ildə
495. Azərbaycan ziyalılarından təşkil olunan “Milli Azadlıq Qərargahı” yaradıldı: a) 1965-ci il oktyabrın 30-da b)) 1962-ci il dekabrın 17-də c) 1969-ci il iuylun 31-də d) 1963-cü il avqustun 18-də e) 1968-ci il yanvarın 15-də
496. Azərbaycan Respublikası Müstəqil Dövlətlər Birliyinə daxil oldu: a)) 1993-cü il sentyabrın 24-də b) 1994-cü il oktyabrın 15-də c) 1995-ci il dekabrın 5-də d) 1996-ci il noyabrın 23-də e) 1992-cü il yanvarın 18-də
497. Azərbaycan Respublikasında latın qrafikalı əlifbanın bərpa edilməsi haqqında qanun nə zaman verildi? a) 2001-ci il avqustun 18-də b)) 1991-ci il dekabrın 24-də c) 1992-ci il martın 2-də d) 2000-ci il sentyabrın 23-də e) 1995-ci ilin noyabrın 12-də
498. Azərbaycan Respublikasında ölüm hökmünün ləğv olunması haqqında qanun verildi? a)) 1998-ci ilin fevralında b) 1996-cı ilin dekabrında c) 1997-ci ilin sentyabrında d) 1995-ci ilin oktyabrında e) 1992-ci ilin martında
499. Azərbaycanda ilk dəfə bələdiyyə seçkiləri keçirildi: a)) 1999-cu ildə b) 1998-ci ildə c) 2000-ci ildə d) 2001-ci ildə e) 1997-ci ildə
500. “Əsrin müqaviləsi”nə əsasən ilkin neftin hasilatına nə vaxt başlanıldı: a) 1995-ci il iyunun 15-də b)) 1997-ci il noyabrın 12-də c) 1998-ci il aprelin 2-də d) 1999-ci il oktyabrın 16-da e) 1994-cü il sentyabrın 20-də Yüklə 472 Kb. Dostları ilə paylaş:
|