Bo`limida ushbu o`lchash sohasining rivojlanish tarixi haqida qisqacha ma`lumot, etalon ishlab chiqish zaruriyati asoslab beriladi

xmlns:w="urn:schemas-microsoft-com:office:word"
xmlns="http://www.w3.org/TR/REC-html40">
Etalon yaratish bo`yicha ilmiy-texnik hisob qoidalari
Ilova B
Etalon yaratish bo`yicha ilmiy-texnik hisob qoidalari


B 1. Etalon yaratish bo`yicha ilmiy-texnik hisob ushbu etalon holatini tahlil qilish, xususiyatlarini o`rganish va boshqa davlatlardagi o`xshash etalonni taqqoslash asosida tuziladi hamda bajarilgan ishlar metodikasi, tarkibi hamda natijasini ko`rsatuvchi quyidagi bo`limlarni o`z ichiga olishi kerak:

• 
  Kirish;
  
• 
  Boshqa davlatlardagi o`xshash etalonlar bilan taqqoslash;
  
• 
  Etalon holati, xususiyatlarini o`rganish va boshqa davlatlardagi o`xshash etalonlar bilan taqqoslash natijalarini tahlil qilish;
  
• 
  Xulosa
  

B 2. bo`limida ushbu o`lchash sohasining rivojlanish tarixi haqida qisqacha ma`lumot, etalon ishlab chiqish zaruriyati asoslab beriladi, o`lchash sohasi rivojining O`zbekistondagi istiqboli keltiriladi hamda normativ hujjat ishlab chiqish bo`yicha chora-tadbirlar ko`rsatilad.



B 3. bo`limida boshqa davlatlardagi etalonlarning metrologik va texnik xususiyatlari taqqoslanadi, o`lchash va natijalarni qayta ishlashni avtomatlashganlik darajasi tahlil qilinadi, etalonlarni takomillashtirish istiqbollari ko`rsatiladi.



B 4. bo`limi



B 4.1 Ushbu bo`limda O`zbekiston Respublikasi ga taqdim etilgan etalonni taqqoslashda ishtirok etgan har bir davlat bo`yicha quyidagi ma`lumotlar keltiriladi:

• 
  
  Etalon nomi;
  
  
• 
  
  Etalon tashkil etilgan vaqti va joyi;
  
  
• 
  
  Etalon tarkibi;
  
  
• 
  
  Etalonni saqlovchi tashkilot nomi va saqlash joyi;
  
  
• 
  
  Etalon ta`sir qoidalari va tavsifi;
  
  
• 
  
  Etalon o`zida saqlaydigan fizik kattalikning nominal qiymati yoki doirasi hamda asosiy metrologik xususiyatlari;
  
  
• 
  
  Metrologik xususiyatlarni aniqlash usullari va vositalari;
  
  
• 
  
  Ushbu etalonni boshqa davlatlardagi etalonlar bilan solishtirish natijalari va olingan natijalarni taqqoslash;
  
  
• 
  
  Ushbu etalonni O`zbekiston Respublikasi ga tasdiqlash uchun taqdim etilgan etalonlar bilan solishtirish natijalari;
  
  
• 
  
  Etalonning texnik xususiyatlari;
  
  
• 
  
  Etalonni takomillashtirish natijalari
  
  

B 4.2 Ushbu bo`limda O`zbekiston Respublikasi ga taqdim etilgan etalonlar bilan solishtirishda ishtirok etadigan har bir etalonni saqlash sharoitlari va qo`llash usullari bo`yicha quyidagilar keltiriladi:

• 
  
  Etalon pasportida ko`rsatilgan xususiyatlarning barqarorligini uzoq muddat davomida ta`minlovchi joylashtirish, saqlash va qo`llash sharoitlariga qo`yiladigan talablar;
  
  
• 
  
  Etalon bilan ishlash uchun zarur bo`lgan xodimlar tarkiibi haqida ma`lumot;
  
  
• 
  
  Etalonni saqlashdagi atrof-muhit parametrlari
  
  
• 
  
  Etalonni ishtab turishini ta`minlovchi muhandislik kommunikatsiyalariga qo`yiladigan talablar;
  
  
• 
  
  Birlikni ishlab chiqish tartib va qoidalari;
  
  
• 
  
  Taqqoslashnu olib boorish tartibi va davriyligi;
  
  
• 
  
  Birlik o`lchamini yetkazish tartibi va taqqoslash usullari;
  
  
• 
  
  O`lchash natijalarini qayta ishlash usullari;
  
  
• 
  
  Etalon bilan ishlash jarayonida xavfsizlik talablari;
  
  
• 
  
  Etalonni tashishda butligi va metrologik xususiyatlarini barqaroligini ta`minlovchi talablar;
  
  

B 5 bo`limida etalon xususiyatlarini o`rganish ishlari natijalari baholanadi hamda etalonni tasdiqlashning maqsadga muvofiqligi bo`yicha takliflar beriladi.



http://fayllar.org