Çalışanlarda Kas İskelet Sistemi Yakınımları Temel hastalığımız



Yüklə 445 b.
tarix10.03.2017
ölçüsü445 b.
#10910


Çalışanlarda Kas İskelet Sistemi Yakınımları


Temel hastalığımız...

  • Birikici Travma Hastalığı (BTH)

  • Tekrarlayıcı Stres Yaralanması (TSY)

  • Tekrarlayan Hareket Travması (THT)

  • Tekrarlayıcı hareketler veya vücudun aşırı çevrilmesi sonucu oluşan veya tetiklenen ağırlıklı olarak boyun ve üst ekstremiteyi tutan kas, tendon veya sinir yaralanmaları



Problem büyük;

  • Wells ve ark. 2000’de, otomobil parçası sektöründe çalışanların %80’i geçen yıl en az bir kez atak

  • İngiltere’de 2001’de 14.4 milyon iş günü kaybı

  • Maliyet 10 milyar pound/yıl

  • Aileler için önemli

    • Her hafta 500 kişi işini kaybediyor
    • Sosyal problem, yaşam kalitesi 


Rölatif Risk



Kişi neden kronikleşir;

  • Sarı, mavi, siyah bayraklar

  • Medikal durum

  • Kondüsyon azlığı

  • Aktiviteler...



Sarı bayraklar

  • Ağrı şiddeti/fonksiyonel kısıtlılık

  • Genel sağlık durumunun kötülüğü

  • Psikolojik stresler

  • Depresyon

  • Korku sakınımı

  • Ağrı davranışı



Mavi bayraklar

  • İş tatmini (tatminsizliği)

  • İşten uzak kalma süresi

  • Mesleği

  • İşe dönme isteği



Siyah bayraklar

  • İşe ait

    • Zaman baskısı
    • Yönetim özellikleri
  • İşe dönüşün özendirilmesi





Anahtar konular

  • Nötral pozisyon (IYI)

    • Yerçekimi olmayan bir ortamda vücudumuzun aldığı pozisyon (örn; uzayda)
    • BTH’nın seyrek olduğu duruş
  • Statik Pozisyon (Kötü)

    • Kan akımının yavaşlaması ile kas yorgunluğunun ön planda olduğu duruş


Kıkırdak endplate

  • Glikoz ve oksijen gibi noniyonik maddeler temel olarak endplate’den diffüze olur,

  • Oksijen eksikliği, anaerobik metabolizmayı, laktat ve pH’yı arttırır.



Ne zaman şüphelenilmeli?



İşe bağlı KISH

  • Özellikle akut travma ile değil, tekrarlayan kronik travmaların sonucu



Sık görülen yakınımlar: Miyofasial ağrı sendromu (MAS)

  • - Her yaş ve cinsde görülür.

  • - Özellikle sedanter yaşayan genç-orta yaşlı kadınlarda semptom verir.

  • - Kronik ağrı sendromlarının en sık nedenlerindendir.

  • - Ağrı kliniklerine başvuran hastaların yaklaşık %75-85’ine bu tanı konulmaktadır.



Kaslar niçin önemli?

  • Öne eğilme ile diske binen yük 5000 newton’dan fazla- Vücut ağırlığının 10 katı

  • Kasları olmazsa omurga sadece 5 kg taşıyabiliyor

  • Kaslar önemli bir destek



Özellikleri

  • Lokal ağrı ve yaygın sertlik, tutukluk, uyuşma, kuvvetsizlik,

  • Gergin bant varlığı,

  • Palpe edildiğinde ortaya çıkan ağrının klasik bir yayılımı olan tetik nokta,

  • Otonom komponentlerin bulunması,

  • Tuzaklanmalar ve psikososyal disfonksiyonun eşlik etmesi,















MAS/Fibromiyalji



İmpingement Sendromu

  • Omuzun 90° abduksiyonda ve daha yukarıda çalıştırılması ile ortaya çıkan supraspinatus tendonunun kronik zorlanması

    • Kolu yukarıya kaldırırken ağrı
    • Omuz üzerine yatamama


Sıkışma sendromu- evre 1



Sıkışma sendromu-evre 2



Sıkışma sendromu- evre 3









Lateral epikondilit

  • El bileği dorsifleksörlerinin yapıştığı lateral epikondilde ortaya çıkan, devamlı zorlanma ile bağlantılı inflamasyon,

  • El bileğinin dorsifleksiyonda dirence karşı çalıştığı durumlarda görülür,

  • Lateral epikondil palpasyonla hassastır, dirence karşı el bileği dorsifleksiyonu ağrı oluşturur.



Medial epikondilit

  • El bileği palmar fleksörlerinin yapıştığı medial epikondilin devamlı zorlanması,

  • Aşırı yük taşımak ve el bileğini palmar fleksiyonda tutan hareketler,

  • Golfçülerde sık,



Karpal tünel sendromu

  • Karpal tünel sendromu

    • Sinirle aynı kanaldan geçen tendonlar inflame olduğunda sinire daha az alan kalır.


Karpal tünel sendromu

  • N. Medianus’un karpal tünel içinde sıkışması,

  • Tünelin tavanını lig. carpi transversum, tabanını el bileği kemikleri oluşturur.

  • İçinden parmakların yüzeyel ve derin fleksörleri, n.medianus geçer.



Karpal tünel sendromu- etyoloji

  • Genelde idiopatik- postmenapozal kadınlarda,

  • Gebelik,

  • Tekrarlayan travmalar- bilgisayar kullanımı, ev hanımları, müzisyenler

  • Hipotiroidi, RA, kristal artropatileri,



Karpal tünel sendromu- semptomatoloji

  • İlk 3.5 parmakta uyuşma, ağrı

  • Ağrı gece fazla, uykudan uyandırır- “tingling arazı”

  • Opponens pollisis ve abduktor pollisis brevis kaslarında güçsüzlük- tenar atrofi

  • Tinnel testi, Phalen testi (+)



Karpal tünel sendromu



Meraljia parestetika

  • N. Cutaneus femoralis lateralis’in spina iliaca anterior superior aşağısında lig. inguinale tarafından sıkıştırılması.

  • Şişmanlama, gebelik, dar kıyafetler, devamlı ağır taşıma kolaylaştırır.

  • Uyluk dış yan yüzü, bazen gluteuslarda duyu kaybı olur.

  • Tanı lidokain enjeksiyonu ile konulur.



Meraljia parestetika



Tarsal tünel sendromu

  • N.tibialis posterior’un , a. tibialis posterior, m.fleksör hallucis longus, m. digitorum longus ve m. tibialis posterior’un geçtiği kanalda sıkışması,

  • Fleksör retinakulum’un travmalarla kalınlaşması, ayakta valgus deformitesi, arka tibial kompartmanda tendon kılıfı inflamasyonu nedenlerdir.



Tarsal tünel sendromu



Tarsal tünel sendromu

  • Özellikle gece ortaya çıkan ayak tabanı ağrı ve parestezileri,

  • Ayak bileği iç yanına basınç veya zorlu pronasyon semptomları uyarır,

  • Lokal submalleolar şişlik olabilir.



Omurga ağrıları



Omurga

  • Destek amaçlı

  • Omuriliği korur

  • Dönme ve eğilme fleksibilitesi sağlar

  • Kaldırma amaçlı değildir

  • Yaralanma nadiren tek bir travma ile olur



Çalışma alanı

  • Sandalye

  • Monitör

  • Klavye

  • Mouse (Fare)

  • Masa



Sandalye

  • Uygun sandalye seçiminde,

    • Yükseklik
    • Derinlik
    • Açı
    • Bel desteği
    • Kol desteği
    • Tilt


Nötral postür,

  • Oturma

    • Baş omuzlar üzerinde dengeli
    • Omuzlar gevşek, önde değil


Sandalye

    • Ayaklar yerde veya ayak desteğinde rahat yerleşmiş,
    • Bel destekli,
    • Bacakların arkası destekli
    • Kol destekleri omuzu ve kolları destekler pozisyonda
    • Rahat olduğunuz...


Monitör Pozisyonu

  • Direkt olarak karşınızda

  • Gövdeden kol uzunluğu kadar uzakta

  • Monitörün üstü göz hizasında veya hafif aşağıda



Klavye taşıyıcısı

  • Kişinin vücut yapısına göre değiştirilebilmesi avantajı

  • El bilekleri nötral pozisyonda



El bileği nötral pozisyonu

  • El bileği düz...



Klavyeler

  • Nötral pozisyonda duruşu kolaylaştıracak şekilde dizayn edilmiş olmalı



Mouse

  • Klavye ile aynı seviyede ve gövdeye aynı mesafede olmalı

  • Yeni mouse’lar işaret parmağını daha az zorlar



Diğer aksesuarlar

  • Bilek desteği

    • Kullanılmalı,
      • İstirahatte,
      • Yumuşak, jel kıvamında olmalı


Diğer aksesuarlar



Diğer aksesuarlar

  • Baş telefonu (Mikrofonlu kulaklık)

    • Boyun ve baş arasında telefonu sıkıştırmayı engeller
  • Speaker Phone



Diğer aksesuarlar



Uygun mu?



Daha iyi...



Daha iyi



Uygun mu?



Statik postürü azaltmak

  • Sıkça pozisyon değiştirin

  • Uygun büro malzemeleri kullanın

  • Düzenli egzersiz yapın

    • www.ergocise.com
    • www.ergoweb.com


Tedavi seçenekleri-Primer

  • İşe alınma öncesi tarama (screening) ile çalışanın seçimi,

  • İşyerinin çalışana uygun tasarlanması,

  • Doğru vücut mekaniklerinin kullanımı ile çalışma tekniklerinin öğretilmesi



Tedavi seçenekleri-Sekonder

  • Tek disiplin

    • Fizik tedavi
    • Aerobik
    • Aquaterapi
    • Bireysel danışmanlık
  • İnterdisipliner

    • Work conditioning
    • Work hardening


Tedavi seçenekleri-Tersiyer

  • İnterdisipliner

    • Fonksiyonel restorasyon
    • Psikoterapi bazlı rehabilitasyon
    • Kronik ağrı klinikleri
  • Yüksek maliyetli (Başarı???)

    • Multipl enjeksiyon
    • Multipl cerrahi
    • Santral sinir sistemi stimulatörleri


Egzersizler

  • Fleksibiliteyi korumak ve gücü arttırmak için günlük düzenli yapılmalı

  • Ağrı oluşturmamalı

  • Bilinen bir patoloji varsa önce o tedavi edilmeli



Top sıkma

  • Lastik top yavaşça sıklıp 10 saniye tutulur, gevşetilir, 8-10 kez tekrarlanır



El bileği germe

  • Yumruk yapılır

  • Yavaşca fleksiyon ve ekstansiyona getirilir

  • 8-10 kez tekrarlanır



Omuz kaydırma

  • Pelvik tilt pozisyonu alınır

  • Yavaşca omuzlar geriye çekilir

  • Yavaşca öne getirilir

  • 8-10 kez tekrarlanır



Omuz çevirme

  • Pelvik tilt pozisyonu alınır

  • Omuzlar yavaşca öne ve arkaya çevrilir, 8- 10 kez tekrarlanır



Omuz silkme

  • Pelvik tilt pozisyonu alınır

  • Omuzlar yavaşca kulağa kadar kaldırılır

  • Yavaşca indirilir

  • 8-10 kez tekrarlanır



Kol çevirme

  • Pelvik tilt pozisyonu alınır

  • Kollar omuzdan 90° abduksiyona getiriir

  • Öne ve arkaya 8-10 kez çevrilir



Bilek çevirme

  • 8-10 kez el, bilekten yuvarlaklar yaparak çevrilir

  • Hareket ters yönde tekrarlanır



Dua etme pozisyonu

  • Eller karşı karşıya getirilir

  • Birbirine doğru hafifçe ittirilir

  • 5’e sayana kadar tutulur

  • 5 kez tekrarlanır



Parmak açma, kapama

  • Parmaklarınızı yavaşca gerin

  • Yumruk yapın

  • Hareketi 8-10 kez yapın



El bileği fleksiyon, ekstansiyon

  • El nötral pozisyonda yavaşca el bileğinden fleksiyon, ekstansiyon yapın

  • Hareketi 8-10 kez tekrarlayın



Egzersizler



Hamstring Germe

  • Sırt üstü düz olarak yatın

  • Bir dizi kıvırın

  • Diğer bacağı düz olarak kalçadan kaldırın

  • Ayak bileğini fleksiyona getirerek kası gerin

  • 10 saniye tutun 5 kere tekrarlayın



Bel germe

  • Sırt üstü düz olarak yatın

  • Bir dizi kıvırın

  • Diğer dizi, altından tutarak karına doğru çekin

  • 10 saniye tutup, her iki diz için 5 tekrar yapın

  • Her iki bacağı karına çekip hareketi tekrarlayın



Pelvik tilt

  • Sırt üstü düz olarak yatın

  • Dizleri kıvırarak ayakları yere basın

  • Karını içeriye çekip 10 saniye tutun, hareketi 5 kere tekrarlayın



Ayakta pelvik tilt

  • Dizler hafif kıvrık, ayaklar hafif ayrık ayakta durun

  • Karın kaslarını kasıp kalçayı geriye çekin

  • Bu hareketi çalışırken de yapabilirsiniz



Kısmi doğrulma

  • Sırt üstü düz olarak yatın

  • Dizleri kıvırıp ayakları yere yerleştirin

  • Skapula alt ucu yerden kalkacak kadar öne uzanıp sırtınızı kaldırın

  • 10 saniye tutun, 5 kere tekrarlayın



Sırt ekstansör germe

  • Eller göğüste yüzüstü yatın

  • Omuzları yukarıya kaldırın

  • 10 saniye tutun

  • 5 kere tekrarlayın



Çapraz kol-bacak

  • Alına yastık yerleştirerek yüzüstü yatın

  • Kol ve bacakları çapraz olarak kadırın

  • 10’a kadar sayın

  • 5 kere tekrarlayın



Endüstriyel Bel Okulu

  • İş ortamında;

    • Ağır yükleri tekrarlamalı kaldırma,
    • Kaldırma ve dönme,
    • Sürekli kollar ile yukarı uzanma
    • Uzun süreli oturarak, ayakta durarak, öne eğilerek çalışma
    • Vibrasyona maruz kalma


Endüstriyel Bel Okulu

  • 10-12 kişilik gruplara, interaktif;

    • Vücudu doğru kullanma,
    • GYA’lerini doğru yapma
    • Doğru taşıma, kaldırma
    • Kilo kontrolu,
    • Sigara ile savaş
    • Uygun egzersizler


Endüstriyel Bel Okulu



Endüstriyel Bel Okulu



Endüstriyel Bel Okulu



Work Conditioning

  • İş ile ilgili, amaca yönlendirilmiş, özellikle kişinin sistemik, nöromusküloskeletal fonksiyonunu (güç, endürans, hareket, fleksibilite ve motor kontrol) restore etmek üzere planlanmış bir tedavi programıdır



Work Conditioning

  • Amaç;

    • Kişinin işe dönebilmesi veya meslekle ilgili rehabilitasyon programına başlayabilmesi için fiziksel sağlık ve fonksiyonlarını restore etmek


Work hardening-Work Specific Industrial Rehabilitation

  • Gerçek veya taklit edilmiş iş aktiviteleri ile birlikte kişinin biyomekaniksel, nöromusküler, kardiyovasküler/metabolik ve psikososyal fonksiyonlarını progressif olarak, derece derece iyileştiren yöntemleri kullanan interdisipliner bir programdır.



Work hardening

  • Pratik uygulama, modifikasyon ve iş görevlerinde eğitim,

  • İş görevleri performansıyla ilgili güç ve endüransın geliştirilmesi,

  • Emniyetli iş performansı ve yeniden yaralanmayı engellemek için eğitim,

  • İş analizi ile spesifik iş gereksinimlerinin değerlendirilmesi,



Work hardening

  • İşçi ve ailesinin kişinin durumu hakkında bilgilendirilmesi,

  • Kendi kendini yönlendirme ve sorumluluk almayı geliştirme,

  • İş yerinde üretim,emniyet ve işçi davranışının değerlendirilmesi,

  • Başka işlerde kullanılabilecek becerilerin belirlenmesi ve geliştirilmesi .



Fonksiyonel Restorasyon

  • Kas iskelet sistemi hastalıklarının rehabilitasyonunda 90’lı yılların yaklaşımı,

  • Sadece etkilenen vücut bölgesini değil, kişiyi bir bütün olarak ele alıp fiziksel ve psikososyal fonksiyonları en iyi düzeye çıkararak aktif, güvenli ve üretken bir yaşama ve işe döndürmeyi amaçlar



Fonksiyonel Restorasyon Programının Öğeleri

  • Fiziksel kapasitenin değerlendirilmesi,

  • Psikososyal ve sosyoekonomik fonksiyonun değerlendirilmesi,

  • Fiziksel uyumun iyileştirilmesi,

  • Etkilenmiş fonksiyonel ünitenin güçlendirilmesi,

  • İşe yeniden alıştırma eğitimi,



Fonksiyonel Restorasyon Programının Öğeleri

  • İş istasyonu simülasyonu,

  • Sakatlığın yönlendirilmesi ve hastalık davranışının azaltılması,

  • İş ve topluma uyumun sağlanması,

  • Detoksifikasyon ve psikofarmakolojik tedavi,

  • Standartlaştırılmış objektif kriterlerle sonuç izlenmesi



Hedeflerimiz;

  • Bilimsel verileri destek alarak ülkemizde branşlar ve meslekler arası dayanışmayı arttırmak,

  • Koruma eğitimlerini standardize etmek,

  • Kapsamlı işe döndürme programlarını düzenli uygulanabilir ve ulaşılabilir standartlara getirmek





Yüklə 445 b.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin