Depremde "ilk yardım" nasıl yapılmalı?

Depremde "ilk yardım" nasıl yapılmalı?  

Deprem gibi afetlerde yaralıya ilk müdahale büyük önem taşıyor. İşte bu noktada "ilkyardım" yardımınıza koşuyor. Doğru müdahale için ilkyardımı iyi bilmek gerekiyor. Aksi takdirde hayat kurtaracağım derken yapılan yanlışlık, geri dönülemez hatalara neden oluyor.

 Öncelikle şu gerçeği kabul etmeliyiz. Ülkemiz topraklarının %95'i deprem kuşağı üzerinde. Uzmanların söylediğine göre, her 9 ayda bir topraklarımız üzerinde bir bölgede 6 ve üzerinde şiddette deprem oluyor. Dolayısıyla hem kendimiz hem de sevdiklerimiz için depreme karşı hazırlıklı olmak zorundayız.  Herkesin bir deprem afet planı olması gerekiyor. Evinizi güvenli hale getirmek, deprem sırasında ne yapmanız gerektiğini bilmek, deprem çantası hazırlamak herkesin görevi olmalı. Zaten uzmanlar tarafından sürekli hatırlatılan bir gerçek bu. Tüm bunlarla beraber ilkyardım tekniklerini bilmenin de hayat kurtaracağını unutmamak gerekiyor.  Deprem sonrası profesyonel yardım gelene kadar geçen zaman insan yaşamı için çok önemli. “Altın saatler”  denilen bu zaman diliminde temel ilkyardım uygulamaları büyük önem kazanıyor. Deprem sonrasında ilkyardım noktasında iki temel konu var: Kanamalar ve kırık -çıkık- ezilmeler.

Acıbadem Kadıköy Hastanesi Acil Servis Sorumlu Hekimi Dr. Ufuk Akyol ilkyardımla ilgili altın kuralları anlatıyor.

 İlkyardım Öncesi 

 -Sakin olun

-Pratik olmaya çalışın
-Çevredeki kişileri organize edin ve onlardan yararlanın

 Yaralının Bilinç Durumunun Değerlendirilmesi

 -Sözlü uyarın
-Hafifçe omzuna dokunarak  “İyi misiniz? diye sorun
-Bebeklerde ayağın tabanına hafifçe vurarak uyarın

 Solunumun Değerlendirilmesi

 Özellikle bilinç kaybı olanlarda, dil geri kaçarak solunum yolu tıkanması mümkün.
Havanın akciğerlere ulaşabilmesi için hava yolu açıklığı sağlanmalı.

Dolaşımın Değerlendirilmesi

Şah damarından 3 parmakla 5 saniye süre ile nabız almaya çalışın.

Kanamalarda İlkyardım

Kanın herhangi bir nedenle damar dışına çıkmasına kanama deniyor. Kanamalar her zaman tehlikelidir. Halsizlik, şok ve ölümle sonuçlanabilir. İç ve/veya dış kanama biçiminde olabilir.

Dış kanamalarda ilkyardım

-Kanayan yer üzerine temiz bir bezle bastırın, bandaj ile sararak basınç uygulayın.

-Kanama durmazsa ikinci bir bez konarak basınç artırın
-Kanayan bölge yukarı kaldırın
-Yabancı cismi çıkartmaya çalışmayın
-Yabancı cismi sabitlemek için kalın pansuman malzemesi kullanın

 İç kanamalarda ilkyardım

-İç kanama şüphesi olanlarda yaşamsal bulguları kontrol edin
-Asla yiyecek içecek vermeyin

 Kırıklarda İlkyardım

-Yaralıyı hareket ettirmeyin
-Kol etkilenmişse yüzük, saat, vb. eşyaları çıkartın.
-Kırık şüphesi olan bölgeyi sert malzemelerle yakındaki eklemleri de içine alarak şekilde tespit edin. Varsa önce yara üzerini kapatın.
-Kol ve bacakları yukarı tutun
-Kırık bölgede sık aralıklarla nabzın, derinin rengi ve ısısını kontrol edin.

Burkulmada İlkyardım

 -Sıkıştırıcı bir bandajla burkulan eklemi belirleyin

-Şişliği azaltmak için bölgeyi yukarı kaldırın
-Hareket ettirmeyin

 Çıkıkta İlkyardım

 -Eklemi aynen bulunduğu gibi saptayın
-Çıkığı yerine oturtmaya çalışmayın
-Yaralıya ağızdan hiçbir şey vermeyin
-Bölgede nabız, deri rengi ve ısıyı kontrol edin

 Hasta/yaralı taşınmasında genel kurallar nelerdir?

 

-Hasta * yaralı taşınmasında ilkyardımcı kendi sağlığını riske sokmamalı.

-Hasta / yaralıya yakın mesafede çalışılmalı.
-Daha uzun ve kuvvetli kas grupları kullanılmalı.
-Sırtın gerginliğini korumak için dizler ve kalçalar bükülmeli (Omurilik yaralanmaları riskini azaltıyor).
-Yerden destek alacak şekilde her iki ayağı da kullanarak biri diğerinden biraz öne yerleştirilmeli.
-Kalkarken, ağırlığı kalça kaslarına vererek dizler en uygun biçimde doğrultulmalı.
-Baş her zaman düz tutulmalı homojen ve düzgün bir şekilde hareket ettirilmeli.
-Yavaş ve düzgün adımlarla yürümek gerekiyor.
-Ağırlık kaldırırken karın muntazam tutulup kalçayı kasmak gerekiyor.
-Omuzlar, leğen kemiği ve omurilik hizasında tutulmalı.
-Yön değiştirirken ani dönme ve bükülmelerden kaçınılmalı.
-Hasta / yaralı mümkün olduğunca az hareket ettirilmeli.
-Hasta / yaralılar baş-boyun-gövde ekseni esas alınarak en az altı destek noktasından kavranmalı.
-Hasta yaralı taşımak mükemmel bir ekip çalışması gerektirdiğini unutmayın.
-Tüm hareketleri yönlendirecek sorumlu bir kişi seçin ve hareketler için komut vermesini sağlayın (Dikkat, kaldırıyoruz vb.).

 

Deprem Çantası setinde neler olmalı?

 

-Battaniye,

-Pilleriyle radyo,
-Pilleriyle fener,
-Çok amaçlı çakı,
-Düdük,
-Kalem,
-Not Defteri
-İlkyardım çantası
-Kişisel, reçeteli ilaçlar (örneğin, kalp, damar, tansiyon, şeker ve hormon ilaçları.)
-Bir kat giysi,
-Bir miktar para,
-Su
-Enerji veren yiyecekler,
-İçinde önemli telefon numaralarının, iletişime geçilecek kişilerin bilgilerinin,önemli evrakların fotokopilerinin bulunduğu su geçirmeyen bir dosya,
-Çocuklar, yaşlılar, engelliler ve ev hayvanları için özel malzemeler.

 

Her 6 ayda bir DEPREM ÇANTASI Seti'ndeki pilleri, reçeteli ilaçları, su ve yiyeceği tazeleriyle değiştirin. Bu işlem yaz-kış saati uygulamasında saatlerin yeniden düzenlendiği hafta sonlarında yapabilirsiniz.