Məqsəd:Sayyahların yeni arazilari öyranmasini tahlil edir.
.İnteqrasiya:Ü.t.5.1.1. Ü.t.5.1.2. İşforması: Kollektiv iş, qruplarla iş
İş üsulu:Fəal telim; beyin həmləsi
Resurslar: Dərslik, kompyuter, proyektor, sxem və tablolar, videomateriallar,internet saytları: Motivasiya:Dərsi “İnformasiya nədir? İnformasiya necə ötürülür?” sualının müzakirəsi ilə başlamaq olar:
- Tadqiqatsualı.
Materiklarin va okeanların daxili sahalarinin öyranilmasinda hansı ölkalarin alimlari iştirak etmişdir?
Bu sahada aparılan tadqiqatların coğrafiya elminin inkişafında hansı rolu olmuşdur?
Tədqiqatın aparılması:Şagirdlarin VII sinif biliklarina asaslanaraq, darslikdaki matnin İNSERT üsulu ila oxunması maqsadauyğundur. Bunun üçün şagirdlar matni oxuduqca avval- cadan müallim tarafindan verilmiş cadvalda qeydlar aparırlar
İnformasiya mübadiləsi: Qruplar öz işlərini təqdim edir. Qruplar bir-birinin işləri ilə tanış olur, nəticələri müzakirə edirlər.
Nəticə və ümumiləşdirmə: XVIII asrin an mühüm coğrafi kaşflarina Avrasiyanın şarq hissasinin, Amerikanın Sakit okean sahillarinin öyranilmasi, fransızların Sakit okeanda apardığı tadqiqatlara aid etmak olar. Avrasiyanın ucqar şarq nöqtasina ruslar hala 1648-ci ilda çatmışdılar (S.İ.Dejnyov). İki materik arasında olan Berinq boğazı 1728-ci ilda rus danizçisi V.Berinq tarafindan kaşf edilmişdir. Asiyadan Amerika sahillarina 1741-ci ilda rus danizçisi V.Berinqin başçılığı ila çatmaq mümkün olmuşdur.
İngilis daniz sayyahı Ceyms Kuk namalum Canub torpaqlarını axtarmaq va xaritaya köçürmak üçün XVIII asrin 60-70-ci illarinda üç dafa dünya sayahati etmişdir. O, sayahat zamanı Sakit okeanın markazi va qarb hissalarinda yerlaşan adaları öyranmiş, Havay adalarını kaşf etmişdir. Yeni Zelandiyanın müstaqil iki adadan ibarat olması onun sayahatinin asas naticalarina aiddir.
XIX asr materiklarin daxili rayonlarının tabii-coğrafi şaraitinin öyranilmasi ila yadda qalır. Alman tabiatşünası Aleksandr Humboldtun Canubi Amerikada gördüyü işlar elmi ahamiyyatina göra seçilir. O, bitki örtüyünün enliklar va şaquli zonallıq üzra yayılmasını öyranmiş, materikin geoloji xaritasini tartib etmiş, okean carayanlarının materika tasirini müayyan etmişdir.
1849-1873-cü illarda ingilis David Livinqston Afrikanın markazi va şarq rayonlarını öyranmişdir. O, Konqo, Zambezi çaylarını, Nyasa va Tanqanika göllarini, Viktoriya şalalasini kaşf etmişdir Bu arazilar 1874-1877-ci illarda ingilis H.M.Sten1inin başçılığı ila öyranilmişdir.
XX asrda Şimal va Canub qütblari kaşf edilmiş, Rusiyanın atom buzqıran