Dünyada 400 mln xroniki yoluxmuş şəxslər

Dünyada 400 mln xroniki yoluxmuş şəxslər

• Dünyada 400 mln xroniki yoluxmuş şəxslər

• Yoluxmuşların 75%-dən çoxu Asiya-Sakit okean regionunda yaşayır

• HBV mənşəli qaraciyər xəstəliyindən hər il 1-2 mln-a dək insan vəfat edir

• Bütün ölüm səbəbləri arasında HBV 9-cu yeri tutur

Parenteral

• Parenteral

• - Qan və qan məhsullarının köçürülməsi

• - İnyeksion narkomaniya

• - tibbi müdaxilələr

• Perinatal

• Cinsi

• Məişət-təması

HBV-üçün – 30%

• HBV-üçün – 30%

• HCV-üçün – 3%

• HIV-üçün – 0,3%

Ananın qan zərdabında HBeAg olarsa yenidoğulmuşun yoluxma riski 90%-ə çatır

• Ananın qan zərdabında HBeAg olarsa yenidoğulmuşun yoluxma riski 90%-ə çatır

• Anada HBeAg olmadıqda – 50%-ə qədər

• Anada eyni zamanda HİV infeksiya olarsa yenidoğulmuşun yoluxma riski daha da artır

1989-cu ildə kəşf edilib.

• 1989-cu ildə kəşf edilib.

• RNt tərkibli virus, Flaviviridae ailəsi, Hepaciviridae cinsi

• 6 əsas genotipi müəyyən edilir ( Avropada rast gəlmə tezliyinə görə əsasən 1,3,2 genotiplər yayılıb

• Yoluxma yolu parenteral

Parenteral

• Parenteral

• Cinsi-2%-ə qədər

• Perinatal-2%-ə qədər

• Məişət-məlum deyil

Virus

• Virus

• genotip
• Kvazinövlər

• Sahib

• yaş
• cins
• piylənmə
• Genetik faktorlar

İlk dəfə xronik hepatit C aşkarlanmış pasiyentlərin 40-60%-də normal ALT səviyyəsi müəyyən edilir, lakin onların 70%-də qaraciyər xəstəliyinin histoloji əlamətləri aşkarlanır

• İlk dəfə xronik hepatit C aşkarlanmış pasiyentlərin 40-60%-də normal ALT səviyyəsi müəyyən edilir, lakin onların 70%-də qaraciyər xəstəliyinin histoloji əlamətləri aşkarlanır

• Avropada XHC 70% hallarda xroniki hepatitin, 40% hallarda terminal qaraciyər sirrozunun, 60%-HSK, 30% hallarda qaraciyər transplantasiyasının səbəbidir

• Yoluxmuşların75%-i HCV daşıyıcısı olmağından xəbərsizdir

• Klinik mənzərə qaraciyərdən kənar təzahürlərin yüksək tezliyi ilə xarakterizə olunur(E.M.Tareyev klinikasının məlumatlarına görə 47%-ə qədər)

Dərman maddələrinin terapevtik dozalarda yeridilməsi zamanı inkişaf edən patoloji proseslərdir

• Dərman maddələrinin terapevtik dozalarda yeridilməsi zamanı inkişaf edən patoloji proseslərdir

- qaraciyərin dərman zədələnməsi tezliyi dərman preparatını ilk dəfə işlədən zaman 10000-dən 100000-dək 1 pasiyentdə rast gəlir.

• - qaraciyərin dərman zədələnməsi tezliyi dərman preparatını ilk dəfə işlədən zaman 10000-dən 100000-dək 1 pasiyentdə rast gəlir.

• - ABŞ-da dərman-induksiyalı kəskin qaraciyər çatmamazlığı hər il 2000 nəfərdə rast gəlir.

• - Sarılıqla hospitalizə olunmuş bütün pasiyentlərin 5%-ində qaraciyərin dərman zədələnməsi rast gəlir

• - İƏQSP qəbul edən bütün pasiyentlərin 1-2%-də (milyonlarla insan) dərman hepatotoksikliyi inkişaf edir;

Hepatit ( AST/ALT simptomsuz yüksəlməsi 4 medikament alan 20% pasiyentdə baş verir)

• Hepatit ( AST/ALT simptomsuz yüksəlməsi 4 medikament alan 20% pasiyentdə baş verir)

• Dərman induksiyalı hepatit i =  AST və ya ALT 3 dəfə normadan yüksək simptomların yaranması ilə və ya  >5 normadan yüksək əgər simptomsuzdursa
• INH, PZA and RIF hepatotoksiklik törədə bilər
• Hepatit INH əlaqəli yaşla, PZA əlaqəli dozadan asılıdır, RIF proqnozlaşdırmaq mümkün deyil, lakin az hallarda baş veriri

If  3x normal simptomlarla və ya >5x norma simptomsuz:

• If  3x normal simptomlarla və ya >5x norma simptomsuz:

• Anti-TB müalicəni dayandır və pasiyenti qiymətləndir
• Pasiyenti klinik qiymətləndirmək üçün hepatoloqa müraciət et
• Qaraciyərin digər səbəbli kəskin xəstəliyinin olmasını inkar etməyə cəhd edin
• Əgər ciddi xəstəliyi varsa 3 qeyri-hepatotoksik dərmanla müalicəyə start vermək olar
• AST <2 dəfədək azalarsa,hepatotoksik olmayan dərmanları bir-bir əlavə etməklə müalicəni davam etmək

Аlkohol? Kəskin virus hepatiti?

• Аlkohol? Kəskin virus hepatiti?

• Ağır vərəm zamanı,əgər bütün müalicənin dayandırılması pasiyent üçün təhlükəlidirsə,həkim “qaraciyər qoruyucu rejimin» istifadəsi məsələsinə baxa bilər (məs., etambutol, streptomiçin və ftorxinalonlar)

• Hepatotoksik olmayan preparatlar(streptomiçin və etambutol) birlikdə tam dozada istifadə oluna bilər.Sonra isə 5-7 gün ərzində daim artan dozalarda rifampiçin əlavə oluna bilər

• Əgər pasiyent dözürsə sonra daim tədricən artan dozalarda 5-7 gündən artıq müddətdə izoniazid əlavə oluna bilər.Əgər dözülürsə,PZA hepatotoksikliyin mümkün səbəbi ola bilər və onun təyinindən qaçmaq lazımdır. Əgər hepatit bu preparatların hər hansı biri ilə residivləşirsə, onun qəbulu dayandırılmalı və hepatit törədən dərmanlar istisna olan yeni sxem işlənilməlidir. Yaxçı olar ki, bunu daha təcrübəli həkim etsin.

• .

Qeyd: digər qaraciyər qoruyucu

• Qeyd: digər qaraciyər qoruyucu

• sxemləri ÜST, Amerika Torakal

• Cəmiyyəti, CDC, Amerika infeksionistlər Cəmiyyətinin TB müalicəsinə dair müvafiq sənədlərdə tapmaq olar.Bunun üçün CDC TB bölməsi saytına daxil olmaq lazımdır.

Hepatotoksiklik yaranarsa-

• Hepatotoksiklik yaranarsa-

• Dezintoksikasion terapiyadan istifadə edin

• Yüksək səviyəli hiperfermentemiyanı aradan qaldırmaq üçün antioksidantlardan istifadə edin (məs.,qlütation,vitamin E və b.)

• Sitolizin üstünlüyü ilə olan zədələnmələrdə S-adenometionindən parenteral bəhrələnin

• Xolestatik vəziyyətlərdə Ursodezoksixol turşusunu təyin edin