Eklem hastaliklarinda radyoloj‹k yaklafiIM

EKLEM HASTALIKLARINDA RADYOLOJ‹K YAKLAfiIM

Prof. Dr. Kaya Kanbero¤lu

Eklem hastal›klar›n› iki temel bafll›k alt›nda inceleyebiliriz:

I- Defeneratif eklem hastal›klar›

II- ‹nflamatuar eklem hastal›klar›

Dejeneratif eklem hastal›klar› (osteoartroz, osteoartrit)

• Osteoartroz a¤›rl›kl› olarak radyolojik tan›d›r. Önemli bir laboratuar bul-

gusu yoktur.

•  Genellikle  sekonder  olup,  yük  çeken  eklemlerde,  eklemin  yük  çeken

kompartmanlar›nda daha belirgindir.

• Tan› için direkt grafi yeterlidir:

– Osteofit: eklem köflelerinde sivrileflmeler

– Eklem aral›¤›nda daralma

– Eklem yüzlerinde skleroz

– Marjinal psödokist (dejeneratif kist)

• Periartiküler osteoporoz radyolojik bulgusu de¤ildir.

• Manyetik Rezonans (MR) gibi ileri radyolojik tetkikler genellikle gerek-

mez. Hastan›n klinik ve direkt grafi bulgular› aras›nda belirgin bir uyumsuz-

luk var ise zeminde yatan baflka bir patolojinin gösterilmesi iç in MR indike

olabilir. Bu patolojiler osteonekroz, k›k›rdak patolojileri, sinovial patolojiler,

menisküs - ba¤ patolojileri olabilir.

‹nflamatuar eklem hastal›klar›nda temel radyolojik özellikler

•  ‹nflamatuar  eklem  hastal›klar›n›n  tan›s›nda  hastan›n  klinik  bulgular›n-

dan, laboratuar bulgular›ndan ve radyolojik bulgular›ndan faydalan›l›r. Nor-

mal bir direkt grafi inflamatuar eklem hastal›¤›n› ekarte etmez.

43

‹.Ü. Cerrahpafla T›p Fakültesi Sürekli T›p E¤itimi Etkinlikleri

Romatizmal Hastal›klar Sempozyumu

25 May›s 1999, ‹stanbul, s. 43-44

S

ü

re

k

li

Tı

p E

ğitimi E

tk

in

lik

le

ri

İ.Ü. Cerrahpaşa

Tıp Fakültesi

Sürekli Tıp Eğitimi

Komisyonu

KANBERO⁄LU, K

44

• ‹skelet sistemindeki radyolojik bulgular (Direkt grafi bulgular›)

– Periartiküler osteoporoz

– Periartiküler flifllik

– Eklem yüzlerinde erozyon

– Eklem aral›¤›nda daralma

– Deformasyon ve subluksasyonlar

•  Yumuflak  doku  patolojileri;  direkt  grafilerde  görülmez,  ancak  birço¤u

klinik muayene ile anlafl›l›r. Dolay›s›yla MR gibi ileri tetkiklere genellikle ge-

rek kalmaz.

– Pannus, sinovial hipertrofi

– Tendinit, tenosinovit

– Sinoviyal inflamasyon

(kontrastl› MR incelemeler)

• Ankilozan spondilit’in radyolojik bulgular›

a- Erken dönem bulgular› sakroiliak, faset ve kostovertebral eklemde dest-

rüktif de¤iflikliklerdir.

b- Geç dönem bulgular› (reossifikasyon)

– Sindesmofit: anulus fibrosus ossifikasyonu,

Vertebralar aras› dikine köprüler

– Bilateral simetrik sakroiliak eklem füzyonu

– Faset eklem füzyonu

– Paraspinal ligaman ossifikasyonlar› (Bambu kam›fl›)

– Vertebra korpuslar›nda kareleflme

• ‹stenecek radyolojik tetkikler

– Kolay ve ucuz olandan bafllanmal›. Direkt grafiler ço¤u zaman yeterli

olmaktad›r.

–  Sakroiliak  eklem  için  suprapubik  pelvis  grafisi  genellikle  sonuç  verir.

fiüphe durumunda sakroiliak eklem Bilgisayarl› Tomografisi yap›l›r.

– Lomber vertebra oblik grafide faset eklemler,

lateral grafide nöral foramenler görülür.

– Servikal vertebra oblik grafide nöral foramenler,

lateral grafide faset eklemler görülür.