Kateter ile iLİŞKİLİ bakteremi ve sepsiS dr. Sabri atalay



Yüklə 159,5 Kb.
tarix03.02.2017
ölçüsü159,5 Kb.
#7550


KATETER İLE İLİŞKİLİ BAKTEREMİ VE SEPSİS

  • DR. SABRİ ATALAY


KATETERLERİN KULLANIM NEDENLERİ

  • SIVILAR

  • ELEKTROLİTLER

  • KAN VE KAN ÜRÜNLERİ

  • İLAÇLAR

  • TPN

  • TETKİK AMAÇLI KAN ÖRNEKLERİNİN ALINMASI

  • HEMODİNAMİK İNCELEME

  • HEMODİYALİZ UYGULANMASI



KATETER UYGULANMASININ KOMPLİKASYONLARI

  • MEKANİK

    • TROMBÜS
    • EMBOLİ
    • FİSTÜLLEŞME
    • KARDİYAK ARİTMİ
    • PNÖMOTORAKS
    • HEMOTORAKS
  • ENFEKSİYÖZ



KATETER NEDENİ İLE OLUŞAN ENFEKSİYONLAR

  • LOKAL SELÜLİT

  • APSE

  • SEPTİK TROMBOFLEBİT

  • ENDOKARDİT

  • BAKTEREMİ (2.1- 30.2 / 1000 KATETER GÜNÜ)

    • HASTANEDE KAZANILAN BAKTEREMİLERİN EN SIK NEDENİ (% 40-75)
  • METASTATİK ENFEKSİYONLAR

    • AC APSESİ
    • BEYİN APSESİ
    • OSTEOMİYELİT
    • ARTRİT
    • ENDOFTALMİT






KATETER İNFEKSİYONUNUN KAYNAKLARI

  • KATETER GİRİŞ YERİ

  • KATETER İLE İNFÜZYON SETİNİN BİRLEŞİM YERİ (HUB)

  • HEMATOJEN YOL

  • İNFÜZYON SIVISININ KONTAMİNASYONU







KATETER ENFEKSİYONLARI İÇİN RİSK FAKTÖRLERİ-1

  • KONAKLA İLGİLİ

    • YAŞ (<1, >60)
    • BAĞIŞIKLIK DURUMU
      • GRANÜLOSİTOPENİ, İMMÜNSÜPRESİF TEDAVİ, DERİ BÜTÜNLÜĞÜ KAYBI(YANIKLAR, PSÖRİYAZİS)
    • ALTTA YATAN HASTALIK
      • DM, MALİGNİTE
    • FARKLI BİR ENFEKSİYON ODAĞI
      • ASYE, İYE
    • CİLT ALTI DOKUSUNUN İNCE VE ÖDEMLİ OLMASI
    • HASTANIN DERİ FLORASININ DEĞİŞİMİ


KATETER ENFEKSİYONLARI İÇİN RİSK FAKTÖRLERİ-2

  • KATETERLE İLGİLİ

    • KATETER TİPİ
      • PLASTİK > ÇELİK
      • TEFLON VE POLİÜRETAN < POLİVİNLİ KLORÜR
    • UZUN, KALIN, SERT, ÇOK LÜMENLİ KATETER > KISA, İNCE, ESNEK, TEK LÜMENLİ KATETER
    • KATETER YERLEŞİM YERİ
      • SANTRAL > PERİFERİK
      • FEMORAL > JUGULER > SUBKLAVYEN
    • KALIŞ SÜRESİ ( > 72 SAAT RİSK ARTAR)
    • YERLEŞME ŞEKLİ
      • CUT-DOWN > PERKÜTAN
      • PERKÜTAN YERLEŞMİŞ SANTRAL VENÖZ > İMPLANT SANTRAL VENÖZ


KATETER ENFEKSİYONLARI İÇİN RİSK FAKTÖRLERİ-3

  • HASTANE VE EKİPLE İLGİLİ

    • ACİL YERLEŞTİRME > PLANLI YERLEŞTİRME
    • TECRÜBESİZ PERSONEL > EĞİTİMLİ PERSONEL
    • EL YIKAMA VE STERİL ELDİVEN KULLANIMI
    • PANSUMAN ŞEKLİ
      • STERİL GAZLI BEZ
    • HASTANE BÜYÜKLÜĞÜ
    • HASTANIN YATTIĞI BİRİM
      • YOĞUN BAKIM, YANIK ÜNİTESİ


PATOGENEZ

  • KATETER GİRİŞ YERİ VEYA HUB’DA BAKTERİ KOLONİZASYONU

  • VÜCUT PROTEİNLERİ VE BAKTERİLERDEN OLUŞAN BİYOFİLM TABAKASI OLUŞUR

    • ANTİBİYOTİKLERE DİRENÇLİDİR
    • FAGOSİTOZDAN VE ANTİKORLARDAN KORUNUR
  • FİBRONEKTİN VE FİBRİN, BAKTERİLERİN KATETERE YAPIŞMASINI SAĞLAR

  • MİKROORGANİZMANIN SALGILADIĞI ADEZİNLER

  • YÜZEY

    • YABANCI CİSİM ETKİSİ İLE KOMPLEMANA BAĞLI OPSONİK AKTİVİTE AZALIR
    • GRANÜLOSİT ENZİM İÇERİKLERİ AZALIR
    • NÖTROFİL FAGOSİTOZU VE ÖLDÜRME YETENEKLERİ AZALIR


KLİNİK

  • FLEBİT

  • ÇIKIŞ YERİ ENFEKSİYONU

  • CEP ENFEKSİYONU

  • TÜNEL ENFEKSİYONU

  • KAN AKIMI ENFEKSİYONU

  • SEPTİK TROMBOFLEBİT

  • ENDARTERİT



  • FLEBİT

    • KATETER TAKILI VENİN ENFLAMASYONU
    • KATETER ÇIKIŞ YERİ ETRAFINDA ENDURASYON VEYA ERİTEM, SICAKLIK, AĞRI VE HASSASİYET
  • ÇIKIŞ YERİ ENFEKSİYONU

    • KATETER ÇIKIŞ YERİ ETRAFINDAKİ 2 cm İÇİNDE KIZARIKLIK, HASSASİYET, ŞİŞLİK, PÜRÜLAN AKINTI
    • ATEŞ GİBİ KLİNİK BULGULARIN OLMASI VEYA KATETER ÇIKIŞ YERİNDEN GELEN PÜYDEN MİKROORGANİZMA ÜREMESİ


  • CEP ENFEKSİYONU

    • TAMAMEN DERİ ALTINA YERLEŞTİRİLEN KATETERLERİN, İÇİNDE BULUNDUĞU CEPTE ENFEKTE SIVI OLMASI
    • ÜZERİNDEKİ DERİDE HASSASİYET, ERİTEM, ENDURASYON, BAZEN NEKROZ VARLIĞI
  • TÜNEL ENFEKSİYONU

    • KATETER ÇIKIŞ YERİ ETRAFINDA 2 cm DAHA UZAKTAKİ BÖLGELERDE; DERİ ALTINDAKİ TÜNEL BOYUNCA AĞRI, KIZARIKLI VE ŞİŞLİK
    • BİRLİKTE BAKTEREMİ OLABİLİR DE OLMAYABİLİR DE


  • KAN AKIMI ENFEKSİYONU

    • KLİNİK SEMPTOMLARI KAN DOLAŞIMI İNFEKSYONU İLE UYUMLU OLAN VE BAŞKA BİR İNFEKSİYON KAYNAĞI SAPTANAMAYAN BİR HASTADA, KATETER SEGMENTİNDEN VE TERCİHEN PERİFERİK KANDAN YAPILAN SEMİKANTİTATİF VEYA KANTİTATİF KÜLTÜRLERDE AYNI MİKROORGANİZMANIN SOYUTLANMASI
    • KATETERİN ÇIKARILMASINDAN SONRA HASTANININ DURUMUNDA DÜZELME OLMASI


  • SEPTİK TROMBOFLEBİT

    • KATETERİ SARAN TROMBÜSÜN ENFEKSİYONU
    • İNTRAVASKÜLER BİR APSE
    • GİRİŞ YERİNDE ENFLAMASYON BULGULARI
  • ENDARTERİT

    • ARTER KATETERİ DİSTALİNDE DOKU İSKEMİSİ VEYA EMBOLİ BULGULARI


TANI

  • KLİNİK

    • LOKAL (%50) VE SİSTEMİK BULGULAR
  • MİKROBİYOLOJİK YÖNTEMLER

  • RADYOLOJİ

    • TROMBOTİK, EMBOLİK OLAYLARDA, X-RAY, BT
    • VENÖZ DOPPLER USG
    • EKO


KLİNİK

  • KLİNİK

    • BAKTEREMİ VEYA FUNGEMİYİ AÇIKLAYACAK FOKAL ODAK OLMAMASI
    • SEPSİSLİ BİR HASTADA DAMAR İÇİ KATETER VARLIĞI (SVK)
    • KATETER ÇIKIŞ YERİNDE PÜRÜLANS VEYA ENFLAMASYON OLMASI
    • ANİ BAŞLANGIÇLI SEPSİS
    • KATETER SEPSİSİ İLİŞKİLİ VEYA ALIŞILMADIK MİKROORGANİZMA ÜRETİLMESİ
    • KATETERİN ÇIKARILMASI VEYA İNFÜZYON SIVISININ KESİLMESİ İLE DRAMATİK İYİLEŞME
    • KATETER UCUNDA SEMİKANTİTATİF YÖNTEMLE 15 VEYA DAHA FAZLA KOLONİ ÜREME
    • YOĞUN KANDİDEMİ


  • KÜLTÜR

    • KATETER ÇIKIŞ YERİ EKSUDASI
    • KATETER İÇİ KAN
    • PERİFERİK VENÖZ KAN
    • ÇIKARILAN KATETER UCU
    • İNFÜZE EDİLEN SIVI


  • KATETER KÜLTÜRÜ

    • MAKİ YÖNTEMİ
      • KATETERİN 5 cm’LİK UÇ VE TÜNEL KISMI KATI BESİYERİ ÜZERİNDE YUVARLANIR
    • 24-48 SAAT ENKÜBASYONDAN SONRA 15 KOLONİ VE DAHA ÜZERİ ÜREME
    • SIVI BESİYERİNDE KANTİTATİF KÜLTÜRDE 102-3 CFU/mL ÜREME
    • KATETER LAMA SÜRÜLEREK GRAM BOYAMA


  • KAN KÜLTÜRÜ

    • KATETERDEN ALINAN KÜLTÜRDE, PERİFERİK DAMARDAN ALINAN KÜLTÜRE GÖRE, 5-10 KAT DAHA FAZLA AYNI BAKTERİNİN ÜREMESİ
    • KATETERDEN ALINAN KÜLTÜRÜN, PERİFERİK DAMARDAN ALINAN KÜLTÜRE GÖRE, 2 SAATTEN DAHA ERKEN ÜREMESİ


TEDAVİ

  • GRAM BOYAMA VE KÜLTÜR SONUÇLARINA GÖRE OLMASI TERCİH EDİLİR

  • TEDAVİ ÇOĞU ZAMAN AMPİRİKTİR

  • ENFEKSİYONUN TİPİ (LOKAL, SİSTEMİK)

  • ETKEN MİKROORGANİZMA

  • KATETER TİPİ

  • KONAĞIN DURUMUNA GÖRE (BAĞIŞIK YANIT, ALTTA YATAN HASTALIK)



AMPİRİK TEDAVİ İÇİN ANTİBİYOTİKLERİN SEÇİMİ

  • ENFEKSİYONUN CİDDİYETİ

  • ENFEKSİYON İÇİN RİSK FAKTÖRLERİ

  • KATETERİN TİPİ

  • HASTANIN BAĞIŞIKLIK DURUMU

  • EKSUDANIN VEYA KATETER / KATETER KANININ GRAM BOYAMA SONUCUNA GÖRE

  • TEDAVİ SÜRESİ PERİFERİK VENÖZ KATETERLERDE 7-10 GÜN, SVK VE ARTER KATETERLERİNDE İSE 14 GÜN

  • ENDOKARDİT, SEPTİK TROMBOFLEBİT, METASTATİK ENFEKSİYON VAR İSE 4-6 HAFTA

  • TROMBOLİTİK AJANLAR FAYDALI



  • GLİKOPEPTİT

    • STAFİLOKOKLAR (EN SIK ETKEN) VE ENTEROKOKLAR İÇİN
    • METİSİLİNE DİRENCİN YÜKSEK OLDUĞU BİRİMLERDE AMPİRİK
    • YÜKSEK OLMADIĞI BİRİMLERDE NAFSİLİN, OKSASİLİN VEYA BETA LAKTAMAZ İNHİBİTÖRLÜ PENİSİLİNLER VEYA 1. KUŞAK SEFALOSPORİNLER
  • BAKTEREMİ KUŞKUSU VARSA, BAĞIŞIK YETMEZLİĞİ VARSA

    • P.aeruginosa DAHİL GRAM NEGATİFLERE ETKİLİ ANTİBİYOTİKLER (SEFTAZİDİM, SEFEPİM) VEYA AMİNOGLİKOZİT EKLENMELİ
  • FUNGEMİ KUŞKUSUNDA AMFOTERİSİN B VEYA FLUKONAZOL



DAMAR İÇİ KATETERLERİN ÇIKARILMA ENDİKASYONLARI

  • UYGUN ANTİBİYOTİK TEDAVİSİNE RAĞMEN, ENFEKSİYON BULGULARININ 48 SAAT İÇİNDE GERİLEMEMESİ, KAN KÜLTÜRÜ POZİTİFLİĞİNİN DEVAM ETMESİ (>72 SAAT)

  • TÜNEL ENFEKSİYONU

  • SEPTİK TROMBOFLEBİT, PORT CEBİ APSESİ, TIKALI KATETER, ENDOKARDİT GELİŞMESİ

  • HİPOTANSİYON

  • VİRÜLAN MİKROORGANİZMA İLE ENFEKSİYON

    • S.aureus, Bacillus, Corynebacterium JK, Xantomonas, Pseudomonas, Mycobacteria, filamentöz fungus, Malassezia
  • POLİMİKROBİYAL BAKTEREMİ

  • SIK TEKRARLAYAN ÇIKIŞ YERİ ENFEKSİYONU

  • PERİFERİK EMBOLİ BULGULARI



KATETER ÇIKARILMADAN ANTİMİKROBİYAL TEDAVİ

  • KNS, DİFTEROİDLER (Corynebacterium JK DIŞI), ALFA-HEMOLİTİK STREPTOKOKLARIN ETKEN OLDUĞU ENFEKSİYONLAR

  • ÇIKIŞ YERİ ENFEKSİYONU

  • NÖTROPENİK HASTALARDA ANTİBİYOTİKLERLE ATEŞ DÜŞMEZSE KATETER ÇIKARILMASI GEREKSİZ (BAKTEREMİ, FUNGEMİ KAYNAĞI GENELDE GİS)

  • HİCKMAN- BROVİAC TİPİ KATETERLERDE TÜNEL ENFEKSİYONU VEYA TEDAVİYE DİRENÇLİ GİRİŞ YERİ ENFEKSİYONU YOKSA

  • PORT ÜZERİNDE SELÜLİT (FLUKTUASYON VEYA BAKTEREMİ YOKSA)



KATETER İLE İLİŞKİLİ KAN AKIMI ENFEKSİYONLARININ ENGELLENMESİ İÇİN ÖNLEMLER-1

  • KATETERİ ENDİKASYONUNDA UYGULAMAK, ENDİKASYONU BİTTİĞİNDE ÇIKARMAK

  • STERİL KOŞULLARDA YERLEŞTİRİLMELİ

  • EL HİJYENİ

    • KATETER GİRİŞ YERİ MUAYENESİ, PANSUMAN, KATETER YERLEŞTİRME VE DEĞİŞTİRME ÖNCESİ VE SONRASINDA ELLER YIKANMALI
  • DERİ ANTİSEPSİSİ (KLORHEKSİDİN GLUKONAT VEYA POVİDON İYODÜR)

  • YERLEŞTİRME YERİ (SUBKLAVYEN>JUGULER>FEMORAL)

  • İNFÜZYON SETLERİ 72 SAATTE BİR DEĞİŞTİRİLİMELİ

    • KAN, KAN ÜRÜNLERİ, LİPİT SOLÜSYONLAR 24 SAATTE
    • PROPOFOL VERİLEN SETLER 6-12 SAATTE DEĞİŞTİRLİMELİ


KATETER İLE İLİŞKİLİ KAN AKIMI ENFEKSİYONLARININ ENGELLENMESİ İÇİN ÖNLEMLER-2

  • STERİL GAZLI BEZ VEYA TRANSPARAN ÖRTÜ İLE PANSUMAN

  • ANTİBİYOTİKLİ TOPİKAL PREPARATLAR KULLANILMAMALI

  • SİSTEMİK ANTİBİYOTİK PROFİLAKSİSİ KULLANILMAMALI

    • GLİKOPEPTİT
  • GİRİŞ YERİ GÜNLÜK OLARAK MUAYENE EDİLMELİ

  • KISA PERİFERİK VENÖZ KATETERLER 72 SAATTE BİR DEĞİŞMELİ

  • SVK’LAR RUTİN OLARAK DEĞİŞMEMELİ

  • KATETER LÜMEN/PORT SAYISI OLABİLDİĞİNCE AZALTILMALI

  • KATETER MANİPÜLASYONLARI EN AZA İNDİRİLMELİ

  • SEFAZOLİN, MİNOSİKLİN-RİFAMPİN VE GÜMÜŞ SÜLFODİAZİN-KLORHEKZİDİN İÇEREN KATETERLER

  • PLATİN, GÜMÜŞ KAPLI KATETERLER



Yüklə 159,5 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin