Keksayish va keksalik 2-maruza

Keksayish va keksalik 2-maruza

Mavzu:

Reja:

• Gerentogenezning biologik jihatlari.
• Psixik funksiyalar funksiyalashuvidagi o’zgarishlar.
• Yolg’izlik muammosi.
• Keksalik davrida emotsional sohaning xususiyati.

Qarilik – bioijtimoiy psixologik hodisa

• Biologik jarayon sifatida-qarilik org.ning keksayishi va o’lim holatinig ortishi

• Ijt. hodisa keksalik nafaqaga chiq. Ijt statusning o’zgarishi, ijt rollarning yo’qolishi

• Psixologik darajada bu ro’y berayotgan o’zgarishlarni anlash va unga muvaffaqiyatli moslashish

Biologik o’zgarishlar:

Org. faoliyatining sekin-asta susayishi kuzatiladi. Jismoniy kuch va energiya kamayadi. Qon aylanish va immun tizimi susayadi.

Tashqi tasirlarga org. sekin reaksiya bildiradi. Sezgirlik kamayadi. Ma’lumotlarni o’zlashtirish sekinlashadi.

• Eshitish sezgirligi susayadi (Fozard tadqiqotlari). Tadqiqotlaridan ma’lum bo’lishicha, bu yoshdagi insonlarda eshitishning susayishi qariyalarning uchdan bir qismida, ko‘proq erkaklarda kuzatiladi.

• Ko’rishning turlicha buzilishi, gavhar elastikligi yo’qolishi, kataraktaning paydo bo’lishi, ko’rish o’tkirligining susayishi, mayda detallarni farqlashdagi qiyinchilik, ranglarni ajratishning susayishi (faqat sariq rangni ajratish o’zgarmaydi)

• Tam bilish sezgilari qariyb o’zgarmaydi (shirin – Bartoshukning tadqiqot/i), achchiqni sezish biroz susayadi (M.Spitzer tadq.) Ovqatdagi bazi komponentlarni sezmaslik tam bilishdan emas balki hid bilish sezgilarining susayishi evaziga sodir bo’ladi.
• Hid bilishning susayishiga sabab nerv uchlari va tolalarida karaxtlikning boshlanishidir. (bundan tashqari zararli odatlar, havoning ifloslanishi, A vitamini yetishmasligi ham sabab bo’lishi mumkin)

Umumiy qilib aytganda keksalik davrida sensor funksiyalar susayishi kuzatiladi.(Lekin susayish shaxs faoliyati turiga bog’liq ravishda o’zgarishi mumkin. M: hayoti davomida musiqa (oshpazlik) b/n shug’ullangan insonlarda eshitish (ta’m) sezgirligi unchalik o’zgarmaydi.

• Qariyalar ular uchun muhim hisoblangan va hayotda kerak bo’ladi deb hisoblagan materialarni yaxshiroq eslab qolishadi.

• Qarilik ijtimoiy kategoriya sifatida XX asrda ajratiladi va o’rganila boshlandi.
• Dunyo aholisining tobora keksayishi kuzatilmoqda, sabab: