Kimya texnalogiya,təkrar emal və texnalogiya

Azərbaycan Respublikası Elm və Təhsil Nazirliyi
Azərbaycan Texniki Universiteti

“Kimya texnalogiya,təkrar emal və texnalogiya”kafetrası

Laboratoriya iş N1
Mövzunun adı: Sinkin ekvivalentlərinin təyini

Fakultə: Energetika ve avtamatika

Qrup:232a2
Tələbə:Əlihuseynov Yusif
Müəllim: Hüseynova Vaqifə

Bakı-2022

Qovub çıxarma üsulu ilə sinkin ekvivalentinin təyini


Təcrübi hissə
Bu üsul ilə duru turşulardan hidrogeni çıxara bilən metal­la­rın ekvivalentini təyin etmək olar.
Şəkildə göstərilən cihazı quraşdırın.

Bunun üçün həcmi 200-250 ml olan şüşə kolba götürüb onun ağzını tıxac ilə qapayaraq ştativə bərkidin. Qazaparan şüşə boru­nun ucunu ağzınacan su ilə dolu Vulf şüşəsinin birinci boğazına tıxac vasitəsilə birləşdirək. Vulf şüşəsinin o biri boğazına qazapa­ran bo­ru olan tıxac ilə qapayıb onun ucunu içərisində 50 ml su olan qa­ba salın. Sonra həmin rezin borunu Hofman sıxıcısı ilə sıxıb bağlayın.

Cihazı quraşdırdıqdan sonra kimyəvi-texniki tərəzidə 0,5 q sink çəkib, kolbaya atın və üzərinə 15 ml 1:1 nisbətində duru­laş­dı­rılmış HCl əla­və edin. Kolbanın ağzını dərhal tıxacla bağla­ya­raq sıxıcını açın.
Sink ilə xlorid turşusu arasında gedən reaksiya nəticəsində (2HCl + Zn = ZnCl₂ + H₂) ayrılan hidrogen qazı qazaparan boru ilə ikiboğazlı Vulf şüşəsinə daxil olaraq suyun sıxışdı­rı­la­raq stəkana axmasına səbəb olur. Reaksiya qurtardıqdan sonra, ikiboğazlı şüşədən stəkana axan suyun həcmini təyin edin. Bu həcm reaksiya nəticəsində alınan hidrogenin həmin şəraitdə həcmini göstərir. Otaqda havanın təzyiq və tempera­tu­runu ölçərək, metalın ekvivalentini hesablayın.

Hesablama

1. 
   metalın kütləsi – a;
   
2. 
   otaq temperaturu – t⁰;
   
3. 
   atmosfer təzyiqi – P;
   
4. 
   mütləq temperatur – T=273⁰ + t⁰;
   
5. 
   otaq temperaturunda su buxarının təzyiqi – h;
   
6. 
   otaq şəraitində H₂-nin həcmi – V;
   
7. 
   normal şəraitdə H₂-nin həcmi – V₀.
   

.

Normal şəraitə gətirilmiş hidrogenin kütləsini aşağıdakı tənasüblə hesablamaq olar:

10000 ml H₂ – 0,089 q (0,09)

V₀ ml H₂ –  q.
q.

Hidrogenin kütləsi məlum olduqdan sonra sinkin ekvi­va­lenti aşağıdakı düsturla təyin edilir. Nəzərə alaraq ki, , bura­da m₁ və m₂ metalın və H₂ kütləsidir (yəni a və b).

.
Sonra işin xəta faizi hesablanır.

Xəta % = .

• 
  V₀ = = = 73,01 ml
  
• 
  1000 – 0, 089 q. x = = 0,0065 qr
  73,01 ml – x q.
  E^nəz = = = 32.5 q/mol
  
• 
  = = = = = q/mol
  
• 
  100 =±