|
Kirisiw Modellestiriw tiykarları
|
səhifə | 1/4 | tarix | 09.05.2023 | ölçüsü | 31,37 Kb. | | #110226 |
| Документ (1)
Tema:Fizikalıq processlerdi kompyuterde modellestiriw
Joba:
Modellestiriw tiykarları.
Kompyuterli modellestiriw jáne onıń programmalıq quralları.
Usıl hám hádiyseler.
For/Next operatorı.
Kirisiw
Ekonomikalıq sistemalardıń túrli iskerlik baǵdarların úyreniw ushın hár túrlı modellerden paydalaniladi. Ekonomikalıq rawajlanıwdıń eń ulıwma nizamlıqları xalıq xojalıǵı modelleri járdeminde tekseriledi. Túrli quramalı kórsetkishler, atap aytqanda, milliy dáramat, jumıs menen bántlik, tutınıw, fondlar, investitsiya kórsetkishleriniń dinamikası hám qatnasın analiz qılıw, onı aldınan aytıp beriw ushın úlken ekonomikalıq modeller qollanıladı. Anıq xojalıq jaǵdayların tekseriwde kishi ekonomikalıq sistemalardan, quramalı ekonomikalıq sistemalardı tekseriwde, tiykarlanıp, matematikalıq modellerden paydalanıladı. Biologiyalıq hádiyselerdiń matematikalıq modellerin kompyuterde úyreniw tekserilip atırǵan biologiyalıq processtiń ózgeris xarakterin aldınan biliw imkaniyatın beredi. Sonı aytiw kerek, bunday processlerdi tájiriybe jolı menen shólkemlestiriw hám ótkeriw geyde júdá qıyın keshedi. Matematikalıq hám matematikalıq -logikalıq modeldiń jaratılıwı, rawajlanıwlasıwı hám olardan paydalanıw matematikalıq hám de teoriyalıq biologiyaniń rawajlanıwına qolay sharayat tuwdıradı.Model (lat. Modulus-ólshew, meyyor) qandayda bir ob’yekt yamasa obyektler sistemasınıń obrazı yamasa úlgisi bolıp tabıladı. Mısalı, Jerdiń modeli-globus, aspan hám odaǵı juldızlar modeli -planyetariy ekranı, pasport daǵı pátni sol pasport iyesiniń modeli deyiw múmkin. Insaniyattıń jetkilikli turmıs shárt-shárayatların jaratıw, tábiyǵiy apatlardı aldınan anıqlaw máseleleri áyyemgiden qızıqtirib kelgen. Sol sebepli de insaniyat sırtqı dúnyanıń túrli hádiyselerin úyreniwi tábiyiy hal bolıp tabıladı. Anıq pán tarawı mutahassislari ol yamasa bul processtiń tek olardı qızıqtırǵan hádiyselerdi ģana úyrenedi. Mısalı, geologlar jerdiń rawajlanıw tariyxın, yaǵnıy qashan, qay jerde hám qanday haywanlar jasaǵanlıǵı, ósimlikler ósińkiligi, ıqlım qanday ózgerlıgin úyrenedi. Bul olarǵa paydalı qazilma kánlerin tabıwlarında járdem beredi. Biraq olar jerde adamlıq jámiyetiniń rawajlanıw tariyxın úyrenibeydi-bunıń menen tariyxshilar shuǵıllanadı. Átirapımızdaǵı dúnyanı úyreniw nátiyjesinde uǵımsız hám tolıq bolmaǵan maǵlıwmatlar alınıwı múmkin. Biraq bul kosmosqa ushıw, atom yadrosınıń sırın anıqlaw, jámiyettiiń rawajlanıw nızamların iyelew hám Basqalarǵa ziyan etpeydi. Olar tiykarında úyrenilip atırǵan hádiyse hám processtiń modeli jaratıladı. Model olardıń qásiyetlerin múmkin shekem tolıqlaw toliqlawi zárúr. Modeldiń ámeliylik xarakteri túrli kóriniste kórinetuǵın bolıwı múmkin. Mısalı, tájiriybe ótkeriw dawamında paydalaniletuǵın ásbaplardıń anıqlıǵı alinip atrģan nátiyjesiniń anıqlıǵına tásir etedi. Modellestiriw-biliw ob'yektleri (fizikalıq qubılıs hám processler) di olardıń modelleri járdeminde nátiyjeni ámelde qollanıw qılıw ámeldegi predmet hám hádiyselerdiń modellerin soǵıw hám úyreniw bolıp tabıladı. Modellew usılınan házirgi zaman páninde keń paydalanılıp atır. Ol ilimiy izertlew procesin jeńillestiredi, birpara jaǵdaylarda bolsa quramalı ob'yektlarni úyreniwdiń birden-bir quralına aylanadı. Abstrakt ob'yekt, alıs jaylasqan ob'yektlar, júdá kishi kólem degi obyektlerdi úyreniwde modellestiriwdiń áhmiyeti úlken. Modellestiriw usılınan fizika, astronomiya, biologiya, ekonomika pánlerinde obyektiniń tek málim ózgeshelik hám munasábetlerin anıqlawda da paydalanıladı. Modellerdi tańlaw qurallarına qaray onı úsh gruppaǵa ajıratıw múmkin. Bular abstrakt, fizikalıq, hám biologiyalıq gruppalar. Abstrakt modeller qatarına matematikalıq, matematikalıq quramali hám sol sıyaqlı modeller kiredi. Fizikalıq modeller qatarına kishilestirilgen maketlar, túrli ásbap hám qurılmalar, trenajerler hám sol sıyaqlılar kiritiledi.
Modellerdiń mazmunı menen qısqasha tanısıp shıǵamız.
Dostları ilə paylaş: |
|
|