Laboratoriya ishi 8 Mavzu

LABORATORIYA ISHI - 8

Mavzu: CHiziqli dasturlash masalasi uchun yechim, optimal yechim, uni topishda geometrik usul.

Ishdan maqsad. CHiziqli dasturlash masalasi uchun yechim, optimal yechim, uni topishda geometrik usullarni o’rganish.

Qo’yilgan masala. CHiziqli dasturlash masalasi uchun yechim, optimal yechim, uni topishda geometrik usullarini ko’rib chiqish.

Ish tartibi:

• 
  Tajriba ishi nazariy ma’lumotlarini o‘rganish;
  
• 
  Berilgan topshiriqning algoritmini ishlab chiqish;
  
• 
  Natijalarni tekshirish;
  
• 
  Hisobotni tayyorlash va topshirish.
  

Nazariy qism

CHiziqli dasturlash masalasining umumlashgan matematik modeli formasining yozilishi quyidagi ko‘rinishga ega.

Matematik modelning birinchi formulasi iqtisodiy ma’noda izlananayotgan miqdorlarga qo‘yiladigan cheklanishlarni ifodalaydi, ular resurslar miqdori, ma’lum talablarni qondirish zarurati, texnologiya sharoiti va boshqa iqtisodiy hamda texnikaviy faktorlardan kelib chiqadi. Ikkinchi shart - o‘zgaruvchilarning, yaьni izlanayotgan miqdorlarning manfiy bo‘lmaslik sharti bo‘lib hisoblanadi. Uchinchisi maqsad funksiyasi deyilib,  izlanayotgan miqdorning biror bog‘lanishini ifodalaydi.

Chiziqli dasturlash masalasiga keluvchi quyidagi masalani qaraymiz.
Fabrika ikki xil A va V tikuv maxsulti ishlab chiqaradi. Bu mahsulotlarni ishlab chiqarishda uch xil N1,N2,N3 turdagi materiallarni ishlatadi. N₁-materialdan 15 m., N₂-materialdan 16 m., N₃-materialdan 18 m. mavjud.
M₁- mahsulotni ishlab chiqarish uchun  N₁-dan 2m., N₂-dan 1m., N₃-dan 3m. ishlatadi.
 M₂- mahsulotni ishlab chiqarish uchun  N₁-dan 3m., N₂-dan 4m., N₃-dan 0m. ishlatadi.
M₁- mahsulotning bir birligidan keladigan foyda 10 so‘mni, M₂ - mahsulotdan keladigan foyda 5 so‘mni tashkil qiladi.
Ishlab chiqarishning shunday planini tuzish kerakki fabrika maksimal foyda olsin. Masalaning matematik modelini tuzamiz:

Mathcadda chiziqli dasturlash masalasi echishda maximize  va minimize funksiyalaridan foydalanish mumkin. Bu funksiyalar umumiy holda quyidagi ko‘rinishda yoziladi:

Maximize(F,)
Minimize(F,)

Amaliy qism

Mathcadda chiziqli dasturlash masalasini echish quyidagicha bajariladi (1-rasm):

1.Mathcadni ishga tushurgandan so‘ng, maqsad funksiyasi yoziladi, masalan f(x,y)= va o‘zgaruvchilarning boshlang‘ich qiymati kiritiladi.
2.Given  kalit so‘zi yoziladi.
3.Tengsizliklar tizimi va cheklanishlar kiritiladi.
4.Biror o‘zgaruvchiga maximize  yoki inimize funksiyasi yuboriladi.
5.SHu o‘zgaruvchi yozilib tenglik kiritiladi. Natija vektor ko‘rinishida hosil bo‘ladi.
6.Maqsad funksiyasi qiymatini hisoblash uchun, masalan f(p₀,p₁) yozilib tenglik belgisi kiritiladi.  

1-rasm. CHiziqli dasturlash masalasini echish.

Topshiriqlar

1. 
   10 ta turli xil tartibsiz sonlardan eng kattasini qidirib topish algoritmi tuzing va chiziqli dasturlash masalasini tahlil qiling.