Lad :
Musiqi əsərini əmələ gətirən səslər bir-biri ilə müəyyən əlaqəda olurlar. Bu səslər musiqi fikrinin tamamlanmasında mühüm rol oynayır. Belə səslərə musiqidə "Sabit səslər" adlanır. Qalan səslər isə melodiyanın inkişafını, musiqi fikrinin bitməsinin yarımçılığını təmin edir. Belə səslər musiqidə "Qeyri-sabit" səslər adlanır. Qeyri-sabit səsin sabit səsə keçməsinə "Həll" deyilir. Qeyri-sabit və sabit səslərin əlaqə və həlli sisteminə "Lad" deyilir. Musiqidə ən çox "Major" və "Minor" ladlar yayılmışdır.
Tembr :
Tembr, musiqidə səsin keyfiyyətidir, onun rəngidir. Tembr müxtəlif səslər, müxtəlif alətlərdə ifa olunan, eyni yüksəklikdə olan səsləri ayırmağa kömək edir. Tembr əsas tonu müşahidə edən oberturlardan, (əsas tona xüsusi rəng verən əlavq ton) onların hər birinin əlaqəsindən və hansı səs tezliklərindən yığılmasından asılıdır. Tembr səsin rəngi, musiqi səsinin xüsusiyyətlərindən biridir. Musiqi alətinin tembri, onun materialından, formasından, rezenatorun müxtəlif xüsusiyyətlərindən, alətin səsləndiyi məkanın akustikasından asılı olaraq dəyişir. Eyni yüksəklikdə olan səsi müxtəlif alətlərdə ifadə etsək, rəngarəng səslər əmələ gəldiyini aydın eşidərik.
Məsələn - Skripka, Kamança və s. alətlərin özünə məxsus tembri olduğu üçün səslənmələridə bir-birindən fərqlənir. Musiqidə tembr çox böyük rol oynuyur. Operada müxtəlif rənglər səsə malik olan ifaçılara, aktyorlara səslərin yüksəkliyindən, tembrindən asılı olaraq rollar tapşırılır.
Dostları ilə paylaş: |
