Mustafa Feyzullah aky\334Z. mdi
Yüklə 1,48 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- N GIDA GÜVENL İĞİ B İLG İ S İSTEM İ İLE RASFFIN
- Yüksek Lisans Tezi A ğustos 2019 KAYSER
- LEN HAYVANSAL GIDALAR İÇ İN GIDA GÜVENL İĞİ B İLG İ S İSTEM İ İLE RASFFIN KAR ŞILA
- Mustafa Feyzullah AKYÜZ Danı şman Prof. Dr. Zafer GÖNÜLALAN
- YÖNERGEYE UYGUNLUK ONAYI
- Veteriner Besin Hijyeni ve Teknolojisi Anabilim Dalı Yüksek Lisans, A ğustos, 2019 Danı şman: Prof. Dr. Zafer GÖNÜLALAN
|
1 T.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ Veteriner Besin Hijyeni ve Teknolojisi Anabilim Dalı TÜRKİYE'DE ÜRETİLEN HAYVANSAL GIDALAR İ
KARŞILAŞTIRILMASI Hazırlayan Mustafa Feyzullah AKYÜZ Danışman Prof. Dr. Zafer GÖNÜLALAN Yüksek Lisans Tezi Ağustos 2019 KAYSERİ
2 T.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ VETERİNER BESİN HİJYENİ VE TEKNOLOJİSİ ANABİLİM DALI TÜRKİYE'DE ÜRETİLEN HAYVANSAL GIDALAR İÇİN GIDA GÜVENLİĞİ BİLGİ SİSTEMİ İLE RASFF'IN KARŞILAŞTIRILMASI (Yüksek Lisans Tezi) Hazırlayan Mustafa Feyzullah AKYÜZ Danışman Prof. Dr. Zafer GÖNÜLALAN Ağustos 2019 KAYSERİ
i
Bu çalışmadaki tüm bilgilerin, akademik ve etik kurallara uygun bir şekilde elde edildiğini beyan ederim. Aynı zamanda bu kural ve davranışların gerektirdiği gibi, bu çalışmanın özünde olmayan tüm materyal ve sonuçları tam olarak aktardığımı ve referans gösterdiğimi belirtirim.
Mustafa Feyzullah AKYÜZ
ii
“Türkiye'de Üretilen Hayvansal Gıdalar İçin Gıda Güvenliği Bilgi Sistemi İle RASFF'ın Karşılaştırılması” adlı Yüksek Lisans tezi, Erciyes Üniversitesi Lisansüstü Tez Önerisi ve Tez Yazma Yönergesi ’ne uygun olarak hazırlanmıştır.
Tezi Hazırlayan Danışman Mustafa Feyzullah AKYÜZ Prof. Dr. Zafer GÖNÜLALAN
Veteriner Gıda Hijyeni ve Teknolojisi ABD Başkanı Prof. Dr. Yeliz YILDIRIM
iv
Yüksek Lisans tez çalışmamda ilgi ve yardımlarını esirgemeyen danışman hocam Sayın Prof. Dr. Zafer GÖNÜLALAN, Anabilim Dalımız Öğretim Üyeleri; Prof. Dr. Yeliz YILDIRIM’a, Doç.Dr. Nuran ERTAŞ ONMAZ’a Dr. Öğrt. Üyesi Harun HIZLISOY’a, Dr. Öğrt. Üyesi Dr. Serhat AL’a, ağabeyim Doç.Dr. Çağrı Çağlar SİNMEZ’e ve desteklerini esirgemeyen çok kıymetli eşim Hilal ÇAPAR AKYÜZ’e teşekkürü bir borç bilirim.
Mustafa Feyzullah AKYÜZ Kayseri, Ağustos 2019
v
BİLGİ SİSTEMİ İLE RASFF'IN KARŞILAŞTIRILMASI Mustafa Feyzullah AKYÜZ Erciyes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü Veteriner Besin Hijyeni ve Teknolojisi Anabilim Dalı Yüksek Lisans, Ağustos, 2019 Danışman: Prof. Dr. Zafer GÖNÜLALAN
Bu tez çalışmasında, Türkiye’de piyasaya arz edilen gıdaların güvenilirliğinin ölçülmesi için kullanılan Gıda Güvenliği Bilgi Sistemi (GGBS) ve Avrupa Birliği gıda ve yem erken uyarı sisteminde (GYEUS) hayvansal gıdalar için bildirilmiş olan mikrobiyolojik tehlikeler kapsamında karşılaştırılmasının yapılması amaçlanmıştır. Türkiye ve Avrupa Birliğinde kullanımda olan bu bilgi sistemlerine ait verileri, Dünya Sağlık Örgütü, Gıda Kaynaklı Hastalık Yükü Epidemiyoloji Referans Grubu'nun çalışmalarından alınan ilham ile değerlendirmek, önerilerde bulunmak ve nihayet ulusal gıda güvenirliğine dolayısı ile Halk Sağlığına katkı sağlanmasının temini çalışmanın bir başka hedefidir. Avrupa Gıda ve Yem Erken Uyarı Sisteminin çalışma için tespit edilen tarih aralığındaki hayvansal kökenli gıdalar için yapılan bildirimlerin nedeni olan mikrobiyolojik tehlikelerin tasnifi sonucunda en fazla bildirimi yapılan hayvansal gıda grubunun balık ve balık ürünleri olduğu, bu ürünler için gerçekleşen bildirimlerin %10.40’ının paraziter enfestasyonlar, %8.62’sinin ise Listeria monocytogenes varlığı ile ilgili olduğu tespit edilmiştir. Avrupa Gıda ve Yem Erken Uyarı Sisteminin tehlike bildirimi sayısı bakımından ikinci sıradaki hayvansal gıda grubunu kanatlı eti ve ürünlerinin oluşturduğu, yapılan bildirimlerin % 85.30 nispetinde Salmonella spp., kaynaklı %3.34’ünün Campylobacter sp., %2.20’sinin ise Listeria monocytogenes kaynaklı olduğu görülmüştür. Gıda Güvenliği Bilgi Sistemi, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017 yıllarının verileri incelendiğinde en fazla mikrobiyolojik tehlikeye ait bildirimin kanatlı eti ve bu etlerden hazırlanan mamuller için yapılmış olduğu, en sık izole edilen patojen mikroorganizmanın ise Salmonella spp. olduğu, mamul gıda maddelerinde (tavuklu
vi çorba, tavuklu pilav v.b.) ise Staphylococcus aureus, Bacillus cereus, Escherichia coli, Listeria monocytogenes gibi patojen mikroorganizmaların varlığı bildirilmiştir. Gıda Güvenliği Bilgi Sistemi Verilerinde 2018 yılı içerisinde en fazla bildirimin kırmızı et kıyması için yapıldığı tespit edilmiştir. Kırmızı et kıymalarından en yaygın bulunan patojen mikroorganizma ise Salmonella Enteritidis olduğu görülmüştür. RASFF sistemi incelendiğinde Türkiye’den AB ülkelerine kırmızı et ve et ürünleri ihracatı varlığına ilişkin bir veriye rastlanılmamış olması aynı şekilde GGBS’nde ithal edilen kırmızı et ve et ürünlerine ilişkin herhangi bir verinin olmaması bu iki sistemin kırmızı et ve et ürünlerindeki tehlikeler yönünden kıyaslanmasına imkan vermemiştir. Benzer tarzda süt ve süt ürünleri ile yumurta ve yumurta ürünleri için RASFF sisteminde Türkiye’den, AB ülkelerine ihracata veya GGBS’de AB ülkelerinden Türkiye’ye ithalat yapıldığı ile ilgili olarak herhangi kayıt olmadığı için bu grup gıdalar içinde iki sistemi değerlendirme imkânı bulunamamıştır. Gıda Güvenliği Bilgi Sistemi Verilerinde göre, gıda kaynaklı olarak ortaya çıkan vaka ya da salgınlardan en fazla izole edilen patojen mikroorganizma Bacillus cereus olmuştur. Ulusal düzeyde güvenilir gıda üretiminin yönetimi için öncelikle risklerin belirlenmesi ve risklerin belirli kriterlere göre derecelendirilmeleri gerekir. Mikrobiyolojik tehlikelerden kaynaklanan riskler toplum sağlığının tehdit eden önemli ve sonuçları bakımından ciddi bir endişe kaynağıdır. Gıdaların güvenilir özelliklerde üretilmesi, piyasaya arzı ve sunumu ancak risk analizinin etkin bir şekilde ele alınması ve incelenmesi ile gerçekleştirilebilir. Yüklə 1,48 Mb. Dostları ilə paylaş:
|