«Научный импульс» Март, 02 861 psixosomatik kasalliklarida qoʻllaniladigan psixoprofillaktik usullar sharapova Dildora Baxtiyarovna

---

Международный
научный
журнал
№
8
(100), 
часть
1
 
«
Научный импульс
»
Март 
, 202
3 
861 
PSIXOSOMATIK KASALLIKLARIDA QOʻLLANILADIGAN PSIXOPROFILLAKTIK USULLAR
Sharapova Dildora Baxtiyarovna 
TTA "Pedagogika va psixologiya" kafedrasi oʻqituvchisi 
Olimjonova Ziynat 
TTA "Pedagogika va psixologiya" kafedrasi oʻqituvchisi 
Boysariyeva Marjona Ravshan qizi 
TTA "Tibbiy profilaktika va jamoat salomatligi" fakulteti 2- kurs talabasi 
 
Annotatsiya: Mazkur maqolamizda kasalliklarning psixosomatik hususiyati, ularning 
kelib chiqishi hamda kasalliklarni oldini olish bo’yicha qoʻllaniladigan psixoprofillaktik 
usullarni koʻrib chiqamiz. 
Ilm-fanda psixologik holatning inson tanasiga ta'sirini o‘rganuvchi alohida yo‘nalish 
ham bor. U psixosomatika deb ataladi.Psixosomatika bu psixosomatik tibbiyot - tibbiy 
psixologiyadagi psixologik omillarning somatik (tana) kasalliklarining paydo bo'lishi, 
kechishi, natijalariga ta'sirini o'rganadigan yo'nalish; psixosomatik muammoni intizomiy 
tadqiqotlar sohasi – psixika va tananing o'zaro ta'sirini o'rganishga qaratilgan tadqiqotlar 
hisoblanadi. 
Psixogen omillar ta'sirida yuzaga keladigan somatik kasalliklar "psixosomatik 
kasalliklar" deb ataladi, somatik kasalliklarning psixikaga ta'siri ham o'rganilmoqda. 
Psixosomatik kasalliklar ostida dalillarga asoslangan tibbiyot mutaxassislari fonida paydo 
bo'lgan yoki kuchaygan kasalliklarni anglatadi 
Psixosomatik tibbiyot vakillarining fikriga ko'ra, XXI asrda kasalliklarning taxminan 
yarmi psixogen xarakterga ega. Ruhiy omillar nafaqat ayrim kasalliklarni qo'zg'atadi, balki 
ko'plab kasalliklarning kechishiga ham ta'sir qiladi va keltirib chiqaradi ham. Psixosomatika 
hatto eng og‘ir kasalliklarni ham psixologik holat bilan izohlaydi va ularni psixologik 
muammolarni hal qilish bilan davolashni taklif qiladi. Bunday davolash muolajalari o‘z-
o‘zidan bezarar (hatto ba'zan foydali ham), biroq an'anaviy tibbiyot usullaridan voz 
kechilganda u katta muammolar bilan xavf soladi. Masalan, psixosomatika bo‘yicha kitoblar 
mualliflari mastopatiyani "azoblanayotgan kishiga yordam berish istagi" sifatida 
izohlashadi. Aslida esa kasallik gormonlar muvozanatining buzilishi natijasida paydo 
bo‘ladi. Agar uni faqat xalq tabobati bilan davolansa, u ko‘krak bezi saratoniga aylanishi 
mumkin. 
Psixosomatik kasalliklar haqiqatda mavjud. Shifokorlar psixik og‘irlik qandli diabet, 
bronxial astma va yana qator kasalliklarni keltirib chiqarishi mumkin, deb hisoblashadi. Ular 
davolash 
muolajalari 
bilan 
bir 
qatorda 
psixoterapiya, 
trankvilizatorlar 
va 
antidepressantlarni tavsiya qilishadi.Odam o‘ziga o‘zi kasallikni "to‘qib chiqarsa" ham, bu
psixosomatikaga taalluqli bo‘ladi. Ba'zan bu haqiqiy kasallikka olib keladi. Nevropatolog 
Syuzan O’Sallivan o‘zining kitobida bir bemor boshida shishni aniqlab, bu saraton ekanligiga 

---

Международный
научный
журнал
№
8
(100),