TANIM
Ekstrakorporal membran oksijenizasyonu (ECMO); yaşamı
tehdit eden,
ileri ama
iyileşebilme potansiyeli olan pulmoner veya kardiyak yetmezlikte (veya ikisi birden)
genellikle organların düzelmesini beklerken başvurulan geçici bir yöntemdir.
Mekanik
sirkulatuvar dolaşım yıllar içinde belirgin gelişim göstermiştir.
Özellikle, teknolojideki
gelişmeler ve deneyimin artması ve bunun sonuçlara yansıması
ECMO veya başka bir
ifadeyle ekstrakorporal yaşam desteği (EYD) kullanımını daha
güvenilir ve tercih edilir
hale getirmiştir. ECMO, kısa dönem için başvurulan bir destek aracı olmakla birlikte, bazı
değişiklikler yapmak suretiyle bu süre günler hatta haftalar süren dönemlere uzatılabilir.
ECMO standart kardiyopulmoner
baypas düzeneğinin daha küçük, kapalı ve taşınabilir
halidir. Kanüller özel olarak ECMO için tasarlanmıştır. Oksijenatörlerin gelişmesiyle ve
medikal tedavi desteği ile birlikte önceden günlerle sınırlanan ECMO desteğinin süresi artık
haftalarca uzatılabilmektedir. Hastaların çoğunda ortalama gereken tedavi süresi bir haftadır.
Sıklıkla acil durumlarda ya da diğer tedavi yöntemlerine yanıt alınamadığında başvurulur.
ÖZET
Ekstrakorporal membran oksijenizasyonu (ECMO), kardiyak cerrahide kullanılan kardiyopulmoner-baypas
makinesinden geliştirilmiştir ve geleneksel tedaviye yanıt vermeyen şiddetli ama geri dönüşlü respiratuvar
ve/veya kardiyak yetmezlikte yaşam kurtarıcı olabilmektedir. ECMO altta yatan hastalığı iyileştirmez ancak
organların toparlanabilmesi veya kalıcı bir cihaz yerleştirilmesi ya da transplantasyon yapılabilmesi için ge-
reken zamanı kazandıran geçici bir çözüm sağlar. ECMO devresi basitçe vasküler kanüller, pompa ve yapay
akciğerden (oksijenatör) oluşmaktadır. İki konfigürasyonda yerleştirilebilir; venö-venöz (VV) ECMO sadece
respiratuar destek için kullanılırken venö-arteriyel (VA) ECMO hem kardiyak hem respiratuar destek için
kullanılmaktadır. Başlangıçta ECMO, yenidoğan veya pediatrik hasta gruplarının respiratuar yetmezliği te-
davisinde kullanılırken yıllar içinde teknolojik gelişmelere ve artan tecrübeye paralel olarak kullanım sahası
genişlemiş yetişkin hastalarda da giderek artan sayıda kullanılmaya başlanmıştır. Buna bağlı olarak pek çok
soru ortaya çıkmaktadır; hangi hasta, ne zaman, nasıl, neden? Bu derlemede biz ECMO için hasta seçimi,
endikasyonlar, kontrendikasyonlar, komplikasyonlar ve ECMO’nun teknik özellikleri ve sonuçlarına değin-
meye çalıştık.