Qlobal istiləşmə

Muelim: prof Əliyev Bəhram

Telebe : Bağırov İsmayıl
İxtisas : Ekologiya mühəndisliyi
Qrup : 330A1
Fakultə : ST ve MKS

Movzu : Qlobal istiləşmə (sebebleri ve fesadlari)

Qlobal istiləşmə

2050-ci ildə 2 milyard insan suzuz qalacaq.

Dünyada 2 milyard insan sudan məhrum olacaq, 30 il sonra da 3 milyard insan istifadə olunan su qaynaqlarını itirəcək. İsveçin paytaxtı Stockholmda "Dünya Su Həftəsi Forumu"nda təqdim edilən, Birləşmiş Millətlər Təşkilatı (BMT) tərəfindən hazırlanan "İqlim dəyişiklikləri və su" mövzulu hesabatına görə, dünyadakı iqlim dəyişiklikləri su qaynaqlarına da təsir edir. Hesabata görə, 2050-ci ildə dünyada iki milyard insan sudan məhrum oalacaq, 30 il sonra da 3 milyard insan istifadə edə biləcəyi su ehtiyyatlarını itirəcək.
Dünya Su Həftəsi Forumuna təqdim edilən BMT hesabatını tanıdan Hollandiyalı səlahiyyətli Michael van deyər Valk, iqlim dəyişikliklərinin su qaynaqlarına da təsir etdiyini bildirdi. Məqsədi, dünyada su mövzusunda yaşanan vəziyyətin ciddiliyini qərar verici vəziyyətində olan siyasətçilərə daha detallı göstərmək və həll axtarışlarını sürətləndirmək olduğunu söyləyən Michael van deyər Valk, yağmurların azalmasıyla bir çox ölkədə su ehtiyatlarının quruduğunu izah etdi. Hesabata görə, dünya əhalisi ilə birlikdə əkinçilik və sənaye istehsalı artır, dünyanın iqtisadiyyatı böyüyür ancaq su qaynaqları sürətlə tükənir.

Hesabatda ayrıca xülasəylə bu başlıqlar yer almışdır:

Dünya əhalisinin yüzdən 20%-ni təşkil edən 30 ölkə su çətinliyi ilə qarşı-qarşıya durur. 2025-ci ildə isə bu ölkə sayı 50-yə catacaq və dünya əhalisinin yüzdə 25-i su çətinliyi ilə üz-üzə gələcək.

Dünyada 1950-ci illərə görə su ehtiyatları yüzdə 15 ilə 30 nisbətində azalmışdır. Buna qarşılıq 2050-ci ildə isə su ehtiyyatı bu günkündən yüzdə 50 çox olacaq. İqlim dəyişiklikləri su ehtiyatlarına da təsir etdiyi üçün, dəyişikliklər qlobal böhrana səbəb olacaq.

Forumda təqdim edilən bildirilərə görə, Şimali Avropa ölkələrindəki adam başı su istehlakı, digər Avropa ölkələrindən iki dəfə artıqdır. İnkişaf etməkdə olan ölkələrdə isə su istehlakı çox aşağıdır.
Məlumatlara görə, inkişaf etmiş bir ölkədə doğan uşaq, inkişaf etməkdə olan bir ölkədə doğan uşağa görə yüzdə 30 daha çox su xərcləyir. Dünyada hal-hazırda olan suyun yüzdə 97.5-i duzlu sulardan meydana gəlir. Şirin suyun nisbəti isə yalnız yüzdə 2.5%-dir. Şirin suyun yüzdə 70%-i qütblərdə donmuş halda, yüzdə 30-u isə yeraltındadır.
Ümumiyyətlə xəstəliklərin yüzdə 88%-i təmiz olmayan içməli sudan və qeyri-kafi gigiyenik şərtlərdən qaynaqlanır. Bu da inkişaf etməkdə olan ölkələrdə ildə 5 milyard gün iş itkisi mənasını verir.